۸۷٬۱۹۹
ویرایش
راغب اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
|اهل سنت | |اهل سنت | ||
|- | |- | ||
|آثار | |آثار | ||
|مفردات الفاظ القرآن، الذریعه الی مکارم الشریعه، تفصیل النشأتین و تحصیل السعادتین، محاضرات الادباء، جامع التفسیر،... | |مفردات الفاظ القرآن، الذریعه الی مکارم الشریعه، تفصیل النشأتین و تحصیل السعادتین، محاضرات الادباء، جامع التفسیر،... | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
حسین بن محمد معروف به راغب اصفهانی'''، معروف به سید سیراب (درگذشته ۵۰۲ قمری) لغت‌شناس و از ادیبان و حکیمان اهل اصفهان بود. وی از بزرگترین دانشمندان ایرانی است که در دوران [[آل بویه]] در سده چهارم که [[اصفهان]] در اوج تمدن اسلامی و علم بوده‌است. برخی با استناد به بسیاری روایت‌هایش از خاندان [[اهل بیت(ع)]]<ref>ر.ک:مقاله اهل بیت (ع)</ref> و [[امیرالمؤمنین]] خواندن [[علی بن ابی‌طالب]] وی را [[علوی]] خوانده‌اند.''' | |||
حسین بن محمد معروف به راغب اصفهانی''' | |||
راغب اصفهانی | راغب اصفهانی ادیب، لغوى، شاعر، مفسر، [[محدث]]، متکلم و [[فقیه]] قرن چهارم و پنجم قمری است. از مهمترین آثار او کتاب ارزشمند <big>مفردات الفاظ القرآن</big> است. | ||
=زندگی‌نامه راغب اصفهانی= | =زندگی‌نامه راغب اصفهانی= | ||
دانشمند بزرگ و قرآن‌پژوه سترگ راغب اصفهانی، حسین بن محمد بن مفضل در قرن پنجم و به گفته برخی در قرن ششم می‌زیسته است. در کتاب‌های شرح‌حال‌نگاری، نام او کمتر برده شده است و اگر در جایی یادی از او شده، تنها به عنوان [[قرآن‌پژوه]] و ادب‌شناس و با ذکر مؤلفات او آمده، بدون آنکه شرح حال او را ذکر کنند. بی‌گمان وی اصفهانی بوده و در این شهر دیده به جهان گشوده و کسانی چون | دانشمند بزرگ و قرآن‌پژوه سترگ راغب اصفهانی، حسین بن محمد بن مفضل در قرن پنجم و به گفته برخی در قرن ششم می‌زیسته است. در کتاب‌های شرح‌حال‌نگاری، نام او کمتر برده شده است و اگر در جایی یادی از او شده، تنها به عنوان [[قرآن‌پژوه]] و ادب‌شناس و با ذکر مؤلفات او آمده، بدون آنکه شرح حال او را ذکر کنند. بی‌گمان وی اصفهانی بوده و در این شهر دیده به جهان گشوده و کسانی چون ابومنصور جُبان، محمد بن علی رازی، دانشمند ادیب و واژه‌شناس (م ۴۱۶ ق. هـ) از اساتید او شمرده می‌شده‌اند. (ابن جُبان به گفته یاقوت یکی از حسنات ری بوده است. اهل فن از محضرش استفاده می‌جستند. وی به اصفهان در آمده و به نقل روایت پرداخته. در لغت تصنیفی بزرگ به نام الشامل دارد. وی در بادی امر از ندیمان صاحب بن عباد (م ۳۸۵) بوده، سپس از او کناره گرفت و به سال ۴۱۶ در گذشت.) <ref>صادقی، محسن، بزرگان ری، بخش دوم، ص۱۹۳ - ۱۹۴. تهران، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، ۱۳۸۲ ش.</ref> | ||
پس از چندی از اصفهان به [[بغداد]] مهاجرت می‌کند و احتمالاً به شهرهای مسیر راه رفته و از دانشمندان آن دیار بهره برده است، اما با همه اینها پرسش‌های بسیار درباره سال تولد و وفات او مطرح است. [[سیوطی]] او را مُفضل بن محمد، و بیهقی او را حسن بن مفضل می‌خواند و در نوشته‌های دیگر حسین بن محمد بن مفضل خوانده شده است. <ref> سیوطی، جلال‌الدین، بغیة الوعاه، ج۲، ص۲۹۷. </ref> | پس از چندی از اصفهان به [[بغداد]] مهاجرت می‌کند و احتمالاً به شهرهای مسیر راه رفته و از دانشمندان آن دیار بهره برده است، اما با همه اینها پرسش‌های بسیار درباره سال تولد و وفات او مطرح است. [[سیوطی]] او را مُفضل بن محمد، و بیهقی او را حسن بن مفضل می‌خواند و در نوشته‌های دیگر حسین بن محمد بن مفضل خوانده شده است. <ref> سیوطی، جلال‌الدین، بغیة الوعاه، ج۲، ص۲۹۷. </ref> | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۷: | ||
=آثار راغب اصفهانی= | =آثار راغب اصفهانی= | ||
# اخلاق الراغب | #اخلاق الراغب | ||
# افانین البلاغه یا مجمع‌البلاغة | #افانین البلاغه یا مجمع‌البلاغة | ||
# الایمان والکفر | #الایمان والکفر | ||
# الذریعه الی مکارم الشریعه، در تصوف و اخلاق | #الذریعه الی مکارم الشریعه، در تصوف و اخلاق | ||
# المحاضرات یا محاضرات الادباء و محاورات الشعراء و البلغاء | #المحاضرات یا محاضرات الادباء و محاورات الشعراء و البلغاء | ||
# المعانی الاکبر | #المعانی الاکبر | ||
# تفصیل النشأتین و تحصیل السعادتین، در معرفت نفس | #تفصیل النشأتین و تحصیل السعادتین، در معرفت نفس | ||
# درة التاویل فی متشابه التنزیل | #درة التاویل فی متشابه التنزیل | ||
# رساله فی فوائد القرآن | #رساله فی فوائد القرآن | ||
# المفردات یا المفردات فی غریب القرآن، شامل لغات قرآن <ref>صاحب مفردات الفاظ القرآن بایگانی‌شده در ۳ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine سازمان دارالقرآن الکریم</ref> | #المفردات یا المفردات فی غریب القرآن، شامل لغات قرآن <ref>صاحب مفردات الفاظ القرآن بایگانی‌شده در ۳ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine سازمان دارالقرآن الکریم</ref> | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۳: | ||
درباره تاریخ در گذشت او نیز تفاوت اقوال آن را نزدیک به یک سده نشان می‌دهد. سیوطی در بغیة الوعاه گفته که وفات او در اوائل سده پنجم (یعنی حدود - ۴ - ۴۱۰) است، در حالی که کشف الظنون وفات او را در سنه ۵۰۲ آورده است و این نظر را بروکلمان، زرکلی، خوانساری و [[شیخ عباس قمی]] و آغا‌بزرگ تهرانی ذکر کرده‌اند. <ref> راغب اصفهانی، حسین بن محمد، تفسیر الراغب الاصفهانی، ج۱، ص۵۲</ref> | درباره تاریخ در گذشت او نیز تفاوت اقوال آن را نزدیک به یک سده نشان می‌دهد. سیوطی در بغیة الوعاه گفته که وفات او در اوائل سده پنجم (یعنی حدود - ۴ - ۴۱۰) است، در حالی که کشف الظنون وفات او را در سنه ۵۰۲ آورده است و این نظر را بروکلمان، زرکلی، خوانساری و [[شیخ عباس قمی]] و آغا‌بزرگ تهرانی ذکر کرده‌اند. <ref> راغب اصفهانی، حسین بن محمد، تفسیر الراغب الاصفهانی، ج۱، ص۵۲</ref> | ||
برخی از محققان معاصری که درباره حیات راغب تحقیق کرده، انکار کرده‌اند که راغب در سال ۵۰۲ وفات کرده باشد، خصوصاً در حالی که ابوحامد غزالی (م ۵۰۵) کتاب | برخی از محققان معاصری که درباره حیات راغب تحقیق کرده، انکار کرده‌اند که راغب در سال ۵۰۲ وفات کرده باشد، خصوصاً در حالی که ابوحامد غزالی (م ۵۰۵) کتاب الذریعة الی مکارم الشریعه او را نیک می‌شمرده و با خود در سفرها حمل می‌کرده، و از سال ۴۸۸ از بغداد کوچ کرده، بعید است. که در آن تاریخ طبق این گفته در جوانی راغب سازگار است، این کتاب را در اختیار داشته باشد. حتماً باید راغب پیش از این می‌زیسته و فوت کرده باشد. ذهبی (م ۸) راغب را در سنه ۴۵۰ گویی زنده می‌دانسته و او را در ضمن طبقه ۲۴ شمرده است و بعد می‌نویسد: لم اظفر له بوفاة و لا ترجمة، و محتمل است که در آن وقت زنده بوده باشد. [۱۴] | ||
بدون شک نمی‌تواند راغب در سال ۵۰۲ فوت کرده باشد، زیرا در مصادر قدیمی قریب به عصر راغب، نصی بر این تاریخ یافت نشده و حاجی خلیفه که این خبر را گفته و دیگران نقل و تبعیت کرده‌اند، از کلام سیوطی برگرفته، با اینکه سیوطی گفته است که وی در اوائل سده پنجم فوت کرده است. | بدون شک نمی‌تواند راغب در سال ۵۰۲ فوت کرده باشد، زیرا در مصادر قدیمی قریب به عصر راغب، نصی بر این تاریخ یافت نشده و حاجی خلیفه که این خبر را گفته و دیگران نقل و تبعیت کرده‌اند، از کلام سیوطی برگرفته، با اینکه سیوطی گفته است که وی در اوائل سده پنجم فوت کرده است. | ||