حجر اسماعیل: تفاوت میان نسخه‌ها

حجر اسماعیل (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۳۲

۸٬۶۷۸ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۲ سپتامبر ۲۰۲۱

بدون خلاصۀ ویرایش

Hoosinrasooli

confirmed، مدیران

۳۶٬۹۷۱

ویرایش

@@ خط ۷۸: / خط ۷۸: @@
 بر حسب نقل ابن سعد، اسماعیل به هنگام مرگ مادر، جوانی بیست ساله بود و مادرش در سن نود سالگی وفات یافت. <ref> الطبقات الکبری، ج 1، ص 52</ref>
+==اسماعیل==
+مشیت الهی بر آن قرار گرفت که سرانجام [[مضجع اسماعیل]] در کنار [[بیت خدا]] قرار گیرد، و خانه او مدفن وی گردد و در جوار مادر رنج کشیدهاش بیارمد. دفن اسماعیل در حجر، مشهور و بلکه از مسلّمات تاریخ است که در جوامع روایی و کتب تاریخی و برخی تفاسیر بدان تصریح شده است، از جمله:
+شیخ کلینی بسندش از [[مفضل بن عمر]]، از امام صادق (ع) روایت کرده است: الحجر بیت اسماعیل وفیه قبر هاجر و قبر اسماعیل <ref>الکافی، الفروع، ج 4، ص 210، ح 14</ref>; حجر خانه اسماعیل است و در آن قبر هاجر و قبر اسماعیل قرار دارد.
+[[صاحب وسائل]] به نقل از [[علل الشرائع]] از امام صادق (ع) نقل کرده است: ...وتوفی اسماعیل بعده و هو ابن ثلاثین و مأة سنة، فدفن فی الحجر مع امّه )<ref> وسائل الشیعه، ج 9، ص 431، ح 8; جامع احادیث الشیعه ج 10، ص 26، ح 48</ref>; اسماعیل بعد از او (ابراهیم) در سن یکصد و سی سالگی وفات یافت و در جوار مادرش در حجر دفن شد.
+[[قطب الدین راوندی]]  نیز روایت کرده است: ... ودفن بالحجر مع امّه <ref>قصص الانبیاء، ص 113، ح 112</ref>; ...و اسماعیل با مادرش در حجر دفن گردید.
+و از مورخین نیز ابن سعد به نقل از [[ابوجهم به حذیفة بن غانم]]،<ref>الطبقات الکبری، ج 1، ص 52</ref> و [[ابن هشام]] در سیره خود <ref> السیرة النبویه، ج 1، ص 6</ref> همین مضمون را نقل نمودهاند.
+ابن سعد به اسنادش از [[اسحاق بن عبداللّه بن ابی فروه]] نقل میکند که قبر هیچ یک از پیامبران به جز سه تن از آنان، دانسته نیست:
+ـ قبر اسماعیل که در زیر ناودان (حجر) ما بین رکن و بیت است،
+ـ قبر هود،
+ـ قبر [[رسول خدا (ص)]].<ref>الطبقات الکبری، ج 1، ص 52</ref> گرچه حصر این نقل، خالی از اشکال نیست، ولی بر اساس آن معلوم میشود که اسماعیل از پیامبران انگشت شماری است که موقعیت قبر او مشخص و معلوم است.
+از [[طیبی]] در شرح [[مشکوة]]، در مورد جواز خواندن [[نماز]] در کنار قبور صلحا، بخاطر برخورداری از عنایت الهی چنین استدلالی نقل شده است: الا یری ان مرقد اسماعیل فی الحجر فی المسجد الحرام والصلاة فیه أفضل <ref>بحار الانوار، ج 82، ص 56</ref>; مگر ملاحظه نمیشود که قبر اسماعیل در حجر داخل مسجد الحرام است، و نماز در آن برتر از جای دیگر است.
+[[قرطبی]] از [[ابن عباس]] روایت کرده است که قبر اسماعیل در میان حجر و قبر [[شعیب]] مقابل حجرالأسود است. <ref>الجامع لأحکام القرآن، ج 2، ص 88</ref>
+در [[شفاء الغرام]] نیز، از [[ابن اسحاق]]، دفن اسماعیل در حجر نقل شده است. <ref> شفاء الغرام، ج 2، ص 14</ref>
+در اخبار [[مکه]] بعد از نقل مطلبی پیرامون فضیلت حجر مینویسد:
+وفی ذلک الموضع توفی. قال خالد فیرون ان ذلک الموضع ما بین المیزاب الی باب الحجر الغربی فیه قبره ; <ref>اخبار مکه، ج 1، ص 312</ref>
+او (اسماعیل) در آن مکان (حجر) وفات یافت. خالد میگوید: آن مکان، بین ناودان
+ تا در غربی حجر است و [[قبر]] وی در آن قرار دارد، آنگاه به مسأله حفر حجر توسط [[ابن زبیر]] به هنگام بازسازی کعبه اشاره میکند و مینویسد: در حین حفاری حجر، به یک سنگ سبز برمیخورند، هیچ یک از [[قریش]] نمیدانند که آن چیست، [[عبدالله بن صفوان]] به ابن زبیر میگوید: این قبر اسماعیل است، مواظب باش که این سنگ را از جای خود حرکت ندهی، و ابن زبیر چنان کرد.
+همچنین در این کتاب، از ابن اسحاق مطلبی مبنی بر وجود قبر اسماعیل و مادرش در حجر نقل شده است. <ref>اخبار مکه، ج 1،ص 313</ref>
+با توجه به مطالب نقل شده، معلوم میشود آنچه را که [[مسعودی]] در [[مروج الذهب]] آورده، خالی از ضعف نیست. او مینویسد:
+وکان عُمْر اسماعیل الی ان قبضه اللّه الیه مأة سنة و سبعاً و ثلاثین سنة، و دفن بالمسجد الحرام فی الموضع الذی کان فیه الحَجَر الأسود.<ref>مروج الذهب چاپ بیروت، ج 1 ، ص 75 و چاپ مصر ج 1، ص 62</ref>
+سن اسماعیل به هنگام قبض روح، یکصد و سی و هفت سال بود، و در [[مسجد الحرام]] در جایی که [[حجر الأسود]] در آن بود، دفن شد .
+این ترجمه، بنا بر ناقصه بودن کان است. احتمال تصحیف و زیادتی کلمه اسود علاوه بر آن که مشکل را حل نمیکند، با ملاحظه نسخ متعدد کتاب مردود است، البته اگر دلیلی بیابیم که به هنگام بنای کعبه، حجرالأسود در محل حجر اسماعیل مدفون بود، و پس از استخراج آن توسط ابراهیم، در رکن اسود (شرقی) قرار داده شد اختلافی بین کلام مسعودی با دیگران به وجود نمیآمد; چه آن که در آن صورت معنای کلام وی اینگونه میشد: اسماعیل در همان جایی که قبلا حجر الأسود بود ـ یعنی حِجْر ـ دفن گردید لیکن دلیلی بر این سخن یافت نشد، در این مورد آنچه که از روایات استفاده میشود، دو امر است:
+ـ بر طبق نقل از [[علل الشرائع]] از ا[[میرالمؤمنین(ع)]] ابراهیم بواسطه [[وحی الهی]] و با کمک فرزندش اسماعیل، [[حجرالاسود]] را از کوه [[ابو قبیس]] استخراج کرد. <ref>بحارالانوار، ج 99، ص 217، ح 1</ref>
+ـ بر حسب نقل تفسیر [[علی بن ابراهیم قمی]]، اسماعل حجرالأسود را از ذی طوی نقل داده و بعد از بالا رفتن به آسمان، ابراهیم آن را اخذ کرد. <ref>تفسیر القمی، ج 1، ص 62، از او بحارالانوار ج 99، ص 38، ح 15</ref> بنابراین، آن توجیه کار ساز نیست.
+و اگر کان را تامه بگیریم; همانگونه که برخی از نسخه های مروج الذهب نیز این احتمال را تقویت میکند ـ معنای عبارت مسعودی چنین میشود: وی در آن جایی که حجر الأسود است دفن گردید . در جای دیگر کتاب اینگونه آمده است:
+فدفن فی المسجد الحرام حیال الموضع الذی فیه الحجر الأسود <ref>مروج الذهب (چاپ بیروت)، ج 2، ص 21، و چاپ مصر، ج 2، ص 48</ref> او در نزدیکی حجر الأسود دفن شد و چون این نقل با نصوص و شهرت مسلم مقابل معارض است قابل اعتنا نیست.
+سنّ اسماعیل را یکصد و بیست، <ref>بحارالانوار، ج 12، ص 113 (بنقل از کمال الدین) ـ اثبات الوصیه 35 ـ این قول، مختار علامه مجلسی است</ref> یکصد و سی <ref>علل الشرائع، ج 1، ص 38، از او بحار الانوار ج 12، ص 79 ،ح 8 ـ قصص الأنبیاء (راوندی)، ص 113، ح 112; شفاء الغرام، ج 2 ،ص 14 (بنقل از ابن اسحاق)</ref> و یکصد و سی و هفت سال <ref>مروج الذهب (چاپ بیروت)، ج 1، ص 75</ref> گفته اند.
 =پانویس=