confirmed
۵٬۸۳۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
(۲۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات رویداد | {{جعبه اطلاعات رویداد | ||
| عنوان = سی و ششمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی | | عنوان = سی و ششمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی | ||
| تصویر = | | تصویر = لگوی کنفرانس 36.jpg | ||
| نام رویداد = | | نام رویداد = | ||
| تاریخ رویداد = 20 مهرماه سال 1403 ش مصادف با 15 ربیع الاول سال 1444 ق برابر با 12 اکتبر 2022 میلادی | | تاریخ رویداد = 20 مهرماه سال 1403 ش مصادف با 15 ربیع الاول سال 1444 ق برابر با 12 اکتبر 2022 میلادی | ||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
'''سی و ششمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی'''، با موضوع [[وحدت اسلامی|اتحاد اسلامی]]، صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در [[جهان اسلام]]، راهکارهای اجرائی و اقدامات عملیاتی، با شرکت بیش از 200 اندیشمند از 60 کشور و 100 شخصیت سیاسی فرهنگی داخلی، از جمله خلیل حمدان عضو هیئت رئیسه [[جنبش امل]]، شیخ تیجانی عمر محمد غونی رئیس مرکز قرآنی ولایت پرتو در [[نیجریه]]، فاطمه مظفر رئیس امور بانوان لیگ مسلم [[هند]]، عبدالله جبری دبیر کل جنبش امت لبنان، هشام عبدالرزاق دبیر شورای عالی [[فلسطین]]، خضر حیات خان مدیر سوشیال بانک [[جمهوری خلق بنگلادش|بنگلادش]]، حجت الاسلام و المسلمین زین العابدین رهبر شعیان نپال، مولوی حبیب الله حسام، رئیس شورای اخوت اسلامی [[افغانستان]] و مولانا قاری عبدالرحمن نورزئی خطیب و امام مسجد سفیر کویته، به مدت سه روز به همت [[مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]] برگزار گردید. | '''سی و ششمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی'''، با موضوع [[وحدت اسلامی|اتحاد اسلامی]]، صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در [[جهان اسلام]]، راهکارهای اجرائی و اقدامات عملیاتی، با شرکت بیش از 200 اندیشمند از 60 کشور و 100 شخصیت سیاسی فرهنگی داخلی، از جمله خلیل حمدان عضو هیئت رئیسه [[جنبش امل]]، شیخ تیجانی عمر محمد غونی رئیس مرکز قرآنی ولایت پرتو در [[نیجریه]]، فاطمه مظفر رئیس امور بانوان لیگ مسلم [[هند]]، عبدالله جبری دبیر کل جنبش امت لبنان، هشام عبدالرزاق دبیر شورای عالی [[فلسطین]]، خضر حیات خان مدیر سوشیال بانک [[جمهوری خلق بنگلادش|بنگلادش]]، حجت الاسلام و المسلمین زین العابدین رهبر شعیان نپال، مولوی حبیب الله حسام، رئیس شورای اخوت اسلامی [[افغانستان]] و مولانا قاری عبدالرحمن نورزئی خطیب و امام مسجد سفیر کویته، به مدت سه روز به همت [[مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]] برگزار گردید. | ||
===پیام آیتالله مکارم شیرازی=== | ===پیام آیتالله مکارم شیرازی=== | ||
پیام حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی | پیام حضرت آیت الله العظمی [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] به سی و ششمین اجلاس بینالمللی [[وحدت اسلامی]] | ||
بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین و صلّی الله علی سید المرسلین و آله الطاهرین. | بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین و صلّی الله علی سید المرسلین و آله الطاهرین. | ||
'''{{متن قرآن|إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ|سوره = أنبیاء|آیه =۹۲}}''' | '''{{متن قرآن|إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ|سوره = أنبیاء|آیه =۹۲}}''' | ||
قبل از هر چیز از همه شرکتکنندگان و برگزارکنندگان سی و ششمین اجلاس | قبل از هر چیز از همه شرکتکنندگان و برگزارکنندگان سی و ششمین اجلاس بینالمللی [[وحدت اسلامی]] تقدیر و تشکر میکنم و میلاد با برکت سید المرسلین حضرت ختمی مرتبت محمد بن عبدالله صلّی الله علیه وآله وسلّم و سبط ایشان [[جعفر بن محمد (صادق)|امام جعفر صادق (علیهالسلام)]] را به همه شما و [[مسلمان|مسلمانان]] جهان تبریک و تهنیت میگویم. | ||
از روزهای آغازین دعوت پیامبر اکرم صلّی الله علیه وآله وسلّم که اسلام همچون نهال کوچکی غرس شد تا هنگامی که درختی تناور گردید و به ثمر نشست، دغدغه آن حضرت، جلوگیری از تفرقه، اختلاف و نزاع در میان پیروان خویش بود؛ همانگونه که قرآن کریم فرمود | از روزهای آغازین دعوت پیامبر اکرم صلّی الله علیه وآله وسلّم که [[اسلام]] همچون نهال کوچکی غرس شد تا هنگامی که درختی تناور گردید و به ثمر نشست، دغدغه آن حضرت، جلوگیری از تفرقه، اختلاف و نزاع در میان پیروان خویش بود؛ همانگونه که [[قرآن|قرآن کریم]] فرمود:'''{{متن قرآن|... وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ ... |سوره = أنفال|آیه =46}}'''. | ||
تجربه ناگوار امتهای گذشته در اختلاف و تفرقه خصوصاً پس از رحلت پیامبرانشان، شاهدی گویا بر این امر است. از این روست که در آیات قرآن کریم همواره بر وحدت امّت و تمسک به ریسمان الهی و پرهیز از منازعه و مشاجره تاکید شده است. پیامبر واحد، کتاب واحد، | تجربه ناگوار امتهای گذشته در اختلاف و تفرقه خصوصاً پس از رحلت پیامبرانشان، شاهدی گویا بر این امر است. از این روست که در آیات قرآن کریم همواره بر وحدت امّت و تمسک به ریسمان الهی و پرهیز از منازعه و مشاجره تاکید شده است. پیامبر واحد، [[قرآن|کتاب]] واحد، [[قبله]] واحد، مناسک عبادی واحد، همگی مسیری برای اتحاد امّت و یکپارچگی است. | ||
شعار اصلی این | شعار اصلی این اجلاس، [[وحدت اسلامی|اتحاد اسلامی]]، صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در [[جهان اسلام]]، شعاری دقیق و جامع است که اندیشمندان [[مسلمان]] از سراسر جهان با همفکری، گفتوگو و مشارکت، میتوانند راهکارهای اجرایی و اقدامات عملی در خصوص آن بیابند و در بسط و گسترش آن در کشورهای اسلامی قدم بردارند. | ||
در این زمینه به چند راهکار اشاره میگردد: | در این زمینه به چند راهکار اشاره میگردد: | ||
# اولین و مهمترین وظیفه رهبران و مسؤولان کشورهای اسلامی آن است که اهمیت و ضرورت وجود امّت واحده را درک کرده و در راستای تحقق آن، گام بردارند و برای بهره های سیاسی و اقتصادی، راه را بر نفوذ دشمنان امّت اسلامی و اجرای دسیسههای آنان باز نگذارند و از استقلال جامعه اسلامی، صیانت کنند. | # اولین و مهمترین وظیفه رهبران و مسؤولان [[جهان اسلام|کشورهای اسلامی]] آن است که اهمیت و ضرورت وجود امّت واحده را درک کرده و در راستای تحقق آن، گام بردارند و برای بهره های سیاسی و اقتصادی، راه را بر نفوذ دشمنان امّت اسلامی و اجرای دسیسههای آنان باز نگذارند و از استقلال جامعه اسلامی، صیانت کنند. | ||
# نخبگان، اندیشمندان، مبلغان، خطیبان و همه کسانی که به نحوی در جهان اسلام تاثیر گذارند نسبت به ایجاد تفرقه در میان مسلمانان حسّاس باشند و علاوه بر گفتار، در رفتار و کردار نیز اتحاد مسلمانان را ترویج نمایند. | # نخبگان، اندیشمندان، مبلغان، خطیبان و همه کسانی که به نحوی در [[جهان اسلام]] تاثیر گذارند نسبت به ایجاد تفرقه در میان [[مسلمان|مسلمانان]] حسّاس باشند و علاوه بر گفتار، در رفتار و کردار نیز اتحاد مسلمانان را ترویج نمایند. | ||
# با جریانات و گروههایی اندک که در هر سو آتش اختلاف را روشن کرده و بر آن میدمند، مخالفت گردیده و با بیاعتنایی به انزوا کشانده شوند تا با رویگردانی مردم از آنها، فرصت تحریک و آشوب پیدا نکنند. | # با جریانات و گروههایی اندک که در هر سو آتش اختلاف را روشن کرده و بر آن میدمند، مخالفت گردیده و با بیاعتنایی به انزوا کشانده شوند تا با رویگردانی مردم از آنها، فرصت تحریک و آشوب پیدا نکنند. | ||
# نقشههای شوم دشمنان به خصوص در ایجاد تفرقه و نزاع در جهان اسلام شناسایی و معرفی گردد زیرا شناساندن وابستگی این جریانات به بدخواهان و دشمنان، مانع از گرایش جوانان به این گروه ها خواهد بود. | # نقشههای شوم دشمنان به خصوص در ایجاد تفرقه و نزاع در [[جهان اسلام]] شناسایی و معرفی گردد زیرا شناساندن وابستگی این جریانات به بدخواهان و دشمنان، مانع از گرایش جوانان به این گروه ها خواهد بود. | ||
# ترویج تکفیر از خطرناکترین نقشهها و فتنهانگیزیهای دشمن بوده که هنوز خطر آن به صورت کامل از جامعه اسلامی رفع نشده است. توطئهای که هم یکپارچگی امّت را هدف قرار داده و هم سعی در مخدوش کردن چهره رحمانی اسلام در جهان دارد. تبیین ابعاد اجتماعی این انحرافات فکری از وظایف بزرگان و اندیشمندان است. | # ترویج [[تکفیر]] از خطرناکترین نقشهها و فتنهانگیزیهای دشمن بوده که هنوز خطر آن به صورت کامل از جامعه اسلامی رفع نشده است. توطئهای که هم یکپارچگی امّت را هدف قرار داده و هم سعی در مخدوش کردن چهره رحمانی [[اسلام]] در جهان دارد. تبیین ابعاد اجتماعی این انحرافات فکری از وظایف بزرگان و اندیشمندان است. | ||
در پایان امیدوارم این اجلاس و برنامه های مانند آن به اهداف مورد نظر دست یابد. بار دیگر از مسئولین، برگزارکنندگان و دستاندرکاران تقدیر و تشکر نموده و برای میهمانان گرامی آروزی توفیق دارم و از درگاه خداوند حل مشکلات امّت اسلامی و اتحاد و یکپارچگی بیش از پیش پیروان آن را خواستارم. | در پایان امیدوارم این اجلاس و برنامه های مانند آن به اهداف مورد نظر دست یابد. بار دیگر از مسئولین، برگزارکنندگان و دستاندرکاران تقدیر و تشکر نموده و برای میهمانان گرامی آروزی توفیق دارم و از درگاه خداوند حل مشکلات امّت اسلامی و [[وحدت اسلامی|اتحاد]] و یکپارچگی بیش از پیش پیروان آن را خواستارم<ref>[https://makarem.ir/news/fa/News/Details/428769 پیام حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی دامت برکاته به سی و ششمین اجلاس بین المللی وحدت اسلام، خبرگزاری دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی].</ref>. | ||
قم | قم. [[ناصر مکارم شیرازی]]. | ||
19مهرماه 1401 | 19مهرماه 1401 | ||
==پیام سید حسن نصرالله== | ==پیام سید حسن نصرالله== | ||
شیخ نبیل | شیخ نبیل قاووق، عضو شورای مرکزی [[حزب الله لبنان|حزب الله]]، در آیین افتتاحیه سی و ششمین کنفرانس وحدت اسلامی، پیام [[سید حسن نصرالله]] دبیرکل [[حزب الله لبنان]] را قرائت کرد. | ||
در پیام | ===آمریکا عامل ایجاد تفرقه و شعلهور ساختن جنگها، با کارگیری تروریسم تکفیری=== | ||
در پیام [[سید حسن نصرالله]] آمده است: کنفرانس شما امروز در شرایطی برگزار میشود که چالشها و تهدیدها منطقه را فراگرفته و اشغالگری و هیمنه خارجی وجود، هویت، عزت و استقلال ما را هدف قرار داده است. دولت [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] تلاش میکند با ایجاد تفرقه و شعلهور ساختن جنگها، به کارگیری تروریسم تکفیری، [[امت اسلامی]] را به ضعف کشانده و ثروتهای آنها را به غارت ببرد و کشورهای ما را ویران کند. | |||
حکومتهای خائن به امت که به ابزاری برای اجرای پروژههای دشمن تبدیل شدهاند نیز در این راه به مستکبران کمک میکنند. | حکومتهای خائن به امت که به ابزاری برای اجرای پروژههای دشمن تبدیل شدهاند نیز در این راه به مستکبران کمک میکنند. | ||
دبیرکل حزب الله لبنان با اشاره به آیه | دبیرکل حزب الله لبنان با اشاره به آیه '''{{متن قرآن|وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَميعًا وَلا تَفَرَّقوا ۚ وَاذكُروا نِعمَتَ اللَّهِ عَلَيكُم ... |سوره = آل عمران|آیه =103}}''' خاطرنشان کرده است: خداوند متعال با وحدت به [[امت اسلامی]] منت نهاده و میان آنها برادری و رحمت برقرار کرده است. | ||
در ادامه این پیام میخوانیم: اگر امروز ضعفی وجود داشته باشد، نتیجه تفرقه است، تاکید کرد: اگر قدرت دشمن در تفرقه میان ماست، پس ما باید با یکدیگر متحد شویم زیرا وحدت ما دژی محکوم برای ما به شمار رفته و ضمانت پیشرفت ما به سوی شکوفایی است. | === تفرقه اساس ضعف جهان اسلام=== | ||
کرامت، آزادی و پیروزی تنها زمانی کامل میشود، که قدس آزاد شود زیرا مسئله اصلی و نخست امت اسلامی است. | در ادامه این پیام میخوانیم: اگر امروز ضعفی وجود داشته باشد، نتیجه تفرقه است، تاکید کرد: اگر قدرت دشمن در تفرقه میان ماست، پس ما باید با یکدیگر متحد شویم زیرا [[وحدت اسلامی|وحدت]] ما دژی محکوم برای ما به شمار رفته و ضمانت پیشرفت ما به سوی شکوفایی است. | ||
هر وحدتی که در راستای حمایت از قدس نباشد، مشکوک بوده و ارتباطی با اسلام ندارد. ما امروز شاهد عقبگرد هیمنه آمریکایی در منطقه و جهان هستیم که آخرین این عقب گرد، شکست آنها در | کرامت، آزادی و پیروزی تنها زمانی کامل میشود، که [[مسجد الاقصی|قدس]] آزاد شود زیرا مسئله اصلی و نخست [[امت اسلامی]] است. | ||
سید حسن نصرالله با اشاره به محاصره | هر وحدتی که در راستای حمایت از قدس نباشد، مشکوک بوده و ارتباطی با [[اسلام]] ندارد. ما امروز شاهد عقبگرد هیمنه آمریکایی در منطقه و جهان هستیم که آخرین این عقب گرد، شکست آنها در [[عراق]]، [[افغانستان]]، و غرق شدن در باتلاق جنگ اوکراین است. | ||
وی در ادامه با تاکید بر ضرورت وحدت امت اسلامی در راستای مقاومت، آن را تنها راه قطع کردن دست دشمنان، آزادسازی فلسطین و قدس شریف و بازگرداندن مجد و عظمت رسالت پیامبر( | ===ضرورت وحدت امت اسلامی در راستای مقاومت اقتصادی=== | ||
رهبر مقاومت لبنان همچنین از حمایت همیشگی خود از مقاومت ملت فلسطین خبرداد و تاکیدکرد: ما امروز در رویارویی با دشمن واحد در یک معرکه قرار داریم و به سوی سرنوشتی واحد پیش میرویم. | [[سید حسن نصرالله]] با اشاره به محاصره [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]]، [[ونزوئلا]]، [[روسیه]] و ... توسط [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] تاکید کرده است: امروز مکر آنها به خودشان بازگشته است و آنها در بدترین شرایط نفتی و اقتصادی قرار دارند. | ||
وی ضمن حمایت از خواستههای ملت یمن در رفع محاصره و رویارویی با دشمن آمریکایی ـ سعودی، آورده است: ما دست مردم مظلوم بحرین را در حمایت از مقاومت و رویارویی آنها با پروژههای عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی میفشاریم. ما از مردم عراق در رویارویی با تروریسم تکفیری و هیمنه آمریکایی حمایت میکنیم. | وی در ادامه با تاکید بر ضرورت [[وحدت اسلامی|وحدت]] [[امت اسلامی]] در راستای مقاومت، آن را تنها راه قطع کردن دست دشمنان، آزادسازی [[فلسطین]] و [[مسجد الاقصی|قدس شریف]] و بازگرداندن مجد و عظمت رسالت پیامبر (صلیالله علیه وآله) عنوان کرده و آورده است: موضع همیشگی ما حمایت از [[جمهوری اسلامی ایران]] در رویارویی با [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]]، [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] و ایادی آنهاست، خواستار ریشهدار شدن مقابله با رژیم غاصب صهیونیستی و تلاش برای حمایت از آرمان [[فلسطین]] است و علما و پارلمانهای اسلامی را به تحریم و جنایتکار دانستن هرگونه عادی سازی روابط با دشمن اسرائیلی و حمایت از آنها در یهودی سازی [[مسجد الاقصی|قدس]] و پایان دادن به مسئله فلسطین فراخوا میخوانیم. | ||
رهبر مقاومت [[لبنان]] همچنین از حمایت همیشگی خود از مقاومت ملت [[فلسطین]] خبرداد و تاکیدکرد: ما امروز در رویارویی با دشمن واحد در یک معرکه قرار داریم و به سوی سرنوشتی واحد پیش میرویم. | |||
وی ضمن حمایت از خواستههای ملت [[یمن]] در رفع محاصره و رویارویی با دشمن آمریکایی ـ سعودی، آورده است: ما دست مردم مظلوم بحرین را در حمایت از مقاومت و رویارویی آنها با پروژههای عادیسازی روابط با [[رژیم صهیونیستی]] میفشاریم. ما از مردم [[عراق]] در رویارویی با تروریسم تکفیری و هیمنه آمریکایی حمایت میکنیم. | |||
تکفیر شر مطلق در برابر اسلام و تهدیدی برای وحدت امت است و امروز بیش از هر روز دیگری به جهاد تبیین برای مسلح ساختن امت اسلامی در برابر سلاح گمراهی و نیرنگ نیاز داریم و باید هر یک از ما این جهاد را در راس برنامههای خود قرار دهد. | تکفیر شر مطلق در برابر اسلام و تهدیدی برای وحدت امت است و امروز بیش از هر روز دیگری به جهاد تبیین برای مسلح ساختن امت اسلامی در برابر سلاح گمراهی و نیرنگ نیاز داریم و باید هر یک از ما این جهاد را در راس برنامههای خود قرار دهد. | ||
امروز محور مقاومت در مساحتی به وسعت 2 میلیون و 500 هزار کیلومتر حضور دارد و کشورهای محور مقاومت ثروتهای نفتی فراوانی داشته و از توانمندیهای علمی و اقتصادی خوبی برخوردارند. | امروز محور مقاومت در مساحتی به وسعت 2 میلیون و 500 هزار کیلومتر حضور دارد و کشورهای محور مقاومت ثروتهای نفتی فراوانی داشته و از توانمندیهای علمی و اقتصادی خوبی برخوردارند. | ||
جمهوری اسلامی ایران یک حکومت واقعی اسلامی و مورد حمایت پیامبر اسلام است و از خداوند متعال میخواهیم به عمر و عزت امام خامنهای بیفزاید و به ما توفیق دهد در این جهاد بزرگ پشت سر ایشان حرکت کنیم و شاهد آزادی بسیاری از کشورهای اسلامی باشیم. | [[جمهوری اسلامی ایران]] یک حکومت واقعی اسلامی و مورد حمایت [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام]] است و از خداوند متعال میخواهیم به عمر و عزت امام خامنهای بیفزاید و به ما توفیق دهد در این جهاد بزرگ پشت سر ایشان حرکت کنیم و شاهد آزادی بسیاری از کشورهای اسلامی باشیم<ref>[https://dnws.ir/002J5n در پیام دبیرکل حزب الله به کنفرانس وحدت اسلامی مطرح شد، خبرگزاری دفاع مقدس].</ref>. | ||
==گزیدهای از سخنرانی رئیسجمهور ایران== | ==گزیدهای از سخنرانی رئیسجمهور ایران== | ||
آیتالله سید ابراهیم رئیسی در آیین گشایش سی و ششمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی با تبریک ولادت با سعادت پیامبر گرامی اسلام و امام جعفر صادق ( | [[ سید ابراهیم رئیسی|آیتالله سید ابراهیم رئیسی]] در آیین گشایش سی و ششمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی با تبریک ولادت با سعادت [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر گرامی]] [[اسلام]] و امام جعفر صادق (علیهالسلام) و خوشآمدگویی به میهمانان حاضر از اقصی نقاط جهان اسلام، با طرح این پرسش که در این کنفرانس چه راهکارهایی برای ارتقای [[وحدت اسلامی|وحدت]] در امت اسلامی باید به کار گرفته شود و پیشبینیها لازم برای پیشگیری از تفرقه و جدایی چیست؟ گفت: انسان معاصر میتواند با اتکای به [[خدا]]، با اعتماد به نفس و با آموختههای دینی زندگی سعادتمندی را برای خود رقم بزند. | ||
رئیس جمهور افزود: «نگاه به جامعیت دین» و «پاسخگو بودن دین به نیازهای انسان معاصر»، به انسان قوت و قدرتی میدهد که او بتواند در مقابل تهاجمهای فرهنگی و نسخههای ارائه شده از غرب و شرق که هیچ تناسبی با یک زندگی دینمدارانه ندارد، ایستادگی کند. | رئیس جمهور افزود: «نگاه به جامعیت دین» و «پاسخگو بودن دین به نیازهای انسان معاصر»، به انسان قوت و قدرتی میدهد که او بتواند در مقابل تهاجمهای فرهنگی و نسخههای ارائه شده از غرب و شرق که هیچ تناسبی با یک زندگی دینمدارانه ندارد، ایستادگی کند. | ||
آیتالله رئیسی با بیان اینکه حضور در این نشست موجب درک مشترک بین همه شخصیتهای اثرگذار در جهان اسلام میشود، اظهار داشت: ما سرمایه عظیمیبه نام دین، ارزشهای دینی، دینداران، | [[ سید ابراهیم رئیسی|آیتالله رئیسی]] با بیان اینکه حضور در این نشست موجب درک مشترک بین همه شخصیتهای اثرگذار در [[جهان اسلام]] میشود، اظهار داشت: ما سرمایه عظیمیبه نام دین، ارزشهای دینی، دینداران، [[مسلمان|مسلمانان]]، معتقدین به دین و سرزمینهای اسلامی داریم که با غنای مادی و معنوی فراوان در اختیار مسلمانان هستند. | ||
دکتر رئیسی جوانان فرهیخته با گرایش به معنویت، روحیه مقاومت و ایستادگی در مقابل دشمن، آماده بودن برای خطر کردن در مسیر یک زندگی دینمدارانه و نیروهای فرهیخته عالِم عامل را از دیگر سرمایههای عظیم جهان اسلام دانست و خاطر نشان کرد: اندیشمندان جهان اسلام سرمایه عظیمی هستند که آمادگی دارند از حوزهها، دانشگاهها و مراکز علمی و پژوهشی مختلف در کنار هم در مقابل تفکر الحادی، جریان سکولار، تفکر تکفیری و افراطی ایستادگی کنند. | دکتر رئیسی جوانان فرهیخته با گرایش به معنویت، روحیه مقاومت و ایستادگی در مقابل دشمن، آماده بودن برای خطر کردن در مسیر یک زندگی دینمدارانه و نیروهای فرهیخته عالِم عامل را از دیگر سرمایههای عظیم جهان اسلام دانست و خاطر نشان کرد: اندیشمندان جهان اسلام سرمایه عظیمی هستند که آمادگی دارند از حوزهها، دانشگاهها و مراکز علمی و پژوهشی مختلف در کنار هم در مقابل تفکر الحادی، جریان سکولار، تفکر تکفیری و افراطی ایستادگی کنند. | ||
رئیس جمهور با اشاره به اینکه مردان و زنانی در کشورهای اسلامی آمادگی دارند به نام دین با یکدیگر متحد شده و دشمنان را ناامید کنند، بر ضرورت اندیشیدن برای شناخت ترفندهای دشمن در زمینه کم جلوه دادن تواناییهای مسلمانان و بزرگ جلوه دادن ناتوانی خود تاکید کرد و گفت: پرچمیکه امام خمینی | رئیس جمهور با اشاره به اینکه مردان و زنانی در کشورهای اسلامی آمادگی دارند به نام [[دین]] با یکدیگر متحد شده و دشمنان را ناامید کنند، بر ضرورت اندیشیدن برای شناخت ترفندهای دشمن در زمینه کم جلوه دادن تواناییهای مسلمانان و بزرگ جلوه دادن ناتوانی خود تاکید کرد و گفت: پرچمیکه امام خمینی برافراشتند پرچم اتحاد بین همه مسلمانان در سراسر عالم، با همه گویشها، در همه اقلیمها و با همه نگاههایی بود که وجود دارد. | ||
===درک مشترک بین فرهیختگان جهان اسلام در راستای وحدت === | ===درک مشترک بین فرهیختگان جهان اسلام در راستای وحدت === | ||
آیتالله رئیسی در ادامه با اشاره به ظرفیت تمدن ساز و هم افزای کشورهای اسلامیگفت: امروز مسلمانان اشتراکات بسیاری دارند که میتواند یک قدرت عظیم و تمدنی دینی در عالم پدید آورد و در مقابل همه مدعیان تمدن سر بلند باشد، پرچم خود را برافراشته کند و برای انسان معاصر سبک زندگی ارائه دهد. | آیتالله رئیسی در ادامه با اشاره به ظرفیت تمدن ساز و هم افزای کشورهای اسلامیگفت: امروز مسلمانان اشتراکات بسیاری دارند که میتواند یک قدرت عظیم و تمدنی دینی در عالم پدید آورد و در مقابل همه مدعیان تمدن سر بلند باشد، پرچم خود را برافراشته کند و برای انسان معاصر سبک زندگی ارائه دهد. | ||
خط ۷۵: | خط ۷۹: | ||
===کشورهای اسلامی و مسلمانان اولویت همکاری ایران در سیاست خارجی=== | ===کشورهای اسلامی و مسلمانان اولویت همکاری ایران در سیاست خارجی=== | ||
رئیس جمهور در ادامه بر ضرورت توسعه روابط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی در کنار روابط فرهنگی بین مسلمانان تاکید کرد و افزود: آنچه امروزلازم است به عنوان یک ضرورت در این نشست مورد تاکید قرار گیرد، حفظ وحدت و انسجام بین همه مسلمانان در کنار بحث و بررسی موارد اختلافی در قالب نشستهای علمی، پژوهشی و کار تحقیقاتی بدور از برخی تعصبات است که همواره در بین بزرگان دینی در طول تاریخ هم وجود داشته است. | رئیس جمهور در ادامه بر ضرورت توسعه روابط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی در کنار روابط فرهنگی بین مسلمانان تاکید کرد و افزود: آنچه امروزلازم است به عنوان یک ضرورت در این نشست مورد تاکید قرار گیرد، حفظ وحدت و انسجام بین همه مسلمانان در کنار بحث و بررسی موارد اختلافی در قالب نشستهای علمی، پژوهشی و کار تحقیقاتی بدور از برخی تعصبات است که همواره در بین بزرگان دینی در طول تاریخ هم وجود داشته است. | ||
دکتر رئیسی عشق به اهل بیت عصمت و طهارت | دکتر رئیسی عشق به اهل بیت عصمت و طهارت را به عنوان یکی از محورهای مهم وحدت و اتفاق در بین مسلمین دانست و تصریح کرد: وجود مقدس امام صادق در سیره طیبهشان همواره بر این نگاه تقریبی در بین مذاهب تاکید داشته اند و در سیره و سلوک دیگر ائمه هدی نیز میتوان نشانههای بسیاری برای این نگاه تقریبی پیدا کرد. | ||
رئیس جمهور با بیان اینکه با تفکر و اندیشه تقریبی است که میتوان هم افزایی ایجاد کرد و کارها را پیش برد، افزود: نگاه تکفیری که در آن تفرقه و حقد و کینه باشد بسیار مضر و خطرناک است و این نگاه حتما باید به دست توانای شما علما و فرهیختگان به حاشیه رانده شود. | رئیس جمهور با بیان اینکه با تفکر و اندیشه تقریبی است که میتوان هم افزایی ایجاد کرد و کارها را پیش برد، افزود: نگاه تکفیری که در آن تفرقه و حقد و کینه باشد بسیار مضر و خطرناک است و این نگاه حتما باید به دست توانای شما علما و فرهیختگان به حاشیه رانده شود. | ||
رئیس جمهور با اشاره به جنگهای ۲۲ روزه، ۳۳ روزه و ۸ روزه، تنها راه مقابله با رژیم صهیونیستی را ایستادگی و مقاومت دانست و گفت: رژیم صهیونیستی چیزی از مذاکره و منطق نمیداند. امروز با ابتنای به داشتهها و سرمایههای بسیار میتوان در مقابل آنها ایستادگی کرد. | رئیس جمهور با اشاره به جنگهای ۲۲ روزه، ۳۳ روزه و ۸ روزه، تنها راه مقابله با رژیم صهیونیستی را ایستادگی و مقاومت دانست و گفت: رژیم صهیونیستی چیزی از مذاکره و منطق نمیداند. امروز با ابتنای به داشتهها و سرمایههای بسیار میتوان در مقابل آنها ایستادگی کرد. | ||
دکتر رئیسی با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران علاوه بر سیاست حمایت از جریان مقاومت در جهان اسلام، ارتباط با کشورهای اسلامی و مسلمانان را در سیاست خارجی خود به عنوان یک اولویت انتخاب کرده است، اظهار داشت: روابط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی با کشورهای همسایه و مسلمان برای ما اولویت دارند. کشورهای اسلامی و مسلمانان اولویت همکاری ما در سیاست خارجی هستند. | دکتر رئیسی با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران علاوه بر سیاست حمایت از جریان مقاومت در جهان اسلام، ارتباط با کشورهای اسلامی و مسلمانان را در سیاست خارجی خود به عنوان یک اولویت انتخاب کرده است، اظهار داشت: روابط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی با کشورهای همسایه و مسلمان برای ما اولویت دارند. کشورهای اسلامی و مسلمانان اولویت همکاری ما در سیاست خارجی هستند. | ||
===عدم امکان عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی توسط کشورهای اسلامی=== | ===عدم امکان عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی توسط کشورهای اسلامی=== | ||
آیتالله رئیسی عادی سازی روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای اسلامی و دولتهای سست عنصر را امنیتساز ندانسته و آن را حاصل رفتار دولتها سست و نه ملتهای مسلمان دانست و خاطرنشان کرد: آیا مردم این کشورها هم عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی را میپذیرند؟ هرگز. به هیچ عنوان ملتهای مسلمان در منطقه عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی را نپذیرفته و نخواهند پذیرفت. | آیتالله رئیسی عادی سازی روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای اسلامی و دولتهای سست عنصر را امنیتساز ندانسته و آن را حاصل رفتار دولتها سست و نه ملتهای مسلمان دانست و خاطرنشان کرد: آیا مردم این کشورها هم عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی را میپذیرند؟ هرگز. به هیچ عنوان ملتهای مسلمان در منطقه عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی را نپذیرفته و نخواهند پذیرفت. | ||
خط ۹۱: | خط ۹۶: | ||
===صلح و ثبات و امنیت پایدار در منطقه در گرو وحدت و اتحاد مسلمانان=== | ===صلح و ثبات و امنیت پایدار در منطقه در گرو وحدت و اتحاد مسلمانان=== | ||
رئیس جمهور در ادامه صلح و ثبات و امنیت پایدار در منطقه را در گرو وحدت و اتحاد مسلمانان دانست و افزود: نتیجه رسیدن به درک مشترک در این نشست حتماً میتواند صلح و امنیت پایدار در منطقه و در میان کشورهای اسلامیباشد. | رئیس جمهور در ادامه صلح و ثبات و امنیت پایدار در منطقه را در گرو وحدت و اتحاد مسلمانان دانست و افزود: نتیجه رسیدن به درک مشترک در این نشست حتماً میتواند صلح و امنیت پایدار در منطقه و در میان کشورهای اسلامیباشد. | ||
دکتر رئیسی خودیابی واتکا به داشتهها و اشتراکات مذهبی و دینی میان کشورهای اسلامی را امر مهم و ضروری قلمداد کرد و گفت: مسأله مهمیکه بارها از سوی جمهوری اسلامی ایران بر آن تأکید شده، نه فقط گفتگو بین مذاهب اسلامیکه گفتگوی بین ادیان است که در سیره امامان و پیشوایان ما و همچنین بزرگان شیعه و سنی همواره مورد توجه بوده و این گفتگوها میتواند بسیاری از اختلافات را مرتفع کند. | دکتر رئیسی خودیابی واتکا به داشتهها و اشتراکات مذهبی و دینی میان کشورهای اسلامی را امر مهم و ضروری قلمداد کرد و گفت: مسأله مهمیکه بارها از سوی جمهوری اسلامی ایران بر آن تأکید شده، نه فقط گفتگو بین مذاهب اسلامیکه گفتگوی بین ادیان است که در سیره امامان و پیشوایان ما و همچنین بزرگان شیعه و سنی همواره مورد توجه بوده و این گفتگوها میتواند بسیاری از اختلافات را مرتفع کند<ref>[https://mfa.gov.ir/portal/newsview/696295/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B1%DB%8C%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%B4%D8%B4%D9%85%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84 آیتالله رئیسی در سی و ششمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی، وزارت امور خارجه].</ref>. | ||
==سخنرانی رهبر ایران در دیدار با میهمانان کنفرانس== | ==سخنرانی رهبر ایران در دیدار با میهمانان کنفرانس== | ||
بسم الله الرّحمن الرّحیم. | |||
بسم الله الرّحمن الرّحیم | |||
الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و صحبه المنتجبین و من تبعهم باحسانٍ الی یوم الدّین. | الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و صحبه المنتجبین و من تبعهم باحسانٍ الی یوم الدّین. | ||
خوشامد عرض میکنم به | خوشامد عرض میکنم به حضار محترم، مسئولان محترم کشور، میهمانان عزیز هفته [[وحدت اسلامی|وحدت]]، و تبریک عرض میکنم میلاد مکرّم و معظّم رسول اعظم (صلّی الله علیه وآله وسلّم) و امام صادق (سلامالله علیه) را به همه شما عزیزانی که اینجا تشریف دارید و به همه ملّت ایران و به همهی امّت اسلامی در شرق و غرب عالم؛ و امیدواریم انشاءالله که برکات توجّهات آن بزرگوار و توجّهات الهی به برکت آن بزرگوار برای ملّت بزرگ اسلام و امّت اسلامی انشاءالله موجب پیشرفت باشد. | ||
البتّه در شخصیّت منحصر به فرد پیغمبر اکرم و رسول اعظم یک نقطهی اوجی وجود دارد که آن عبارت است از بعثت؛ نقطهی بعثت. خب شخصیّت رسول اکرم شخصیّت منحصر به فردی است در همهی عالم وجود؛ نقطهی اوج این شخصیّت، آن نقطهی ارتباط قلب مطهّر آن بزرگوار با معدن عظمت و عزّت و حکمت الهی است؛ نقطهی بعثت؛ این درست، لکن همهی آنات زندگی پیغمبر حتّی بعد از بعثت متأثّر و متناسب با مسئلهی بعثت است؛ یعنی این [طور] نیست که فرض کنیم نبیّ مکرّم اسلام قبل از بعثت، زندگی انسانِ معمولی را داشتند؛ نه، حرکات آن بزرگوار، برکات الهی به آن بزرگوار، توجّهاتی که در عالم طبیعت ناشی از وجود آن بزرگوار اتّفاق افتاده، اینها همه استثنائی است، همه متناسب با آن اوج شخصیّت این بزرگوار است که مسئلهی بعثت است. نشانههای عظمت حق تعالی را در همهی دوران زندگی آن بزرگوار میشود دید، حتّی در هنگام ولادت. خب ما امروز را به عنوان مولود پیغمبر عید گرفتیم و جشن گرفتیم؛ حتّی در روز ولادت آن بزرگوار هم نشانهها و آثار برکات الهی را ــ که منشأ اصلیاش همان نقطهی اوج است یعنی بعثت ــ انسان مشاهده میکند. آثار توحید را و نشانههای عملی توحید را انسان در روز ولادت هم میبیند. از داخل کعبه شما بگیرید که بتها در آنجا سرنگون میشوند، تا برخورد با بتهای طاغوتی، طاغوتهای بزرگ بشری آن روز؛ [یا اینکه] فلان دریاچهی مقدّس خشک میشود، فلان آتشکدهی بهاصطلاح مقدّس خاموش میشود، طاق کسریٰ شکست میخورد، کنگرههای طاق کسریٰ فرو میریزد؛ این حوادث [رخ میدهد]. لذا روز ولادت یک روز معمولی نیست؛ روز بسیار مهمّی است، روز بسیار بزرگی است. ما این روز را عید میگیریم به این مناسبت. | البتّه در شخصیّت منحصر به فرد پیغمبر اکرم و رسول اعظم یک نقطهی اوجی وجود دارد که آن عبارت است از بعثت؛ نقطهی بعثت. خب شخصیّت رسول اکرم شخصیّت منحصر به فردی است در همهی عالم وجود؛ نقطهی اوج این شخصیّت، آن نقطهی ارتباط قلب مطهّر آن بزرگوار با معدن عظمت و عزّت و حکمت الهی است؛ نقطهی بعثت؛ این درست، لکن همهی آنات زندگی پیغمبر حتّی بعد از بعثت متأثّر و متناسب با مسئلهی بعثت است؛ یعنی این [طور] نیست که فرض کنیم نبیّ مکرّم اسلام قبل از بعثت، زندگی انسانِ معمولی را داشتند؛ نه، حرکات آن بزرگوار، برکات الهی به آن بزرگوار، توجّهاتی که در عالم طبیعت ناشی از وجود آن بزرگوار اتّفاق افتاده، اینها همه استثنائی است، همه متناسب با آن اوج شخصیّت این بزرگوار است که مسئلهی بعثت است. نشانههای عظمت حق تعالی را در همهی دوران زندگی آن بزرگوار میشود دید، حتّی در هنگام ولادت. خب ما امروز را به عنوان مولود پیغمبر عید گرفتیم و جشن گرفتیم؛ حتّی در روز ولادت آن بزرگوار هم نشانهها و آثار برکات الهی را ــ که منشأ اصلیاش همان نقطهی اوج است یعنی بعثت ــ انسان مشاهده میکند. آثار توحید را و نشانههای عملی توحید را انسان در روز ولادت هم میبیند. از داخل کعبه شما بگیرید که بتها در آنجا سرنگون میشوند، تا برخورد با بتهای طاغوتی، طاغوتهای بزرگ بشری آن روز؛ [یا اینکه] فلان دریاچهی مقدّس خشک میشود، فلان آتشکدهی بهاصطلاح مقدّس خاموش میشود، طاق کسریٰ شکست میخورد، کنگرههای طاق کسریٰ فرو میریزد؛ این حوادث [رخ میدهد]. لذا روز ولادت یک روز معمولی نیست؛ روز بسیار مهمّی است، روز بسیار بزرگی است. ما این روز را عید میگیریم به این مناسبت. | ||
نکتهی اساسی این است که عید گرفتن فقط جشن و ماندگاری و یادبود و مانند این چیزها نیست؛ عید گرفتن برای درس گرفتن است، برای الگو قرار دادن پیغمبر اکرم است. ما به این احتیاج داریم؛ امروز بشر به این احتیاج دارد، امّت اسلامی امروز به این احتیاج دارد؛ باید درس بگیریم. پس زنده نگه داشتن یاد مولودِ مبارکِ رسول اعظم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) برای این است که ما به مضمون این آیهی شریفه که فرمود: «لَقَد کانَ لَکُم فی رَسولِ اللهِ اُسوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَن کانَ یَرجُو اللهَ وَ الیَومَ الآخِرَ وَ ذَکَرَ اللهَ کَثِیرًا» | نکتهی اساسی این است که عید گرفتن فقط جشن و ماندگاری و یادبود و مانند این چیزها نیست؛ عید گرفتن برای درس گرفتن است، برای الگو قرار دادن پیغمبر اکرم است. ما به این احتیاج داریم؛ امروز بشر به این احتیاج دارد، امّت اسلامی امروز به این احتیاج دارد؛ باید درس بگیریم. پس زنده نگه داشتن یاد مولودِ مبارکِ رسول اعظم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) برای این است که ما به مضمون این آیهی شریفه که فرمود: «لَقَد کانَ لَکُم فی رَسولِ اللهِ اُسوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَن کانَ یَرجُو اللهَ وَ الیَومَ الآخِرَ وَ ذَکَرَ اللهَ کَثِیرًا» عمل کنیم. پیغمبر اکرم اسوهی حسنه است؛ این را قرآن بصراحت دارد میگوید. اسوه است یعنی چه؟ یعنی یک الگویی است که ما باید از این الگو تبعیّت کنیم؛ در قلّهای قرار گرفته، ما باید از این حضیض به سمت آن قلّه پیش برویم، حرکت کنیم. بشر تا آنجایی که میتواند باید حرکت کند به سمت آن قلّه؛ اسوه یعنی این. | ||
خب، حالا وقتی بخواهیم به آن الگو و به آن اسوه اقتدا بکنیم، درسهایی که وجود دارد، یکی دو تا نیست، صدها درس وجود دارد؛ در زندگی شخصی پیغمبر، در زندگی خانوادگی پیغمبر، در حکومت پیغمبر، در شخصیّت اجتماعی پیغمبر با دوستانش، با دشمنانش، با مؤمنین، با کفّار صدها درس اساسی و مهم وجود دارد. یکی از این درسها را من امروز میخواهم مطرح کنم و آن، مضمون این آیهی شریفه است که فرمود: لَقَد جاءَکُم رَسولٌ مِّن اَنفُسِکُم عَزیزٌ عَلَیهِ ما عَنِتُّم حَریصٌ عَلَیکُم بِالمُؤمِنینَ رَؤُفٌ رَّحیمٌ؛ | خب، حالا وقتی بخواهیم به آن الگو و به آن اسوه اقتدا بکنیم، درسهایی که وجود دارد، یکی دو تا نیست، صدها درس وجود دارد؛ در زندگی شخصی پیغمبر، در زندگی خانوادگی پیغمبر، در حکومت پیغمبر، در شخصیّت اجتماعی پیغمبر با دوستانش، با دشمنانش، با مؤمنین، با کفّار صدها درس اساسی و مهم وجود دارد. یکی از این درسها را من امروز میخواهم مطرح کنم و آن، مضمون این آیهی شریفه است که فرمود: لَقَد جاءَکُم رَسولٌ مِّن اَنفُسِکُم عَزیزٌ عَلَیهِ ما عَنِتُّم حَریصٌ عَلَیکُم بِالمُؤمِنینَ رَؤُفٌ رَّحیمٌ؛ من روی این مسئلهی «عَزیزٌ عَلَیهِ ما عَنِتُّم» میخواهم تکیه بکنم. [میفرماید:] برای او رنجهای شما دردآور است، سخت است؛ شما که رنج میکشید، پیغمبر از رنج شما رنج میبرد. بلاشک این مخصوص به مسلمان معاصر پیغمبر نیست، خطاب به عموم مؤمنین در طول تاریخ است؛ یعنی امروز اگر شما در فلسطین رنج میکشید، در میانمار، در نقاط گوناگون دیگر مسلمانها رنج میکشند، بدانند این رنج، روح مطهّر پیغمبر را به رنج و زحمت درمیآورد؛ این خیلی مهم است. پیغمبر ما این جوری است. این حالت پیغمبر اکرم که در این آیهی شریفه بیان شده، نقطهی مقابل وضع دشمنان است که آن هم در این آیهی شریفه است: یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا لا تَتَّخِذوا بِطانَةً مِن دونِکُم لا یَألونَکُم خَبالًا وَدّوا ما عَنِتُّم». آنجا [برای] پیغمبر اکرم «عَزیزٌ عَلَیهِ ما عَنِتُّم»، اینجا [برای دشمنان] «وَدّوا ما عَنِتُّم»؛ رنج شما آنها را خوشحال میکند. ما الان این جوری هستیم؛ توجّه کنید که موقعیّت خودمان را در دنیای کنونی بشناسید. | ||
یک طرف آن وجود مقدّسی است که «عَزِیزٌ عَلَیهِ مَا عَنِتُّم»، یک طرف هم جبههای است که «وَدُّوا مَا عَنِتُّم»؛ از رنج شما خوشحال میشوند، خرسند میشوند؛ از بدبختی شما، آنها احساس خوشبختی میکنند. طبعاً وقتی آن جبهه یک چنین حالتی دارد، سعی میکند شما را به سمت سختی، به سمت بدبختی سوق بدهد و پیش ببرد. این موقعیّت را باید بفهمیم، بدانیم، توجّه کنیم. | یک طرف آن وجود مقدّسی است که «عَزِیزٌ عَلَیهِ مَا عَنِتُّم»، یک طرف هم جبههای است که «وَدُّوا مَا عَنِتُّم»؛ از رنج شما خوشحال میشوند، خرسند میشوند؛ از بدبختی شما، آنها احساس خوشبختی میکنند. طبعاً وقتی آن جبهه یک چنین حالتی دارد، سعی میکند شما را به سمت سختی، به سمت بدبختی سوق بدهد و پیش ببرد. این موقعیّت را باید بفهمیم، بدانیم، توجّه کنیم. | ||
خط ۱۱۵: | خط ۱۱۵: | ||
خب حالا این رنجهای امّت اسلامی در زمان کنونی ناشی از چیست؟ چرا ملّتهای مسلمان این قدر از لحاظ اقتصادی، از لحاظ فشارهای سیاسی، از لحاظ ایجاد جنگ و جنگهای داخلی و تسلّط و تصرّف و استعمار و استعمار نو و امثال اینها دچار رنجند؟ علّت این رنج کشیدن و در موضع رنج کشیدن قرار داشتن مسلمانها چیست؟ علل فراوانی دارد، علّتهای متعدّدی دارد. عقبماندگی علمی یکی از علل آن است؛ تن دادن به تسلّط استعمارگران یکی از علل آن است. علل متعدّدی دارد که حالا در این زمینه افرادی که اهل سیاستند، اهل تحلیل مسائل سیاسی و اجتماعی و مانند اینها هستند در این زمینهها کار کردهاند، هزاران مقاله نوشته شده، لکن یکی از عوامل که شاید مهمترین یا یکی از مهمترین عوامل باشد، تفرّق مسلمین است. ما قدر خودمان را نمیدانیم، قدر یکدیگر را نمیدانیم؛ اشکال بزرگِ کار ما این است؛ از هم جداییم، متفرّقیم. | خب حالا این رنجهای امّت اسلامی در زمان کنونی ناشی از چیست؟ چرا ملّتهای مسلمان این قدر از لحاظ اقتصادی، از لحاظ فشارهای سیاسی، از لحاظ ایجاد جنگ و جنگهای داخلی و تسلّط و تصرّف و استعمار و استعمار نو و امثال اینها دچار رنجند؟ علّت این رنج کشیدن و در موضع رنج کشیدن قرار داشتن مسلمانها چیست؟ علل فراوانی دارد، علّتهای متعدّدی دارد. عقبماندگی علمی یکی از علل آن است؛ تن دادن به تسلّط استعمارگران یکی از علل آن است. علل متعدّدی دارد که حالا در این زمینه افرادی که اهل سیاستند، اهل تحلیل مسائل سیاسی و اجتماعی و مانند اینها هستند در این زمینهها کار کردهاند، هزاران مقاله نوشته شده، لکن یکی از عوامل که شاید مهمترین یا یکی از مهمترین عوامل باشد، تفرّق مسلمین است. ما قدر خودمان را نمیدانیم، قدر یکدیگر را نمیدانیم؛ اشکال بزرگِ کار ما این است؛ از هم جداییم، متفرّقیم. | ||
وقتی که متفرّق هستیم، وقتی خیرخواهِ هم نیستیم، وقتی گاهی حتّی بدخواه همدیگر هستیم، خب نتیجه همین است. اینجا هم باز قرآن، صریح است. واقعاً در این مسائل زندگی بشر ما هیچ نقطهای مهم نداریم که قرآن در آن بصراحت ناطق نباشد؛ اینجا هم قرآن میفرماید که «وَ اَطِیعُوا اللَهَ وَرَسُولَهُ وَ لَا تَنَازَعُوا فَتَفشَلُوا وَ تَذهَبَ رِیحُکُم»؛ | وقتی که متفرّق هستیم، وقتی خیرخواهِ هم نیستیم، وقتی گاهی حتّی بدخواه همدیگر هستیم، خب نتیجه همین است. اینجا هم باز قرآن، صریح است. واقعاً در این مسائل زندگی بشر ما هیچ نقطهای مهم نداریم که قرآن در آن بصراحت ناطق نباشد؛ اینجا هم قرآن میفرماید که «وَ اَطِیعُوا اللَهَ وَرَسُولَهُ وَ لَا تَنَازَعُوا فَتَفشَلُوا وَ تَذهَبَ رِیحُکُم»؛ وقتی تنازع کردید، فشل به وجود میآید؛ فشل یعنی سستی. «وَ تَذهَبَ رِیحُکُم» یعنی تَذهَبَ عِزّکم؛ یعنی عزّتتان از بین میرود. اختلاف که پیدا کردید، قهراً خاکنشین میشوید، قهراً ذلیل میشوید، قهراً وسیلهی تسلّط دیگران بر خودتان را فراهم میکنید. [نتیجهی] تفرّق این است. | ||
امیرالمؤمنین (سلام الله علیه) در خطبهی قاصعه که یکی از مهمترین خطبههای نهجالبلاغه است روی این مسئله تکیه کرده. امیرالمؤمنین مستمعین خود را به تاریخ ارجاع میدهد؛ میگوید ببینید گذشتگان، آن وقتی که با هم بودند، متّفق بودند، چه عزّتی پیدا کردند، چه حالتی پیدا کردند، امّا وقتی که از آن حالت یکپارچگی خارج شدند، فَانظُروا اِلَى ما صاروا اِلَیهِ فی آخِرِ اُمورِهِم حینَ وَقَعَتِ الفُرقَةُ وَ تَشَتَّتَتِ الاُلفَة. بعد یک چند جمله بعد از این به همین مضامین هست، بعد میفرماید وقتی این جوری شد، وقتی فُرقت و جدایی و دشمنی حاکم شد، قَد خَلَعَ اللَهُ عَنهُم لِباسَ کَرامَتِهِ وَ سَلَبَهُم غَضارَةَ نِعمَتِه؛ | امیرالمؤمنین (سلام الله علیه) در خطبهی قاصعه که یکی از مهمترین خطبههای نهجالبلاغه است روی این مسئله تکیه کرده. امیرالمؤمنین مستمعین خود را به تاریخ ارجاع میدهد؛ میگوید ببینید گذشتگان، آن وقتی که با هم بودند، متّفق بودند، چه عزّتی پیدا کردند، چه حالتی پیدا کردند، امّا وقتی که از آن حالت یکپارچگی خارج شدند، فَانظُروا اِلَى ما صاروا اِلَیهِ فی آخِرِ اُمورِهِم حینَ وَقَعَتِ الفُرقَةُ وَ تَشَتَّتَتِ الاُلفَة. بعد یک چند جمله بعد از این به همین مضامین هست، بعد میفرماید وقتی این جوری شد، وقتی فُرقت و جدایی و دشمنی حاکم شد، قَد خَلَعَ اللَهُ عَنهُم لِباسَ کَرامَتِهِ وَ سَلَبَهُم غَضارَةَ نِعمَتِه؛ خدای متعال لباس کرامت را از تن اینها خارج کرد؛ آن شرفی که داشتند، آن عزّتی که داشتند، آن نعمتی که خدا به آنها داده بود، بر اثر اختلاف و تفرقه از آنها سلب شد، از آنها گرفته شد. | ||
خب، ما باید واقعاً به این فکر کنیم؛ به این مسئلهی «اتّحاد بین مسلمین» فکر کنیم؛ امروز دشمن درست نقطهی مقابل این را میخواهد. یک بذرِ فاسدِ سلّولِ سرطانیای را در این منطقه به وجود آوردند به نام رژیم صهیونیستی که اینجا پایگاهِ غربِ دشمنِ اسلام باشد؛ چون آن روز دولت وسیع عثمانی را متفرّق کردند، نابود کردند، به چندین کشور تقسیم کردند، یک پایگاهی هم باید اینجا میداشتند که بتوانند دائماً تصرّف کنند، نگذارند در این منطقه مقاصد عالی حاصل بشود؛ این پایگاه همین فلسطین مظلوم بود که آوردند این صهیونیستهای خبیث و فاسد و قاتل و بیرحم را اینجا مستقر کردند، یک حکومت جعلی تشکیل دادند، یک ملّت جعلی درست کردند برای این کار. خب، مسلمانها هم متوجّه بودند؛ حالا [دشمنها] دارند کاری میکنند که این وجود مضر، این سلّولِ سرطانیِ رشدیافته، از عنوان «دشمنی» خارج بشود و بیشتر بین کشورهای منطقه را اختلاف بیندازد. همه جا دارند تصرّف میکنند؛ این عادّیسازیها یکی از بزرگترین خیانتهایی است که به اسلام و مسلمین دارد میشود؛ ایجاد افتراق، ایجاد اختلاف. دشمن این جور است دیگر؛ دشمن دائم مشغول است. | خب، ما باید واقعاً به این فکر کنیم؛ به این مسئلهی «اتّحاد بین مسلمین» فکر کنیم؛ امروز دشمن درست نقطهی مقابل این را میخواهد. یک بذرِ فاسدِ سلّولِ سرطانیای را در این منطقه به وجود آوردند به نام رژیم صهیونیستی که اینجا پایگاهِ غربِ دشمنِ اسلام باشد؛ چون آن روز دولت وسیع عثمانی را متفرّق کردند، نابود کردند، به چندین کشور تقسیم کردند، یک پایگاهی هم باید اینجا میداشتند که بتوانند دائماً تصرّف کنند، نگذارند در این منطقه مقاصد عالی حاصل بشود؛ این پایگاه همین فلسطین مظلوم بود که آوردند این صهیونیستهای خبیث و فاسد و قاتل و بیرحم را اینجا مستقر کردند، یک حکومت جعلی تشکیل دادند، یک ملّت جعلی درست کردند برای این کار. خب، مسلمانها هم متوجّه بودند؛ حالا [دشمنها] دارند کاری میکنند که این وجود مضر، این سلّولِ سرطانیِ رشدیافته، از عنوان «دشمنی» خارج بشود و بیشتر بین کشورهای منطقه را اختلاف بیندازد. همه جا دارند تصرّف میکنند؛ این عادّیسازیها یکی از بزرگترین خیانتهایی است که به اسلام و مسلمین دارد میشود؛ ایجاد افتراق، ایجاد اختلاف. دشمن این جور است دیگر؛ دشمن دائم مشغول است. | ||
خط ۱۳۷: | خط ۱۳۷: | ||
خب ما میتوانیم نقش مهمّی داشته باشیم. ما امّت اسلامی، ما کشورهای اسلامی و ملّتهای اسلامی در دنیای جدیدی که دارد بتدریج شکل میگیرد، میتوانیم جایگاه رفیعی داشته باشیم، میتوانیم به عنوان یک الگو مطرح بشویم، میتوانیم به عنوان پیشرو مطرح بشویم، امّا به یک شرط؛ شرطش چیست؟ اتّحاد، نداشتن تفرقه، خلاص شدن از شرّ وسوسههای دشمن، وسوسههای آمریکا، وسوسههای صهیونیستها، وسوسههای کمپانیها؛ [خلاص شدن] از شرّ وسوسههای اینها که گاهی این وسوسهها از زبان خودیها شنیده میشود. میبینیم در دنیای اسلام، کسانی از داخل دنیای اسلام همان حرف آنها را تکرار میکنند، همانها را میگویند؛ از شرّ اینها خلاص بشویم با اتّحاد، با نفی تفرقه، با انسجام داخلی؛ این شرطش است. اگر این شرط را بتوانیم عملی بکنیم، بلاشک خواهیم توانست امّت اسلامی را در جایگاه رفیعی در دنیای آینده و شکل آیندهی جغرافیای سیاسیِ جهان قرار بدهیم. | خب ما میتوانیم نقش مهمّی داشته باشیم. ما امّت اسلامی، ما کشورهای اسلامی و ملّتهای اسلامی در دنیای جدیدی که دارد بتدریج شکل میگیرد، میتوانیم جایگاه رفیعی داشته باشیم، میتوانیم به عنوان یک الگو مطرح بشویم، میتوانیم به عنوان پیشرو مطرح بشویم، امّا به یک شرط؛ شرطش چیست؟ اتّحاد، نداشتن تفرقه، خلاص شدن از شرّ وسوسههای دشمن، وسوسههای آمریکا، وسوسههای صهیونیستها، وسوسههای کمپانیها؛ [خلاص شدن] از شرّ وسوسههای اینها که گاهی این وسوسهها از زبان خودیها شنیده میشود. میبینیم در دنیای اسلام، کسانی از داخل دنیای اسلام همان حرف آنها را تکرار میکنند، همانها را میگویند؛ از شرّ اینها خلاص بشویم با اتّحاد، با نفی تفرقه، با انسجام داخلی؛ این شرطش است. اگر این شرط را بتوانیم عملی بکنیم، بلاشک خواهیم توانست امّت اسلامی را در جایگاه رفیعی در دنیای آینده و شکل آیندهی جغرافیای سیاسیِ جهان قرار بدهیم. | ||
آیا این ممکن است؟ بعضی هستند که در همهی مسائل مهم، مبادرهی | آیا این ممکن است؟ بعضی هستند که در همهی مسائل مهم، مبادرهی آنها و واکنشِ اوّلیِ آنها نفی و انکار و ناامیدی است: «ای آقا! نمیشود، فایده ندارد». ما قبول نداریم این را؛ ما میگوییم این ممکن است؛ اتّفاق و اتّحاد بین ملّتهای اسلامی ممکن است، منتها کار لازم دارد، عمل لازم دارد. عرض کردم، ما حالا از سیاستمداران و زمامداران و حکمرانان کشورهای اسلامی هم ناامید نیستیم، امّا بیشترین امیدمان به خواصّ دنیای اسلام است؛ یعنی همین طوری که گفتیم، به علمای دین، به روشنفکران، به اساتید دانشگاه، به جوانان روشنبین، به فرزانگان، به ادبا، به شعرا، به نویسندگان، به گردانندگان مطبوعات؛ امید ما به اینها است؛ اینها [باید] احساس استقلال بکنند، احساس مسئولیّت بکنند، احساس وظیفه کنند. وقتی خواص در یک راهی وارد شدند، افکار عمومی را به آن سمت حرکت میدهند؛ وقتی افکار عمومی در یک کشوری شکل گرفت، سیاستهای ادارهی کشور هم به طور قهری به آن سمت حرکت میکند، ناچارند، ناگزیرند. بنابراین، این کاری است ممکن؛ این ممکن است، منتها بدون عمل نمیشود. بدون عمل، هیچ چیزی در دنیا، نه دستاوردهای دنیایی، نه دستاوردهای اخروی و الهی امکان ندارد: لَیسَ لِلاِنسانِ اِلّا ما سَعىٰ؛ باید سعی کرد، باید عمل کرد؛ [اگر] عمل بکنیم، ممکن است. | ||
حالا یک نمونهی کوچکش را عرض میکنم. نمونهی کوچکش ما هستیم؛ جمهوری اسلامی. ما در مقابل قدرتهای بزرگ ایستادیم. یک روزی این دنیا دست دو قدرت بزرگ بود: قدرت آمریکا و قدرت شوروی سابق. هر دو قدرت که در دهها مسئله با هم اختلاف داشتند، در یک مسئله متّفق بودند و آن، ضدّیّت با جمهوری اسلامی بود. آمریکا و شوروی سابق، با آن همه اختلافاتی که با هم داشتند، در ضدّیّت با جمهوری اسلامی با هم متّفق بودند، همرأی بودند. امام (رضوان الله تعالی علیه) در مقابل اینها ایستاد، تسلیم نشد، صریح گفت «نه شرقی، نه غربی»؛ نه این، نه آن. شد. خیال میکردند نمیشود، خیال میکردند این نهال را میتوانند از ریشه بکَنند، این نهال امروز تبدیل شده به یک درخت تناور؛ غلط میکند فکرِ کندنِ آن را هم کسی بکند! ایستادیم و پیش رفتیم. البتّه سختی دارد؛ همهی چیزها سختی دارد؛ بدون سختی که نمیشود. آن کسانی هم که تسلیم میشوند، آنها هم سختی دارند. سختی فقط در ایستادگی نیست؛ تسلیم شدن هم سختی دارد، با این تفاوت که وقتی انسان ایستادگی میکند، سختی او، او را به پیش میبرد ــ ما سختی میکشیم، امّا پیش میرویم ــ آن که تسلیم میشود، سختی میکشد، عقبرفت دارد، پیشرفت هم نمیکند. بنابراین، به نظر ما میشود؛ میشود کار کرد، میشود تلاش کرد، میشود به سمت وحدت مورد نظر اسلام و قرآن پیش رفت در امّت اسلامی، با وجود همهی اختلافاتی که وجود دارد. | حالا یک نمونهی کوچکش را عرض میکنم. نمونهی کوچکش ما هستیم؛ جمهوری اسلامی. ما در مقابل قدرتهای بزرگ ایستادیم. یک روزی این دنیا دست دو قدرت بزرگ بود: قدرت آمریکا و قدرت شوروی سابق. هر دو قدرت که در دهها مسئله با هم اختلاف داشتند، در یک مسئله متّفق بودند و آن، ضدّیّت با جمهوری اسلامی بود. آمریکا و شوروی سابق، با آن همه اختلافاتی که با هم داشتند، در ضدّیّت با جمهوری اسلامی با هم متّفق بودند، همرأی بودند. امام (رضوان الله تعالی علیه) در مقابل اینها ایستاد، تسلیم نشد، صریح گفت «نه شرقی، نه غربی»؛ نه این، نه آن. شد. خیال میکردند نمیشود، خیال میکردند این نهال را میتوانند از ریشه بکَنند، این نهال امروز تبدیل شده به یک درخت تناور؛ غلط میکند فکرِ کندنِ آن را هم کسی بکند! ایستادیم و پیش رفتیم. البتّه سختی دارد؛ همهی چیزها سختی دارد؛ بدون سختی که نمیشود. آن کسانی هم که تسلیم میشوند، آنها هم سختی دارند. سختی فقط در ایستادگی نیست؛ تسلیم شدن هم سختی دارد، با این تفاوت که وقتی انسان ایستادگی میکند، سختی او، او را به پیش میبرد ــ ما سختی میکشیم، امّا پیش میرویم ــ آن که تسلیم میشود، سختی میکشد، عقبرفت دارد، پیشرفت هم نمیکند. بنابراین، به نظر ما میشود؛ میشود کار کرد، میشود تلاش کرد، میشود به سمت وحدت مورد نظر اسلام و قرآن پیش رفت در امّت اسلامی، با وجود همهی اختلافاتی که وجود دارد. | ||
خط ۱۴۳: | خط ۱۴۳: | ||
خب، فاصلهها بعضی قومی است، بعضی نژادی است، بعضی زبانی است، اینها مهم نیست؛ به نظر من آنچه امروز بیش از همه باید روی آن تکیه کنیم، مسئلهی مذهبی است؛ بحث شیعه و سنّی. نباید بگذاریم اختلاف عقیده و اختلاف مذهبی به تنازع کشیده بشود؛ نباید بگذاریم. یک چیزهایی است که تنازع ایجاد میکند، باید مانع بشویم، باید به طور جد مانع بشویم. شما ملاحظه کنید، حالا سیاستمداران آمریکایی و انگلیسی هم در محافل خودشان وارد بحث شیعه و سنّی شدهاند؛ این خیلی چیز خطرناکی است، خیلی خطرناک است. اینهایی که ضدّ اسلامند، نه با شیعه خوبند نه با سنّی، وارد بحث [شیعه و سنّی شدهاند]. | خب، فاصلهها بعضی قومی است، بعضی نژادی است، بعضی زبانی است، اینها مهم نیست؛ به نظر من آنچه امروز بیش از همه باید روی آن تکیه کنیم، مسئلهی مذهبی است؛ بحث شیعه و سنّی. نباید بگذاریم اختلاف عقیده و اختلاف مذهبی به تنازع کشیده بشود؛ نباید بگذاریم. یک چیزهایی است که تنازع ایجاد میکند، باید مانع بشویم، باید به طور جد مانع بشویم. شما ملاحظه کنید، حالا سیاستمداران آمریکایی و انگلیسی هم در محافل خودشان وارد بحث شیعه و سنّی شدهاند؛ این خیلی چیز خطرناکی است، خیلی خطرناک است. اینهایی که ضدّ اسلامند، نه با شیعه خوبند نه با سنّی، وارد بحث [شیعه و سنّی شدهاند]. | ||
بنده یک وقت گفتم «شیعهی انگلیسی» و «سنّی آمریکایی»؛ | بنده یک وقت گفتم «شیعهی انگلیسی» و «سنّی آمریکایی»؛ بعضی خیال کردند یعنی این جور بدروغ تبلیغ کردند که ما که میگوییم شیعهی انگلیسی، یعنی شیعهای که ساکن انگلیس است؛ نه، شیعهی انگلیسی ممکن است در خود کشور اسلامی باشد؛ الهامگیری از انگلیس است؛ یعنی شیعهی دعوادرستکن، سنّی دعوادرستکن؛ مثل داعش و مثل وهّابیها و امثال اینها که دعوا درست میکنند؛ یا تکفیریها که [میگویند] این کافر است، آن کافر است. اینها اسمشان مسلمان است، ممکن است به احکام فردی اسلامی متعبّد هم باشند امّا در خدمت دشمن حرکت میکنند. | ||
آن که اختلاف ایجاد میکند در خدمت دشمن است؛ فرقی [هم] نمیکند؛ در هر جایگاهی باشد، در هر مقامی باشد، در هر کشوری باشد. ما به این معتقدیم، ما به این عمیقاً اعتقاد داریم. ما با کسانی که به عنوان طرفداری از تشیّع، احساسات برادران اهل تسنّن را برانگیخته میکردند برخورد کردیم، برخورد جدّی کردیم؛ این باید همهگیر بشود؛ باید اتّفاق نظر به وجود بیاید. البتّه در هر دو طرف تندروانی وجود دارند؛ هم در شیعه افرادی هستند که حالا یا بر اثر اعتقاداتشان یا هر چه، تندروی میکنند، هم در سنّیها کسانی هستند که تندروی میکنند؛ تندروی وجود دارد. ما این تندرویِ تندروان را موجب این ندانیم که اصلِ اهلِ مذهب را متّهم کنیم؛ عمل خودِ ما این جوری بوده. | آن که اختلاف ایجاد میکند در خدمت دشمن است؛ فرقی [هم] نمیکند؛ در هر جایگاهی باشد، در هر مقامی باشد، در هر کشوری باشد. ما به این معتقدیم، ما به این عمیقاً اعتقاد داریم. ما با کسانی که به عنوان طرفداری از تشیّع، احساسات برادران اهل تسنّن را برانگیخته میکردند برخورد کردیم، برخورد جدّی کردیم؛ این باید همهگیر بشود؛ باید اتّفاق نظر به وجود بیاید. البتّه در هر دو طرف تندروانی وجود دارند؛ هم در شیعه افرادی هستند که حالا یا بر اثر اعتقاداتشان یا هر چه، تندروی میکنند، هم در سنّیها کسانی هستند که تندروی میکنند؛ تندروی وجود دارد. ما این تندرویِ تندروان را موجب این ندانیم که اصلِ اهلِ مذهب را متّهم کنیم؛ عمل خودِ ما این جوری بوده. | ||
ما دیدیم وهّابیها، از دویست سال قبل قبور ائمّه را ویران کردند؛ رفتند کربلا قبر مطهّر سیّدالشّهدا (علیه السّلام) را ویران کردند، ضریح چوبی بود، آن را سوزاندند، داخل حرم آتش درست کردند، قهوه درست کردند، قهوه خوردند؛ این اتّفاق افتاد. رفتند نجف، نتوانستند بیایند [داخل] به خاطر مرحوم شیخ جعفر کاشفالغطاء که نیرو داشت و طلبهها و دیگران را بسیج کرد و نجف سور | ما دیدیم وهّابیها، از دویست سال قبل قبور ائمّه را ویران کردند؛ رفتند کربلا قبر مطهّر سیّدالشّهدا (علیه السّلام) را ویران کردند، ضریح چوبی بود، آن را سوزاندند، داخل حرم آتش درست کردند، قهوه درست کردند، قهوه خوردند؛ این اتّفاق افتاد. رفتند نجف، نتوانستند بیایند [داخل] به خاطر مرحوم شیخ جعفر کاشفالغطاء که نیرو داشت و طلبهها و دیگران را بسیج کرد و نجف سور داشت، حصار داشت؛ نتوانستند بروند نجف، رفتند کوفه و در مسجد کوفه، افراد زیادی را که شیعه بودند، قتلعام کردند و کشتند. این موجب نشد که علمای شیعه، بزرگان شیعه، مراجع شیعه اهل سنّت را متّهم کنند؛ نه، اینها تندروانی بودند که آن کار را کردند. در زمان خود ما داعش در عراق یک جور، در سوریه یک جور، اخیراً در افغانستان یک جور که به مدرسهی بچّهها هم رحم نمیکنند؛ مدرسهی دخترانه، مدرسهی پسرانه را منفجر میکنند، خانوادهها را داغدار فرزندانشان میکنند؛ این کارها را میکنند، امّا ما به هیچ وجه اهل سنّت را متّهم نمیکنیم؛ اینها یک تندروانی هستند. این طرف هم باید همین جور باشد؛ کسانی ممکن است تندروی کنند، امّا نبایستی جامعهی تشیّع را متّهم کرد به خاطر تندروی. باید در این زمینه کار کرد؛ علمای اسلام بایستی کار کنند. | ||
ما به خاطر این تشتّت داریم کتک میخوریم؛ در فلسطین کتک میخوریم، در کشورهای گوناگون کتک میخوریم. در فلسطین روزانه دارند آدم میکشند؛ بچّهی کوچک را میکشند، جوان را میکشند، نوجوان را میکشند، افراد بزرگسال را میکشند، زندان میبرند، هزاران نفر را در زندان زیر شکنجه قرار میدهند؛ این دارد اتّفاق میافتد، و جلوی چشم ما است. در میانمار آن جور، در جاهای دیگر آن جور. خب اینها سخت است، اینها برای امّت اسلامی [سخت است]؛ عَزیزٌ عَلَیهِ ما عَنِتُّم؛ اینها رنج میدهد پیغمبر را؛ باید برای اینها فکر کرد، تلاش کرد. قرآن به پیغمبر میگوید: قُل یا اَهلَ الکِتابِ تَعالَوا اِلىٰ کَلِمَةٍ سَواءٍ بَینَنا وَ بَینَکُم؛ اهل کتاب مسلمان هم نیستند، امّا یک وجه مشترکی با هم داریم و آن توحید است؛ چون توحید در همهی ادیان وجود دارد دیگر؛ توحید پایهی همهی ادیان است: اَلّا نَعبُدَ اِلَّا اللَه. پیغمبر از همین وجه مشترک بین اسلام و ادیان دیگر استفاده میکند، یعنی قرآن دستور میدهد که بگو: تَعالَوا اِلىٰ کَلِمَةٍ سَواءٍ بَینَنا وَ بَینَکُم اَلّا نَعبُدَ اِلَّا اللَهَ وَ لا نُشرِکَ بِهِ شَیئًا وَ لا یَتَّخِذَ بَعضُنا بَعضًا اَربابًا مِن دونِ اللَه؛ | ما به خاطر این تشتّت داریم کتک میخوریم؛ در فلسطین کتک میخوریم، در کشورهای گوناگون کتک میخوریم. در فلسطین روزانه دارند آدم میکشند؛ بچّهی کوچک را میکشند، جوان را میکشند، نوجوان را میکشند، افراد بزرگسال را میکشند، زندان میبرند، هزاران نفر را در زندان زیر شکنجه قرار میدهند؛ این دارد اتّفاق میافتد، و جلوی چشم ما است. در میانمار آن جور، در جاهای دیگر آن جور. خب اینها سخت است، اینها برای امّت اسلامی [سخت است]؛ عَزیزٌ عَلَیهِ ما عَنِتُّم؛ اینها رنج میدهد پیغمبر را؛ باید برای اینها فکر کرد، تلاش کرد. قرآن به پیغمبر میگوید: قُل یا اَهلَ الکِتابِ تَعالَوا اِلىٰ کَلِمَةٍ سَواءٍ بَینَنا وَ بَینَکُم؛ اهل کتاب مسلمان هم نیستند، امّا یک وجه مشترکی با هم داریم و آن توحید است؛ چون توحید در همهی ادیان وجود دارد دیگر؛ توحید پایهی همهی ادیان است: اَلّا نَعبُدَ اِلَّا اللَه. پیغمبر از همین وجه مشترک بین اسلام و ادیان دیگر استفاده میکند، یعنی قرآن دستور میدهد که بگو: تَعالَوا اِلىٰ کَلِمَةٍ سَواءٍ بَینَنا وَ بَینَکُم اَلّا نَعبُدَ اِلَّا اللَهَ وَ لا نُشرِکَ بِهِ شَیئًا وَ لا یَتَّخِذَ بَعضُنا بَعضًا اَربابًا مِن دونِ اللَه؛ با غیر مسلمانها [این جور میگوید]! خب ما مسلمانها این همه با هم وجه مشترک داریم: کعبهی واحد، قبلهی واحد، نماز واحد، حجّ واحد، عبادات واحد، پیغمبر واحد، محبّت اهلبیت در همهی دنیای اسلام؛ اینها وجوه مشترک ما است؛ از این وجوه مشترک بایستی عبور نکنیم. | ||
خب ما تا حالا تلاش کردهایم؛ ما همهی آنچه در توان داشتیم، تا الان در همین زمینه به کار بردهایم، بعد از این هم به کار خواهیم برد. ما از برادران فلسطینی که همه اهل سنّتند، از همه جهت حمایت کردهایم؛ از لحاظ سیاسی و از جهات عملی حمایت کردهایم، بعد از این هم حمایت خواهیم کرد. برای ما فرق نمیکند؛ اینجا آنچه برای ما مهم است، حرکت اسلامی و نظام [اسلامی] است. این جبههی مقاومتی که امروز بحمدالله در دنیای اسلام تشکیل شده، مورد حمایت ما است، از آن حمایت میکنیم، تا آن مقداری که میتوانیم؛ هر چه قدرت داریم، از اینها حمایت خواهیم کرد، باز هم میکنیم، قبل از این هم کردهایم. | خب ما تا حالا تلاش کردهایم؛ ما همهی آنچه در توان داشتیم، تا الان در همین زمینه به کار بردهایم، بعد از این هم به کار خواهیم برد. ما از برادران فلسطینی که همه اهل سنّتند، از همه جهت حمایت کردهایم؛ از لحاظ سیاسی و از جهات عملی حمایت کردهایم، بعد از این هم حمایت خواهیم کرد. برای ما فرق نمیکند؛ اینجا آنچه برای ما مهم است، حرکت اسلامی و نظام [اسلامی] است. این جبههی مقاومتی که امروز بحمدالله در دنیای اسلام تشکیل شده، مورد حمایت ما است، از آن حمایت میکنیم، تا آن مقداری که میتوانیم؛ هر چه قدرت داریم، از اینها حمایت خواهیم کرد، باز هم میکنیم، قبل از این هم کردهایم. | ||
امیدواریم انشاءالله خدای متعال همهی ما را هدایت کند، بتوانیم انشاءالله در این راه پیش برویم و بتوانیم این آرزوی بزرگ را که آرزوی بزرگ زبدگان دنیای اسلام بوده و قطعاً آرزوی روح مطهّر نبیّ مکرّم اسلام (صلّی الله علیه و آله و سلّم) است، انشاءالله تحقّق ببخشیم؛ یعنی وحدت اسلامی. | امیدواریم انشاءالله خدای متعال همهی ما را هدایت کند، بتوانیم انشاءالله در این راه پیش برویم و بتوانیم این آرزوی بزرگ را که آرزوی بزرگ زبدگان دنیای اسلام بوده و قطعاً آرزوی روح مطهّر نبیّ مکرّم اسلام (صلّی الله علیه و آله و سلّم) است، انشاءالله تحقّق ببخشیم؛ یعنی وحدت اسلامی<ref>[https://khl.ink/f/51151 بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی، دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنهای].</ref>. | ||
والسّلام علیکم و رحمةالله و برکاته | والسّلام علیکم و رحمةالله و برکاته | ||
== بیانیۀ پایانی کنفرانس == | == بیانیۀ پایانی کنفرانس == | ||
خط ۱۶۶: | خط ۱۶۳: | ||
'''{{متن قرآن|إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ|سوره = أنبیاء|آیه =۹۲}}''' | '''{{متن قرآن|إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ|سوره = أنبیاء|آیه =۹۲}}''' | ||
به لطف خدای متعال | به لطف خدای متعال سی و ششمین کنفرانس [[وحدت اسلامی]] با عنوان [[وحدت اسلامی|اتحاد اسلامی]]، صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در [[جهان اسلام]]؛ راهکارهای اجرایی و اقدامات عملیاتی» با حضور گسترده علما و بزرگان [[جهان اسلام]] با سخنرانی ریاست محترم [[جمهوری اسلامی ایران]] آیتالله سیدابراهیم رئیسی و شخصیتهای برجسته جهان اسلام به صورت حضوری در مرکز همایشهای بینالمللی جمهوری اسلامی ایران آغاز و همزمان با سخنرانی حدود دویست شخصیت علمی و فرهنگی داخلی و خارجی به صورت وبیناری برگزار شد. | ||
این کنفرانس در شرایطی برگزار گردید که کشورهای جهان به ویژه کشورهای اسلامی بیش از پیش به صلح و عدالت نیازمند هستند. هدف از بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم احیای اخلاق متعالی اسلامی در جامعه و نیز تعلیم عدالت و صلح به جهانیان بود و آن حضرت خود الگوی صلح و برادری بوده و مسلمانان را در همه حال به برادری، دوستی و پرهیز از نزاع تشویق میکرد. بی شک مراجعه به سیره پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم میتواند در تحقق بخشیدن به عدالت و صلح و پرهیز از تفرقه در جهان اسلام راهگشا باشد. | این کنفرانس در شرایطی برگزار گردید که کشورهای جهان به ویژه کشورهای اسلامی بیش از پیش به صلح و عدالت نیازمند هستند. هدف از بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم احیای اخلاق متعالی اسلامی در جامعه و نیز تعلیم عدالت و صلح به جهانیان بود و آن حضرت خود الگوی صلح و برادری بوده و مسلمانان را در همه حال به برادری، دوستی و پرهیز از نزاع تشویق میکرد. بی شک مراجعه به سیره پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم میتواند در تحقق بخشیدن به عدالت و صلح و پرهیز از تفرقه در جهان اسلام راهگشا باشد. | ||
استکبار جهانی به سرکردگی آمریکا و غرب غارتگر طی سدههای اخیر، دو پروژه اساسی را دنبال میکنند: اول تجزیه دنیای اسلام و | [[استکبار|استکبار جهانی]] به سرکردگی [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] و غرب غارتگر طی سدههای اخیر، دو پروژه اساسی را دنبال میکنند: اول تجزیه [[جهان اسلام|دنیای اسلام]] و پاره پاره کردن و چپاول سرمایهها و داراییهای آن و دوم ترویج فرهنگ سکولار و لیبرال در بین آحاد ملتهای اسلامی به خصوص جوانان. این دو پروژه منشاء ایجاد بسیاری از نزاعها و قتل و غارتها در [[جهان اسلام|کشورهای اسلامی]] است. | ||
مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برای رویایی با این توطئهها، | [[مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]] برای رویایی با این توطئهها، سی و ششمین کنفرانس [[وحدت اسلامی]] را تحت عنوان «[[وحدت اسلامی|اتحاد اسلامی]]، صلح و پرهیز از تفرقه و نزاع در [[جهان اسلام]]» با تأکید بر راهکارهای اجرایی و اقدامات عملیاتی برگزار کرد. | ||
در مقالات، سخنرانیها، گفتگوها و تبادل نظرات میهمانان این دوره از کنفرانس وحدت، محورهای ذیل مورد بررسی قرار گرفت: | در مقالات، سخنرانیها، گفتگوها و تبادل نظرات میهمانان این دوره از کنفرانس وحدت، محورهای ذیل مورد بررسی قرار گرفت: | ||
۱. آزادی فکری و دینی و پذیرش اجتهاد مذهبی ۲. مقابله با جریان تکفیر و افراطیگری ۳. همدلی اسلامی و پرهیز از نزاع و درگیری ۴. احترام متقابل میان مذاهب اسلامی و رعایت ادب اختلاف و دوری از هتک حرمت و اهانت ۵. طرح امت واحده و اتحادیه کشورهای اسلامی و ارائه راهکارهای عملی برای دستیابی به امت واحده اسلامی. | ۱. آزادی فکری و دینی و پذیرش اجتهاد مذهبی ۲. مقابله با جریان [[تکفیر]] و افراطیگری ۳. همدلی اسلامی و پرهیز از نزاع و درگیری ۴. احترام متقابل میان [[فرق و مذاهب اسلامی|مذاهب اسلامی]] و رعایت ادب اختلاف و دوری از هتک حرمت و اهانت ۵. طرح [[وحدت اسلامی|امت واحده]] و اتحادیه کشورهای اسلامی و ارائه راهکارهای عملی برای دستیابی به امت واحده اسلامی. | ||
در این دوره، علاوه بر محورهای فوق، مسئله عادیسازی رابطه با رژیم صهیونیستی تقبیح گردید و پشتپرده عادیسازی ارتباط با رژیم صهیونیستی و تأثیرات ارتباط با رژیم صهیونیستی در منطقه تبیین شد. | در این دوره، علاوه بر محورهای فوق، مسئله عادیسازی رابطه با [[رژیم صهیونیستی]] تقبیح گردید و پشتپرده عادیسازی ارتباط با رژیم صهیونیستی و تأثیرات ارتباط با رژیم صهیونیستی در منطقه تبیین شد. | ||
شرکتکنندگان در این دوره از کنفرانس ضمن دیدار و بیعت با رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای | شرکتکنندگان در این دوره از کنفرانس ضمن دیدار و بیعت با رهبر معظم انقلاب [[سید علی حسینی خامنهای|حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای]] از بیانات و رهنمودهای ایشان پیرامون نیاز مبرم مسلمانان به اتحاد در جهت منافع مشترک برای رویارویی با چالشهای موجود [[جهان اسلام]] بهرهمند شدند. | ||
در اینجا به نکات مشترکی که علمای حاضر در این کنفرانس در سخنرانیها و تبادل نظرهای خود بر آن تاکید کردند، اشاره میگردد: | در اینجا به نکات مشترکی که علمای حاضر در این کنفرانس در سخنرانیها و تبادل نظرهای خود بر آن تاکید کردند، اشاره میگردد: | ||
۱. وضعیت کنونی جهان، نیازمند آن است که تصمیمسازان سیاسی از همه گروههای فکری، علمی، رسانهای برای خاموش کردن آتش جنگهای متجاوزانه بکوشند و فضا را برای ایجاد صلح عادلانه در سراسر این کره خاکی فراهم آورند. دستیابی به این هدف نیازمند همکاری بینالمللی مخلصانه و بهدور از هرگونه فشار و تهدید و همچنین عدم دخالت دشمنانی است که تمام تلاش خود را برای فتنهانگیزی و جنگافروزی در جهان به کار گرفتهاند. | ۱. وضعیت کنونی جهان، نیازمند آن است که تصمیمسازان سیاسی از همه گروههای فکری، علمی، رسانهای برای خاموش کردن آتش جنگهای متجاوزانه بکوشند و فضا را برای ایجاد صلح عادلانه در سراسر این کره خاکی فراهم آورند. دستیابی به این هدف نیازمند همکاری بینالمللی مخلصانه و بهدور از هرگونه فشار و تهدید و همچنین عدم دخالت دشمنانی است که تمام تلاش خود را برای فتنهانگیزی و جنگافروزی در جهان به کار گرفتهاند. | ||
۲. بحران جنگ، نزاع و تروریسم در جهان به ویژه در کشورهای اسلامی در کنار سوء مدیریت و بیکفایتی جوامع بینالمللی برای مقابله با این بحرانها، ضرورت اقدام کشورهای اسلامی برای حل و فصل این مشکلات را بیش از پیش روشن مینماید. تنها راه ریشه کن کردن | ۲. بحران جنگ، نزاع و تروریسم در جهان به ویژه در کشورهای اسلامی در کنار سوء مدیریت و بیکفایتی جوامع بینالمللی برای مقابله با این بحرانها، ضرورت اقدام کشورهای اسلامی برای حل و فصل این مشکلات را بیش از پیش روشن مینماید. تنها راه ریشه کن کردن [[تروریسم]]، خشکاندن منابعی است که آن را با پول و سلاح و اندیشه افراطی و واپسگرا تغذیه میکند، و دستیابی به این مهم نیازمند آگاه سازی همه جانبه امت است. | ||
۳. ترویج مفهوم اخوت اسلامی در میان [[مسلمان|مسلمانان]] [[جهان اسلام|کشورهای اسلامی]] و غیر اسلامی امری ضروری است و باید نسلهای بعد با تکیه بر این مفهوم، تربیت شوند. و تنها راه تحقق بخشیدن به این فریضه اسلامی و انسانی، زدودن کینهها از دلهاست. چرا که برادری با کینههای فرقهای و نژادپرستی و خودپرستی قابل جمع نیست. خداوند در قرآن کریم به همین موضوع اشاره کرده و میفرمایند: '''{{متن قرآن|وَنَزَعنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ إِخْوَانًا|سوره = حجر|آیه =47}}'''. | |||
۴. شرکتکنندگان در این دوره از کنفرانس، ضمن درخواست افزایش گفتگوی علمی میان علما و کنشگران دینی و فرهنگی [[جهان اسلام]]، بر ضرورت افشای روشهای نظام سلطه برای از بین بردن اخوت اسلامی و ترویج [[تروریسم]] تاکید کردند. آنها همچنین بیان روشهای رویایی با حربههای نظام سلطه و استفاده حداکثری از نفوذ رهبران دینی و اجتماعی کشورهای اسلامی را امری ضروری قلمداد کردند. | |||
۵. میهمان این دوره از کنفرانس، ضمن توجه به مسئله [[فلسطین]] به عنوان مسئله محوری اسلام و جهان، تاکید کردند که برقراری صلح و امنیت و ثبات در منطقه و جهان تنها با نابودی کانون بحرانهای جهانی یعنی [[صهیونیسم]] جهانی و غده سرطانی آن، [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] ممکن خواهد بود. | |||
۶. علمای حاضر در این دوره از کنفرانس عادیسازی رابطه با [[رژیم صهیونیستی]] را خیانتی بزرگ در حق مردم [[فلسطین]] دانستنه و تاکید کردند که شتابزدگی تاسف برانگیز برخی از کشورها در عادیسازی روابط با صهیونیستها، این رژیم غاصب را در گستاخی، ظلم و تجاوز بیشتر ترغیب خواهد کرد. آنها همچنین از مقامات این کشورها خواستار شدند تا در مواضع خود تجدید نظر نمایند و از مردم این کشورها درخواست کردند که مواضع خود را در رابطه با این اقدام ذلت بار اعلام کنند. | |||
۷. میهمانان این دوره از کنفراس ضمن ابراز ارادت به گروههای مقاومت از [[جهان اسلام|کشورهای اسلامی]] خواستند کمکها و حمایتهای خود را از گروههای مقاومت دریغ نکنند، چرا که این گروهها عامل عزت و کرامت مسلمانان در جهان هستند. | |||
۸. با توجه به رونمایی از کتاب « وحدت در منظومه فکری [[سید علی حسینی خامنهای|مقام معظم رهبری]]» و «کتاب آیندهسازی اسلامی – تمدنی در پرتو اندیشههای امام خامنهای» در مراسم افتتاحیه، میهمانان کنفرانس بر ضرورت توجه به نگاه کلان و جامع حضرت آیت الله العظمی خامنهای به عنوان پرچمدار [[وحدت اسلامی|وحدت]] و [[تقریب (مقاله)|تقریب]] در [[جهان اسلام]] تأکید کرده و از رهبر معظم انقلاب اسلامی به جهت تأکیدات مستمر ایشان بر تلازم میان وحدت و تمدن نوین اسلامی، و نیز ضرورت حرکت به سوی برپایی تمدن نوین اسلامی به عنوان بزرگترین هدف برای [[امت اسلامی]]، تقدیر و تشکر کردند. | |||
۹. پیشنهاد مبتکرانه دبیرکل [[مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی|مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی]] با عنوان «اتحادیه کشورهای اسلامی» و بیان الگوی مفهومی آن مورد استقبال گسترده شرکت کنندگان در این دوره از کنفرانس قرار گرفته و بر راهاندازی کمیتهای برای تدوین برنامه اجرایی تأسیس «اتحادیه کشورهای اسلامی» تأکید کردند. | |||
۱۰. شرکتکنندگان در کنفرانس با توجه به موضوع کنفرانس در حوزه فرهنگسازی امور ذیل را مطالبه کردند: | |||
ارتقای سطح آگاهی مسلمانان در حوزههای مختلف و به ویژه در حوزه فهم اسلام و تعالیم و اهداف آن ۲. تربیت نسل اسلامی براساس فرهنگ مقاومت و عزت با تاکید بر نقش مثبت زنان و جوانان و سایر گروههای جامعه ۳. کمک به اقلیتهای اسلامی در کشورهای مختلف جهان برای حفظ هویتشان و اقامه شعائر دینی و تقویت نقش آنها در جامعه در عین رعایت حقوق غیر مسلمانان در جوامع اسلامی ۴. ایجاد بستر مناسب برای همیاری و کمک به نیازمندان در جهان اسلام. | |||
و همچنین در حوزۀ پژوهشی و اندیشهای امور ذیل مورد تأکید واقع شد: | و همچنین در حوزۀ پژوهشی و اندیشهای امور ذیل مورد تأکید واقع شد: | ||
# گسترش اندیشه اعتدال در فهم شریعت برگرفته از کتاب و سنت شریف نبوی؛ | |||
# تعمیق اندیشه [[تقریب (مقاله)|تقریب]] در ساحتهای مختلف پژوهشی؛ | |||
# توسعه منطق گفتگو بین مسلمانان؛ | |||
# تقویت مطالعات تقریبی در دانشگاهها و مراکز پژوهشی با تأسيس گروههای دانشگاهی در این تخصص و افزایش پیامهای علمی و توسعه مبادله تخصصی علمی؛ | |||
# بررسی راهکارهای همکاری و همافزایی در حوزههای مختلف علمی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی در [[جهان اسلام]]. | |||
۱۱. شرکت کنندگان در کنفرانس یاد همه کسانی را که عمری در راه تقریب و وحدت اسلامی تلاش کردند از جمله سیدجمالالدین | ۱۱. شرکت کنندگان در کنفرانس یاد همه کسانی را که عمری در راه [[تقریب (مقاله)|تقریب]] و [[وحدت اسلامی]] تلاش کردند از جمله [[سید جمالالدین اسدآبادی|سیدجمالالدین اسدآبادی]]، [[محمدعبده|شیخ محمدعبده،]] [[محمود شلتوت|امام محمود شلتوت]]، [[سید حسین بروجردی|آیتالله العظمی بروجردی]]، حضرت امام خمینی، امام مودودی، امام کفتارو، [[سید موسی صدر|امام سید موسی صدر]]، آیتالله واعظزاده خراسانی، شیخ رمضان البوطی، شیخ احمد الزين، آیتالله تسخیری، [[قاسم سلیمانی|حاج قاسم سلیمانی]] و مهندس ابومهدی که رحمت و رضوان الهی برآنها باد را ارج نهادند. | ||
در پایان میهمان کنفرانس از جمهوری اسلامی ایران و مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی به ویژه دبیرکل محترم این مجمع جناب حجتالاسلام و المسلمین دکتر حمید شهریاری به جهت برگزاری کنفرانس | در پایان میهمان کنفرانس از [[جمهوری اسلامی ایران]] و [[مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]] به ویژه دبیرکل محترم این مجمع جناب حجتالاسلام و المسلمین دکتر [[حمید شهریاری]] به جهت برگزاری کنفرانس سی و ششم و توجه به مسئله [[وحدت اسلامی|وحدت]] و [[تقریب (مقاله)|تقریب]] بین [[فرق و مذاهب اسلامی|مذاهب اسلامی]] تشکر کرده و از [[خدا|خداوند]] متعال پیروزی جمهوری اسلامی ایران در این راه پر فراز و نشیب را خواستار شدند<ref>[https://iuc.taqrib.ir/iuc36/fa/final%20statement بیانیه پایانی سی و ششمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی، سی و ششمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی].</ref>. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
خط ۲۱۸: | خط ۲۲۰: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
*[https://iuc.taqrib.ir/iuc36/fa سی وششمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی / تهران ـ 1401، وبسایت مجمع جهانی تقریب]، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 3 مهرماه 1403 ش. | |||
{{کنفرانسهای بینالمللی وحدت اسلامی}} | {{کنفرانسهای بینالمللی وحدت اسلامی}} |