ارتش جمهوری اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

پس‌ از پیروزی‌ شكوهمند انقلاب‌ اسلامی،‌ فرماندهی‌های مناطق‌ پدافند هوایی‌، از سازمان‌ فرماندهی پدافند هوایی حذف‌ شده‌ و گروه‌های پدافند هوایی‌ به‌‌صورت‌ انبوه‌، به‌طور مستقیم‌ در تابعیت‌ فرماندهی پدافند هوایی قرار گرفتند. در این‌ زمان‌ رادار‌های متعدد و متنوع‌ در نقاط‌ مرتفع‌ در سراسر كشور مستقر شده‌ و پوشش‌ راداری‌ نسبی‌ سراسر كشور فراهم‌ گردیده‌ و تعداد قابل‌ توجهی‌ رادار متحرك‌ هم‌ در "گروه‌ رادار‌های تاكتیكی‌" جهت‌ اعزام‌ به‌ مناطق‌ درگیری‌ احتمالی‌ و حضور در صحنه‌ نبرد سازماندهی‌ شده‌ بود. همچنین‌ به‌ خدمت‌ گرفتن‌ رادار‌های پرنده‌ (آواكس‌) و تشكیل‌ شبكه‌ فرماندهی‌ و كنترل‌ پیشرفته‌ مجهز به‌ سامانه‌های رایانه‌ای متوقف‌ شد و فرماندهی پدافند هوایی با آخرین‌ سازمان‌ مصوبه‌ وارد جنگ‌ شد و تعدادی‌ از یكان‌های سازماندهی‌ شده‌ در طول‌ جنگ‌ عملیاتی‌ شدند. تشكیل‌ شبكه‌ فرماندهی‌ و كنترل‌ و تشكیل‌ گردان‌های دیده‌بانی‌ و موشك‌های دوش پرتابی و اضافه شدن سامانه‌های راداری، موشكی وتوپخانه‌ای جدید و پوشش راداری نسبی سراسر كشور در ارتفاعات مختلف؛ از جمله اقدام‌هایی بود كه در طول جنگ و پس از خاتمه آن با بهره‌گیری از تجارب هشت سال دفاع مقدس به‌عمل آمد. سامانه‌های پدافند هوایی "اس-200"، "اف‌ام80"، و... در دهه‌های 70 تا90 شمسی به‌تدریج به ساختارجنگ‌افزاری پدافند هوایی جمهوری اسلامی ایران افزوده شد. در بُعد آموزش نیز به‌منظور تأمین نیازهای كاركنان تحصیلكرده و متبحر نیروی هوایی و پدافندهوایی در تخصص‌های مختلف، پس از تهیه طرح ایجاد دانشگاه هوایی وتصویب فرماندهی كل قوا و شورای عالی انقلاب فرهنگی و تلاش‌های شهید ستاری؛ دانشگاه هوایی در تاریخ 15/8/1367 به‌طور رسمی توسط مقام معظم رهبری (رئیس جمهور وقت) افتتاح شد. دانشكده مهندسی فرماندهی وكنترل هوایی این دانشگاه در رشته‌های تحصیلی مورد نیاز پدافند هوایی (كارشناسی مهندسی فرماندهی و كنترل هوایی مشتمل بر رشته‌های كنترل شكاری، عملیات موشك واطلاعات عملیات ) و سایر رشته‌های تحصیلی مورد نیاز به تربیت دانشجو می‌پردازد.

با توجه به تغییر راهبرد نبرد در سال‌های پایانی دهه 90 میلادی و اهمیت یافتن نبردهای هوایی و همچنین افزایش حجم تهدیدها علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و در اولویت قرارگرفتن پدافند هوایی برابر تدابیر فرماندهی معظم كل قوا، طی فرمانی قرارگاه پدافند هوایی با مأموریت دفاع از هوا و فضای كشور در مقابل هر گونه تهدید هوایی و با بهره‌گیری از تمامی ظرفیت‌های پدافند هوایی نیروهای مسلح كشور، در دهم شهریور ماه 1387با ساختاری متفاوت سازماندهی و تقویت شد. بعدها این روز به‌عنوان روز پدافند هوایی شناخته شد. البته باید دانست كه پیش از این، براساس تدابیر و اوامر فرماندهی معظم كل قوا و مقام معظم رهبری در سال 1371، قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا(ص) مسئولیت هماهنگی فعالیت‌های پدافند هوایی ارتش وسپاه را عهده‌دار شده بود. قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا(ص) كه در ساختار سازمانی قبلی، هدایت وكنترل عملیاتی یكان‌های پدافند هوایی نیروهای مسلح را برعهده داشت، در ساختار تشكیلاتی جدید با تحویل گرفتن كامل یكان‌های پدافند هوایی نیروی هوایی واعمال فرماندهی كامل بر یكان‌های مذكور، با در اختیار گرفتن فرماندهی اطلاعات و شناسایی، شبكه راداری، موشكی، توپخانه‌ای، دیده‌بانی و سامانه‌های پشتیبانی رزمی و عمومی یكان‌های مذكور از طریق سامانه فرماندهی و كنترل پدافند هوایی (ADOC -SOC -CRC -CP )، مسئولیت كنترل عملیات هوایی كشور را برعهده داشته و‌ كلیه جنگ افزارها و یكان‌های پدافند هوایی سپاه و ارتش نیز كمافی‌سابق تحت فرامین عملیاتی قرارگاه پدافند هوایی پدافند هوایی عمل خواهند نمود<ref>[https://www.aja.ir/portal/home/?69810/%D9%BE%D8%AF%D8%A7%D9%81%D9%86%D8%AF-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A1(%D8%B5) تاریخچه پدافند هوایی، پایگاه اطلاع‌رسانی ارتش جمهوری اسلامی ایران].</ref>.