confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۱
ویرایش
شام (شامات): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
=نامگذاری شام= | =نامگذاری شام= | ||
شام را از دو جهت به این نام خوانده اند. نخست اینکه شام به معنای شمال است و دلیل این نام گذاری، قرار گرفتن آن در سمت شمال قبله می باشد. همچنان که یمن به معنای راست است و از آن جهت که در سمت راست قبله قرار دارد به آن یمن گفته اند. علت دیگری که برای نام گذاری شام گفته اند آن است که: سام بن نوح بر آن سرزمین حکومت می کرده و هنگام برگرداندن آن به لغت عربی، به شام تبدیل شده است.<ref>معجم البلدان، فرید عبدالعزیز الجندی، ج 3، ص 254</ref> | شام را از دو جهت به این نام خوانده اند. نخست اینکه شام به معنای شمال است و دلیل این نام گذاری، قرار گرفتن آن در سمت شمال قبله می باشد. همچنان که یمن به معنای راست است و از آن جهت که در سمت راست قبله قرار دارد به آن [[یمن]] گفته اند. علت دیگری که برای نام گذاری شام گفته اند آن است که: سام بن نوح بر آن سرزمین حکومت می کرده و هنگام برگرداندن آن به لغت عربی، به شام تبدیل شده است.<ref>معجم البلدان، فرید عبدالعزیز الجندی، ج 3، ص 254</ref> | ||
=تاریخچه سرزمین شام= | =تاریخچه سرزمین شام= | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
پس از شهادت امام علی علیه السلام، معاویه با نیرنگ به حکومت رسید و شام را مرکز حکومت امویان قرار داد و تا سال ۱۲۷ قمری پایتخت باقی ماند. | پس از شهادت امام علی علیه السلام، معاویه با نیرنگ به حکومت رسید و شام را مرکز حکومت امویان قرار داد و تا سال ۱۲۷ قمری پایتخت باقی ماند. | ||
از آن پس عباسیان، همدانیان، فاطمیان | از آن پس عباسیان، همدانیان، فاطمیان [[مصر]]، سلاجقه و عثمانیان بر آن دیار حکومت کردند تا این که در قرون اخیر با سلطه غربیان به ویژه پس از جنگ جهانی اول، این سرزمین از هم متلاشی و به چند کشور عربی تقسیم شد.<ref>سوریه، کتابخانه طهور، بازیابی ۲ بهمن ۱۳۹۱</ref> | ||
=شام سرزمين پيامبران= | =شام سرزمين پيامبران= | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
شام سرزمینی است که مسجد الاقصی در آن قراردادرد و رسول خدا(ص) از آنجا به معراج رفته ودر آسمان‌ها سیر فرموده است. | شام سرزمینی است که مسجد الاقصی در آن قراردادرد و رسول خدا(ص) از آنجا به معراج رفته ودر آسمان‌ها سیر فرموده است. | ||
شهر بصری پذیرای پیامبر در نوجوانی و‌از بلاد شام است. پیام محمد (ص) به امپراطور روم، در فلسطین به دست او رسیده است. بسیاری از مشاهد انبیاء و مقامات متبرک و مقدس در شام قرار دارد. مانند مشهد الخلیل و هجرتگاه او، شهر ایوب و چاه او، محراب داود و درگاه او، شگفتی‌هاي سلیمان و شهر او، قبر اسحاق و مادرش، بیت لحم زادگاه عیسی مسیح و گهواره اش، ده طالوت و نهر او، قتلگاه جالوت و ده او، طور سینا، قبة الصخره ربوه، صخره موسی و تپه عیسی، وادی مقدس، این همه در بلاد شام قرارداد و جملگی مورد تقدیس و احترام مسلمانان و اهل کتاب می‌باشد. | شهر بصری پذیرای پیامبر در نوجوانی و‌از بلاد شام است. پیام محمد (ص) به امپراطور روم، در فلسطین به دست او رسیده است. بسیاری از مشاهد انبیاء و مقامات متبرک و مقدس در شام قرار دارد. مانند مشهد الخلیل و هجرتگاه او، شهر ایوب و چاه او، محراب داود و درگاه او، شگفتی‌هاي سلیمان و شهر او، قبر اسحاق و مادرش، بیت لحم زادگاه عیسی مسیح و گهواره اش، ده طالوت و نهر او، قتلگاه جالوت و ده او، طور سینا، قبة الصخره ربوه، صخره موسی و تپه عیسی، وادی مقدس، این همه در بلاد شام قرارداد و جملگی مورد تقدیس و احترام [[مسلمانان]] و اهل کتاب می‌باشد. | ||
دردا! بخش مهم این سرزمین مقدس که قرن‌ها به دست مسلمانان بوده و همه پیروان و ادیان آسمانی ورسولان الهی، مسلمان، مسیحی و یهودی برادر وار در کنار هم به مسالمت می‌زیستند امروز زیر چکمه‌های صیهونیست‌ها قرارگرفته و به اشغال غاصبانه این قوم عهد شکن در آمده است. | دردا! بخش مهم این سرزمین مقدس که قرن‌ها به دست مسلمانان بوده و همه پیروان و ادیان آسمانی ورسولان الهی، مسلمان، مسیحی و یهودی برادر وار در کنار هم به مسالمت می‌زیستند امروز زیر چکمه‌های صیهونیست‌ها قرارگرفته و به اشغال غاصبانه این قوم عهد شکن در آمده است. | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
=محل و محدوده= | =محل و محدوده= | ||
در گذشته، سوريه كنونى بخش عمدهاى از سرزمین شام بوده و این سرزمين، شامل كشورهاى كنونىِ سوريه، | در گذشته، سوريه كنونى بخش عمدهاى از سرزمین شام بوده و این سرزمين، شامل كشورهاى كنونىِ سوريه، [[لبنان]]، فلسطين و اردن مىشده است. <big>الشأْم و الشَأم و الشآم</big> نامى بوده كه جغرافىدانان عرب بر اين منطقه نهادهاند. منطقهاى كه از طرف غرب به درياى روم (مدیترانه امروزی) و از طرف شرق به بيابانی کشیده‌شده از منطقه أيله تا فرات و از سوى ديگراز فرات تا مرز روم منتهى مىشود. بدين صورت، سرزمينهاى روم در شمال، مرز مصر و بيابان بنىاسرائيل در جنوب آن واقع شده و آخرين محدوده آن در سمت [[مصر]] رَفَحْ و سمت روم الثغور است.<ref> اصطخرى، المسالك و الممالك، ص ۵۵</ref> | ||
=مناطق مهم شام= | =مناطق مهم شام= | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
با چنین اوصافی، هنگام ورود اسیران به شام، آنان را از شلوغ ترین دروازه شهر، به نام دروازه ساعات وارد می کنند؛<ref> لواعج الاشجان، علامه سید محسن امین عاملی، ص 220</ref> در شهر، شادی عمومی اعلام شده و مردم لباسهای نو پوشیده و صدای هلهله و شادی بلند است. زنان دف می زدند و اسیران از میان شلوغیها، می گذرند. | با چنین اوصافی، هنگام ورود اسیران به شام، آنان را از شلوغ ترین دروازه شهر، به نام دروازه ساعات وارد می کنند؛<ref> لواعج الاشجان، علامه سید محسن امین عاملی، ص 220</ref> در شهر، شادی عمومی اعلام شده و مردم لباسهای نو پوشیده و صدای هلهله و شادی بلند است. زنان دف می زدند و اسیران از میان شلوغیها، می گذرند. | ||
ساربانان برای سوزاندن دل اهل بیت علیهم السلام، سرها را پیشاپیش محملها می برند. جلوتر از همه، سر علمدار کربلا جلوه گری می کند و بنابر بعضی نقلها، سر مقدس امام حسین علیه السلام را پشت سر محملها وارد می کنند تا مردم به اشتباه بیفتند و احدی از دوست داران، اهل بیت علیهم السلام را نشناسد و عیش مردم را بر هم نزند. هتاکیها شروع می شود؛ پیرزنی به سر بریده حضرت سنگ می زند و مردم که مست هوسرانی و ولنگاری هستند، از او تقلید می کنند. | ساربانان برای سوزاندن دل اهل بیت علیهم السلام، سرها را پیشاپیش محملها می برند. جلوتر از همه، سر علمدار [[کربلا]] جلوه گری می کند و بنابر بعضی نقلها، سر مقدس امام حسین علیه السلام را پشت سر محملها وارد می کنند تا مردم به اشتباه بیفتند و احدی از دوست داران، اهل بیت علیهم السلام را نشناسد و عیش مردم را بر هم نزند. هتاکیها شروع می شود؛ پیرزنی به سر بریده حضرت سنگ می زند و مردم که مست هوسرانی و ولنگاری هستند، از او تقلید می کنند. | ||
امام سجاد علیه السلام می فرماید: «در شام هفت مصیبت بر ما وارد آوردند که از آغاز اسیری تا پایان بی سابقه بود؛ ساربانان با کعب نی و تازیانه، ما را از میان جمعیت مطرب گذراندند. نیزه داران با سرها بازی می کردند و نیزه هایشان را در هوا می چرخاندند. گاهی سرها از بالای نیزه ها روی زمین و زیر دست و پای مردم و مرکبها می افتاد. زنان شامی از بالای بامها روی سر ما آتش و خاکستر داغ می ریختند که تکه ای از آن روی عمامه ام افتاد و چون دستهایم را با زنجیر به گردنم بسته بودند، عمامه ام سوخت و آتش به سرم رسید. از طلوع آفتاب تا غروب ما را در کوچه ها می گردانیدند و می گفتند: «این نامسلمانها را بکشید!» ما را با یک رشته طناب به هم بسته بودند و از دهلیز خانه یهودیان و مسیحیان می گذراندند و به آنان می گفتند: اینها قاتلان پدران و فرزندان شما هستند، انتقام خودتان را بگیرید! آنان همگی در این لحظه به سوی ما سنگ و چوب پرتاب کردند. | امام سجاد علیه السلام می فرماید: «در شام هفت مصیبت بر ما وارد آوردند که از آغاز اسیری تا پایان بی سابقه بود؛ ساربانان با کعب نی و تازیانه، ما را از میان جمعیت مطرب گذراندند. نیزه داران با سرها بازی می کردند و نیزه هایشان را در هوا می چرخاندند. گاهی سرها از بالای نیزه ها روی زمین و زیر دست و پای مردم و مرکبها می افتاد. زنان شامی از بالای بامها روی سر ما آتش و خاکستر داغ می ریختند که تکه ای از آن روی عمامه ام افتاد و چون دستهایم را با زنجیر به گردنم بسته بودند، عمامه ام سوخت و آتش به سرم رسید. از طلوع آفتاب تا غروب ما را در کوچه ها می گردانیدند و می گفتند: «این نامسلمانها را بکشید!» ما را با یک رشته طناب به هم بسته بودند و از دهلیز خانه یهودیان و مسیحیان می گذراندند و به آنان می گفتند: اینها قاتلان پدران و فرزندان شما هستند، انتقام خودتان را بگیرید! آنان همگی در این لحظه به سوی ما سنگ و چوب پرتاب کردند. | ||
| خط ۱۲۹: | خط ۱۲۹: | ||
==حضرت زینب سلام الله علیها== | ==حضرت زینب سلام الله علیها== | ||
آستانه حضرت زینب دختر امام علی(ع) در شهرک «السیدة زینب» در جنوب دمشق از مهم ترین زیارتگاه‌های شیعیان در حوزه دمشق و کشور سوریه به شمار می آید و مورد توجه شیعیان از سراسر جهان قرار دارد. | آستانه حضرت زینب دختر امام علی(ع) در شهرک «السیدة زینب» در جنوب دمشق از مهم ترین زیارتگاه‌های [[شیعیان]] در حوزه دمشق و کشور سوریه به شمار می آید و مورد توجه شیعیان از سراسر جهان قرار دارد. | ||
حضرت زینب(س) بنا بر قول معروف در 15 رجب سال 62 هجری قمری در سن 56 سالگی در شام از دنیا رفت. بانوی قهرمانی که پس از شهادت امام حسین، ارائه نهضت عاشورا را به دوش کشید و پرچمدار این قیام بود. بدن مطهر آن بانوی بزرگوار در جنوب دمشق دفن گردید. | حضرت زینب(س) بنا بر قول معروف در 15 رجب سال 62 هجری قمری در سن 56 سالگی در شام از دنیا رفت. بانوی قهرمانی که پس از شهادت امام حسین، ارائه نهضت عاشورا را به دوش کشید و پرچمدار این قیام بود. بدن مطهر آن بانوی بزرگوار در جنوب دمشق دفن گردید. | ||
اقوال دیگری نیزدرباره چگونگی رحلت و مکان دفن حضرت زینب(س) وجود دارد که در ادامه بصورت مختصر به آن اشاره می کنیم. | اقوال دیگری نیزدرباره چگونگی رحلت و مکان دفن حضرت زینب(س) وجود دارد که در ادامه بصورت مختصر به آن اشاره می کنیم. | ||
براساس برخی نوشته‌ها حضرت زینب(س) بعد از حادثه کربلا به مدینه آمدند و پس از ورود به مدینه پیوسته عزادار و گریان بودند تا این كه پس از یک سال و نیم در همان مدینه (قبرستان بقیع) از دنیا رفتند و در همان جا دفن شدند. وبنا بر این قول اكنون از قبر آن بانوی محترمه، اثری در دست نیست. | براساس برخی نوشته‌ها حضرت زینب(س) بعد از حادثه کربلا به [[مدینه]] آمدند و پس از ورود به مدینه پیوسته عزادار و گریان بودند تا این كه پس از یک سال و نیم در همان مدینه (قبرستان بقیع) از دنیا رفتند و در همان جا دفن شدند. وبنا بر این قول اكنون از قبر آن بانوی محترمه، اثری در دست نیست. | ||
براساس احتمالات دیگر آن حضرت پس از ورود به مدینه، در مجالس و محافل سخن می‌گفت و مظالم و جنایات یزیدیان را بازگو می‌كرد. فرماندار مدینه ماجرا را به یزید نوشت و او دستور داد زینب را مخیر سازند تا هر شهری كه می‌خواهد (غیر از مكه و مدینه) برود. حضرت زینب به شام رفت و در آن جا اقامت كرد و پس از چندی در همان جا از دنیا رفت.(قول معروف) | براساس احتمالات دیگر آن حضرت پس از ورود به مدینه، در مجالس و محافل سخن می‌گفت و مظالم و جنایات یزیدیان را بازگو می‌كرد. فرماندار مدینه ماجرا را به یزید نوشت و او دستور داد زینب را مخیر سازند تا هر شهری كه می‌خواهد (غیر از مكه و مدینه) برود. حضرت زینب به شام رفت و در آن جا اقامت كرد و پس از چندی در همان جا از دنیا رفت.(قول معروف) | ||
در روایت دیگر آمده است، حضرت زینب(س) به علت افشاگری علیه دستگاه بنی امیه، مجبور به ترک مدینه شد. از این رو مصر را انتخاب كرد و پس از مدتی اقامت همان جا از دنیا رفت. سیده زینب در شهر قاهره هم اكنون زیارتگاه مجلل و با شكوهی است، البته گفته شده است این قبر متعلق به زینب بنت یحیی بن حسن الانور ابن زید ابن حسن ابن علی بن ابیطالب است كه به دلیل تشابه اسمی با حضرت زینب(س) عقیله بنی هاشم، اشتباه گرفته شده است. | در روایت دیگر آمده است، حضرت زینب(س) به علت افشاگری علیه دستگاه بنی امیه، مجبور به ترک مدینه شد. از این رو مصر را انتخاب كرد و پس از مدتی اقامت همان جا از دنیا رفت. سیده زینب در شهر قاهره هم اكنون زیارتگاه مجلل و با شكوهی است، البته گفته شده است این قبر متعلق به زینب بنت یحیی بن حسن الانور ابن زید ابن حسن ابن علی بن ابیطالب است كه به دلیل تشابه اسمی با حضرت زینب(س) عقیله بنی هاشم، اشتباه گرفته شده است. | ||
| خط ۱۴۱: | خط ۱۴۱: | ||
معروف است دختری از دختران حضرت سیدالشهدا در کودکی در کربلا حضور داشت. ایشان روز پنجم ماه صفر سال 61 هجری قمری مظلومانه به شهادت رسید. | معروف است دختری از دختران حضرت سیدالشهدا در کودکی در کربلا حضور داشت. ایشان روز پنجم ماه صفر سال 61 هجری قمری مظلومانه به شهادت رسید. | ||
ولادت آن حضرت در مدینه بود و در سن سه سالگی یا بیشتر در محرم 61 هجری با پدر بزرگوارش به کربلا آمد. قبل از روز عاشورا بارها مورد تفقد و دلجویی حضرت اباعبدالله(ع) قرار گرفت تا آنجا که آن حضرت به خواهرشان حضرت زینب(س) در مورد وی سفارش کردند. | ولادت آن حضرت در مدینه بود و در سن سه سالگی یا بیشتر در محرم 61 هجری با پدر بزرگوارش به کربلا آمد. قبل از روز عاشورا بارها مورد تفقد و دلجویی حضرت اباعبدالله(ع) قرار گرفت تا آنجا که آن حضرت به خواهرشان حضرت زینب(س) در مورد وی سفارش کردند. | ||
حضرت رقیه(س) بعد از شهادت امام حسین(ع)، اهل بیت(ع) و اصحاب ایشان در صحرای کربلا، همراه با عمه بزرگوارشان واسرا به کوفه و شام برده شد و در مسیر چهل منزل راه شهر شام، رنج‌های فراوانی دید. | حضرت رقیه(س) بعد از شهادت امام حسین(ع)، اهل بیت(ع) و اصحاب ایشان در صحرای کربلا، همراه با عمه بزرگوارشان واسرا به [[کوفه]]<ref>ر.ک:مقاله کوفه</ref> و شام برده شد و در مسیر چهل منزل راه شهر شام، رنج‌های فراوانی دید. | ||
در شام بعد از دیدن سر نورانی پدر با پیشانی شکسته در خرابه، آن‌قدر ناله زد و گریست تا به ملکوت اعلا پیوست و بدن شریف آن حضرت را شبانه در دمشق دفن کردند. | در شام بعد از دیدن سر نورانی پدر با پیشانی شکسته در خرابه، آن‌قدر ناله زد و گریست تا به ملکوت اعلا پیوست و بدن شریف آن حضرت را شبانه در دمشق دفن کردند. | ||
از کهن‌ترین منابعی که نام آن حضرت با لفظ (رقیه) یاد شده است، قصیده سیف بن عمیره نخعی کوفی از اصحاب امام جعفر صادق(ع) و امام موسی کاظم (ع) است. | از کهن‌ترین منابعی که نام آن حضرت با لفظ (رقیه) یاد شده است، قصیده سیف بن عمیره نخعی کوفی از اصحاب امام جعفر صادق(ع) و امام موسی کاظم (ع) است. | ||