۲۲٬۷۲۸
ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
| مادر = | | مادر = | ||
}} | }} | ||
'''عبدالعظیم حسنی''' مشهور به [[عبدالعظیم حسنی|شاه عبدالعظیم]] و سیدالکریم از عالمان [[سادات حسنی]] و از راویان [[حدیث]] | '''عبدالعظیم حسنی''' مشهور به [[عبدالعظیم حسنی|شاه عبدالعظیم]] و سیدالکریم از عالمان [[سادات حسنی]] و از راویان [[حدیث]] ، نسب او با چهار واسطه به [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن مجتبی (علیهالسلام)]] میرسد. او را مردی با تقوا، معروف به [[امانت]] داری، صداقت در گفتار، عالم به امور [[دین]]، قائل به [[اصول دین]] شیعه ومحدث دانستهاند. [[شیخ صدوق]]، مجموعه روایات وی را با عنوان جامع اخبار عبدالعظیم گردآوری کرده است. | ||
عبدالعظیم حسنی، [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا (علیهالسلام)]] و [[محمد بن علی (جواد)|امام جواد (علیهالسلام)]] را درک کرد. نقل است که [[ایمان]] خویش را بر [[امام هادی|امام هادی (علیهالسلام)]] عرضه داشت و در زمان او وفات یافته است. [[حرم حضرت عبدالعظیم]] واقع در [[شهر ری]]، زیارتگاه [[مذهب شیعه|شیعیان]] است. در برخی روایات [[ثواب]] [[زیارت]] قبر او برابر با ثواب [[زیارت قبور|زیارت قبر]] [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین (علیهالسلام)]] دانسته شده است. | عبدالعظیم حسنی، [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا (علیهالسلام)]] و [[محمد بن علی (جواد)|امام جواد (علیهالسلام)]] را درک کرد. نقل است که [[ایمان]] خویش را بر [[امام هادی|امام هادی (علیهالسلام)]] عرضه داشت و در زمان او وفات یافته است. [[حرم حضرت عبدالعظیم]] واقع در [[شهر ری]]، زیارتگاه [[مذهب شیعه|شیعیان]] است. در برخی روایات [[ثواب]] [[زیارت]] قبر او برابر با ثواب [[زیارت قبور|زیارت قبر]] [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین (علیهالسلام)]] دانسته شده است. | ||
==ولادت | ==ولادت == | ||
حضرت عبدالعظیم حسنی، در چهارم [[ربیع الثانی]] سال 173 هجری در شهر [[مدینه]] چشم به جهان گشود. ایشان فرزند عبداللّه بن علی، از نوادگان امام حسن مجتبی (علیهالسلام) بود که نسبتش با چهار واسطه به آن حضرت میرسید<ref>امام زادگان ری، ج 1، ص 78</ref>. | حضرت عبدالعظیم حسنی، در چهارم [[ربیع الثانی]] سال 173 هجری در شهر [[مدینه]] چشم به جهان گشود. ایشان فرزند عبداللّه بن علی، از نوادگان امام حسن مجتبی (علیهالسلام) بود که نسبتش با چهار واسطه به آن حضرت میرسید<ref>امام زادگان ری، ج 1، ص 78</ref>. | ||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
وقتی [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا(علیهالسلام)]] در مدینه به سر میبرد، برای حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) امکان دیدار با حضرتش فراهم بود؛ پس از شهادت آن حضرت، که امامت به امام جواد (علیهالسلام) رسید، در آن مدت که امام نهم در [[مدینه]] بود، این سعادت و توفیق همچنان برای حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) فراهم بود که با آن حضرت، تماس و دیدار داشته باشد و از دانش آن بزرگوار، بهره گیرد. گاهی نیز سؤالات خود را به صورت نامه از امام میپرسید و جواب مکتوب از امام دریافت میکرد. | وقتی [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا(علیهالسلام)]] در مدینه به سر میبرد، برای حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) امکان دیدار با حضرتش فراهم بود؛ پس از شهادت آن حضرت، که امامت به امام جواد (علیهالسلام) رسید، در آن مدت که امام نهم در [[مدینه]] بود، این سعادت و توفیق همچنان برای حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) فراهم بود که با آن حضرت، تماس و دیدار داشته باشد و از دانش آن بزرگوار، بهره گیرد. گاهی نیز سؤالات خود را به صورت نامه از امام میپرسید و جواب مکتوب از امام دریافت میکرد. | ||
سرشارترین و | سرشارترین و حساسترین مقطع حیات حضرت عبدالعظیم، دوران امام هادی (علیهالسلام) بود؛ گرچه امام هادی (علیهالسلام) بخشی از عمر خویش را در یک منطقه حفاظت شده نظامی و تحت نظر، در [[سامرا]] گذراند و در آن دوران، امکان ارتباط شیعیان با آن حضرت، کمتر و با مشکلاتی همراه بود؛ امّا عبدالعظیم حسنی (علیهالسلام) درهمان زمان هم به محضر امام هادی(علیهالسلام) میرسید و از او رهنمود میگرفت. | ||
==علت هجرت به ری== | ==علت هجرت به ری== | ||
علت مهاجرت حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) از مدینه به ری و سکونت در غربت را باید در اوضاع سیاسی و اجتماعی آن عصر، جستجو کرد. | علت مهاجرت حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) از مدینه به ری و سکونت در غربت را باید در اوضاع سیاسی و اجتماعی آن عصر، جستجو کرد. | ||
[[عباسیان|خلفای عباسی]] نسبت به [[اهل بیت|خاندان پیامبر(صلی الله علیه)]] و [[مذهب شیعه|شیعیان]] [[ائمه|ائمه(علیهالسلام)]] بسیار سختگیری میکردند. یکی از خشنترین و بد رفتارترین این خلفا، [[متوکل]] بود که دوران خلافتش، نه تنها چندین بار مزار [[حسین بن علی (سید الشهدا)|سیّدالشهداء(علیهالسلام)]] را در [[کربلا]] تخریب کرد، از زیارت قبر آن حضرت نیز جلوگری مینمود. امام هادی (علیهالسلام) با پنج نفر از خلفای عباسی از جمله متوکّل هم عصر بود. | [[عباسیان|خلفای عباسی]] نسبت به [[اهل بیت|خاندان پیامبر(صلی الله علیه)]] و [[مذهب شیعه|شیعیان]] [[ائمه|ائمه (علیهالسلام)]] بسیار سختگیری میکردند. یکی از خشنترین و بد رفتارترین این خلفا، [[متوکل]] بود که دوران خلافتش، نه تنها چندین بار مزار [[حسین بن علی (سید الشهدا)|سیّدالشهداء(علیهالسلام)]] را در [[کربلا]] تخریب کرد، از زیارت قبر آن حضرت نیز جلوگری مینمود. امام هادی (علیهالسلام) با پنج نفر از خلفای عباسی از جمله متوکّل هم عصر بود. | ||
متوکّل، برای مصون ماندن از خشم انقلابی مردم مظلوم و جلوگیری از تجمع شیعه بر محور وجود امام هادی (علیهالسلام) آن حضرت را از مدینه به سامرا برد، تا تمامی فعالیتها و ارتباطات آن امام را زیر نظر داشته باشد. حتّی چندین بار مأموران خلیفه به خانه امام ریختند و با گستاخی تمام، به تفتیش خانه آن حضرت پرداختند. وقتی نسبت به امام معصوم، با آن موقعیت حساس، اینگونه برخوردهای تند وجود داشت، درباره پیروان آنان و شخصیتهای رده بعدی، سختگیری و خوف و خطر بیشتری بود. | متوکّل، برای مصون ماندن از خشم انقلابی مردم مظلوم و جلوگیری از تجمع شیعه بر محور وجود امام هادی (علیهالسلام) آن حضرت را از مدینه به سامرا برد، تا تمامی فعالیتها و ارتباطات آن امام را زیر نظر داشته باشد. حتّی چندین بار مأموران خلیفه به خانه امام ریختند و با گستاخی تمام، به تفتیش خانه آن حضرت پرداختند. وقتی نسبت به امام معصوم، با آن موقعیت حساس، اینگونه برخوردهای تند وجود داشت، درباره پیروان آنان و شخصیتهای رده بعدی، سختگیری و خوف و خطر بیشتری بود. | ||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
==حضرت عبدالعظیم در ری== | ==حضرت عبدالعظیم در ری== | ||
حضرت عبدالعظیم به صورت یک مسافر ناشناس، وارد [[ری]] شد و در محله «ساربان» در کوی «سکةالحوالی» به منزل یکی از [[مذهب شیعه|شیعیان]] رفت. مدتی در زیرزمین آن خانه به سر میبرد و مردم از حضورش بیخبر بودند و تنها افراد انگشتشماری از شیعیان او را میشناختند و از حضورش در آن محله، مطلع بودند که آنان هم میکوشیدند که این خبر، فاش نشود تا خطری جان ایشان را تهدید نکند. | حضرت عبدالعظیم به صورت یک مسافر ناشناس، وارد [[ری]] شد و در محله «ساربان» در کوی «سکةالحوالی» به منزل یکی از [[مذهب شیعه|شیعیان]] رفت. مدتی در زیرزمین آن خانه به سر میبرد و مردم از حضورش بیخبر بودند و تنها افراد انگشتشماری از شیعیان او را میشناختند و از حضورش در آن محله، مطلع بودند که آنان هم میکوشیدند که این خبر، فاش نشود تا خطری جان ایشان را تهدید نکند. اما با گذشت زمان، افراد بیشتری حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) را میشناختند و به خانهاش رفت و آمد میکردند تا از علوم و روایاتش بهره گیرند وعطر خاندان عصمت را از او ببویند<ref>امام زادگان ری، ج 1، ص 120</ref>. | ||
آری! شیعیان آن خطّه، حضرت عبدالعظیم را یادگاری از امامان خویش مىدانستند و پروانهوار به گرد شمع وجودش طواف میکردند و بر موقعیت علمی و دینی او ارج مینهادند و مسائل شرعی و مشکلات دینی خویش، را بوسیله او حل مینمودند. | آری! شیعیان آن خطّه، حضرت عبدالعظیم را یادگاری از امامان خویش مىدانستند و پروانهوار به گرد شمع وجودش طواف میکردند و بر موقعیت علمی و دینی او ارج مینهادند و مسائل شرعی و مشکلات دینی خویش، را بوسیله او حل مینمودند. | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
==گوهرهای ناب== | ==گوهرهای ناب== | ||
حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) علاوه بر دانش، تقوا، مجاهدت و مقام والای اخلاقی و فضایل معنوی، از | حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) علاوه بر دانش، تقوا، مجاهدت و مقام والای اخلاقی و فضایل معنوی، از موثقترین راویان [[احادیث]] از اهل بیت عصمت (علیهالسلام) بود. نام وی در سلسله سند تعدادی از احادیث، در موضوعات تفسیری، فقهی، اخلاقی و اعتقادی میدرخشد. در پایان این نوشتار کوتاه به عنوان تبرّک از کلام معصومین (علیهالسلام) برخی از احادیثی که حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) مستقیما خود از امام معصوم (علیهالسلام) شنیده است، بیان میکنیم. | ||
امام رضا (علیهالسلام) خطاب به حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) فرمودند: «ای عبدالعظیم! سلام مرا به دوستانم برسان و به آنان بگو که [[شیطان]] را به خودشان راه و سلطه ندهند. آنان را به راستگویی و امانتداری و سکوت و ترک مجادله در کارهای بیهوده و دیدار و توجه به یکدیگر دستور بده؛ چراکه اینها مایه نزدیک شدن به من است. خود را مشغول دشمنی با یکدیگر و دریدن هم نکنند! من با خودم پیمان بسته ام که هرکس چنین کند و یکی از دوستانم را به خشم آورد، از خدا بخواهم که او را در دنیا به شدیدترین نحو عذاب کند. در آخرت نیز، وی از زیانکاران خواهد بود<ref> اختصاص، ص 247</ref>.» | امام رضا (علیهالسلام) خطاب به حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) فرمودند: «ای عبدالعظیم! سلام مرا به دوستانم برسان و به آنان بگو که [[شیطان]] را به خودشان راه و سلطه ندهند. آنان را به راستگویی و امانتداری و سکوت و ترک مجادله در کارهای بیهوده و دیدار و توجه به یکدیگر دستور بده؛ چراکه اینها مایه نزدیک شدن به من است. خود را مشغول دشمنی با یکدیگر و دریدن هم نکنند! من با خودم پیمان بسته ام که هرکس چنین کند و یکی از دوستانم را به خشم آورد، از خدا بخواهم که او را در دنیا به شدیدترین نحو عذاب کند. در آخرت نیز، وی از زیانکاران خواهد بود<ref> اختصاص، ص 247</ref>.» | ||
حضرت عبدالعظیم حسنی (علیهالسلام) از امام جواد (علیهالسلام) روایت میکند که آن حضرت فرمودند: «هر کس پدرم -امام رضا(علیهالسلام)- را بامعرفت به حقش، در طوس زیارت کند، بهشت را نزد خداوند برای او ضمانت میکنم<ref> عیون الاخبار، ص 341</ref>.» | حضرت عبدالعظیم حسنی (علیهالسلام) از امام جواد (علیهالسلام) روایت میکند که آن حضرت فرمودند: «هر کس پدرم -امام رضا (علیهالسلام)- را بامعرفت به حقش، در طوس زیارت کند، بهشت را نزد خداوند برای او ضمانت میکنم<ref> عیون الاخبار، ص 341</ref>.» | ||
حضرت عبدالعظیم میگوید: «امام جواد (علیهالسلام) برای من فرمود: «به درستی که قائم خاندان ما همان «مهدی» است که واجب است در زمان غیبتش، انتظار او کشیده شود و در ظهورش اطاعت گردد. سوگند به خدایی که محمّد را به رسالت برانگیخت و مارا به امامت مبعوث نمود، اگر از دنیا فقط یک روز باقی بماند، آن روز آن چنان طولانی خواهد شد که [[حجت بن الحسن (مهدی)|مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)]] از پشت پرده غیبت ظهور خواهد کرد و زمین را پر از عدل و داد خواهد نمود. خداوند امور ولی عصر را در یک شب، اصلاح خواهد نمود؛ به همان روشی که امر موسی بن عمران را در یک شب اصلاح کرد....بهترین اعمال شیعیان ما انتظار فرج است<ref>کمال الدین، ج 1، ص 188</ref>.» | حضرت عبدالعظیم میگوید: «امام جواد (علیهالسلام) برای من فرمود: «به درستی که قائم خاندان ما همان «مهدی» است که واجب است در زمان غیبتش، انتظار او کشیده شود و در ظهورش اطاعت گردد. سوگند به خدایی که محمّد را به رسالت برانگیخت و مارا به امامت مبعوث نمود، اگر از دنیا فقط یک روز باقی بماند، آن روز آن چنان طولانی خواهد شد که [[حجت بن الحسن (مهدی)|مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)]] از پشت پرده غیبت ظهور خواهد کرد و زمین را پر از عدل و داد خواهد نمود. خداوند امور ولی عصر را در یک شب، اصلاح خواهد نمود؛ به همان روشی که امر موسی بن عمران را در یک شب اصلاح کرد....بهترین اعمال شیعیان ما انتظار فرج است<ref>کمال الدین، ج 1، ص 188</ref>.» | ||
خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
* [[ | * [[حسین بن علی (سید الشهدا)]] | ||
* [[علی بن موسی (رضا) | * [[حسن بن علی (عسکری)]] | ||
* [[ | * [[علی بن موسی (رضا)]] | ||
* [[تهران]] | |||
* [[ری]] | |||
==پانویس== | ==پانویس== |