۲۱٬۹۲۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
===در آثار هنری=== | ===در آثار هنری=== | ||
به عنوان یکی از شخصیتهای محوری حاضر در کربلا، عباس بن علی بهطور گستردهای در مراسم عزاداری محرم گرامی داشته میشود. در مراسم تعزیه، در شب عاشورا یک دور کامل به زندگی و اعمال او از ولادت تا مرگ اختصاص دارد. تمثال عباس بن علی به صورت جنگجویی سوار بر اسبش در بسیاری از آثار چوبی، قلمکار، پردهداری و غیره کشیدهمیشود. یاد عباس، علاوه بر ایران در نقاط دیگر مانند جمهوری آذربایجان، شبه قاره هند و هرجایی که مراسم عاشورا برپا باشد گرامیداشته میشود.علی ربانی خلخالی مینویسد: عباس بن علی نزد شیعیان و حتی بسیاری از سایر پیروان ادیان، شخصیتی معنوی و بسیار ممتاز شمرده میشود و از احترام بسیاری برخوردار است<ref>خوارزمی، مقتل الحسین، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۳۴۸-۳۴۹؛ ابن اعثم الکوفی، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۹۳.</ref>. | به عنوان یکی از شخصیتهای محوری حاضر در کربلا، عباس بن علی بهطور گستردهای در مراسم عزاداری محرم گرامی داشته میشود. در مراسم تعزیه، در شب عاشورا یک دور کامل به زندگی و اعمال او از ولادت تا مرگ اختصاص دارد. تمثال عباس بن علی به صورت جنگجویی سوار بر اسبش در بسیاری از آثار چوبی، قلمکار، پردهداری و غیره کشیدهمیشود. یاد عباس، علاوه بر ایران در نقاط دیگر مانند جمهوری آذربایجان، شبه قاره هند و هرجایی که مراسم عاشورا برپا باشد گرامیداشته میشود.علی ربانی خلخالی مینویسد: عباس بن علی نزد شیعیان و حتی بسیاری از سایر پیروان ادیان، شخصیتی معنوی و بسیار ممتاز شمرده میشود و از احترام بسیاری برخوردار است<ref>خوارزمی، مقتل الحسین، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۳۴۸-۳۴۹؛ ابن اعثم الکوفی، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۹۳.</ref>. | ||
«ماه به روایت آه» نوشته ابوالفضل زرویی نصرآباد عنوان کتابی است که زندگانی و شخصیت عباس بن علی را بیان میکند. نویسنده در این کتاب کوشیده تا از زبان دوازده راوی، ناگفتههایی از قبل و بعد از کشته شدن بیرقدار کربلا را با امانتداری، پایبندی به مستندهای تاریخی و روایی و پرهیز از اغراق، بیان کند. | «ماه به روایت آه» نوشته ابوالفضل زرویی نصرآباد عنوان کتابی است که زندگانی و شخصیت عباس بن علی را بیان میکند. نویسنده در این کتاب کوشیده تا از زبان دوازده راوی، ناگفتههایی از قبل و بعد از کشته شدن بیرقدار کربلا را با امانتداری، پایبندی به مستندهای تاریخی و روایی و پرهیز از اغراق، بیان کند. این نویسنده که به عنوان برگزیده جایزه ادبی کتاب سال عاشورا معرفی شده بود، با نگارش یادداشتی جایزه تندیس برترین اثر را به سید مهدی شجاعی تقدیم کرد. | ||
==القاب== | ==القاب== | ||
قمر بنی هاشم معروفترین لقب وی میباشد. به او بعدها القاب دیگری مانند علمدار، سقای کربلا و بابالحوایج نیز داده شد. | قمر بنی هاشم معروفترین لقب وی میباشد. به او بعدها القاب دیگری مانند علمدار، سقای کربلا و بابالحوایج نیز داده شد. | ||
==پرچمداری در روز عاشورا== | ==پرچمداری در روز عاشورا== | ||
بر اساس تحقیق اردوبادی، اصفهانی در مقاتل الطالبیین | بر اساس تحقیق اردوبادی، اصفهانی در مقاتل الطالبیین <ref>ابوالفرج الاصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۴۰۸ق، ص۹۰.</ref> و <ref>شیخ مفید در الارشاد مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۹۵.</ref> تصریح کردهاند که امام حسین در صبح روز عاشورا پرچم سپاه خود را به دست عباس داده است<ref>اردوبادی، حیاة ابیالفضل العباس، ۱۴۳۶ق، ص۱۸۸-۱۸۹.</ref> بلاذری در انساب الاشراف<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۱۸۷.</ref> و ابونصر بخاری در سرّ السلسلة العلویة <ref>بخاری، سر السلسلة العلویة، ۱۳۸۲ق، ص۸۸-۸۹.</ref> نیز بر پرچمداری حضرت عباس تصریح کردهاند. | ||
===سقایی و آوردن آب=== | ===سقایی و آوردن آب=== | ||
بنابر منابع تاریخی، وقتی عبیدالله بن زیاد، هفتم محرم به عمر بن سعد دستور داد که به حسین(ع) و یارانش اجازه استفاده از آب فرات ندهد، امام حسین، عباس(ع) را فراخواند و سی سوار و بیست پیاده را با او همراه کرد تا مشکها را پر از آب نمایند و به اردوگاه ببرند. عباس(ع) توانست محاصره دشمن را بشکند و آب را به اردوگاه برساند. در این حمله هیچکس از اصحاب و یاران امام حسین شهید نشد، اما افرادی از لشگر عمر بن سعد کشته شدند. | بنابر منابع تاریخی، وقتی عبیدالله بن زیاد، هفتم محرم به عمر بن سعد دستور داد که به حسین(ع) و یارانش اجازه استفاده از آب فرات ندهد، امام حسین، عباس(ع) را فراخواند و سی سوار و بیست پیاده را با او همراه کرد تا مشکها را پر از آب نمایند و به اردوگاه ببرند. عباس(ع) توانست محاصره دشمن را بشکند و آب را به اردوگاه برساند. در این حمله هیچکس از اصحاب و یاران امام حسین شهید نشد، اما افرادی از لشگر عمر بن سعد کشته شدند <ref>بخاری، سر السلسلة العلویة، ۱۳۸۲ق، ص۸۸-۸۹.</ref>. | ||
==نپذیرفتن اماننامهها== | ==نپذیرفتن اماننامهها== | ||
چنانکه در کتاب الفتوح ابناعثم کوفی و مقتل خوارزمی آمده است، دو نفر برای عباس(ع) و برادران او در کربلا اماننامه فرستادند که عباس(ع) و برادرانش هر دو را رد کردند؛ اماننامه نخست را عبدالله بن ابیالمحل بن حزام عامری آورد که برادرزاده امالبنین، مادر عباس(ع) بود. او توانست از عبیدالله بن زیاد اماننامهای برای پسران عمه خود بگیرد و آن را توسط غلام خود برای آنها بفرستد. وقتی عباس(ع) و برادرانش این اماننامه را خواندند، گفتند که ما در امان خداوند هستیم و هیچ نیازی به چنین اماننامه ننگینی نداریم. | چنانکه در کتاب الفتوح ابناعثم کوفی و مقتل خوارزمی آمده است، دو نفر برای عباس(ع) و برادران او در کربلا اماننامه فرستادند که عباس(ع) و برادرانش هر دو را رد کردند؛ اماننامه نخست را عبدالله بن ابیالمحل بن حزام عامری آورد که برادرزاده امالبنین، مادر عباس(ع) بود. او توانست از عبیدالله بن زیاد اماننامهای برای پسران عمه خود بگیرد و آن را توسط غلام خود برای آنها بفرستد. وقتی عباس(ع) و برادرانش این اماننامه را خواندند، گفتند که ما در امان خداوند هستیم و هیچ نیازی به چنین اماننامه ننگینی نداریم<ref>خوارزمی، مقتل الحسین، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۳۴۸-۳۴۹؛ ابن اعثم الکوفی، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۹۳.</ref>. | ||
اماننامه دوم را شمر بن ذی الجوشن در ظهر عاشورا به عباس و برادرانش پیشنهاد کرد و او را با عنوان «پسر عمه» صدا زد، اما جوابی نشنید. امام حسین(ع) به آنها گفت گرچه او فاسق است، اما جوابش را بدهید. شمر به آنها به شرط تسلیم شدن و اطاعت از یزید مژده امان داد. حضرت عباس، او و اماننامهاش را لعنت کرد و گفت: «ای دشمن خدا! مرگ بر تو که ما را به اطاعت از کفر و ترک همراهی برادرم حسین(ع) فرامیخوانی.» | |||
اماننامه دوم را شمر بن ذی الجوشن در ظهر عاشورا به عباس و برادرانش پیشنهاد کرد و او را با عنوان «پسر عمه» صدا زد، اما جوابی نشنید. امام حسین(ع) به آنها گفت گرچه او فاسق است، اما جوابش را بدهید. شمر به آنها به شرط تسلیم شدن و اطاعت از یزید مژده امان داد. حضرت عباس، او و اماننامهاش را لعنت کرد و گفت: «ای دشمن خدا! مرگ بر تو که ما را به اطاعت از کفر و ترک همراهی برادرم حسین(ع) فرامیخوانی.» <ref>ابناثیر، الکامل، ۱۳۷۱ش، ج۱۱، ص۱۶۲.</ref>. | |||
= پانویس = | = پانویس = | ||
[[رده:شخصیتهای اسلام]] | [[رده:شخصیتهای اسلام]] |