confirmed، مدیران
۳۷٬۲۱۳
ویرایش
زکات: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۵۲: | خط ۱۵۲: | ||
'''تذکر''': سُلْت که دانه ای است به نرمی گندم و خاصیت جو دارد خمس ندارد، ولی عَلْس که مثل گندم است و خوراک مردمان صنعا می باشد زکاتش بنا بر احتیاط واجب باید داده شود. <ref>توضیح المسائل، مسئله ۱۸۵۴</ref> | '''تذکر''': سُلْت که دانه ای است به نرمی گندم و خاصیت جو دارد خمس ندارد، ولی عَلْس که مثل گندم است و خوراک مردمان صنعا می باشد زکاتش بنا بر احتیاط واجب باید داده شود. <ref>توضیح المسائل، مسئله ۱۸۵۴</ref> | ||
=تفاوت شیعه و اهل سنت در احکام زکات= | |||
زکات یکی از واجبات الهی و از فروع دین است که در قرآن کریم بر آن بسیار تأکید شده است. <ref> بقره، 43؛ ر. ک: «معنای لغوی و اصطلاحی زکات و دلیل اهمیت آن در قرآن»، سؤال 29768</ref> از این‌رو؛ تمام [[مذاهب اسلامی]] در وجوب آن اشتراک نظر دارند و در احکام و مسائل کلی آن نیز اختلاف چندانی بین آنها نیست، با این وجود به برخی از شباهت‌ها و اختلاف‌هایی که در جزئیات وجود دارد اشاره می‌کنیم. | |||
==شرایط وجوب زکات از نگاه فریقین== | |||
'''مذهب شیعه''' | |||
# مالک؛ باید بالغ، عاقل و آزاد باشد و بتواند در آن مالی که زکاتش واجب است، تصرف کند. در غیر این صورت زکات واجب نیست. | |||
# مال مورد نظر به مقدار نصاب باید برسد.<ref>خمینی، سید روح الله، توضیح المسائل، ص 383، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ اول، 1426ق</ref> | |||
'''مذهب اهل سنت''' | |||
# از شرایط وجوب زکات بلوغ و عقل است و بر طفل و مجنون زکات واجب نیست، اما ولیّ و سرپرست آنها باید زکات را از اموالشان بدهد (فقط مذهب حنفی مخالف این مطلب است). <ref>جزیری، عبدالرحمن، الفقه علی مذاهب الاربعه ، ج 1، ص 328، بیروت، المکتبه العصریه، 1426ق</ref> | |||
# مال مورد نظر به مقدار نصاب باید برسد. <ref>جزیری، عبدالرحمن، الفقه علی مذاهب الاربعه ، ج 1، ص 330 ، بیروت، المکتبه العصریه، 1426ق</ref> | |||
# | |||
==اموالی که به آن زکات تعلق می‌گیرد== | |||
در این‌که شتر، گاو و گوسفند متعلق زکات هستند، بین مذاهب اتفاق نظر وجود دارد. همچنین اتفاق نظر وجود دارد که در اسب و قاطر و الاغ؛ زکات نیست و تنها مذهب حنفی در اسب نیز زکات را واجب دانسته است. <ref>مغنیه، محمد جواد، الفقه علی مذاهب الخمسه، ص 169، تهران، مؤسسه الصادق، 1377ش</ref> | |||
همچنین در طلا و نقره بین مذاهب اتفاق نظر وجود دارد که بدان تنها خمس تعلق می‌گیرد. شیعه معتقد است که زکات فقط در مسکوکات است نه در شِمش طلا یا طلاهای زینتی اما چهار مذهب اهل سنت اتفاق نظر دارند که در شمش طلا (طلای غیر مسکوک و غیر زینتی) زکات واجب است اما در این‌که آیا در طلای زینتی هم زکات واجب است یا نه؟ اختلاف دارند. <ref>مغنیه، محمد جواد، الفقه علی مذاهب الخمسه، ص 173، تهران، مؤسسه الصادق، 1377ش.</ref> | |||
==زکات زراعت و میوه‌ها== | |||
'''حنفیه می‌گویند''' | |||
در تمام چیزهایی که از زمین می‌روید به‌جز چوب و گیاه خشک و نِی زکات واجب است. | |||
مالکیه و شافعیه نیز می‌گویند: زکات در همه چیزهایی که قابلیت ذخیره‌سازی برای مئونه خانواده را دارد؛ مانند گندم، جو، خرما، کشمش و... واجب است. | |||
'''حنابله می‌گویند''' | |||
در هر زراعت یا میوه‌ای که قابلت کیل و وزن شدن داشته باشد؛ زکات واجب است. | |||
مذهب شیعه بر این نظر است که: زکات فقط در گندم و جو و خرما و کشمش واجب است. <ref>مغنیه، محمد جواد، الفقه علی مذاهب الخمسه، ص 174، تهران، مؤسسه الصادق، 1377ش.</ref> | |||
==زکات مال التجاره== | |||
در بین مذاهب اهل سنت اتفاق نظر وجود دارد که به مال التجاره (مالی که با آن تجارت و کسب سود می‌کنند) زکات تعلق می‌گیرد. ولی در [[مذهب امامیه]] چنین چیزی واجب نیست. <ref> جزیری، عبدالرحمن، الفقه علی مذاهب الاربعه ، ج 1، ص 174؛ ر. ک: «موارد تعلّق زکات واجب و مستحب»، سؤال 9422، بیروت، المکتبه العصریه، 1426ق</ref> | |||
==مستحقین زکات== | |||
با توجه به این‌که در قرآن می‌فرماید: «زکات‌ها، مخصوص فقرا و مساکین و کارکنانى است که براى [جمع‌آورى] آن زحمت می‌کشند، و کسانى که براى جلب محبّتشان اقدام می‌شود، و براى [آزادى] بردگان، و [اداى دین] بدهکاران، و در راه [تقویت آیین] خدا، و واماندگان در راه؛ این، یک فریضه [مهم] الهى است؛ و خداوند دانا و حکیم است». <ref>آیه توبه،سوره 60.</ref> | |||
تمام مذاهب اسلامی اتفاق نظر دارند که مستحقین زکات؛ همین هشت صنف موجود در این آیه هستند. البته نظرات مذاهب نسبت به تعریف و توضیح این هشت صنف مختلف و متفاوت است. <ref>الفقه علی مذاهب الخمسه، ص 177</ref> | |||
=پانویس= | =پانویس= | ||