پرش به محتوا

حسن بن علی (عسکری): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۰: خط ۵۰:
امام حسن عسکرى(ع) در روز جمعه هشتم ربیع الثانی <ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج ‏2، ص 131، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1417ق؛ ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ج ‏4، ص 422، قم، انتشارات علامه، چاپ اول، 1379ق</ref> سال 232 هجری قمری <ref>شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص 313، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، قم،‏ 1413 ق</ref> به دنیا آمد. پدرش امام دهم حضرت امام هادی(ع) است. در مورد نام مادر آن‌حضرت که [[ام ولد]] <ref> یعنی مادر فرزند، و آن کنیزی است که از مولای خود آبستن شود.</ref> نیز بوده گزارش‌های مختلفی وجود دارد. در برخی از منابع، نام او؛ «حدیث»، «سَوسَن»، <ref>کلینى‏، محمد بن یعقوب بن اسحاق‏، کافی‏، ج 1، ص 503، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق؛ الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص 313</ref> یا «سلیل» <ref>امین عاملی‏، سید محسن، اعیان الشیعة، ج ‏2، ص40، بیروت، دار التعارف للمطبوعات‏، 1403ق</ref> ذکر شده است.
امام حسن عسکرى(ع) در روز جمعه هشتم ربیع الثانی <ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج ‏2، ص 131، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1417ق؛ ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ج ‏4، ص 422، قم، انتشارات علامه، چاپ اول، 1379ق</ref> سال 232 هجری قمری <ref>شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص 313، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، قم،‏ 1413 ق</ref> به دنیا آمد. پدرش امام دهم حضرت امام هادی(ع) است. در مورد نام مادر آن‌حضرت که [[ام ولد]] <ref> یعنی مادر فرزند، و آن کنیزی است که از مولای خود آبستن شود.</ref> نیز بوده گزارش‌های مختلفی وجود دارد. در برخی از منابع، نام او؛ «حدیث»، «سَوسَن»، <ref>کلینى‏، محمد بن یعقوب بن اسحاق‏، کافی‏، ج 1، ص 503، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق؛ الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص 313</ref> یا «سلیل» <ref>امین عاملی‏، سید محسن، اعیان الشیعة، ج ‏2، ص40، بیروت، دار التعارف للمطبوعات‏، 1403ق</ref> ذکر شده است.


بنابر نقلی، [[پیامبر اسلام(ص)]] در سخنی با [[امام علی(ع)]]<ref>ر.ک:مقلاه امام علی(ع)</ref> از ولادت تمام [[امامان]] و از جمله امام یازدهم خبر داده و حضرتشان را چنین توصیف فرمود: «خداوند تبارک و تعالى در صلب امام هادی نطفه‌اى قرار داد که او را نزد خود "حسن" نامید و او را همچون نورى در شهرها قرار داد، در زمین، خلیفه و مایه عزّت امّت جدّش نمود و هادى و راهنماى شیعیانش کرده نزد پروردگارش او را [[شفیع]] آنان نمود. [[خداوند]] او را مایه نقمت و عذاب مخالفان قرار داد و براى دوستانش و کسانى که او را امام خود بدانند، حجّت و برهان گرداند». <ref>شیخ صدوق‏، عیون أخبار الرضا(ع)، ج ‏1، ص 62، تهران، نشر جهان‏، چاپ اول‏، 1378ق</ref>
بنابر نقلی، [[پیامبر اسلام(ص)]] در سخنی با [[امام علی(ع)]]<ref>ر.ک:مقلاه امام علی(ع)</ref> از ولادت تمام [[امامان]] و از جمله امام یازدهم خبر داده و حضرتشان را چنین توصیف فرمود: «خداوند تبارک و تعالى در صلب امام هادی نطفه‌اى قرار داد که او را نزد خود "[[حسن]]" نامید و او را همچون نورى در شهرها قرار داد، در زمین، خلیفه و مایه عزّت امّت جدّش نمود و هادى و راهنماى شیعیانش کرده نزد پروردگارش او را [[شفیع]] آنان نمود. [[خداوند]] او را مایه نقمت و عذاب مخالفان قرار داد و براى دوستانش و کسانى که او را امام خود بدانند، حجّت و برهان گرداند». <ref>شیخ صدوق‏، عیون أخبار الرضا(ع)، ج ‏1، ص 62، تهران، نشر جهان‏، چاپ اول‏، 1378ق</ref>


امام حسن عسکری(ع)، پدر و پدربزرگشان ‏ به «ابن الرضا» نیز معروف بودند. <ref> إعلام الورى بأعلام الهدى، ج 2 ص 131</ref>
امام حسن عسکری(ع)، پدر و پدربزرگشان ‏ به «[[ابن الرضا]]» نیز معروف بودند. <ref> إعلام الورى بأعلام الهدى، ج 2 ص 131</ref>
آن‌حضرت در سال 234 ق و در حالی که دوسال بیشتر نداشتند به همراه پدر با فراخوان متوکّل، به سامرّا رفتند و بالاجبار تا آخر عمر بابرکتشان در همان شهر سکونت گزیدند. <ref>حسنی‏، هاشم معروف، سیرة الائمة الاثنی عشر(ع)، ج ‏3، ص 481، نجف، المکتبة الحیدریة، چاپ اول، 1382ق</ref>
آن‌حضرت در سال 234 ق و در حالی که دوسال بیشتر نداشتند به همراه پدر با فراخوان متوکّل، به سامرّا رفتند و بالاجبار تا آخر عمر بابرکتشان در همان شهر سکونت گزیدند. <ref>حسنی‏، هاشم معروف، سیرة الائمة الاثنی عشر(ع)، ج ‏3، ص 481، نجف، المکتبة الحیدریة، چاپ اول، 1382ق</ref>


امام حسن عسکری(ع) با [[نرجس]] (یا حکیمه) (دختر یشوعا، پسر قیصر [[روم]] که مادرش از اولاد [[حواریّون]] و نسبش به شمعون وصیّ [[حضرت عیسی]]<ref>ر.ک:مقاله حضرت عیسی</ref> می‌رسد) ازدواج نمود. <ref>ابن ابى الثلج بغدادى، محمد بن احمد، تاریخ أهل البیت نقلا عن الأئمة(ع)، ص 125، قم، مؤسسه  آل البیت‏(ع)، چاپ اول‏، 1410ق؛ خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، ص 334، بیروت، البلاغ، 1419ق؛ ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص 208 – 214، قم، دار المعارف الإسلامیة، چاپ اول، 1411ق</ref>
امام حسن عسکری(ع) با [[نرجس]] (یا [[حکیمه]]) (دختر یشوعا، پسر [[قیصر روم]] که مادرش از اولاد [[حواریّون]] و نسبش به [[شمعون]] وصیّ [[حضرت عیسی]]<ref>ر.ک:مقاله حضرت عیسی</ref> می‌رسد) ازدواج نمود. <ref>ابن ابى الثلج بغدادى، محمد بن احمد، تاریخ أهل البیت نقلا عن الأئمة(ع)، ص 125، قم، مؤسسه  آل البیت‏(ع)، چاپ اول‏، 1410ق؛ خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، ص 334، بیروت، البلاغ، 1419ق؛ ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص 208 – 214، قم، دار المعارف الإسلامیة، چاپ اول، 1411ق</ref>


امام حسن عسکری (ع) تنها یک فرزند داشت که او همان [[حضرت مهدی منتظر(عج)]] و آخرین امام [[شیعیان]] می‌باشد. <ref>الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص 339</ref>
امام حسن عسکری (ع) تنها یک فرزند داشت که او همان [[حضرت مهدی منتظر(عج)]] و آخرین امام [[شیعیان]] می‌باشد. <ref>الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص 339</ref>
خط ۶۱: خط ۶۱:
=کنیه و القاب امام حسن عسکری(ع)=
=کنیه و القاب امام حسن عسکری(ع)=


کنیه آن حضرت «أبو محمد» است و این کنیه را امام هادی علیه السلام بر ایشان نهاده اند <ref> اخبار الدول، ص ۱۱۷ . بحرالانساب، ص ۲. تحفۀالانام، ص ۸۶ و النجوم الزاهرة، ج ۳، ص ۳۲</ref> که اشاره به این دارد که فرزند آن حضرت امام منتظر است که [[روایات]] [[ائمه]] پیشین ایشان را همنام [[پیامبر]] معرفی نموده بودند.
کنیه آن حضرت «أبو محمد» است و این کنیه را [[امام هادی (ع)]] بر ایشان نهاده اند <ref> اخبار الدول، ص ۱۱۷ . بحرالانساب، ص ۲. تحفۀالانام، ص ۸۶ و النجوم الزاهرة، ج ۳، ص ۳۲</ref> که اشاره به این دارد که فرزند آن حضرت امام منتظر است که [[روایات]] [[ائمه]] پیشین ایشان را همنام [[پیامبر]] معرفی نموده بودند.


القاب آن حضرت که هر کدام آینه ی صفات برجسته و والای ایشان است، عبارتند از:
القاب آن حضرت که هر کدام آینه ی صفات برجسته و والای ایشان است، عبارتند از:
خط ۶۹: خط ۶۹:
2. هادی: ایشان نماد هدایت و نشانه ی راهیابی و حرکت در صراط مستقیم برای عالمیان بودند. <ref>بحرالانساب، ص ۲</ref>
2. هادی: ایشان نماد هدایت و نشانه ی راهیابی و حرکت در صراط مستقیم برای عالمیان بودند. <ref>بحرالانساب، ص ۲</ref>


3. عسکری: سامرا یک منطقه ی نظامی به شمار می رفت و امام را به خاطر اقامت در آنجا (یا محله ای از آنجا) «عسکری» لقب دادند. لازم به ذکر است همانطور که مورخان تصریح کرده اند، اگر در جایی لقب «عسکری» به تنهایی بکار رود مراد امام حسن عسکری است نه پدرشان. <ref>بحرالانساب، ص ۲</ref>
3. عسکری: سامرا یک منطقه ی نظامی به شمار می رفت و امام را به خاطر اقامت در آنجا (یا محله ای از آنجا) «[[عسکری]]» لقب دادند. لازم به ذکر است همانطور که مورخان تصریح کرده اند، اگر در جایی لقب «عسکری» به تنهایی بکار رود مراد امام حسن عسکری است نه پدرشان. <ref>بحرالانساب، ص ۲</ref>


4. زکی: ایشان شریف ترین و پاک نهادترین انسان روزگار خود بودند جان و دل خود را پاک کرده در راه اعمال نیک پرورش داده بودند. <ref>تحفۀالانام، ص ۸۷ . بحار، ج ۵۰ ، ص ۲۳۶ (و در اخبارالدول و کتب دیگر، الخالص آمده است)</ref>
4. زکی: ایشان شریف ترین و پاک نهادترین انسان روزگار خود بودند جان و دل خود را پاک کرده در راه اعمال نیک پرورش داده بودند. <ref>تحفۀالانام، ص ۸۷ . بحار، ج ۵۰ ، ص ۲۳۶ (و در اخبارالدول و کتب دیگر، الخالص آمده است)</ref>
خط ۷۹: خط ۷۹:
7. سراج: ایشان چراغی بودند در تیرگی ها و مردم را به صلاح و تقوا راهنمایی می کردند. <ref>جوهرة الکلام، ص ۱</ref>
7. سراج: ایشان چراغی بودند در تیرگی ها و مردم را به صلاح و تقوا راهنمایی می کردند. <ref>جوهرة الکلام، ص ۱</ref>
      
      
8. تقی: ایشان پرهیزگارترین انسان زمان خود بودند و بیش از هر کس پاسدار احکام دین و متکی به پروردگار به شمار می رفتند. <ref> سفینۀالبحار، ج ۱، ص ۲۵۹</ref>
8. تقی: ایشان پرهیزگارترین انسان زمان خود بودند و بیش از هر کس پاسدار [[احکام دین]] و متکی به پروردگار به شمار می رفتند. <ref> سفینۀالبحار، ج ۱، ص ۲۵۹</ref>
    
    
9. ابن الرضا: عنوانی است که امام جواد و امام عسکری علیهما السّلام هر دو به آن شهرت یافته اند. <ref>مناقب ابن شهر آشوب، ج ۴، ص ۴۲۱؛ بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۲۳۶؛ نور الابصار، ص ۱۶۶</ref>
9. ابن الرضا: عنوانی است که [[امام جواد]] و امام عسکری علیهما السّلام هر دو به آن شهرت یافته اند. <ref>مناقب ابن شهر آشوب، ج ۴، ص ۴۲۱؛ بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۲۳۶؛ نور الابصار، ص ۱۶۶</ref>


=امامت امام حسن عسکری(ع)=
=امامت امام حسن عسکری(ع)=


حضرت امام هادى(ع) به یکی از [[اصحاب]] خود چنین نوشت: «ابو محمد فرزند من از نظر خلقت و آفرینش، سالم‌ترین افراد آل محمد، و حجتش از همه محکم‌تر، و بزرگ‌ترین فرزند و جانشین من بوده، و رشته امامت و احکام نزد او است، و تو آنچه از من می‌پرسیدى از او بپرس». <ref>الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2،  ص 339</ref>
حضرت امام هادى(ع) به یکی از [[اصحاب]] خود چنین نوشت: «ابو محمد فرزند من از نظر خلقت و آفرینش، سالم‌ترین افراد [[آل محمد]]، و حجتش از همه محکم‌تر، و بزرگ‌ترین فرزند و جانشین من بوده، و رشته امامت و احکام نزد او است، و تو آنچه از من می‌پرسیدى از او بپرس». <ref>الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2،  ص 339</ref>


[[شاهویه بن عبدالله]] می‌گوید: امام دهم(ع) نامه‌ای بدین مضمون برایم نگاشتند که؛ «تو خواستی از امام پرسش کنى و نگران این موضوع هستى، ولی نگران نباش! خداوند مردم را پس از هدایت، سرگردان نمی‌کند ... اینک امام شما بعد از من فرزندم ابومحمد است ...». <ref>الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص  ص 320</ref>
[[شاهویه بن عبدالله]] می‌گوید: امام دهم(ع) نامه‌ای بدین مضمون برایم نگاشتند که؛ «تو خواستی از امام پرسش کنى و نگران این موضوع هستى، ولی نگران نباش! خداوند مردم را پس از هدایت، سرگردان نمی‌کند ... اینک امام شما بعد از من فرزندم ابومحمد است ...». <ref>الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص  ص 320</ref>


به هر حال بعد از شهادت امام هادی(ع) در سال 254 ق، امامت شیعیان به مدت شش سال در دستان باکفایت امام عسکری(ع) بود.
به هر حال بعد از شهادت امام هادی(ع) در سال 254 ق، [[امامت]] [[شیعیان]] به مدت شش سال در دستان باکفایت امام عسکری(ع) بود.


=امام حسن و تربیت شاگردان شایسته=
=امام حسن و تربیت شاگردان شایسته=
خط ۱۰۵: خط ۱۰۵:
==لمنقبة==  
==لمنقبة==  


که مشتمل بر بسیاری از احکام و مسائل [[حلال]] و [[حرام]]<ref>ر.ک:مقاله حرام</ref> است. <ref>آقا بزرگ تهرانى،‏ الذریعة إلى ‏تصانیف ‏الشیعة،ج ‏23، ص 149، قم، اسماعیلیان، 1408ق</ref>
که مشتمل بر بسیاری از [[احکام]] و مسائل [[حلال]] و [[حرام]]<ref>ر.ک:مقاله حرام</ref> است. <ref>آقا بزرگ تهرانى،‏ الذریعة إلى ‏تصانیف ‏الشیعة،ج ‏23، ص 149، قم، اسماعیلیان، 1408ق</ref>


==نامه‌ها==
==نامه‌ها==
confirmed، مدیران
۳۴٬۰۱۰

ویرایش