پرش به محتوا

تاجیکستان: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۱۸۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ مهٔ ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:
</div>
</div>


'''تاجیکستان''' با نام رسمی جمهوری تاجیکستان<ref>به فارسی تاجیکی: Ҷумҳурии Тоҷикистон, Çumhurii Toçikiston</ref> کشوری کوهستانی و بدون هیچ راه آبی    در آسیای میانه جای دارد. تاجیکستان کوچک‌ترین کشور آسیای میانه است و با [[افغانستان]] از جنوب، [[ازبکستان]] از غرب و شمال ، قرقیزستان از شمال، و جمهوری خلق چین هم‌مرز است. پایتخت و بزرگ‌ترین شهر این کشور، دوشنبه است. زبان رسمی این کشور، زبان فارسی تاجیکی براساس الفبای سیریلیک است.تاجیکستان، یکی از پنج جمهوری آسیای مرکزی است. بیشتر مردم تاجیکستان [[سنی حنفی]] هستند. شیعیان تاجیکستان به دو دسته [[امامیه]] و [[اسماعیلیه]] تقسیم می‌شوند.<br>
'''تاجیکستان''' با نام رسمی جمهوری تاجیکستان<ref>به فارسی تاجیکی: Ҷумҳурии Тоҷикистон, Çumhurii Toçikiston</ref> کشوری کوهستانی و بدون هیچ راه آبی    در آسیای میانه جای دارد. تاجیکستان کوچک‌ترین کشور آسیای میانه است و با [[افغانستان]] از جنوب، [[ازبکستان]] از غرب و شمال ، [[قرقیزستان]] از شمال، و [[جمهوری خلق چین]] هم‌مرز است. پایتخت و بزرگ‌ترین شهر این کشور، دوشنبه است. زبان رسمی این کشور، زبان فارسی تاجیکی براساس الفبای سیریلیک است.تاجیکستان، یکی از پنج جمهوری آسیای مرکزی است. بیشتر مردم تاجیکستان [[سنی حنفی]] هستند. شیعیان تاجیکستان به دو دسته [[امامیه]] و [[اسماعیلیه]] تقسیم می‌شوند.<br>
 
 
= جغرافیا و تقسیمات =
 
[[افغانستان]] در جنوب، [[چین]] در شرق، [[قرقیزستان]] در شمال و [[ازبکستان]] در شمال غرب و غرب تاجیکستان قرار دارند. تاجیکستان با ۱۴۳،۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت در آسیای مرکزی واقع است. بیشتر سرزمین تاجیکستان را کوه‌های مرتفع پوشانده است.
 
رشته‌کوه‌های پامیر، ترکستان، حصار و زر افشان این کشور را به چند ناحیه تقسیم کرده‌اند.دو بلندترین قله تاجیکستان به نام اسماعیل سامانی<ref>از شاهان سلسله سامانی</ref> و ابن‌سینا<ref>دانشمند معروف مسلمان</ref> نام‌گذاری شده است. در تاجیکستان چند صد رود کوچک و بزرگ موقتی و دایمی جریان دارد که بخش بزرگی از آب آنها به چند دریاچه و آبگیر فصلی و دایمی داخلی سرازیر می‌شود. رودهای آمودریا<ref>جیحون</ref> و سیر دریا<ref>سیحون</ref>، دو گستره بزرگ آبی تاجیکستان را تشکیل داده‌اند.
 
پایتخت تاجیکستان شهر دوشنبه است.<ref>علت نام این شهر به سبب تشکیل دوشنبه بازار در این محل است.</ref> دومین شهر بزرگ تاجیکستان، خُجَند در شمال این کشور است.
 
 
= موقعیت تاجیکستان و شهرهای مهم آن =
 
تاجیکستان به چهار ولایت تقسیم می‌شود:<br>
 
 
* دوشنبه و نواحی تابعه مركز.
 
* ولایت سُغد در شمال، شهر مرکزی: خجند. شهرهای مهم: كانی بادام، پنجكنت، اوراتپه.
 
* ولایت خَتلان در جنوب، شهر مرکزی: قُرقان تپه. شهرهای مهم: كولاب و دنغره.
 
* ولایت خودمختار بدخشان کوهستانی در نیمه شرقی، شهر مرکزی: خاروق.




خط ۵۴: خط ۷۷:




در دسامبر ۱۹۹۱م سه کشور روسیه، بلاروس و اوکراین در شهر مینسک گرد هم آمدند و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و تشکیل اتحادیه کشورهای مستقل مشترک المنافع را اعلام کردند. تاجیکستان که مانند سایر جمهوری‌های آسیای مرکزی آمادگی برای استقلال کامل نداشت، بلافاصله به اتحادیه جدید کشورهای مستقل مشترک المنافع پیوست.<br>
در دسامبر ۱۹۹۱م سه کشور [[روسیه]]، [[بلاروس]] و [[اوکراین]] در شهر مینسک گرد هم آمدند و فروپاشی [[اتحاد جماهیر شوروی]] و تشکیل اتحادیه کشورهای مستقل مشترک المنافع را اعلام کردند. تاجیکستان که مانند سایر جمهوری‌های آسیای مرکزی آمادگی برای استقلال کامل نداشت، بلافاصله به اتحادیه جدید کشورهای مستقل مشترک المنافع پیوست.<br>




خط ۶۳: خط ۸۶:
* حضور پرشور در مساجد، کنار گذاشتن کدورت‌های گذشته، بخشش یکدیگر، آشتی کردن و هدیه دادن به خویشاوندان و همسایگان از رسم‌های تاجیکان در این ماه است.<br>
* حضور پرشور در مساجد، کنار گذاشتن کدورت‌های گذشته، بخشش یکدیگر، آشتی کردن و هدیه دادن به خویشاوندان و همسایگان از رسم‌های تاجیکان در این ماه است.<br>


* نماز تراویح هر شب در ماه مبارک رمضان در همه مساجد تاجیکستان و یا در خانه‌ها به صورت گروهی اقامه می‌شود.<br>
* نماز تراویح هر شب در ماه [[مبارک رمضان]] در همه مساجد تاجیکستان و یا در خانه‌ها به صورت گروهی اقامه می‌شود.<br>


* در بیشتر مساجد تاجیکستان هر شب هنگام به جای آوردن نماز تراویح، یک جزء قرآن مجید قرائت می‌شود تا نمازگزاران بتوانند تا پایان ماه مبارک، قرآن را ختم کنند.<br>
* در بیشتر مساجد تاجیکستان هر شب هنگام به جای آوردن [[نماز تراویح]]، یک جزء قرآن مجید قرائت می‌شود تا نمازگزاران بتوانند تا پایان ماه مبارک، قرآن را ختم کنند.<br>


* حافظان قرآن مجید که وظیفه قرائت آیات قرآن در نماز تراویح را دارند و نماز به امامت آنان برگزار می‌شود‌، گاه یک یا دو ماه پیش از ماه رمضان به اصطلاح تاجیکان چله می‌نشینند و محفوظات خود را دوره می‌کنند.<br>
* حافظان قرآن مجید که وظیفه قرائت آیات قرآن در [[نماز تراویح]] را دارند و نماز به [[امامت]] آنان برگزار می‌شود‌، گاه یک یا دو ماه پیش از ماه [[رمضان]] به اصطلاح تاجیکان چله می‌نشینند و محفوظات خود را دوره می‌کنند.<br>


* ماه مبارک رمضان از منظر مسلمانان تاجیک بستر اصلی دینداری، عبادت و ارتباط با خداست و بر این اساس آنان سعی می‌کنند با قرائت قرآن، برگزاری نماز تراویح و سرودن اشعار ویژه، جلوه‌های ماه مبارک رمضان را حفظ و به کودکان خود و نسل آینده منتقل کنند.<br>
* ماه مبارک رمضان از منظر [[مسلمانان]] تاجیک بستر اصلی دینداری، عبادت و ارتباط با خداست و بر این اساس آنان سعی می‌کنند با قرائت [[قرآن]]، برگزاری نماز تراویح و سرودن اشعار ویژه، جلوه‌های ماه مبارک رمضان را حفظ و به کودکان خود و نسل آینده منتقل کنند.<br>


* جمله «رمضان مبارک» تا آخر این ماه بین تاجیکان رد و بدل می‌شود و آیین موسوم به «رب من» از معروف‌ترین و رایج‌ترین شعائر تاجیکان در این ماه است که تا حد زیادی توانسته در ۸۰ سال حاکمیت کمونیست که مخالف هر گونه شعائر دینی بود، سنت‌های رمضان را حفظ کند. مراسم «رب من»خوانی در گذشته در تمام مناطق فارسی‌زبان آسیای مرکزی نظیر بخارا، سمرقند، خجند، پنجکنت، اوراتپه، قشقه دریا، سرخان، حصار، قراتگین، درواز، ختلان و بدخشان با تفاوت‌های لهجه‌ای وجود داشت. اگرچه این سنت دیرین اکنون در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان کمتر به چشم می‌آید اما در روستا‌ها و مناطق کوهستانی آن همچنان پابرجاست. مراسم «رب من»خوانی بعد از ضیافت افطار برگزار می‌شود و کودکان در گروه‌های چند نفره با یک سرگروه که صدای بهتر دارد در کوچه‌ها به راه می‌افتند و به در خانه‌ها می‌روند.<br>
* جمله «رمضان مبارک» تا آخر این ماه بین تاجیکان رد و بدل می‌شود و آیین موسوم به «رب من» از معروف‌ترین و رایج‌ترین شعائر تاجیکان در این ماه است که تا حد زیادی توانسته در ۸۰ سال حاکمیت کمونیست که مخالف هر گونه شعائر دینی بود، سنت‌های رمضان را حفظ کند. مراسم «رب من»خوانی در گذشته در تمام مناطق فارسی‌زبان آسیای مرکزی نظیر بخارا، سمرقند، خجند، پنجکنت، اوراتپه، قشقه دریا، سرخان، حصار، قراتگین، درواز، ختلان و بدخشان با تفاوت‌های لهجه‌ای وجود داشت. اگرچه این سنت دیرین اکنون در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان کمتر به چشم می‌آید اما در روستا‌ها و مناطق کوهستانی آن همچنان پابرجاست. مراسم «رب من»خوانی بعد از ضیافت افطار برگزار می‌شود و کودکان در گروه‌های چند نفره با یک سرگروه که صدای بهتر دارد در کوچه‌ها به راه می‌افتند و به در خانه‌ها می‌روند.<br>
۱٬۰۰۷

ویرایش