حجر الاسود: تفاوت میان نسخه‌ها

حجرالاسود، ترکیبی از "حَجَر" به معنای سنگ و "اسود" ـ از ماده "س ـ و ـ د" ـ به معنای سیاه است. <ref>[[معجم مقاییس اللغه]]، ج ۳، ص ۱۱۴ «سود»</ref>؛<ref>لسان العرب، ج ۴، ص ۱۶۵ ماده</ref> همچنین در برخی از منابع از حجر الاسود به معنای سنگ خوش بخت یا خوش اقبال نام برده شده است.ر<ref>ر. ک. لغت نامه دهخدا</ref> <ref>ر.ک.علی اصغر مروارید، قوامیس الحج، ج۱، ص۸۴۶</ref> [[ابن ظهیره]] می نویسد:اگر «أسود» از ریشه «سَوْدَد» به معنای سروری و سیادت باشد، «حجرالأسود» به معنای سنگی خواهد بود که منزلت آن از همه سنگ‌ها برتر و بالاتر است. ر.ک.ابن‌ ظهیره،[[الجامع اللطیف فی فضل مکة و اهلها و بناء البیت الشریف]]، چاپ علی عمر، [[قاهره]]، سال  ۱۴۲۳ قمری، ص۴۱

این سنگ، تا زمان [[طوفان نوح]] برجای خود قرار داشت؛ ولی با آغاز طوفان، خداوند آن را بر کوه ابوقبیس به امانت گذاشت تا آنگاه که حضرت ابراهیم(ع) خواست [[کعبه]] را بسازد و سنگی را به عنوان نشانِ آغاز [[طواف]] انتخاب کند، [[جبرئیل]]، این سنگ را از کوه ابوقبیس نزد ابراهیم آورد و او در جایش نصب کرد.<ref>اخبار مکه، الازرقی، ج1، ص62؛ اثاره الترغیب، ج1، ص99.</ref> حجرالاسود به دلیل اهمیتی که دارد، در طول تاریخ بارها مورد تعرض قرار گرفته است، گزارش‌ها از ربایش سنگ و پنهان کردن آن به دست «عمرو بن حارث بن مضاض جُرهمی» از سران [[قبیله جرهم]]،<ref> مرآه الحرمین، ج1، ص302.</ref>و نیز به دست سران [[قبیله ایاد]] در نزاع با مضریان <ref>الرحله الحجازیه، ص153.</ref>در دوره پیش از اسلام حکایت دارد.حجرالاسود به دست [[قرامطه]] [[بحرین]] در سال۳۱۷ ق نیز ربوده شد. در این سال مقارن با حکومت المقتدر عباسی (حک:۲۹۵–۳۲۰)، قرامطه بحرین به رهبری ابوطاهر قرمطی در روز ترویه به [[مکه]] یورش بردند و ضمن کشتار حاجیان، حجرالاسود را در چهاردهم ذی‌حجه ربودند. ابوطاهر، در آغاز، حجرالاسود را به [[کوفه]] برد و بر یکی از ستون‌های [[مسجد کوفه]] آویزان کرد و سپس آن را به هجر در [[بحرین]] بردند.<ref>اثاره الترغیب، ج1، ص122-123</ref>؛ <ref>الانس الجلیل، ج1، ص409.</ref> سرانجام این سنگ در روز [[عید قربان]] سال ۳۳۹ق. پس از ۲۲ سال به دست سنبر بن حسن قرمطی به مکه بازگردانده شد و به دست وی در جای خودش قرار داده شد. سنگ بر اثر ضرباتی که بر آن وارد شده بود، آسیب دیده و برای حفظ آن نواری از نقره به دور آن قرار دادند.<ref>التاریخ القویم، ج3، ص285.</ref>آسیب دیدن و شکستن حجرالاسود در حوادث پرشمار، سبب شد تا برای حفظ قطعات آن، پس از نصب سنگ، حلقه‌ای به دور قطر بیرونی آن کشیده شود. این حلقه که بارها تعویض گردیده غالباً از جنس نقره و گاه نیز از طلا <ref>تحصیل المرام، ج1، ص191</ref>؛ <ref>التاریخ القویم، ج3، ص285-286</ref>.تهیه می‌شد. <ref>اخبار مکه، الازرقی، ج1، ص135</ref>؛ <ref>مراه الحرمین، ج1، ص 264، 304.</ref> در سال۱۲۹۰ق، پوشش دیگری از نقره به وزن دو کیلو به دور حجرالاسود افزوده شد و سنگ را که در آن هنگام ۱۷ قطعه شده بود به هم پیوند داده و قسمت بیرونی آن را با پوششی از نقره خالص پوشانیده شد و از آن صفحه دایره‌ای به قطر 27 <ref>مرآه الحرمین، ج1، ص264.</ref> و به نقلی ۳۷ سانتی‌متر <ref>موسوعه العتبات المقدسه، ج1، ص59.</ref>که بتوان با سر و صورت آن را لمس کرد و بوسید  ساخته و کار گذاشته شد.<ref>راهنمای حرمین شریفین، ج1، ص185.