۸۷٬۷۷۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
== تعریف مشرک == | == تعریف مشرک == | ||
مشرک که به معنای شریک گرفتن برای خدا است، همچون [[کفر]] معانی و مراتب مختلفی دارد مرتبه قوی و ظاهر آن شامل کسانی است که اعتقاد دارند خدا دو تا یا بیشتر است و یا بتها را [[شفاعت|شفیعان]] درگاه خدا قرار میدهند. و مرتبه بعدی آن که مقداری پنهان است شرک [[اهل کتاب]] است. از این درجه کمی عمقیتر اعتقاد کسانی است که قائل به استقلال اسباب و علل هستند. مثلاً دارو مستقلاً را شفادهنده میدانند. و همچنین ضعیف و ضعیفتر میشود تا برسد به شرکی که به جز بندگان مخلص خدا احدی از آن بری نیست و آن عبارت است از غفلت از یاد خداوند متعال و توجه به غیر خدا. پس همه اینها شرک است، اما این سبب نمیشود که ما کلمه شرک را بر همه دارندگان مراتب شرک اطلاق کنیم<ref>ر. | مشرک که به معنای شریک گرفتن برای خدا است، همچون [[کفر]] معانی و مراتب مختلفی دارد مرتبه قوی و ظاهر آن شامل کسانی است که اعتقاد دارند خدا دو تا یا بیشتر است و یا بتها را [[شفاعت|شفیعان]] درگاه خدا قرار میدهند. و مرتبه بعدی آن که مقداری پنهان است شرک [[اهل کتاب|اهلکتاب]] است. از این درجه کمی عمقیتر اعتقاد کسانی است که قائل به استقلال اسباب و علل هستند. مثلاً دارو مستقلاً را شفادهنده میدانند. و همچنین ضعیف و ضعیفتر میشود تا برسد به شرکی که به جز بندگان مخلص خدا احدی از آن بری نیست و آن عبارت است از غفلت از یاد خداوند متعال و توجه به غیر خدا. پس همه اینها شرک است، اما این سبب نمیشود که ما کلمه شرک را بر همه دارندگان مراتب شرک اطلاق کنیم<ref>ر. ک: علامه طباطبائی، محمدحسین، المیزان (ترجمه) ج 2، ص 303 و 304، انتشارات اسماعیلیان.</ref>. | ||
به تعبیری دیگر ممکن است گروهی تنها از نظر کلامی مشرک باشند نه از جهت فقهی، زیرا احکام فقهی مانند طهارت و نجاست و... بر آنها مترتب نمیشود. زیرا مشرک دو اطلاق دارد: مشرک اسمی و مشرک وصفی. گاه شریک گرفتن به عنوان وصف فعل بر گروهی اطلاق میشود که عقیده یا عملشان شرکآلود و مشرکانه است نه اینکه خود از گروههای اسمی مشرک باشند مانند اطلاق شرک بر افراد ضعیف الایمان و گاه مشرک به عنوان اسم بر جمعی اطلاق میشود که واقعاً برای خدا شریک قائلند<ref> جوادی آملی، توحید در قرآن، ص 572.</ref>. | به تعبیری دیگر ممکن است گروهی تنها از نظر کلامی مشرک باشند نه از جهت فقهی، زیرا احکام فقهی مانند طهارت و نجاست و... بر آنها مترتب نمیشود. زیرا مشرک دو اطلاق دارد: مشرک اسمی و مشرک وصفی. گاه شریک گرفتن به عنوان وصف فعل بر گروهی اطلاق میشود که عقیده یا عملشان شرکآلود و مشرکانه است نه اینکه خود از گروههای اسمی مشرک باشند مانند اطلاق شرک بر افراد ضعیف الایمان و گاه مشرک به عنوان اسم بر جمعی اطلاق میشود که واقعاً برای خدا شریک قائلند<ref> جوادی آملی، توحید در قرآن، ص 572.</ref>. | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
ناآگاهی به عظمت خدا و نقش او در تدبیر هستی، موجب شرک است؛ یعنی کسانی که از عقل و علم بهرهای نبرده اند، دچار شرک میشوند. البته انسان ممکن است خود اهل تعقل کامل نباشد، ولی میتواند با عقلاء ارتباط داشته و از نقل آنان بهرهمند شود و با همان عقلی که خدا به او داده، نسبت به حوزههای هستیشناسی و خداشناسی تفکر داشته باشد. به هر حال، جهل عقلی و جهل علمی عاملی برای شرک انسان است<ref>سوره زمر، آیه 64؛ نحل، آیه 75؛ قصص، آیات 71 و 72؛ بقره، آیه 165.</ref>. جهل و ناآگاهی انسان نسبت به قدرت<ref>سوره بقره، آیه 165.</ref>، تدبیر<ref>سوره صافات، آیات 85 تا 87.</ref> خدا و مانند آنها. فقدان شناخت حقایق و عدم علم از مهمترین عوامل شرک ورزی در انسان است<ref>انعام، آیات 22 و 25 و 108.</ref> و حتی مومنان به همین سبب فقدان شناخت کامل است که گرفتار شرک خفی میشوند. | ناآگاهی به عظمت خدا و نقش او در تدبیر هستی، موجب شرک است؛ یعنی کسانی که از عقل و علم بهرهای نبرده اند، دچار شرک میشوند. البته انسان ممکن است خود اهل تعقل کامل نباشد، ولی میتواند با عقلاء ارتباط داشته و از نقل آنان بهرهمند شود و با همان عقلی که خدا به او داده، نسبت به حوزههای هستیشناسی و خداشناسی تفکر داشته باشد. به هر حال، جهل عقلی و جهل علمی عاملی برای شرک انسان است<ref>سوره زمر، آیه 64؛ نحل، آیه 75؛ قصص، آیات 71 و 72؛ بقره، آیه 165.</ref>. جهل و ناآگاهی انسان نسبت به قدرت<ref>سوره بقره، آیه 165.</ref>، تدبیر<ref>سوره صافات، آیات 85 تا 87.</ref> خدا و مانند آنها. فقدان شناخت حقایق و عدم علم از مهمترین عوامل شرک ورزی در انسان است<ref>انعام، آیات 22 و 25 و 108.</ref> و حتی مومنان به همین سبب فقدان شناخت کامل است که گرفتار شرک خفی میشوند. | ||
بسیاری از مردم به سبب اینکه قدرت تشخیص و شناخت کمی دارند، بر اساس آن رفتار میکنند و این گونه است که به جای پیروی از حق و رهبران حق، دنبال باطل و رهبران باطل میروند. البته برخی نیز از فقدان رهبری در زمان ومکانی خاص سوءاستفاده کرده و مردمان را به جای آب به سوی سراب میکشانند؛ چنانکه سامری این کار را با امت [[حضرت موسی|موسی(علیهالسلام)]] کرد<ref>سوره بقره، آیه 52 و 95.</ref>. خدا بارها به مومنان هشدار میدهد که از هر کسی پیروی نکنند؛ زیرا برخی از همین کسانی که به ظاهر عالمان دینی هستند ممکن است کارگزاران [[شیطان]] باشند؛ چنانکه احبار و رهبان [[یهودی]] و [[مسیحی]] این گونه هستند<ref>سوره توبه، آیات 30 و 31.</ref> و کسانی که کورکورانه از آنان تقلید میکنند و فرمانها و سخنان آنان را به عقل سلیم و وحی قطعی ارجاع نمیدهند، گرفتار شرک میشوند. (همان) این گونه است که به جای ولآیتالله گرفتار ولایت شیطانی و طاغوتی میشوند<ref>سوره نساء، آیه 119؛ سوره انعام، آیه 14.</ref>. | بسیاری از مردم به سبب اینکه قدرت تشخیص و شناخت کمی دارند، بر اساس آن رفتار میکنند و این گونه است که به جای پیروی از حق و رهبران حق، دنبال باطل و رهبران باطل میروند. البته برخی نیز از فقدان رهبری در زمان ومکانی خاص سوءاستفاده کرده و مردمان را به جای آب به سوی سراب میکشانند؛ چنانکه سامری این کار را با امت [[حضرت موسی|موسی (علیهالسلام)]] کرد<ref>سوره بقره، آیه 52 و 95.</ref>. خدا بارها به مومنان هشدار میدهد که از هر کسی پیروی نکنند؛ زیرا برخی از همین کسانی که به ظاهر عالمان دینی هستند ممکن است کارگزاران [[شیطان]] باشند؛ چنانکه احبار و رهبان [[یهودی]] و [[مسیحی]] این گونه هستند<ref>سوره توبه، آیات 30 و 31.</ref> و کسانی که کورکورانه از آنان تقلید میکنند و فرمانها و سخنان آنان را به عقل سلیم و وحی قطعی ارجاع نمیدهند، گرفتار شرک میشوند. (همان) این گونه است که به جای ولآیتالله گرفتار ولایت شیطانی و طاغوتی میشوند<ref>سوره نساء، آیه 119؛ سوره انعام، آیه 14.</ref>. | ||
=== جهالت عقلی === | === جهالت عقلی === | ||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
# [https://library.tebyan.net/fa/Viewer/Text/147943/1 برگرفته از سایت به چه کسانی مشرک یا کافر میگویند، فرق بین آن دو چیست و ...https://library.tebyan.net] | # [https://library.tebyan.net/fa/Viewer/Text/147943/1 برگرفته از سایت به چه کسانی مشرک یا کافر میگویند، فرق بین آن دو چیست و ...https://library.tebyan.net] | ||
# [https://kayhan.ir/fa/news/202612/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B4%D8%B1%DA%A9-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 برگرفته از سایت سیمای مؤمنان مشرک در قرآن - کیهانhttps://kayhan.ir] | # [https://kayhan.ir/fa/news/202612/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B4%D8%B1%DA%A9-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 برگرفته از سایت سیمای مؤمنان مشرک در قرآن - کیهانhttps://kayhan.ir] | ||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | [[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | ||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]] | [[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]] |