|
|
خط ۱۲: |
خط ۱۲: |
|
| |
|
| ===مجلس سنا=== | | ===مجلس سنا=== |
| به موجب اصل چهلوسوم قانون اساسی ایران، تعداد نمایندگان این مجلس65 نفر بود و به موجب اصل چهلوپنجم همین قانون 35 نفر آنها که پانزده نفرشان از اهالی تهران و 15 نفر از اهالی ولایات بودند، از طرف شاه و سی نفر دیگر نمایندگانی بودند که از طرف ملت، 15 نفر به انتخاب اهالی تهران و 15 نفر به انتخاب اهالی ولایات، تعیین میشدند.
| | بر اساس قانون اساسی ایران، تعداد نمایندگان این مجلس 65 نفر بود که 35 نفر آنها از اهالی تهران و از اهالی ولایات از طرف شاه و سی نفر دیگر از طرف ملت، اهالی تهران و اهالی ولایات، تعیین میشدند. مجلس سنا تا سال 1328 ش تشکیل نشده بود و در این سال از اولین دوره تقنینیه مجلس شورای ملی، در بهمن ماه سال 1328 ش گشایش یافت. وظیفه این مجلس طبق قانون اساسی ایران تصویب امور بود. اگر آن امور در سنا یا از طرف هیئت وزرا عنوان شده باید اول در مجلس سنا تنقیح و تصحیح شده به اکثریت آراء قبول شود و بعد به تصویب مجلس شورای ملی برسد. ولی اموری که در مجلس شورای ملی عنوان میشد از این مجلس به مجلس سنا میرفت مگر امور مالی که مخصوص مجلس شورای ملی بود و قرار مجلس در امور مذکور به اطلاع مجلس سنا میرسید تا مجلس مزبور ملاحظات خود را به مجلس شورای ملی اظهار کند ولی مجلس شورای ملی مختار بود ملاحظات مجلس سنا را بعد از مداقهای لازم قبول یا رد کند. |
|
| |
|
| مجلس سنا تا سال 1328ه.ش تشکیل نشده بود و در این سال از اولین دورهء تقنینیه مجلس شورای ملی، در بهمن ماه 1328ه.ش گشایش یافت و موجبات اجرای اصل چهلوسوم قانون اساسی ایران فراهم آمد. مجلس سنا کلاً هفت دورهء تقنینیه داشته است. تاریخ افتتاح و اختتام دورههای سنا به شرح زیر بوده است.
| | ==مجلس مؤسسان== |
| | |
|
| |
| | |
| تا سال 1342ه.ش که قانون انتخابات تغییر یافت، نمایندگان مجلس را کلاً مردان تشکیل میدادند ولی از این سال به بعد چند تن از بانوان نیز به مجلس راه یافتند. از این دوره اجلاسیهی جدید از 14 مهر آغاز شده است.
| |
| | |
| نحوه انتخابات مجلس سنا در بدو امر طبق نظامنامه مورخ 14 اردیبهشت 1328ه.ش دو درجهای بوده است که بعد از اصلاح این نظامنامه در سال 1339ه.ش انتخابات به طور یک درجهای صورت میگرفت.
| |
| | |
| مدت هر دورهء تقنینیهء سنا در ابتدای تشکیل 6 سال بود و بنابر ماده 29 قانون انتخابات مجلس سنا چنین مقرر بود که در پایان هر سه سال اول نصف عدهی اعضا تجدید شود. به این ترتیب که 15 نفر از اعضا انتخابی و 15 نفر از اعضای انتصابی به حکم قرعه خارج شده جانشین آنها بر طبق این قانون انتخاب یا منصوب شود. پس از آن انتصاب یا انتخاب هر عضوی که مدت عضویت 6 سالهاش به پایان میرسید، تجدید میشد. مقررات این ماده در موردی هم رعایت میشد که سنا پس از انحلال دوباره افتتاح مییافت. (دایرهالمعارف فارسی(مصاحب)، جلد2، بخش دوم(م-ی)، ص2659).
| |
| | |
| با اصلاح قانون مزبور در تاریخ بیستوسوم خرداد 1345ه.ش، مدت عضویت به 4 سال تقلیل یافت.
| |
| | |
| طبق اصل چهلوششم قانون اساسی، پس از انعقاد سنا، تمام امور باید به تصویب هر دو مجلس باشد. اگر آن امور در سنا یا از طرف هیئت وزرا عنوان شده باید اول در مجلس سنا تنقیح و تصحیح شده به اکثریت آراء قبول شود و بعد به تصویب مجلس شورای ملی برسد. ولی اموری که در مجلس شورای ملی عنوان میشد از این مجلس به مجلس سنا میرفت مگر امور مالی که مخصوص مجلس شورای ملی بود و قرار مجلس در امور مذکور به اطلاع مجلس سنا میرسید تا مجلس مزبور ملاحظات خود را به مجلس شورای ملی اظهار کند ولی مجلس شورای ملی مختار بود ملاحظات مجلس سنا را بعد از مداقهای لازم قبول یا رد کند. (همان، ص2660).
| |
| | |
|
| |
| ه: مجلس مؤسسان:
| |
|
| |
|
| | | |