ماتریالیسم: تفاوت میان نسخه‌ها

[ویرایش]

‌

ماتریالیسم از نظر لغوی به معنای مادّه‌گرایی و این است که کسی به عوامل مادّی بیش‌تر از عوامل معنوی، اهمّیّت دهد و مادیات را بیش‌تر باور کند. [۱] در این معنا، ماتریالیسم(Materialism )حالتی روانی است که آدمی را به امور معنوی بی توجّه می‌سازد.

[ویرایش]

ماتریالیسم در اصطلاح اعتقاد به این است که همه موجودات جهان، تنها وجود مادّی دارند. این معنا از ماتریالیسم در برابر ایده‌آلیسم جای دارد. [۲]

[ویرایش]

در نظر ماتریالیست‌ها تنها آنچه در تغییر و تبدّل است و در بستر زمان و مکان روی می‌دهد، واقعی است و آنچه از چارچوب احساس و لمس بشر بیرون است، وجود ندارد. [۴]

[ویرایش]

ماتریالیسم در حوزه جامعه‌شناسی نیز تعریف ویژه‌ای دارد و آن، طرح نظریه‌هایی است که روابط اقتصادی را علّت بنیادی پدیده‌های اجتماعی می‌شمارند. [۵]

[ویرایش]

اپیکور معرفت حسی را بنیاد هر گونه معرفت می‌پنداشت. او معتقد بود که هر چه به ادراک حسی درنمی‌آید، پذیرفتنی نیست و از این رو، در نظر او اعتقاد به خدایان مادی وجهی نداشت. [۹]

[ویرایش]

احیای تفکر ماتریالیستی را می‌توان از قرن ۱۷م. دانست. توماس هابس معتقد بود که هر چه ما تصور می‌کنیم متناهی است؛ پس امر نامتناهی وجود ندارد. آدمی نمی‌تواند اندیشه‌ای به ذهن آوَرَد مگر از آنچه به حس در می‌آید و در زمان و مکان خاص می‌گنجد. [۱۰]

[ویرایش]

قرن ۱۸ و ۱۹م. اوج رشد و توسعه مادّه‌گرایی بود. فیلسوفانی همانند لامتری، هولباخ، انگلس و مارکس توفیق یافتند که با طرح تئوری‌های ماتریالیستی هواخواهان فراوانی بیابند.

[ویرایش]

مادّه‌گرایی در قرن ۱۹ م.ت حوّلات بسیاری را در جهان رقم زد؛ امّا دیری نپایید که روی به افول نهاد؛ چونان که امروزه بسیاری از صاحب‌نظران، به پوچی مبانی ماتریالیسم اعتراف کرده، آن را شکست خورده می‌دانند. [۱۱]

[ویرایش]