المواقف فی علم الکلام (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

| شابک =  

}}

کتاب، مشتمل بر مقدمه مؤلف و شش موقف است. هریک از مواقف کتاب نیز حاوی مراصد و مقاصدی است. شیوه نگارش کتاب، تحقیقی و استدلالی با استناد به دیدگاه دیگر متکلمین و بررسی آراء و نظرات مختلف است.

== معرفی اجمالی ==

درموقف ششمین موقف کتاب در تعریف نبوت، ایجی کلمه نبی را منقول عرفی از معنای لغوی می‌گیرد. برخی گفته‌اند: به‌لحاظ لغوی، نبی در اصل «منبئ» بوده و از ماده «نبأ» برگرفته شده است؛ زیرا‎ پیامبر‎ کسی‎ است که از خداوند خبر‎ می‌دهد‎. برخی‎ آن را از «نبوة»، به معنای رفعت، مشتق کرده‌اند و دلیلشان نیز علو مرتبت و مکانت نبی در میان مخلوقات، یا در میان‎ بشر‎ است‎. گروه دیگر آن را از «طریق» برگرفته‌اند؛ زیرا‎ نبی‎ وسیله‌ای جهت رسیدن آدمی به خداوند است. [[اشعریان]] معتقدند نبی کسی است که خداوند او را برای ابلاغ مطالبی‎ به‌سوی‎ مردم فرستاده است. شرایط و استعداد خاصی نیز لازم نیست تا‎ با تحقق آنها کسی پیامبر شود؛ خداوند هرکه را بخواهد به پیامبری برمی‌گزیند و خود می‌داند رسالتش را‎ کجا‎ قرار‎ دهد. عدم لزوم شرط و استعداد خاص، برای نقد دیدگاه فیلسوفان است؛ زیرا‎ فیلسوفان شرایط، احوال و اوصاف ویژه را برای نبی در نظر گرفته‌اند که بدون آن کسی نمی‌تواند‎ پیامبر‎ باشد‎. نزد فلاسفه، به کسی می‌توان پیامبر اطلاق کرد که دست‎کم سه ویژگی‎ عمده‎ در‎ او جمع باشد: اطلاع از غیب، انجام کارهای خارق‎العاده و دیدن فرشتگان و شنیدن کلامشان.  

== بیان ویژگی‌ها ==

وی این نگرش را مردود می‌انگارد؛ زیرا اطلاع‎ از‎ تمام امور غیبی برای پیامبران واجب نیست و اطلاع از برخی امور غیبی، اختصاص به پیامبران ندارد‎ و دیگران‎ نیز می‌توانند بدان نایل شوند. از سوی دیگر، چگونه می‌توان اخبار از‎ غیب‎ را به نفوس نسبت داد، درحالی‌که‎ تمام‎ نفوس‎ در نوع، اشتراک دارند؛ مگر اینکه نفوس‎ را‎ نه نوع، بلکه جنس بینگاریم و نفوس انبیا را نوع خاصی بدانیم و مدعی شویم‎ که‎ طبق آن، بر این قبیل‎ امور‎ توانا می‌شوند<ref>ر. ک: افضلی، سید محمدمهدی، ص 65-64؛ متن کتاب، ص 337.</ref>.