دیوبندیه حیاتی و مماتی: تفاوت میان نسخه‌ها

مير بلوچ (توحيدي) در کتاب نغمه‏ هاي توحيدي درباره تشبیه عمل متوسلين با عمل مشركين بت ‏پرست زمان پيامبر، می‏ گوید: رسول الله(صلی الله علیه و آله وسلم) می‏ فرمود: «اي مردم فقط از يك معبود (خداي تعالي) حاجت بخواهيد! مشركين می ‏گفتند: « آیا او چندین خدای ما را منحصر به یک خدا کرده (و به معبود یگانه دعوت می‌کند)؟ این بسیار تعجب آور و حیرت انگیز است »<ref>ص، آیه5</ref> ‏ ما را منحصر به يك خدا كرده، همانا اين بسيار تعجب ‏آور است.   

مولوی محمد عثمان قلندرزهی، ‌امام جمعه اهل‌سنت خاش درباره شفاعت می گوید: مشفوع عنه در روز قیامت، ذات الله تعالی بوده و انبیاء، قرآن، حافظان قرآن، علماء و… شافع هستند که هر يك از آنها به نوبه‌ی خود به درگاه الله تعالی سفارش می‌كنند. البته هيچ‌كدام از شفاعت‌کنندگان در روز قیامت اختيار تام و قدرت مطلقه ندارند، بلکه اختيار كلی و قدرت مطلق، فقط الله تعالی‌ است، چنان که قرآن کریم می‌فرماید: « آن روز هیچ کس برای کسی قادر بر هیچ کار نیست و تنها حکم و فرمان در آن روز با خدای یکتاست.»<ref>انفطار/19</ref> خداوند متعال به هيچ‌يك از انبياء،علما، حفاظ، ملائكه و… به طور كامل اختيار مطلق  نداده است، بلکه حكم و فيصله در آن روز فقط برای الله تعالی است.

مولوی غیاثی، شفاعت را تقسیم می کند و می نویسد: شفاعت بر سه نوع است :1. شفاعت وجاهت؛ يعني از وجاهت و اقتدار كسي مرعوب شده با اكراه سفارش او را بپذيرد؛

حكم: درباره شخصي چنين عقيده‌اي داشتن كه او نزد خدا چنين شفاعت و سفارشي مي‌كند، كفر است.

دليل: حضرت شاه محمد اسماعيل شهيد مي‏نويسد: «اين نوع سفارش در بارگاه الله تعالى هرگز انجام نمي‌شود، هر شخصي نبي يا ولي يا امامي يا شهيدي يا فرشته‏اي يا پيري را در بارگاه الله تعالى اين گونه شفيع بداند از مشركين اصيل است و بسيار نادان است و او معناي بزرگي مالك الملك را ندانسته».

2- شفاعت محبت؛ يعني بخاطر محبت و عشق كسي مجبور و ناچار شده با اكراه سفارشش را بپذيرد؛

حكم: اعتقاد داشتن به اين نوع شفاعت به دربار ايزدي نيز كفر است.  

دليل: حضرت شاه محمد اسماعيل شهيد مي‏نويسد:«اين نوع شفاعت در بارگاه تعالى به هيچ صورت ممكن نيست، اعتقاد داشتن به چنين شفيعي در بارگاه خدا شرك محض است».

3- شفاعت بالإذن . يعني رضايت و تمايل پادشاه را درباره‌ي معاف كردن شخصي درك كرده سفارش كردن.

حكم: اين گونه سفارش نزد اهل سنت و جماعت جايز مي‌باشد و در اين سفارش دو فايده وجود دارد:

1-‌ احترام به قانون . 2-‌ اكرام شفيع.  

حضرت شاه محمد اسماعيل ، قسم سوم را می پذیرد و  مي‌نويسد: «اين گونه شفاعت نزد الله‌ تعالي مي‌شود و شفاعت نبي و ولي كـه در قرآن و حديث مذكور است به همين معني است».