۲۰٬۹۰۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←منابع) |
||
(۲۱ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''محمدعلی امیرمعزی''' | {{جعبه اطلاعات شخصیت | ||
| عنوان = محمدعلی امیرمعزی | |||
| تصویر = محمد علی امیرمعزی.jpg | |||
| نام = | |||
| نامهای دیگر = دکتر امیرمعزی | |||
| سال تولد = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = | |||
| سال درگذشت = | |||
| تاریخ درگذشت = | |||
| محل درگذشت = | |||
| استادان = | |||
| شاگردان = | |||
| دین = [[اسلام]] | |||
| مذهب = [[شیعه]] | |||
| آثار = | |||
| فعالیتها = قرآنپژوه | |||
| وبگاه = | |||
}} | |||
'''محمدعلی امیرمعزی''' اسلامپژوه و قرآنپژوه [[جمهوری اسلامی ایران|ایرانی]] و استاد دانشگاهِ مقیم در [[فرانسه]] است. او یکی از ویراستاران اصلی در '''«قاموس قرآن»''' است که توسط انتشارات روبر لافون در ۲۰۰۷ م، منتشر شد. معزی همچنین سرویراستار و یکی از ۲۸ نویسندۀ [[قرآن مورخان (کتاب)|قرآنِ مورخان]] است. امیرمعزی دکترای خاورشناسی و مطالعات ادیان را در سال ۱۹۹۱ م، از [[دانشگاه سوربن]] در [[پاریس]] گرفت. او همچنین فارغالتحصیل [[زبان عربی]] از انجمن ملی زبانها و تمدنهای شرقی است. پایاننامه دکترای او، '''«تفسیر شرعی و الهیاتی اسلام شیعی»''' (به فرانسوی: Exégèse et théologie de l’islam shi’ite) بوده که نخستین پایاننامه دانشگاهی دربارۀ [[مذهب شیعه|شیعه]] در دانشگاههای غرب محسوب میشود. | |||
== زندگینامه == | == زندگینامه == | ||
محمدعلی امیرمعزی در [[تهران]] در سال 1334 ش، در خانوادهای فرهنگی با تمایلات و تعلقات دینی به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی و متوسطۀ خود را در این شهر و در مدرسۀ فرانسویزبان رازی گذراند. خانواده او مخصوصا پدرش علاقه به مباحث دینی و الهیاتی داشت و در چنین فضایی او توجهش به فرهنگ [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]] و [[اسلام]] بهویژه جنبههای عرفانی و فلسفی این دین جلب شد. در سال آخر دبیرستان با همراهی یکی از دوستان خانوادگی برای نخستین بار با [[هانری کربن|هانری کُربن]] دیدار میکند و چون علاقۀ محصل جوان را به مسائل فلسفی، دینی و عرفانی میبیند او را تشویق به آمدن به [[فرانسه]] و ادامۀ تحصیل در رشتۀ اسلامشناسی در [[پاریس]] میکند. امیر معزی پس از گرفتن دیپلم در سال 1974 م، با موافقت خانواده برای ادامۀ تحصیل به پاریس میرود و مشغول تحصیل در مدرسه مطالعات عالی (سوربن) میشود. او مدت دوسال به پای درسهای [[هانری کربن|کُربن]] میرود و به تشویق او به شیعهپژوهی بهویژه بررسی متون اولیه و نخستین آن مشغول میشود. در کنار تحصیل در حوزۀ اسلامپژوهی شروع به یادگیری [[زبان عربی]] در انستیتوی زبانهای شرقی کرده و زبان پهلوی، یونانی و لاتین هم کمی میآموزد. امیر معزی سالها بعد رسالۀ پایاننامۀ تحصیلی خود را به بررسی سیمای [[ائمه|امام]] در متون اولیه [[مذهب شیعه|شیعه]]، به راهنمایی دانیل ژیماره و ژان ژولیوه به پایان میرساند و از قضا دفاع از پایاننامه تحصیلیاش در سالن هانری کربن انجام میگیرد. او در سال 1988 م، پس از بازنشستگی استادش نخست استادیار و سپس در سال 1994 م، جانشین استاد خود در همان کرسی میشود. | محمدعلی امیرمعزی در [[تهران]] در سال 1334 ش، در خانوادهای فرهنگی با تمایلات و تعلقات دینی به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی و متوسطۀ خود را در این شهر و در مدرسۀ فرانسویزبان رازی گذراند. خانواده او مخصوصا پدرش علاقه به مباحث دینی و الهیاتی داشت و در چنین فضایی او توجهش به فرهنگ [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]] و [[اسلام]] بهویژه جنبههای عرفانی و فلسفی این دین جلب شد. در سال آخر دبیرستان با همراهی یکی از دوستان خانوادگی برای نخستین بار با [[هانری کربن|هانری کُربن]] دیدار میکند و چون علاقۀ محصل جوان را به مسائل فلسفی، دینی و عرفانی میبیند او را تشویق به آمدن به [[فرانسه]] و ادامۀ تحصیل در رشتۀ اسلامشناسی در [[پاریس]] میکند. امیر معزی پس از گرفتن دیپلم در سال 1974 م، با موافقت خانواده برای ادامۀ تحصیل به پاریس میرود و مشغول تحصیل در مدرسه مطالعات عالی (سوربن) میشود. او مدت دوسال به پای درسهای [[هانری کربن|کُربن]] میرود و به تشویق او به شیعهپژوهی بهویژه بررسی متون اولیه و نخستین آن مشغول میشود. در کنار تحصیل در حوزۀ اسلامپژوهی شروع به یادگیری [[زبان عربی]] در انستیتوی زبانهای شرقی کرده و زبان پهلوی، یونانی و لاتین هم کمی میآموزد. امیر معزی سالها بعد رسالۀ پایاننامۀ تحصیلی خود را به بررسی سیمای [[ائمه|امام]] در متون اولیه [[مذهب شیعه|شیعه]]، به راهنمایی دانیل ژیماره و ژان ژولیوه به پایان میرساند و از قضا دفاع از پایاننامه تحصیلیاش در سالن هانری کربن انجام میگیرد. او در سال 1988 م، پس از بازنشستگی استادش نخست استادیار و سپس در سال 1994 م، جانشین استاد خود در همان کرسی میشود. | ||
== سرپرستی گروه == | |||
مجموعۀ کتاب «[[قرآن مورخان (کتاب)|قرآن مورخان]]» با مشارکت سی تن از پژوهشگران تاریخ ادیان به سرپرستی محمدعلی امیرمعزی؛ استاد دانشسرای کاربردی مطالعات عالی فرانسه، و [[گیوم دی]]، استاد اسلامشناسی دانشگاه آزاد بروکسل، منتشر شد. انتشار اثری متمرکز بر [[قرآن|قرآن کریم]]، با رویکرد تاریخی - انتقادی در بررسی 114 سوره آن به زبان فرانسه بیسابقه بوده و از این رو اثری نو و شایسته توجه به شمار میرود. | |||
== دیدگاه == | |||
=== کتاب «تشیع و کلام امامان» === | |||
در نگاه امیرمعزی، کلام باطنی همان کلام شیعی عصر حضور [[ائمه]] است که از آن با عنوان '''«تشیع و کلام امامان»''' یاد میکند. اسمی که او برای این [[مذهب شیعه|تشیع]] انتخاب میکند «امامولوژی imamology» است ، یعنی امامشناسی یا به تعبیر دیگر '''«امامیات»''' به این معنا در کانون معارف دینی قرار میگیرد. اگر در الهیات و کلام متعارف، [[خدا]] محور و مرکز است و مباحث حول وجود خدا، ذات خدا، اسماء و صفات و افعال خداست، در اینجا [[ائمه|امام]] محور میشود. اگر میخواهید خدا را بشناسید باید از طریق امام بشناسید. به خدا و ذات و صفات او و سایر معارف باید از طریق امام راه یافت. | |||
=== پروژۀ قرآن مورخان === | |||
ایشان بهعنوان یکی از شیعهپژوهان غرب مطرح است؛ اما نتیجۀ نظریههای شیعهپژوهانۀ وی همان نظریۀ [[شیعیان]] غالی است که در طول تاریخ در جامعۀ شیعه مطرود بود. او اعتقاد دارد تشیع واقعی و مورد نظر [[ائمه|ائمه (علیهمالسلام)]] همان تشیعی است که در فرهنگ [[عالمان شیعه]] از آن به غلو یاد شده است و اگر در بیان [[ائمه|ائمه (علیهمالسلام)]] این تفکر مذمت شده از باب کشف سرّ بوده است نه به خاطر اصل این نظریه. او معتقد است که بالاترین شئون از هر لحاظ نسبت به [[ائمه|امام]] در دیدگاه [[اسماعیلیه]] وجود دارد و در معرفی شیعه به کتب اسماعیلیه ارجاع میدهد. یکی از آموزههای این تشیع در قرون نخستین اعتقاد به تحریف [[قرآن]] است. دکتر امیرمعزی و همکارانشان معتقدند در قرآنی که اختیار ما قرار دارد، تدوینی است که در دوران [[عبدالملک بن مروان|عبدالملک مروان]] (از سال ۶۵ تا ۸۶ هجری) رخ داده است. در این بازه زمانی، قرآن بر پایه متون مختلف جمعآوری میشود و این قرآن فعلی شکل میگیرد. در این قرآن نگاه آخرالزمانی برجسته نیست و هدفش این است که نگاه مسیحی ـ یهودی و آخرالزمانی را تحتالشعاع قرار دهد. امیرمعزی دربارۀ نتایج تحقیقات انجام شده در پروژۀ «قرآن مورخان» میگوید: این تحقیقات ثابت کردهاند که آنچه متون اسلامی راجع به پیدایش اسلام و پیدایش قرآن میگویند قابل اعتماد نیستند و باید با عینکی خیلی انتقادیتر از آنچه تا این موقع انجام شده به این متون نگاه کرد، ما میدانیم در مورد دورۀ پیدایش اسلام یعنی حیات پیامبر و معاصرینش و در مورد پیدایش قرآن آنچه که متون اسلامی میگویند قابل اعتماد نیست<ref>ر. ک: چهل و یكمین نشست مجازی با عنوان مطالعاتی تازه در باب ریشههای اسلام و قرآن در «حلقۀ ديدگاه نو»، نهم اسفند ١٣٩٩ ش.</ref>. مولفان کتاب قرآن مورخان در صدد اثبات این معنا هستند که متن کنونی قرآن متعلق به اواخر دوره باستان - اندکی پیش از قرون وسطی- بوده و بهطور همزمان از [[مسیحیت]] و [[آیین یهودیت|یهودیت]] بیزانسی (روم شرقی) و ساسانی تاثیرپذیرفته است. از منظر آنها قسمتی از قرآن موجود متاثر از کتب پیشین و بخش عمدهاش بعد از پیامبر با حمایت و میل حاکمان تدوین گردیده است. بنابر این قرآن کنونی فاقد وثاقت تاریخی است<ref>ر. ک: مقالۀ قرآن به مثابه سندی تاریخی در مقابل کتاب مقدس ص 248، مجلۀ نقد و بررسی کتاب ''آینه پژوهش'' شماره 184، سال 1399 ش.</ref>. | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[قرآن مورخان (کتاب)]] | |||
* [[گیوم دی]] | |||
* [[فرانسه]] | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
== منابع == | |||
* [https://www.dinonline.com/18019/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86/ باعزم محمد و تمدن حمیدرضا، از قرآن مؤمنان تا قرآن مورخان، پایگاه تحلیلی دینپژوهی دین آنلاین]، تاریخ درج مطلب: 1 تیرماه 1399 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 10 تیرماه 1403 ش. | |||
[[رده: ایران]] | |||
[[رده: شخصیتها]] |