۸۸٬۳۰۰
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ك' به 'ک') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
=زندگی سید محسن حکیم= | =زندگی سید محسن حکیم= | ||
سیدمحسن حکیم در ۱۳۰۶ق در [[نجف]] | سیدمحسن حکیم در ۱۳۰۶ق در [[نجف]] در خانوادهای متولد شد. پدرش، سیدمهدی حکیم، از عالمان نجف دانسته شده است. محسن، در شش سالگی پدرش را از دست داد.<ref>قاسمی، ساختار سیاسی - اجتماعی شیعیان عراق، ۱۳۹۳ش، ص۱۶۳-۱۶۴</ref> حکیم، ۱۰ پسر و چهار دختر داشت. یوسف، محمدرضا، محمدمهدی، کاظم، محمدباقر، عبدالهادی، عبدالصاحب، علاءالدین، عبدالعزیز، و محمدحسین، پسران او هستند. | ||
سالهای پایانی زندگی سیدمحسن با حبس خانگی و سختگیری بر حوزه علمیه و شیعیان [[عراق]] | سالهای پایانی زندگی سیدمحسن با حبس خانگی و سختگیری بر حوزه علمیه و شیعیان [[عراق]] و مقاومت وی همراه بود؛ چرا که پس از کودتای حسنالبکر، فشارهای حزب بعث بر حکیم بیشتر شد و حزب بعث تلاش کرد او تسلیم شود.<ref>تبرّائیان، احیاگر حوزه، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۸۱-۵۶۲</ref> سیدمحسن طباطبایی حکیم سرانجام در ۲۷ ربیعالاول، ۱۳۹۰ق<ref>حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۸۷</ref>، در ۸۴ سالگی، بر اثر بیماری در بغداد درگذشت. پیکر او از بغداد تا کربلا و سپس تا نجف تشییع شد و در مسجد هندی و در کنار کتابخانهاش، به خاک سپرده شد.<ref>علیصغیر، اساطین المرجعیة العُلیا فی النجف الاشرف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۱۶۲-۱۶۵</ref> | ||
=دلیل شهرت به حکیم= | =دلیل شهرت به حکیم= | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
=تحصیلات یتیم نجف محسن حکیم= | =تحصیلات یتیم نجف محسن حکیم= | ||
یتیم نجف پس از پدر، سید محمود، برادر بزرگتر اندوه یتیمى از چهره محسن زدود، وى را به حفظ و قرائت [[قرآن کریم]] مشتاق ساخت . سید محسن در نه سالگى به درسهاى حوزه روى آورد و سید محمود، به عنوان نخستین استاد،بردار کوچکش را در آموختن ادبیات ، منطق و بخشهایى از [[فقه]] | یتیم نجف پس از پدر، سید محمود، برادر بزرگتر اندوه یتیمى از چهره محسن زدود، وى را به حفظ و قرائت [[قرآن کریم]] مشتاق ساخت . سید محسن در نه سالگى به درسهاى حوزه روى آورد و سید محمود، به عنوان نخستین استاد،بردار کوچکش را در آموختن ادبیات ، منطق و بخشهایى از [[فقه]] و اصول یارى داد. | ||
یتیم نجف سپس در شمار شاگردان شیخ صادق بن حاج مسعود بهبهانى و شیخ صادق جواهر جاى گرفت و توانست سه سال پیش از وفات آخوندخراسانى به درس خارج آن فقیه فرزانه راه یابد. در سال ۱۲۸۷ همزمان با درگذشت آخوند خراسانى در محفل درس آقا ضیاالدین عراقى حضور یافت و دو دوره اصول آن بزرگوار را درک کرد. آنگاه به درس فقه شیخ على باقر جواهرى شتافته ، پنج سال از دریاى دانش آن فقیه پارسا کامیاب شد. | یتیم نجف سپس در شمار شاگردان شیخ صادق بن حاج مسعود بهبهانى و شیخ صادق جواهر جاى گرفت و توانست سه سال پیش از وفات آخوندخراسانى به درس خارج آن فقیه فرزانه راه یابد. در سال ۱۲۸۷ همزمان با درگذشت آخوند خراسانى در محفل درس آقا ضیاالدین عراقى حضور یافت و دو دوره اصول آن بزرگوار را درک کرد. آنگاه به درس فقه شیخ على باقر جواهرى شتافته ، پنج سال از دریاى دانش آن فقیه پارسا کامیاب شد. | ||
خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
=اساتید محسن حکیم= | =اساتید محسن حکیم= | ||
حکیم در ۱۳۲۷ق، فراگیری دروس عالی حوزه (دوره خارج) را آغاز کرد و نزد آخوند خراسانی، آقاضیاء عراقی، شیخ علی جواهری، محمدحسین نائینی و ابوتراب خوانسانی، [[فقه]] | حکیم در ۱۳۲۷ق، فراگیری دروس عالی حوزه (دوره خارج) را آغاز کرد و نزد آخوند خراسانی، آقاضیاء عراقی، شیخ علی جواهری، محمدحسین نائینی و ابوتراب خوانسانی، [[فقه]] و اصول و رجال را فراگرفت و به درجه اجتهاد رسید. در اخلاق، از سیدمحمدسعید حبوبی، باقر قاموسی، سید علی قاضی طباطبایی، ملا حسینقلی همدانی و شیخ علی قمی بهره برد.<ref>سراج، الامام محسن الحکیم، بیروت، ج۱، ص۲۷-۲۸؛ تبرائیان، مرجع مجدد امام حکیم، ۱۳۹۰ش، ص۳۵.</ref> | ||
=شاگردان سید محسن حکیم= | =شاگردان سید محسن حکیم= | ||
خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
==حقائقالاصول== | ==حقائقالاصول== | ||
اثر | اثر دیگرایشان حقائقالاصول شرحی است بر کفایه الاصول اثر مهم استاد او آخوند خراسانی در اصول فقه . | ||
==نهج الفقاهه== | ==نهج الفقاهه== | ||
خط ۱۲۰: | خط ۱۲۰: | ||
=اقدامات سید محسن حکیم در ساماندهی حوزه= | =اقدامات سید محسن حکیم در ساماندهی حوزه= | ||
در دوره زعامت آیتاللّه حکیم و با کوشش او حوزههای علمی شیعه ، به ویژه حوزه نجف، به پیشرفت کمّی و کیفی چشمگیری دست یافتند و امور اداری آنها نظم بهتری یافت. تعدادی از اقدامات او در اینباره بدین قرار است: برنامهریزی و تلاش به منظور افزایش شمار طلاب، چنانکه فقط در حوزه نجف شمار طلاب از ۱۲۰۰ تن به حدود ۸۰۰۰ تن رسید؛ تأسیس مدرسه علوم اسلامی | در دوره زعامت آیتاللّه حکیم و با کوشش او حوزههای علمی شیعه ، به ویژه حوزه نجف، به پیشرفت کمّی و کیفی چشمگیری دست یافتند و امور اداری آنها نظم بهتری یافت. تعدادی از اقدامات او در اینباره بدین قرار است: برنامهریزی و تلاش به منظور افزایش شمار طلاب، چنانکه فقط در حوزه نجف شمار طلاب از ۱۲۰۰ تن به حدود ۸۰۰۰ تن رسید؛ تأسیس مدرسه علوم اسلامی و غنابخشیدن به دروس حوزه با برقراری درسهایی چون فلسفه ، کلام ، تفسیر و اقتصاد ، برنامهریزی برای آشنا شدن طلاب با اندیشههای الحادی، مانند مارکسیسم ، و توجه دادن بزرگان حوزه به خطر آنها؛ تمرکززدایی از حوزه و گسترش حوزههای علمیه در شهرها و مناطق دوردست و سایر کشورها، مانند پاکستان، عربستان و کشورهای افریقایی؛ و اهتمام به تسهیلات و ملزومات تحصیل و اسکان طلاب خارجی، از جمله اختصاص مدرسهای در نجف به طلاب هندی و مدرسهای به طلاب افغانی و تبتی. <ref>علیاحمد بَهادلی، الحوزة العلمیة فیالنجف: معالمها و حرکتها الاصلاحیة، ج۱، ص۳۴۲، ۱۳۳۹ـ۱۴۰۱ه/ ۱۹۲۰ـ۱۹۸۰م، بیروت ۱۴۱۳/ ۱۹۹۳</ref> | ||
=عرصه سیاست و سید محسن حکیم= | =عرصه سیاست و سید محسن حکیم= | ||
خط ۱۵۸: | خط ۱۵۸: | ||
</ref> | </ref> | ||
=نظرسید محسن حکیم در مورد | =نظرسید محسن حکیم در مورد فلسطین= | ||
سال 1338 براى مسلمانان سالى ناگوار بود. شاه سرانجام پرده هاى | سال 1338 براى مسلمانان سالى ناگوار بود. شاه سرانجام پرده هاى تزویر کنار زده، رژیم اشغالگر قدس را به رسمیت شناخت. مرجع بیدار شیعه ضمن نامه اى به آیة الله بهبهانى در تهران، نگرانى خویش را آشکار ساخت. علاوه بر این آن بزرگوار بهره گیرى از کمکهاى مردمى در راه آزادى فلسطین را ستود و دورى مسلمانان از اسلام را سبب اصلى مشکل فلسطین شمرد.<ref>دماء العلماء فى طريق الجهاد، ص51 - 50</ref> | ||
=سالهای پایانی زندگی سید محسن حکیم= | =سالهای پایانی زندگی سید محسن حکیم= |