اصول فقه در مکتب اهل‌سنت (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''اصول‌ فقه‌ در مکاتب‌ اهل‌ سنت‌''' دارای سیر تطور خاصی است. در این میان مکا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶۱: خط ۶۱:
=آثار اصولی‌ِ جدلی‌ در سده ۴ق‌=
=آثار اصولی‌ِ جدلی‌ در سده ۴ق‌=
در سده پیشین‌، نظریات‌ اصولی‌ِ ۳ تن‌ از صاحب‌نظران‌ از مذاهب‌ مختلف‌ - عیسی‌ بن‌ ابان‌ از حنفیان‌، ابن‌راوندی‌ از معتزلیان‌ِ کناره‌جو و داوود پیشوای‌ ظاهریان‌ - موجی‌ از نوشتارهای‌ جدلی‌ در اصول‌ را برانگیخت‌ که‌ عالمانی‌ با گرایشهای‌ متنوع‌ در آن‌ ایفای‌ سهم‌ کردند. به‌ خصوص‌ باید اضافه‌ کرد که‌ در طول‌ سده ۴ق‌، همفکران‌ داوود از ظاهریان‌، به‌ حملات‌ خود نسبت‌ به‌ اصحاب‌ قیاس‌ و نوشتن‌ ردیه‌هایی‌ بر آنان‌ دوام‌ بخشیدند که‌ از میان‌ آنان‌ می‌توان‌ ابوسعید نهربانی‌، ابوالطیب‌ ابن‌خلال‌ و ابواسحاق‌ رباعی‌ را نام‌ برد. <ref>ابن‌ ندیم‌، الفهرست‌، ج۱، ص۲۷۳.</ref> لبه تیز حملات‌ ظاهریان‌ به‌ کاربرد قیاس‌، به‌ طور مشترک‌ متوجه‌ حنفیان‌ و شافعیان‌ بود و همین‌ امر تألیف‌ دفاعیه‌هایی‌ را از سوی‌ عالمان‌ این‌ دو مذهب‌ به‌ عنوان‌ واکنش‌ به‌ دنبال‌ داشت‌.
در سده پیشین‌، نظریات‌ اصولی‌ِ ۳ تن‌ از صاحب‌نظران‌ از مذاهب‌ مختلف‌ - عیسی‌ بن‌ ابان‌ از حنفیان‌، ابن‌راوندی‌ از معتزلیان‌ِ کناره‌جو و داوود پیشوای‌ ظاهریان‌ - موجی‌ از نوشتارهای‌ جدلی‌ در اصول‌ را برانگیخت‌ که‌ عالمانی‌ با گرایشهای‌ متنوع‌ در آن‌ ایفای‌ سهم‌ کردند. به‌ خصوص‌ باید اضافه‌ کرد که‌ در طول‌ سده ۴ق‌، همفکران‌ داوود از ظاهریان‌، به‌ حملات‌ خود نسبت‌ به‌ اصحاب‌ قیاس‌ و نوشتن‌ ردیه‌هایی‌ بر آنان‌ دوام‌ بخشیدند که‌ از میان‌ آنان‌ می‌توان‌ ابوسعید نهربانی‌، ابوالطیب‌ ابن‌خلال‌ و ابواسحاق‌ رباعی‌ را نام‌ برد. <ref>ابن‌ ندیم‌، الفهرست‌، ج۱، ص۲۷۳.</ref> لبه تیز حملات‌ ظاهریان‌ به‌ کاربرد قیاس‌، به‌ طور مشترک‌ متوجه‌ حنفیان‌ و شافعیان‌ بود و همین‌ امر تألیف‌ دفاعیه‌هایی‌ را از سوی‌ عالمان‌ این‌ دو مذهب‌ به‌ عنوان‌ واکنش‌ به‌ دنبال‌ داشت‌.
در میان‌ دفاعیه‌نویسان‌ در محافل‌ حنفی‌، باید از علی‌ بن‌ موسی‌ قمی‌ یاد کرد که‌ از نامدارترین‌ فقیهان‌ اصحاب‌ رأی‌ در عراق‌ بود، اگرچه‌ ابن‌نديم‌ در بيان‌ جايگاه‌ فقهى‌ وی، او را از نقض‌نويسان‌ بر شافعى‌ شمرده‌، اما تنها تأليف‌ اصولى‌ او با عنوان‌ اثبات‌ القياس‌ و الاجتهاد و خبر الواحد <ref>ابن‌ ندیم‌، الفهرست‌، ج۱، ص۲۶۰.</ref> به‌ ویژه‌ در دو بحث‌ دفاع‌ از حجیت‌ قیاس‌ و اخبار آحاد، روی‌ نزاع‌ با داوود داشته‌ است‌.
در میان‌ دفاعیه‌نویسان‌ در محافل‌ حنفی‌، باید از علی‌ بن‌ موسی‌ قمی‌ یاد کرد که‌ از نامدارترین‌ فقیهان‌ اصحاب‌ رأی‌ در عراق‌ بود، اگرچه‌ ابن‌ندیم‌ در بیان‌ جایگاه‌ فقهى‌ وی، او را از نقض‌نویسان‌ بر شافعى‌ شمرده‌، اما تنها تألیف‌ اصولى‌ او با عنوان‌ اثبات‌ القیاس‌ و الاجتهاد و خبر الواحد <ref>ابن‌ ندیم‌، الفهرست‌، ج۱، ص۲۶۰.</ref> به‌ ویژه‌ در دو بحث‌ دفاع‌ از حجیت‌ قیاس‌ و اخبار آحاد، روی‌ نزاع‌ با داوود داشته‌ است‌.


در جناح‌ شافعیه‌، باید از ابوبکر محمد بن‌ اسحاق‌ کاشانی‌ نام‌ برد که‌ خود زمانی‌ از برجسته‌ترین‌ فقیهان‌ ظاهری‌ در مشرق‌ بود و آنگاه‌ که‌ به‌ مذهب‌ شافعی‌ روی‌ آورد، آثاری‌ با عنوان‌ اثبات‌ القیاس‌ و الرد علی‌ داود فی‌ ابطال‌ القیاس‌ را در پاسخ‌ حملات‌ داوود به‌ حجیت‌ قیاس‌ تحریر کرد. <ref>ابن‌ ندیم‌، الفهرست‌، ج۱، ص۲۶۷.</ref> همچنین‌ باید از ابن‌منذر، فقیه‌ مستقل‌، اما نزدیک‌ به‌ شافعی‌ در اوایل‌ سده ۴ق‌ در مکه‌ یاد کرد که‌ در اثری‌ با عنوان‌ اثبات‌ القیاس‌ همین‌ مسیر را پیموده‌ بود. <ref>ابن‌ ندیم‌، الفهرست‌، ج۱، ص۲۶۹.</ref>
در جناح‌ شافعیه‌، باید از ابوبکر محمد بن‌ اسحاق‌ کاشانی‌ نام‌ برد که‌ خود زمانی‌ از برجسته‌ترین‌ فقیهان‌ ظاهری‌ در مشرق‌ بود و آنگاه‌ که‌ به‌ مذهب‌ شافعی‌ روی‌ آورد، آثاری‌ با عنوان‌ اثبات‌ القیاس‌ و الرد علی‌ داود فی‌ ابطال‌ القیاس‌ را در پاسخ‌ حملات‌ داوود به‌ حجیت‌ قیاس‌ تحریر کرد. <ref>ابن‌ ندیم‌، الفهرست‌، ج۱، ص۲۶۷.</ref> همچنین‌ باید از ابن‌منذر، فقیه‌ مستقل‌، اما نزدیک‌ به‌ شافعی‌ در اوایل‌ سده ۴ق‌ در مکه‌ یاد کرد که‌ در اثری‌ با عنوان‌ اثبات‌ القیاس‌ همین‌ مسیر را پیموده‌ بود. <ref>ابن‌ ندیم‌، الفهرست‌، ج۱، ص۲۶۹.</ref>
خط ۱۱۴: خط ۱۱۴:
[[رده: اصول فقه]]
[[رده: اصول فقه]]
[[رده: علوم اسلامی]]
[[رده: علوم اسلامی]]
<references />
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۸۱۰

ویرایش