پرش به محتوا

سوره مؤمنون: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۸: خط ۸:
| تعداد آیات = ۱۱۸
| تعداد آیات = ۱۱۸
}}
}}
'''سوره مؤمنون''' بیست و سومین سوره و از سوره‌های مکی [[قرآن]] است که در جزء ۱۸ قرآن جای دارد. این سوره به دلیل اشاره به ۱۵ صفت از صفات [[مؤمنان]]، [[مؤمن|مؤمنون]] نامیده شده است. روی‌گردانی از کار و سخن بیهوده، پیشتاز بودن در کارهای خیر، اشاره به داستان [[حضرت موسی |حضرت موسی(علیه‌السلام)]] و [[حضرت نوح|حضرت نوح(علیه‌السلام)]]، خلقت [[انسان]] و [[معاد]] از مباحث این سوره است.
'''سوره مؤمنون''' بیست و سومین سوره و از سوره‌های مکی [[قرآن]] است که در جزء ۱۸ قرآن جای دارد. این سوره به دلیل اشاره به ۱۵ صفت از صفات [[مؤمنان]]، [[مؤمن|مؤمنون]] نامیده شده است. روی‌گردانی از کار و سخن بیهوده، پیشتاز بودن در کارهای خیر، اشاره به داستان [[حضرت موسی |حضرت موسی (علیه‌السّلام)]] و [[حضرت نوح|حضرت نوح (علیه‌السّلام)]]، خلقت [[انسان]] و [[معاد]] از مباحث این سوره است.
آیات ۹۹ و ۱۰۰ درباره آرزوی [[کافر|کافران]] هنگام [[مرگ]] برای بازگشت به دنیا و انجام اعمال صالح از آیات مشهور سوره مؤمنون است.
آیات ۹۹ و ۱۰۰ درباره آرزوی [[کافر|کافران]] هنگام [[مرگ]] برای بازگشت به دنیا و انجام اعمال صالح از آیات مشهور سوره مؤمنون است.


خط ۴۴: خط ۴۴:


== محتوا و موضوعات ==
== محتوا و موضوعات ==
سوره مؤمنون چنان‌که از نامش پيدا است بخش مهمی از آن سخن از اوصاف برگزيده مؤمنان است. سپس بحث‌هايی در زمينه اعتقاد و عمل بيان می‌کند که تکميل کننده آن صفات می‌باشد. روی هم رفته مجموع مطالب اين سوره را می‌توان به چند بخش تقسيم کرد:
سوره مؤمنون چنانکه از نامش پيدا است بخش مهمی از آن سخن از اوصاف برگزيده مؤمنان است. سپس بحث‌هايی در زمينه اعتقاد و عمل بيان می‌کند که تکميل کننده آن صفات می‌باشد. روی هم رفته مجموع مطالب اين سوره را می‌توان به چند بخش تقسيم کرد:


بخش اول که از آيه قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ آغاز می‌شود تا چندين آيه بعد بيانگر صفاتی است که مايۀ فلاح و رستگاری مؤمنان است و خواهيم ديد اين اوصاف آن قدر حساب شده و جامع است که جنبه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی را تحت پوشش خود قرار می‌دهد.
بخش اول که از آيه قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ آغاز می‌شود تا چندين آيه بعد بيانگر صفاتی است که مايۀ فلاح و رستگاری مؤمنان است و خواهيم ديد اين اوصاف آن قدر حساب شده و جامع است که جنبه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی را تحت پوشش خود قرار می‌دهد.
خط ۵۰: خط ۵۰:
و از آنجا‌که خمير مايه همه آنها [[ايمان]] و [[توحيد]] است در بخش دوم به نشانه‌های مختلف خداشناسی، و آيات آفاقی و انفسی پروردگار در پهنه عالم هستی، اشاره کرده، و نمونه‌هايی از نظام شگرف عالم آفرينش را در آسمان و زمين و آفرينش انسان و حيوانات و گياهان بر می‌شمارد.
و از آنجا‌که خمير مايه همه آنها [[ايمان]] و [[توحيد]] است در بخش دوم به نشانه‌های مختلف خداشناسی، و آيات آفاقی و انفسی پروردگار در پهنه عالم هستی، اشاره کرده، و نمونه‌هايی از نظام شگرف عالم آفرينش را در آسمان و زمين و آفرينش انسان و حيوانات و گياهان بر می‌شمارد.


و برای تکميل جنبه‌های عملی در بخش سوم به شرح سر گذشت عبرت انگيز جمعی از [[پیامبران|پيامبران]] بزرگ هم‌چون [[نوح |نوح(علیه‌السلام)]]، [[هود علیه‌السلام]]، [[حضرت موسی|موسی علیه‌السلام]]، [[حضرت عیسی|عيسی(علیه‌السلام)]] پرداخته فرازهايی از زندگی آنها را بيان می‌کند.
و برای تکميل جنبه‌های عملی در بخش سوم به شرح سر گذشت عبرت انگيز جمعی از [[پیامبران|پيامبران]] بزرگ هم‌چون [[حضرت نوح|نوح (علیه‌السّلام)]]، هود (علیه‌السّلام)، [[حضرت موسی|موسی (علیه‌السّلام)]]، [[حضرت عیسی|عيسی (علیه‌السّلام)]] پرداخته فرازهايی از زندگی آنها را بيان می‌کند.


در بخش چهارم روی سخن را به مستکبران کرده، و با دلائل منطقی و گاه با تعبيرات تند و کوبنده به آنها هشدار می‌دهد، تا دل‌های آماده به خود آيد و راه بازگشت به سوی خدا را پيدا کند.
در بخش چهارم روی سخن را به مستکبران کرده، و با دلائل منطقی و گاه با تعبيرات تند و کوبنده به آنها هشدار می‌دهد، تا دل‌های آماده به خود آيد و راه بازگشت به سوی خدا را پيدا کند.
خط ۶۱: خط ۶۱:


== فضائل، خواص و ثواب قرائت ==
== فضائل، خواص و ثواب قرائت ==
[[ابی‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] از پيامبر روايت کرده است که «هر که سوره مؤمنون را بخواند، فرشتگان در [[روز قيامت]] او را به [[روح]] و ريحان و آنچه موجب چشم روشنی است، بشارت میدهند».
[[ابی بن کعب|ابی‌بن‌کعب]] از پيامبر روايت کرده است که «هر که سوره مؤمنون را بخواند، فرشتگان در [[روز قيامت]] او را به [[روح]] و ريحان و آنچه موجب چشم روشنی است، بشارت میدهند».


[[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق(علیه‌السلام)]] فرمود «هر که سوره مؤمنون را بخواند و در هر [[جمعه]] تکرار کند، [[خداوند]] کار او را به سعادت ختم می‌کند و در [[بهشت]] برين با [[انبياء]] و [[پیامبران|مرسلين]] است<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 17، ص 28.</ref>».
[[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق (علیه‌السّلام)]] فرمود «هر که سوره مؤمنون را بخواند و در هر [[جمعه]] تکرار کند، [[خداوند]] کار او را به سعادت ختم می‌کند و در [[بهشت]] برين با [[انبياء]] و [[پیامبران|مرسلين]] است<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 17، ص 28.</ref>».


== محل و زمان و فضای نزول ==
== محل و زمان و فضای نزول ==
سوره مؤمنون در [[مکه]] بر [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)]] نازل شده است<ref>مجمع البيان فی تفسير القرآن، ج 7، ص 156.</ref>.
سوره مؤمنون در [[مکه]] بر [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پيامبر (صلّی‌الله علیه وآله)]] نازل شده است<ref>مجمع البيان فی تفسير القرآن، ج 7، ص 156.</ref>.


سوره مؤمنون بعد از [[سوره انبياء]] در مکه [[نازل]] گرديده است، بنابراين به نظر می‌آيد حدود سال‌های هشت [[بعثت]] نازل شده باشد<ref>تفسير أحسن‌الحديث، ج 7، ص 93.</ref>.
سوره مؤمنون بعد از [[سوره انبياء]] در مکه [[نازل]] گرديده است، بنابراين به نظر می‌آيد حدود سال‌های هشت [[بعثت]] نازل شده باشد<ref>تفسير أحسن‌الحديث، ج 7، ص 93.</ref>.
خط ۷۳: خط ۷۳:


== ويژگی ==
== ويژگی ==
مؤمنون جزو [[سور مئين]] (صد آيه ای‌ها) است [[ابن قتيبه]] می‌گويد سور مئين سوره‌هايی هستند که بعد از [[سور طوال]] آمده‌اند علت نام‌گذاری اين سوره‌ها به [[مئين]] نزدیک بودن تعداد آيه‌های اين سوره‌ها به عدد صد می‌باشد<ref>زاد المسير فی علم التفسير، ج 4، ص 141</ref>. گفته شده اين سوره‌ها عبارتند از «[[بنی إسرائيل]]، [[كهف|کهف]]، [[مريم]]، [[طه]]، [[أنبياء]]، [[حج]] و مؤمنون»<ref>]دراسة حول القرآن الکريم، ص ۳۷.</ref>. برخی ديگر نيز سور مئين را سوره‌های «[[توبه]]، [[نحل]]، [[هود]]، [[يوسف]]، [[کهف]]، [[بنی اسرائيل]]، [[انبياء]]، [[طه]]، [[مؤمنون]]، [[شعراء]] و [[صافات]]» ذکر کرده‌اند<ref>التمهيد فی علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>.
مؤمنون جزو [[سور مئين]] (صد آيه ای‌ها) است [[ابن قتیبه دینوری|ابن قتيبه]] می‌گويد سور مئين سوره‌هايی هستند که بعد از [[سور طوال]] آمده‌اند علت نام‌گذاری اين سوره‌ها به [[مئين]] نزدیک بودن تعداد آيه‌های اين سوره‌ها به عدد صد می‌باشد<ref>زاد المسير فی علم التفسير، ج 4، ص 141</ref>. گفته شده اين سوره‌ها عبارتند از «[[بنی إسرائيل]]، [[كهف|کهف]]، [[مريم]]، [[طه]]، [[أنبياء]]، [[حج]] و مؤمنون»<ref>]دراسة حول القرآن الکريم، ص ۳۷.</ref>. برخی ديگر نيز سور مئين را سوره‌های «[[توبه]]، [[نحل]]، [[هود]]، [[يوسف]]، [[کهف]]، بنی اسرائيل، [[انبياء]]، [[طه]]، مؤمنون، [[شعراء]] و [[صافات]]» ذکر کرده‌اند<ref>التمهيد فی علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>.


روايتی است که از [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)]] نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سوره‌های مئين را به جای [[انجيل]] و سوره‌های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشيد<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34</ref>.
روايتی است که از [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول خدا (صلّی‌الله علیه وآله)]] نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سوره‌های مئين را به جای [[انجيل]] و سوره‌های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشيد<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34</ref>.


اهداف و اوصاف ناب و عوامل رستگاری مؤمنان در سوره مؤمنون به زيبايی ترسيم شده است.
اهداف و اوصاف ناب و عوامل رستگاری مؤمنان در سوره مؤمنون به زيبايی ترسيم شده است.
== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
* [[مؤمن|مؤمنان]]
* [[مؤمن|مؤمنان]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۷۷۵

ویرایش