پرش به محتوا

اجماع: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۲: خط ۳۲:
'''نکته:'''  
'''نکته:'''  


رسیدن به اتفاق و اجماع بسیط، گاهی به دلالت مطابقی است؛ یعنی یکایک فتاوای فقها تتبع گردیده و مشاهده شده که همه در یک مسئله خاص اتفاق‌نظر دارند، مثل: جواز رجوع جاهل و عامی به [[مجتهد]]. و گاهی به دلالت التزامی است؛ یعنی از لازمه فتواهای مجموع علما، به اتفاق آنها در یک مسئله پی برده می‌شود (به شرط این‌که این لازم، به دلیل تأکید اجماع‌کنندگان آنان بر مبنای خود نباشد)، مانند: اجماع علما بر عدم حجیت خبر دروغ‌گو، که از آرای همه در مورد حجیت خبر ثقه، حجیت خبر عادل و حجیت خبر امامی ممدوح، به ملازمه استفاده می‌شود که به اتفاق، خبر کذّاب و دروغ‌گو را حجت نمی‌دانند<ref>مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی‏، فرهنگ نامه اصول فقه، ص 87، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم‏، 1389ش</ref>.
رسیدن به اتفاق و اجماع بسیط، گاهی به دلالت مطابقی است؛ یعنی یکایک فتاوای فقها تتبع گردیده و مشاهده شده که همه در یک مسئله خاص اتفاق‌نظر دارند، مثل: جواز رجوع جاهل و عامی به [[مجتهد]]. و گاهی به دلالت التزامی است؛ یعنی از لازمه فتواهای مجموع علما، به اتفاق آنها در یک مسئله پی برده می‌شود (به شرط این‌که این لازم، به دلیل تأکید اجماع‌کنندگان آنان بر مبنای خود نباشد)، مانند: اجماع علما بر عدم حجیت خبر دروغ‌گو، که از آرای همه در مورد حجیت خبر ثقه، حجیت خبر عادل و حجیت خبر امامی ممدوح، به ملازمه استفاده می‌شود که به اتفاق، خبر کذاب و [[دروغ|دروغ‌گو]] را حجت نمی‌دانند<ref>مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی‏، فرهنگ نامه اصول فقه، ص 87، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم‏، 1389ش</ref>.


=== اجماع مرکب ===
=== اجماع مرکب ===
خط ۹۲: خط ۹۲:
=== اجماع ریاضتی ===
=== اجماع ریاضتی ===
یعنی نقل حکم حاصل از کشف و شهود در قالب اجماع؛ به دیگر سخن؛ فقیه از راه ریاضت و رسیدن به مقام کشف و شهود، به حکمی دست می‌یابد و چون نمی‌خواهد کسی از ریاضت‌های او اطلاع یابد، آن را در قالب اجماع اظهار می‌نماید.
یعنی نقل حکم حاصل از کشف و شهود در قالب اجماع؛ به دیگر سخن؛ فقیه از راه ریاضت و رسیدن به مقام کشف و شهود، به حکمی دست می‌یابد و چون نمی‌خواهد کسی از ریاضت‌های او اطلاع یابد، آن را در قالب اجماع اظهار می‌نماید.
چنین اجماعی از یک سو خبر واحد است و از سوی دیگر، امکان اثبات احکام شرعی از طریق [[ریاضت]] -و نه اجتهاد و استنباط از منابع شرعی- جای بحث دارد، هرچند ممکن است شناخت حکم از راه ریاضت برای شخص ریاضت کشیده، به دلیل علم‌آور بودن آن حجت باشد، ولی برای دیگران اعتباری ندارد؛ بنابراین، اجماع ریاضتی حجیت ندارد<ref>فرهنگ نامه اصول فقه، ص 89</ref>.  
چنین اجماعی از یک سو خبر واحد است و از سوی دیگر، امکان اثبات احکام شرعی از طریق [[ریاضت]] -و نه اجتهاد و استنباط از منابع شرعی- جای بحث دارد، هرچند ممکن است شناخت حکم از راه ریاضت برای شخص ریاضت کشیده، به دلیل علم‌آور بودن آن حجت باشد، ولی برای دیگران اعتباری ندارد؛ بنابراین، اجماع ریاضتی حجیت ندارد<ref>فرهنگ نامه اصول فقه، ص 89</ref>.


== پانویس ==
== پانویس ==
confirmed، مدیران
۳۷٬۰۷۴

ویرایش