پرش به محتوا

وحی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۹۵۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ مهٔ ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۵: خط ۳۵:
==تفاوت وحی با الهام==
==تفاوت وحی با الهام==


درباره تعریف و تفاوت وحی و الهام نظرات متعدد و مختلفی وجود دارد ولی ابتدا باید در پاسخ به مطالب زیر توجه کنیم: (1) ابتدا باید یادآور شد: هر یک از واژه‌های وحی و الهام، در معانی مختلفی به کار می‌روند؛ مثلاً وحی در معنای عام کلمه برای همه‌ی موجودات، حتی غیر انسان نیز به کار می‌رود؛ در حالی که الهام را فقط مورد انسان به کار می‌برند؛ لذا در این معنا، وحی اعم از الهام می‌باشد. اما اگر معنای خاص وحی (وحی به انبیا، وحی تشریعی) را در نظر داشته باشیم، شامل معارفی می‌شود که شخص به صورت آگاهانه دریافت می‌کند؛ اما الهام، اعم از آن است؛ یعنی، همه‌ی معارف آگاهانه و غیر آگاهانه‌ای که از جانب خدا و ملائکه به انسان می‌رسد. بنابراین هنگامی که از تفاوت این دو واژه می‌پرسیم، باید ابتدا نگاه کنیم که از هر یک چه منظوری اراده شده است. (1) وحی، راهکاری شناختی است که از سوی خداوند متعال، با هدف نشان دادن راه نیک بختی به بشر از یک سو و پاسخگو نبودن وسایل شناختی در اختیار او، همچون حس و عقل از دیگر سو است. بدین سان، این وسیله شناختی الهی، نارسایی های دانش بشری و نیز یافته های عقلانی او را در تکاپوی نیازهای هدایتی، پوشش می دهد.(1)
وحی و الهام هر کدام معنای خاص  خود را داشته و در جای خود به کار می رود با این حال دایره شمول وحی از الهام وسیع تر است و حتی شامل سایر موجودات نیز می شود اما الهام خاص انسان است
آیاتی در قرآن وجود دارد که کاربردهای وسیع وحی را به ما نشان می دهد.
 
'''وحی به معنای هدایت غریزی نسبت به زنبور عسل'''
 
قرآن در تعریف زنبور می فرماید:
 
وَأَوْحَی رَبُّک إِلَی النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِی مِنَ الْجِبَالِ بُیوتًا وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا یعْرِشُونَ سوره نحل آیه 68
 
و پروردگارت به زنبور عسل الهام كرد كه از كوه‏ها و درختان و آنچه [از دار بست ‏هايى‏] كه [مردم‏] بر مى‏ افرازند، براى خود خانه ‏هايى برگير
 
'''وحی در خطاب به جمادات''
 
وَأَوْحَی فِی کلِّ سَمَاءٍ أَمْرَهَا سوره فصلت،آیه 12 و در هر آسمانى كار آن (آسمان) را وحى (و مقرّر) فرمود
'''وحی به معنای وسوسه های شیطانی'''
 
کذَٰلِک جَعَلْنَا لِکلِّ نَبِی عَدُوًّا شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ یوحِی بَعْضُهُمْ إِلَی بَعْضٍ
 
اين چنين در برابر هر پيامبرى، دشمنى از شياطين انس و جنّ قرار داديم؛ آن ها بطور سرى (و درگوشى) سخنان فريبنده و بى‏ اساس (براى اغفال مردم) به يكديگر مى‏ گفتند
 
'''وحی در خطاب به غیر پیامبر'''
 
وَأَوْحَینَا إِلَی أُمِّ مُوسَی أَنْ أَرْضِعِیهِ
ما به مادر موسى الهام كرديم كه: «او را شير ده‏
 
 
 
*********************************
این لفظ در قرآن کریم در موارد متعددی به کار رفته است که عبارتند از:
 
    اشاره پنهانی مانند داستان حضرت زکریا (مریم:۸۵)
 
فَخَرَجَ عَلَی قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرَابِ فَأَوْحَی إِلَیهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُکرَةً وَعَشِیا (ترجمه: پس، از محراب بر قوم خویش درآمد و ایشان را آگاه گردانید که روز و شب به نیایش بپردازید.)[ ۱۹–۱۱]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
    وحی تشریعی بر پیامبران:
 
    وَلَقَدْ أُوحِی إِلَیک وَإِلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِک لَئِنْ أَشْرَکتَ لَیحْبَطَنَّ عَمَلُک وَلَتَکونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِینَ (ترجمه: قطعاً به تو و به کسانی که پیش از تو بودند وحی شده است: «اگر شرک ورزی حتماً کردارت تباه و مسلماً از زیانکاران خواهی شد.)[ ۳۹–۶۵]
 
  هر یک از واژه‌های وحی و الهام، در معانی مختلفی به کار می‌روند؛ مثلاً وحی در معنای عام کلمه برای همه‌ی موجودات، حتی غیر انسان نیز به کار می‌رود؛ در حالی که الهام را فقط مورد انسان به کار می‌برند؛ لذا در این معنا، وحی اعم از الهام می‌باشد. اما اگر معنای خاص وحی (وحی به انبیا، وحی تشریعی) را در نظر داشته باشیم، شامل معارفی می‌شود که شخص به صورت آگاهانه دریافت می‌کند؛ اما الهام، اعم از آن است؛ یعنی، همه‌ی معارف آگاهانه و غیر آگاهانه‌ای که از جانب خدا و ملائکه به انسان می‌رسد. بنابراین هنگامی که از تفاوت این دو واژه می‌پرسیم، باید ابتدا نگاه کنیم که از هر یک چه منظوری اراده شده است. (1) وحی، راهکاری شناختی است که از سوی خداوند متعال، با هدف نشان دادن راه نیک بختی به بشر از یک سو و پاسخگو نبودن وسایل شناختی در اختیار او، همچون حس و عقل از دیگر سو است. بدین سان، این وسیله شناختی الهی، نارسایی های دانش بشری و نیز یافته های عقلانی او را در تکاپوی نیازهای هدایتی، پوشش می دهد.(1)
(2) چیستی و ماهیت وحی، با همه زوایایش برای ما شناخته شده نیست. تنها می دانیم که گونه ای «دریافت درونی»، از راهی جز اندیشه ورزی و به دور از خطا می باشد که در فرآیند آن، شخصی که از سوی خداوند گزینش شده به علم غیب و دنیای پنهان از دیده ها راه می یابد و به دنبال آن، از حقایقی که به نیک بختی یا تیره روزی آدمی پیوسته است، برخوردار می شود (2)
(2) چیستی و ماهیت وحی، با همه زوایایش برای ما شناخته شده نیست. تنها می دانیم که گونه ای «دریافت درونی»، از راهی جز اندیشه ورزی و به دور از خطا می باشد که در فرآیند آن، شخصی که از سوی خداوند گزینش شده به علم غیب و دنیای پنهان از دیده ها راه می یابد و به دنبال آن، از حقایقی که به نیک بختی یا تیره روزی آدمی پیوسته است، برخوردار می شود (2)
(3) در قرآن، فرود آمدن فرشته وحی و پیوند آن با قلب (روح) پیامبر(صلّ الله علیه و آله) (3) دریافت وحی از راه خواب (سوره فتح، 27)، گفت و گوی بی واسطه با خداوند (سوره شوری، 51) و یا واسطه شدن چیزی (شوری، 51) مانند درخت در وحی به حضرت موسی(علیه السلام)، از شیوه های گوناگون وحی می باشد که وحی به وسیله آن ها محقق می شود.
(3) در قرآن، فرود آمدن فرشته وحی و پیوند آن با قلب (روح) پیامبر(صلّ الله علیه و آله) (3) دریافت وحی از راه خواب (سوره فتح، 27)، گفت و گوی بی واسطه با خداوند (سوره شوری، 51) و یا واسطه شدن چیزی (شوری، 51) مانند درخت در وحی به حضرت موسی(علیه السلام)، از شیوه های گوناگون وحی می باشد که وحی به وسیله آن ها محقق می شود.
confirmed
۵٬۹۱۷

ویرایش