پرش به محتوا

جریان و جنبش های اسلامی الجزایر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱۸: خط ۱۱۸:
به همین دلیل می‌توان مؤلفه‌های برشمرده شده را اصلی‌ترین دلایل داخلی شکل‌گیری و تداوم جنبش‌های اسلامی در [[الجزایر]] دانست.
به همین دلیل می‌توان مؤلفه‌های برشمرده شده را اصلی‌ترین دلایل داخلی شکل‌گیری و تداوم جنبش‌های اسلامی در [[الجزایر]] دانست.


=== تاثیر مؤلفه‌های خارجی الجزایر ===
نقش عوامل خارجی در نهضت‌های اسلامی در [[الجزایر]] را در چند دوره و از چند منظر می‌توان مورد توجه قرار داد.<br>
در نسل اول جنبش‌های اسلامی [[الجزایر]] جدای از نقش آفرینی عامل مستقیم خارجی یعنی استعمار به عنوان محرک اصلی، توجه به تأثیرگذاری جریان‌های فکری و همچنین تحولات منطقه‌ای و جهانی امری اجتناب‌ناپذیر است.<br>
رهبران نسل اول جنبش‌های اسلامی در الجزایر – مانند [[امیر عبدالقادر جزایری|امیرعبدالقادر]] و [[بن بادیس|بن‌بادیس]] و '''ابراهیمی''' – تأثیرپذیری مستقیمی از مکتب ضداستعماری مصر داشته‌اند.<br>
<br>
آنها به شدت از افکار شخصیت‌‌ای ضداستعماری و مذهبی مصری چون [[سیدقطب]]، [[حسن البنا|حسن‌البناء]] و [[محمد عبده]] تأثیر پذیرفته و آن را سرلوحه کار خود قرار دادند.
<ref>حسن سیدسلیمان، اسلام سیاسی در الجزایر، سند چاپ شده در کتاب اسلام در آفریقا (مدثر عبدالرحیم و التیجانی عبدالقادر)، مؤسسه دارالحکمة للطباعة و النشر المحدوده، خرطوم، 1992م، ص 80</ref><br>


الجزایری‌های جوان‌تر – نسل پس از [[بن بادیس|بن‌بادیس]] – نیز به گونه‌ای دیگر از مصری‌ها برای پیشبرد اهداف جنبش خود بهره بردند آنگاه که، با به قدرت رسیدن [[جمال عبدالناصر]] در [[مصر]]<br>
ایده‌های بلندپروازانه [[جمال عبدالناصر]] برای اتحاد جهان عرب و ناسیونالیسم عربی و همچنین مخالفت او با کشورهای غربی، امکانات فراوانی برای انقلابیون [[الجزایر]] پدید آمد تا بتوانند به کمک [[جمال عبدالناصر]] به سازماندهی فعالیت‌های خود بپردازند.
<ref>امیرحسین دهقان، انقلاب خونین در شمال آفریقا، روزنامه اعتماد ملی، 1388/04/14</ref><br>
<div class="wikiInfo">[[پرونده:جبهه آزادی بخش وطنی الجزایر.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|جبهه آزادی بخش ملی ]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|}
</div><br>
در اول نوامبر 1954 پس از آنکه دومین بیانیه نظامی '''جبهه آزادیبخش ملی''' از رادیو قاهره منتشر شد.<br>
آنها عملیات چریکی و مسلحانه را از کوه‌های «'''کابیلی'''» در [[الجزایر]] آغاز کردند. برای رزمندگان الجزایری منطقه «'''کابیلی'''» و [[مصر]] «[[جمال عبدالناصر]]» پناهگاه خوبی بود.<br>
همچنین مبارزه مردم [[ایران]] به رهبری دکتر «'''محمد مصدق'''»، مبارزات مردم [[مصر]] به رهبری «[[جمال عبدالناصر]]» و برخی دیگر از کشورها برای استقلال و ملی کردن ثروت خود آموزش مهمی برای انقلابیون [[الجزایر]] بود.<br>
استقلال [[چین]] و [[هند]] - دو پرجمعیت‌ترین کشور جهان – در روحیه مردم شمال آفریقا برای کسب استقلال اثر فراوانی گذاشت و آنها نیز درصدد کسب حقوق خود شدند.<br>
این‌ها در واقع اثرپذیری سلبی و ایجابی نسل اول جنبش‌های اسلامی [[الجزایر]] از عوامل خارجی بود اما نسل دوم جنبش‌های اسلامی در الجزایر را شاید بتوان بیش از هر عامل دیگری متأثر از انقلاب اسلامی در ایران دانست.<br>
در واقع روح و هدف‌گذاری دور جدید قیام اسلامگرایان در [[الجزایر]] در دهه 90 میلادی – هر چند تسریع‌کننده آن فروریختن نظام دوقطبی و از بین رفتن بلوک شرق به رهبری شوروی سابق بود – به شدت تحت تأثیر آموزه‌های انقلاب اسلامی 1979 قرار داشت.<br>
به عبارتی آنگاه که انقلابیون [[ایران]] با پیروزی خود و تشکیل حکومت اسلامی نشان دادند که ایجاد حکومت دینی پایدار قابل تحقق است نسل جدید جنبش‌های اسلامی در [[الجزایر]] نیز به این رویکرد متمایل گردیده و با دمیده شدن روح جدید در آن و تغییر شیوه مبارزه کوشید تا با پیروزی در انتخابات مجلس الجزایر به سوی ایجاد حکومت اسلامی گام بردارد که با حضور و کودتای نظامیان ناکام ماند اما این باور و خواسته بیش از پیش تقویت شد.
<ref>احمد موصللی، موسوعة الحرکات الاسلامیة فی الوطن العربی و ایران و ترکیا، مرکز دراسات الوحدة العربیه، بیروت 2004؛ صص 178 –</ref> <br>
179
برهه تاریخی سومی که جریان‌های اسلامگرا با تاسی از عامل خارجی فعالیت‌های خود را تشدید کردند به حوادث ناشی از موج جدید بیداری اسلامی در آغاز دهه دوم قرن بیست و یک برمی‌گردد.<br>
به دنبال آغاز موج بیداری اسلامی در کشورهای عربی مانند [[تونس]]، [[لیبی]] و [[مصر]] جریان‌ها و احزاب اسلام‌گرا در الجزایر بار دیگر فعال شده و خواهان ایجاد تغییرات اساسی در حکومت [[الجزایر]] شدند.<br>
برای نمونه، «[[فاتح ربیعی]]»، دبیر کل «[[حزب اسلامی النهضه الجزایر|جنبش النهضة]]» الجزایر در موضعی شفاف خواستار این شد که تا انتخاب پارلمان جدید – که به تدوین قانون اساسی و بازنگری در همه قوانین پیشین خواهد پرداخت – اصلاحات موردنظر «[[عبدالعزیز بوتفلیقه]]»، رئیس جمهور الجزایر متوقف شود.
<ref>به نقل از خبرگزاری فرانسه مورخ سوم دی‌ماه سال 1390</ref><br>
در همین باره خبرگزاری رویترز، نوشت: «بهار عربی (بیداری اسلامی)، درهای [[الجزایر]] را به صدا درآورده است،اما مقامات نمی‌توانند تصمیم بگیرند که آیا به آن اجازه وارد شدن بدهند و یا مانع آن شوند.<br>
از میان همسایگان شمالی [[تونس]]، تنها [[الجزایر]] از شورش‌ها و اعتراضات در امان مانده است. شورش‌هایی که در سال گذشته، باعث برکناری رهبران [[تونس]]، [[مصر]]، [[لیبی]] و [[یمن]] شد و اکنون [[سوریه]] با آن درگیر است.»
<ref>بهار عربی پشت دروازه‌های الجزایر"، خبرگزاری رویترز، روز سه‌شنبه 21 فوریه 2012 (2 اسفند 1390)</ref><br>