۸۷٬۷۷۵
ویرایش
(تغییر تصوییر) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
</div> | </div> | ||
'''«جریان مباهله»''' مدخلی از سلسه مباحث '''«جریانشناسی اسلام»''' است که ضمن تعریف جامعی از «مباهله» به تبیین چگونگی این واقعه میپردازد و بحث و مناظرهٔ بین [[مسیحیان]] و [[پیامبر]] | '''«جریان مباهله»''' مدخلی از سلسه مباحث '''«جریانشناسی اسلام»''' است که ضمن تعریف جامعی از «مباهله» به تبیین چگونگی این واقعه میپردازد و بحث و مناظرهٔ بین [[مسیحیان]] و [[پیامبر]] اسلام را بازگو و به روشنی حقانیت اسلام و [[اهلبیت]] را بیان مینماید. | ||
=تعریف «مباهله»= | =تعریف «مباهله»= | ||
«مباهله» در لغت به معنی ملاعنه و نفرین متقابل | «مباهله» در لغت به معنی ملاعنه و نفرین متقابل است <ref>ابن منظور، محمد بن مکر، لسان العرب، ج۱۱، ص۷۲.</ref> و در اصطلاح به این معناست که دو تن یا دو گروه بر علیه یکدیگر دعای بد کنند. پس هر کدام ظالم باشد [[خداوند]] متعال وی را رسوا گرداند و نقمت و عذاب خود را بر وی فرستد و ذریه او را مستاصل کند و هلاک گرداند<ref>بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، ترجمه محمد توکل، ص۹۵</ref>. | ||
این واژه در تاریخ اسلام به «جریان مباهله» پیامبر اسلام و مسیحیان نجران <ref>نجران شهر کوچکی است میان عدن و حضر موت در ناحیه کوهستانی.</ref> اشاره دارد. پس از آنکه مناظرهٔ آن حضرت با آنان سودی نبخشید و ایمان نیاوردند، حضرت پیشنهاد مباهله را مطرح کرده و آنان پذیرفتند ولی در روز موعود حاضر به «مباهله» نشدند. | این واژه در تاریخ اسلام به «جریان مباهله» پیامبر اسلام و مسیحیان نجران <ref>نجران شهر کوچکی است میان عدن و حضر موت در ناحیه کوهستانی.</ref> اشاره دارد. پس از آنکه مناظرهٔ آن حضرت با آنان سودی نبخشید و ایمان نیاوردند، حضرت پیشنهاد مباهله را مطرح کرده و آنان پذیرفتند ولی در روز موعود حاضر به «مباهله» نشدند. | ||
به اعتقاد [[شیعیان]] این ماجرا علاوه بر حقانیت دعوت پیامبر، فضیلت همراهان آن حضرت را نیز اثبات میکند؛ براین اساس طبق آیه ۶۱ سوره آل عمران که به ماجرای مباهله اشاره دارد، [[علی بن ابیطالب]] (ع) به منزله نفس و جان پیامبر قلمداد شده است. | به اعتقاد [[شیعیان]] این ماجرا علاوه بر حقانیت دعوت پیامبر، فضیلت همراهان آن حضرت را نیز اثبات میکند؛ براین اساس طبق آیه ۶۱ سوره آل عمران که به ماجرای مباهله اشاره دارد، [[علی بن ابیطالب]] (ع) به منزله نفس و جان پیامبر قلمداد شده است. | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
گفتند: به ما نشان بده کسى را که خدا مانند او آفریده باشد در آنچه دیده و شنیدهاى... . | گفتند: به ما نشان بده کسى را که خدا مانند او آفریده باشد در آنچه دیده و شنیدهاى... . | ||
جبرئیل بر پیامبراین آیه را نازل فرمود:«إِنّ مثل عیسى عنداللَّه کمثلِ آم خلقه من ترابٍ ثمّ قال له کن فیکون» <ref>سورهٔ آل عمران: ۵۹.</ref>؛ مثل عیسی(ع) در نزد خدا، همچون آدم (ع)است که او را از خاک آفرید، و سپس به او فرمود: موجود باش. او هم فوراً موجود شد. | جبرئیل بر پیامبراین آیه را نازل فرمود:«إِنّ مثل عیسى عنداللَّه کمثلِ آم خلقه من ترابٍ ثمّ قال له کن فیکون» <ref>سورهٔ آل عمران: ۵۹.</ref>؛ مثل عیسی(ع) در نزد خدا، همچون آدم (ع)است که او را از خاک آفرید، و سپس به او فرمود: موجود باش. او هم فوراً موجود شد. | ||
بنابراین، ولادت مسیح بدون پدر، هرگز دلیل بر | بنابراین، ولادت مسیح بدون پدر، هرگز دلیل بر الوهیّت او نیست.آنان از پذیرفتن حقیقت سر باز زدند و لجاجت ورزیدند <ref>حاکم حسکانی، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل؛ ج۱، ص ۱۵۶-۱۵۵.</ref>. | ||
==مناظرهٔ پیامبر با مسیحیان و نزول آیه «مباهله»== | ==مناظرهٔ پیامبر با مسیحیان و نزول آیه «مباهله»== | ||
خط ۴۸: | خط ۴۶: | ||
مجادله و بحث بین مسیحیان نجران و پیامبر ادامه یافت. پیامبر اکرم با ادلهای روشن و براهینی قاطع گفتارهای باطل آنان را رد میکرد و به سؤالات آنها پاسخ میگفت. اما مسیحیان هم چنان حق را انکار میکردند و بر عقاید باطل خویش اصرار میورزیدند. در این هنگام این آیه نازل شد. | مجادله و بحث بین مسیحیان نجران و پیامبر ادامه یافت. پیامبر اکرم با ادلهای روشن و براهینی قاطع گفتارهای باطل آنان را رد میکرد و به سؤالات آنها پاسخ میگفت. اما مسیحیان هم چنان حق را انکار میکردند و بر عقاید باطل خویش اصرار میورزیدند. در این هنگام این آیه نازل شد. | ||
[[قرآن]] دعوت مسیحیان نجران را به «مباهله» چنین توصیف میکند:«فمن حآجک فیه من بعد ما جاءک من العلم فقل تعالوا ندع ابناءنا وابناءکم ونساءنا ونساءکم وانفسنا وانفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنة الله علی الکاذبین»<ref>سوره آل عمران:۶۱.</ref>؛«هرگاه بعد از علم و دانشی که (درباره مسیح) به تو رسیده (باز) کسانی با تو به محاجه و ستیز برخیزند به آنها بگو: بیائید ما فرزندان خود را دعوت میکنیم، شما هم فرزندان خود را، ما زنان خویش را دعوت میکنیم، شما زنان خود را، ما از نفوس خود دعوت میکنیم، شما هم از نفوس خود. آنگاه مباهله میکنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار میدهیم».<br> | [[قرآن]] دعوت مسیحیان نجران را به «مباهله» چنین توصیف میکند:«فمن حآجک فیه من بعد ما جاءک من العلم فقل تعالوا ندع ابناءنا وابناءکم ونساءنا ونساءکم وانفسنا وانفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنة الله علی الکاذبین»<ref>سوره آل عمران:۶۱.</ref>؛«هرگاه بعد از علم و دانشی که (درباره مسیح) به تو رسیده (باز) کسانی با تو به محاجه و ستیز برخیزند به آنها بگو: بیائید ما فرزندان خود را دعوت میکنیم، شما هم فرزندان خود را، ما زنان خویش را دعوت میکنیم، شما زنان خود را، ما از نفوس خود دعوت میکنیم، شما هم از نفوس خود. آنگاه مباهله میکنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار میدهیم».<br> | ||
==مهلت خواستن مسیحیان نجران== | ==مهلت خواستن مسیحیان نجران== | ||
هنگامى که نمایندگان مسیحیان نجران، پیشنهاد مباهله را از رسول اکرم(ص) شنیدند، به یکدیگر نگاه کرده و | هنگامى که نمایندگان مسیحیان نجران، پیشنهاد مباهله را از رسول اکرم(ص) شنیدند، به یکدیگر نگاه کرده و متحیّر ماندند. آنان مهلت خواستند تا در این باره فکر و اندیشه و مشورت کنند. | ||
مسیحیان وقتی به بزرگان خود مراجعه کردند و از آنها مشورت خواستند، اسقف آنان گفت: فردا بنگرید اگر محمد(ص) با اهل و فرزند خود آمد، از مباهله بپرهیزید و اگر با اصحاب خویش آمد، پس مباهله کنید که کارى از او ساخته نیست<ref>طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ ج۲، ص۷۶۲.</ref>. | مسیحیان وقتی به بزرگان خود مراجعه کردند و از آنها مشورت خواستند، اسقف آنان گفت: فردا بنگرید اگر محمد(ص) با اهل و فرزند خود آمد، از مباهله بپرهیزید و اگر با اصحاب خویش آمد، پس مباهله کنید که کارى از او ساخته نیست<ref>طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ ج۲، ص۷۶۲.</ref>. | ||
طبق آیهٔ مباهله، پیامبر باید فرزندان و زنان خود و کسانی را که مانند نفس خویش باشند به همراه خود میآورد و اینان کسانی نبودند جز [[حسن بن علی]] (ع) و [[حسین بن علی]] (ع) و [[فاطمه]] (س) و [[علی بن ابی طالب]] (ع)<ref>حاکم حسکانی، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، مؤسسه طبع و نشر، ج۱، ص ۱۵۷.</ref>. | طبق آیهٔ مباهله، پیامبر باید فرزندان و زنان خود و کسانی را که مانند نفس خویش باشند به همراه خود میآورد و اینان کسانی نبودند جز [[حسن بن علی]] (ع) و [[حسین بن علی]] (ع) و [[فاطمه]] (س) و [[علی بن ابی طالب]] (ع)<ref>حاکم حسکانی، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، مؤسسه طبع و نشر، ج۱، ص ۱۵۷.</ref>. | ||
خط ۷۸: | خط ۷۴: | ||
==«مباهله» فضیلتی برای اهلبیت== | ==«مباهله» فضیلتی برای اهلبیت== | ||
در آیهٔ شریفه از اهلبیت تعبیر به «انفس» و «نساء» و «ابناء» شده است؛ یعنى از میان همه مردان و زنان و | در آیهٔ شریفه از اهلبیت تعبیر به «انفس» و «نساء» و «ابناء» شده است؛ یعنى از میان همه مردان و زنان و فرزندان فقط این بزرگواران به این تعابیر خوانده شدهاند و این از مناقب ارزشمند برای آنان است؛ به خاطر همین حضرت على (ع) در روز تعیین جانشین برای خلیفه دوم با این منقبت بر اهل شورى استدلال کرد که: «شما را سوگند مىدهم به خدا که هیچ کدام از شما به رسول در نسب نزدیک تر از من هست و غیر از من کسى دیگر در میان شما هست که اولاد او، اولاد رسول الله و نساء او، نساء رسول اللَه باشد»؟ گفتند: نه هیچ کدام از ما این منزلت ندارد.<ref>میر حامد حسین، عبقات الانوار فى امامة الائمة الاطهار؛ ج۱۷، ص ۷۴۶.</ref>. | ||
=منابع= | =منابع= |