پرش به محتوا

قرآن و تمدن سازی نوین اسلامی (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۴: خط ۴۴:
تأکید قرآن در نابرابری عالم و جاهل، حاکی از جایگاه بلند معرفت در تمدنسازی نوین اسلامی است. بدیهی است در این آیات منظور از تقابل میان علم و عدم علم، أعمی و بصیر، أصم و سمیع، تقابل میان انسانهای با معرفت و بی معرفت است. از همینرو خداوند به پیامبرش امر میکند که از درگاه الهی، افزایش علم و معرفت را طلب کند. <ref>(طه(20): 114)</ref> ، و علمی که پیامبر از خداوند طلب میکند همان معرفت و شناخت الهی است، که موجب خشوع و تواضع در برابر خداوند میگردد. <ref>(اسراء (17): 107)</ref>   
تأکید قرآن در نابرابری عالم و جاهل، حاکی از جایگاه بلند معرفت در تمدنسازی نوین اسلامی است. بدیهی است در این آیات منظور از تقابل میان علم و عدم علم، أعمی و بصیر، أصم و سمیع، تقابل میان انسانهای با معرفت و بی معرفت است. از همینرو خداوند به پیامبرش امر میکند که از درگاه الهی، افزایش علم و معرفت را طلب کند. <ref>(طه(20): 114)</ref> ، و علمی که پیامبر از خداوند طلب میکند همان معرفت و شناخت الهی است، که موجب خشوع و تواضع در برابر خداوند میگردد. <ref>(اسراء (17): 107)</ref>   


===جهاد در راه خدا===
===3. جهاد در راه خدا===
سومین شاخصه تمدن نوین اسلامی «جهاد در راه خدا» است. بسیاری از آیات قرآن، جهاد در راه خدا را به عنوان فریضه الهی <ref>(بقره(2): 216)</ref> ، و مجاهدان در راه خدا را انسانهای برگزیده <ref>(حج (22): 78)</ref> ، و برخوردار از اجر عظیم <ref>(نساء (4): 95)</ref> ، و دارای عمل کافی <ref>(احزاب (33): 25)</ref>  معرفی کرده است.
سومین شاخصه تمدن نوین اسلامی «جهاد در راه خدا» است. بسیاری از آیات قرآن، جهاد در راه خدا را به عنوان فریضه الهی <ref>(بقره(2): 216)</ref> ، و مجاهدان در راه خدا را انسانهای برگزیده <ref>(حج (22): 78)</ref> ، و برخوردار از اجر عظیم <ref>(نساء (4): 95)</ref> ، و دارای عمل کافی <ref>(احزاب (33): 25)</ref>  معرفی کرده است.
و در مقابل، فرار از جهاد را اطاعت از کافران <ref>(فرقان (25): 52)</ref> ، انسانهای شبیه مرده <ref>(محمد (47): 20)</ref> ، فاسق <ref>(توبه (9): 24)</ref> ، و نابرابر با مجاهدان <ref>(نساء (4): 95)</ref>  به شمار آورده است.
و در مقابل، فرار از جهاد را اطاعت از کافران <ref>(فرقان (25): 52)</ref> ، انسانهای شبیه مرده <ref>(محمد (47): 20)</ref> ، فاسق <ref>(توبه (9): 24)</ref> ، و نابرابر با مجاهدان <ref>(نساء (4): 95)</ref>  به شمار آورده است.
«وأعدوا لهم ما استطعتم من قوة ومن رباط الخيل ترهبون به عدو الله وعدوكم». <ref>(انفال (8): 60)</ref>  
«وأعدوا لهم ما استطعتم من قوة ومن رباط الخيل ترهبون به عدو الله وعدوكم». <ref>(انفال (8): 60)</ref>  
===4. عدالت===
چهارمین شاخصه تمدن نوین اسلامی «عدالت» است. مفهوم عدل در برابر ظلم و خلاف جَور معنی شده است، لذا این مفهوم به معنای مساوات نیست، بلکه به معنی إنصاف نزدیکتر است. عدالت اصطلاحاً قرار دادن چیزی در موضع اصلیاش معنی شده است:
«وضع الشیء فی موضعه و إعطاء کل ذی حق حقه». <ref>(طباطبایی(1363ش)، ج12ص276؛ جوهری(1368ش)، ج3ص1760)</ref>
در تمدن نوین اسلامی به لحاظ توسعه سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی، عدالت از جایگاه ویژهای برخوردار است، و این معنا در آیات بسیاری از قرآن آمده است. گاه آن را وظیفهی همه انبیاء <ref>(حدید(57): 25)</ref> ، و گاه وظیفه خصوصی پیامبر اسلام <ref>(شوری(42): 15)</ref> ، و زمانی آن را محبوب خداوند<ref>(حجرات(49): 9)</ref>  معرفی میکند. در جامعه متمدن اسلامی به دلیل اینکه عدالت به تقوا نزدیکتر است<ref>(مائده(5): 8)</ref> ، روح جامعه سرشار از عدالتگستری است، تا آنجا که دشمنی با گروه یا حزبی، مانع از اجرای عدالت نمیگردد. <ref>(مائده(5): 8)</ref> ، و اساساً در فرهنگ قرآنی انسان عادل، با ستمگر در یک طراز نمیگنجند. <ref>(نحل(): 76)</ref>
در واقع عدالت وجه باقی و چهره همیشگی اسلام ناب است و در طول تاریخ آنجا که حکومت واقعی اسلام برپا بوده است همچون حکومت رسول گرامی اسلام، و انقلاب اسلامی ایران، مفهوم عدالت از درخشش بینظیری برخوردار بوده است.


<references />
<references />
۱۷۴

ویرایش