۸۷٬۷۷۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[امام مهدی' به '[[حجت بن حسن (مهدی)') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شهر | |||
| عنوان = سَمَرقَند | |||
| تصویر = سمرقند.jpg | |||
| نام = Самарқанд | |||
| کشور = [[ازبکستان]] | |||
| تاریخ تأسیس = | |||
|نام | | استان = | ||
| تعداد جمعیت = ۵۹۶٬۳۰۰ | |||
| پراکندگی دینی = | |||
| ویژگی خاص = | |||
}} | |||
|کشور | |||
| | |||
| | |||
|۵۹۶٬۳۰۰ | |||
| | |||
| | |||
'''سمرقند''' دومین شهر بزرگ [[ازبکستان]] و مرکز استان سمرقند است و از شهرهای هویتدار و حادثهساز شرق اسلامی است که در درازنای تاریخ برجسته خود فراز و نشیبهای گوناگون را پیموده و تاریخ و ادب از آن به افتخار یاد کردهاند. این شهر بزرگ از مهمترین شهرهای [[ماوراءالنهر]] به شمار میرود که همواره با اسطورهها و [[تاریخ ایران]] همراه بوده و شاعران، عالمان و دانشمندان نامدار پارسیزبان فراوانی در دامان خود پرورانده است. | '''سمرقند''' دومین شهر بزرگ [[ازبکستان]] و مرکز استان سمرقند است و از شهرهای هویتدار و حادثهساز شرق اسلامی است که در درازنای تاریخ برجسته خود فراز و نشیبهای گوناگون را پیموده و تاریخ و ادب از آن به افتخار یاد کردهاند. این شهر بزرگ از مهمترین شهرهای [[ماوراءالنهر]] به شمار میرود که همواره با اسطورهها و [[تاریخ ایران]] همراه بوده و شاعران، عالمان و دانشمندان نامدار پارسیزبان فراوانی در دامان خود پرورانده است. | ||
بیشتر ساکنان این شهر فارسیزبان هستند و به فارسی تاجیکی سخن میگویند. این شهر یکی از مراکز تاریخی [[مردم تاجیک]] در [[آسیای میانه]] است. | بیشتر ساکنان این شهر فارسیزبان هستند و به فارسی تاجیکی سخن میگویند. این شهر یکی از مراکز تاریخی [[مردم تاجیک]] در [[آسیای میانه]] است. | ||
از اواخر قرن دوم هجری، [[مذهب تشیع]] در سمرقند و کَش به تدریج رواج یافت و فعالیتهای دانشمندان بزرگ [[شیعه]]، حوزه علمی فعالی را در آستانه غیبت [[حجت بن | از اواخر قرن دوم هجری، [[مذهب تشیع]] در سمرقند و کَش به تدریج رواج یافت و فعالیتهای دانشمندان بزرگ [[شیعه]]، حوزه علمی فعالی را در آستانه غیبت [[حجت بن الحسن (مهدی)|امام دوازدهم]] به وجود آورد. | ||
== وجه تسمیه == | == وجه تسمیه == | ||
خط ۷۶: | خط ۵۲: | ||
برخی از عالمان و بزرگان سمرقند، در گستراندن اسلام در این سرزمین بسیار تأثیرگذاردند که [[محمد بنمسعود عیاشی]] معروف به [[عیاشی سمرقندی]]، از نامآورترین آنان است. وی در پایان قرن سوم و آستانه قرن چهارم هجری میزیست و شاید معاصر ثقه الاسلام [[کلینی]] بوده باشد. شخصیت [[ابوعبدالله جعفر رودکی سمرقندی]]؛ یعنی پدر شعر فارسی نیز از دیگر کسانی است که نام سمرقند را در تاریخ ادب این سرزمین پرآوازه ساخت. زبان مردم این سرزمین همچون بخارا، سغدی بود و گویشی از فارسی به شمار میرفت. | برخی از عالمان و بزرگان سمرقند، در گستراندن اسلام در این سرزمین بسیار تأثیرگذاردند که [[محمد بنمسعود عیاشی]] معروف به [[عیاشی سمرقندی]]، از نامآورترین آنان است. وی در پایان قرن سوم و آستانه قرن چهارم هجری میزیست و شاید معاصر ثقه الاسلام [[کلینی]] بوده باشد. شخصیت [[ابوعبدالله جعفر رودکی سمرقندی]]؛ یعنی پدر شعر فارسی نیز از دیگر کسانی است که نام سمرقند را در تاریخ ادب این سرزمین پرآوازه ساخت. زبان مردم این سرزمین همچون بخارا، سغدی بود و گویشی از فارسی به شمار میرفت. | ||
این شهر که کانون مانویان ماوراءالنهر بود، از دید مذهبی نیز اهمیت ویژهای داشت. مانویان اقلیتی مستقل و آزاد در این ناحیه بودند. صاحب حدودالعالم با اشاره به این مطلب میگوید که آنان در آن هنگام نغوشاک خوانده میشدند. [[شهرستانی]] در [[الملل و النحل]] پس از توضیح درباره [[مذهب مزدکی]]، از وجود پیروان برخی از فرقههای آن در سغد و سمرقند یاد میکند. [[مسیحیت|آیین مسیحیت]] نیز از دینهایی بود که پیروان ویژهای در ناحیه سمرقند داشت. ابنحوقل که سالها پس از ورود اسلام بدانجا سفر کرده است، از روستایی به نام «شاوذار» در جنوب سمرقند نام میبرد. این روستا با دیری معروف به نام «درهکرد»، کانون [[مسیحیان]] شمرده میشد و هر سال گروه بسیاری از آنان برای عبادت به آنجا میرفتند. | این شهر که کانون مانویان ماوراءالنهر بود، از دید مذهبی نیز اهمیت ویژهای داشت. مانویان اقلیتی مستقل و آزاد در این ناحیه بودند. صاحب حدودالعالم با اشاره به این مطلب میگوید که آنان در آن هنگام نغوشاک خوانده میشدند. [[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی]] در [[الملل و النحل]] پس از توضیح درباره [[مذهب مزدکی]]، از وجود پیروان برخی از فرقههای آن در سغد و سمرقند یاد میکند. [[مسیحیت|آیین مسیحیت]] نیز از دینهایی بود که پیروان ویژهای در ناحیه سمرقند داشت. ابنحوقل که سالها پس از ورود اسلام بدانجا سفر کرده است، از روستایی به نام «شاوذار» در جنوب سمرقند نام میبرد. این روستا با دیری معروف به نام «درهکرد»، کانون [[مسیحیان]] شمرده میشد و هر سال گروه بسیاری از آنان برای عبادت به آنجا میرفتند. | ||
هرچند [[ادیان]] و مذاهب، پیروان و پایگاههایی برای تبلیغ در سمرقند داشتند، هیچیک از آنها نتوانستند از [[دین اسلام]] پیشتر بروند و همانند آن رشد و رونق یابند. این شهر در دوره حکومتهای اسلامی، کانون بزرگان دین بود و علمای این دیار در گستردن دین و مذهب در آنجا بسیار کوشیدند. همین رویداد موجب شد که سمرقند از دید دینی نیز، بسیار مهم شمرده شود. | هرچند [[ادیان]] و مذاهب، پیروان و پایگاههایی برای تبلیغ در سمرقند داشتند، هیچیک از آنها نتوانستند از [[دین اسلام]] پیشتر بروند و همانند آن رشد و رونق یابند. این شهر در دوره حکومتهای اسلامی، کانون بزرگان دین بود و علمای این دیار در گستردن دین و مذهب در آنجا بسیار کوشیدند. همین رویداد موجب شد که سمرقند از دید دینی نیز، بسیار مهم شمرده شود. | ||
خط ۹۰: | خط ۶۶: | ||
# '''مدرسه الغبیگ''': این مدرسه رو به میدان به دستور الغبیگ پسر شاهرخ ساخته شده. بنا دارای چهارمناره رو به میدان است. حیاتی مربعشکل در مجاورت حجرهها برای آموزش دینی طلبهها طراحیشده. | # '''مدرسه الغبیگ''': این مدرسه رو به میدان به دستور الغبیگ پسر شاهرخ ساخته شده. بنا دارای چهارمناره رو به میدان است. حیاتی مربعشکل در مجاورت حجرهها برای آموزش دینی طلبهها طراحیشده. | ||
# '''مدرسه شیردار''': فضای بیرونی این مدرسه شبیه مدرسه الغ بیگ البته سال ساخت آن جدیدتر است. این مدرسه ایوانی بزرگ و منارههای بلند دارد. نمای بیرونی آن دارای کاشیکاری و درون هم با نمای از گل نگارگری شده. | # '''مدرسه شیردار''': فضای بیرونی این مدرسه شبیه مدرسه الغ بیگ البته سال ساخت آن جدیدتر است. این مدرسه ایوانی بزرگ و منارههای بلند دارد. نمای بیرونی آن دارای کاشیکاری و درون هم با نمای از گل نگارگری شده. | ||
# '''مدرسه طلاکاری''': از آنجاییکه گنبد این مدرسه از طلا ساخته شده به این نام خوانده میشود. این بنا بین سالهای 1024 تا 1039 ساخته شده. در گوشههای ساختمان، برجکهای کوچکی قرار دارد و با منارههای دو بنای قبلی متفاوت است. نمای بنا متقارن، بخش بیرونی کاشیکاری شده و ورودی آن جناغی است. | # '''مدرسه طلاکاری''': از آنجاییکه گنبد این مدرسه از طلا ساخته شده به این نام خوانده میشود. این بنا بین سالهای 1024 تا 1039 ساخته شده. در گوشههای ساختمان، برجکهای کوچکی قرار دارد و با منارههای دو بنای قبلی متفاوت است. نمای بنا متقارن، بخش بیرونی کاشیکاری شده و ورودی آن جناغی است. | ||
=== منابع === | === منابع === | ||
# [http://ensani.ir/fa/article/55657/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF-%D9%88-%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7 برگرفته از سایت جغرافیای تاریخی سمرقند و بخارا - پرتال جامع علوم انسانیhttp://ensani.ir › article] | # [http://ensani.ir/fa/article/55657/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF-%D9%88-%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7 برگرفته از سایت جغرافیای تاریخی سمرقند و بخارا - پرتال جامع علوم انسانیhttp://ensani.ir › article] | ||
# [https://dalahoo.com/news.cfm?id=2608 برگرفته از سایت سمرقند و بخارا کجاست - ازبکستان، سرزمین مادری باستان - دالاهوhttps://dalahoo.com] | |||
# [https://dalahoo.com/news.cfm?id=2608 برگرفته از سایت سمرقند و بخارا کجاست - ازبکستان، سرزمین مادری باستان - دالاهوhttps://dalahoo.com] | |||
{{شهرها}} | |||
[[رده:شهرها]] | [[رده:شهرها]] | ||
[[رده:شهرهای دارای جمعیت مسلمان]] | |||
[[رده:ازبکستان]] | [[رده:ازبکستان]] |