پرش به محتوا

شاخص توسعه انسانی جهان اسلام (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ك' به 'ک')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
شاخص توسعه انسانی [[جهان اسلام]]، مقاله ای است که اطلاعاتی کلی و مختصر در مورد توسعه انسانی کشورهای اسلامی ارائه می کند.
شاخص توسعه انسانی [[جهان اسلام]] مقاله ای است که اطلاعاتی کلی و مختصر در مورد توسعه انسانی کشورهای اسلامی ارائه می کند.
=شاخص توسعه انسانى جهان اسلام=
=شاخص توسعه انسانى جهان اسلام=
در گذشته در ارزيابى ميزان توسعه يافتگى کشورها تنها ثروت اقتصادى به عنوان شاخص ملاک قرار مى‏گرفت؛ ولى از سال 1991 ميلادى سازمان ملل متحد در برنامه عمرانى خود <ref>UNDP</ref>  
در گذشته در ارزیابى میزان توسعه یافتگى کشورها تنها ثروت اقتصادى به عنوان شاخص ملاک قرار مى‏‌گرفت؛ ولى از سال 1991 میلادى سازمان ملل متحد در برنامه عمرانى خود <ref>UNDP</ref>  
اين شاخص را تغيير داد. بر اين اساس شاخص توسعه انسانى .<ref>Human Development Index</ref>  
این شاخص را تغییر داد. بر این اساس شاخص توسعه انسانى .<ref>Human Development Index</ref>  
که به صورت خلاصه HDI ناميده مى‏شود، جدولى است تناسبى که در آن، کشورهاى جهان بر اساس فاکتورهايى از جمله: درآمد سرانه واقعى، نرخ باسوادى، آموزش، بهداشت، تغذيه و اميد به زندگى در بدو تولد مورد مقايسه قرار مى‏گيرند.
که به صورت خلاصه HDI نامیده مى‏‌شود، جدولى است تناسبى که در آن، کشورهاى جهان بر اساس فاکتورهایى از جمله: درآمد سرانه واقعى، نرخ باسوادى، آموزش، بهداشت، تغذیه و امید به زندگى در بدو تولد مورد مقایسه قرار مى‏گیرند.
بر اساس اين برنامه اگر براى مردم يک کشور حداکثر اميد به زندگى 85 سال، و همه جمعيت آن با سواد، و ميانگين تحصيلات واجدين شرايط 15 سال، يعنى در حدود ليسانس باشد، و قدرت اقتصادى سرانه مردم برابر با چهل هزار دلار در سال باشد، اين کشور از لحاظ انسانى، توسعه يافته است و شاخص توسعه انسانى آن برابر يک مى‏باشد. اما اگر در کشورى اميد به زندگى 25 سال و همه مردم بى سواد باشند و قدرت اقتصادى سرانه مردم برابر با دويست دلار در سال باشد، شاخص توسعه انسانی آن کشور برابر با صفر خواهد بود.  
بر اساس این برنامه اگر براى مردم یک کشور حداکثر امید به زندگى 85 سال، و همه جمعیت آن با سواد، و میانگین تحصیلات واجدین شرایط 15 سال، یعنى در حدود لیسانس باشد، و قدرت اقتصادى سرانه مردم برابر با چهل هزار دلار در سال باشد، این کشور از لحاظ انسانى، توسعه یافته است و شاخص توسعه انسانى آن برابر یک مى‏باشد. اما اگر در کشورى امید به زندگى 25 سال و همه مردم بى سواد باشند و قدرت اقتصادى سرانه مردم برابر با دویست دلار در سال باشد، شاخص توسعه انسانی آن کشور برابر با صفر خواهد بود.  
سازمان ملل متحد، بر اساس اين برنامه، کشورها را از لحاظ شاخص توسعه انسانى به چهار دسته تقسيم نموده است:
سازمان ملل متحد، بر اساس این برنامه، کشورها را از لحاظ شاخص توسعه انسانى به چهار دسته تقسیم نموده است:
1. کشورهايى که در رده‏هاى بسیار بالاى شاخص توسعه انسانى قرار دارند، کشورهايى هستند که رتبه بالاتر از 800/0 را دارا باشند.
1. کشورهایى که در رده‏هاى بسیار بالاى شاخص توسعه انسانى قرار دارند، کشورهایى هستند که رتبه بالاتر از 800/0 را دارا باشند.
2. کشورهايى که در رده‏هاى بالای شاخص توسعه انسانی قرار می‌گیرند، کشورهايى هستند که رتبه بيشتر از 700/0 تا 799/0 را دارا باشند.
2. کشورهایى که در رده‏هاى بالای شاخص توسعه انسانی قرار می‌گیرند، کشورهایى هستند که رتبه بیشتر از 700/0 تا 799/0 را دارا باشند.
3. کشورهایی که در رده متوسط قرار می‌گیرند، کشورهایی هستند که رتبه بیشتر از 500/0و کمتر از 700/0 را دارا باشندو
3. کشورهایی که در رده متوسط قرار می‌گیرند، کشورهایی هستند که رتبه بیشتر از 500/0و کمتر از 700/0 را دارا باشندو
4. کشورهایی که رتبه آنان زير 500/0 باشد، در رده‏هاى پايين قرار می گیرند.
4. کشورهایی که رتبه آنان زیر 500/0 باشد، در رده‏هاى پایین قرار می گیرند.
بر اين اساس، بر اساس آنچه در سال 2018 از سوی «برنامه عمران ملل متحد» منتشر شد، کشورهاى اسلامى که به لحاظ توسعه انسانی در گروه اول قرار دارند، به ترتیب شاخص بالاتر عبارتند از: قطر، برونئی دار السلام، عربستان سعودی، بحرین، امارات متحده عربی، عمان، کویت، مالزی و قزاقستان.
بر این اساس، بر اساس آنچه در سال 2018 از سوی «برنامه عمران ملل متحد» منتشر شد، کشورهاى اسلامى که به لحاظ توسعه انسانی در گروه اول قرار دارند، به ترتیب شاخص بالاتر عبارتند از: قطر، برونئی دار السلام، عربستان سعودی، بحرین، امارات متحده عربی، عمان، کویت، مالزی و قزاقستان.
کشورهایی که در گروه دوم قرار دارند، به ترتیب شاخص بالاتر عبارتند از: ایران، ترکیه، آلبانی، بوسنی و هرزه‌گوین، آذربایجان، لبنان، الجزایر، کوزوو، اردن، تونس، مالدیو، ازبکستان، لیبی، و ترکمنستان.
کشورهایی که در گروه دوم قرار دارند، به ترتیب شاخص بالاتر عبارتند از: ایران، ترکیه، آلبانی، بوسنی و هرزه‌گوین، آذربایجان، لبنان، الجزایر، کوزوو، اردن، تونس، مالدیو، ازبکستان، لیبی، و ترکمنستان.
کشورهایی که در گروه سوم قرار دارند، به ترتیب شاخص بالاتر عبارتند از: مصر، اندونزی، فلسطین، عراق، قرقیزستان، مراکش، تاجیکستان، بنگلادش، و پاکستان.
کشورهایی که در گروه سوم قرار دارند، به ترتیب شاخص بالاتر عبارتند از: مصر، اندونزی، فلسطین، عراق، قرقیزستان، مراکش، تاجیکستان، بنگلادش، و پاکستان.
کشورهایی که در گروه چهارم قرار می‌گیرنند، به ترتیب شاخص بالاتر عبارتند از: سوریه، نیجریه، موریتانی، سنگال، کومور، سودان، افغانستان، جیبوتی، گامبیا، گینه، یمن، اریتره، مالی، بورکینافاسو، سیرالئون، چاد، نیجر، و سومالی.  <ref>Human Development Report 2018</ref>
کشورهایی که در گروه چهارم قرار می‌گیرنند، به ترتیب شاخص بالاتر عبارتند از: سوریه، نیجریه، موریتانی، سنگال، کومور، سودان، افغانستان، جیبوتی، گامبیا، گینه، یمن، اریتره، مالی، بورکینافاسو، سیرالئون، چاد، نیجر، و سومالی.  <ref>Human Development Report 2018</ref>
نام کشور صحرا نیز اصلاً در گزارش نیامده و لذا شاخص توسعه انسانی آن مشخص نیست.
نام کشور صحرا نیز اصلاً در گزارش نیامده و لذا شاخص توسعه انسانی آن مشخص نیست.
با توجه با اینکه اکثر کشورهای اسلامی در گروه سوم و چهارم قرار دارند، می‌توان گفت جهان اسلام در مقايسه با پیروان ساير اديان از نظر توسعه انسانى در وضعيت عقب مانده‏اى به سر مى‏برد.
با توجه با اینکه اکثر کشورهای اسلامی در گروه سوم و چهارم قرار دارند، می‌توان گفت جهان اسلام در مقایسه با پیروان سایر ادیان از نظر توسعه انسانى در وضعیت عقب مانده‏اى به سر مى‏برد.
ناگفته نماند که برخى از کشورهای اسلامی به خاطر جمعيت کم و داشتن سرانه بالا که ناشى از پول نفت است رتبه‏هاى نسبتاً بالايى را کسب کرده‏اند و گرنه همان کشورها در بقيه جهات نمره خوبى ندارند.
ناگفته نماند که برخى از کشورهای اسلامی به خاطر جمعیت کم و داشتن سرانه بالا که ناشى از پول نفت است رتبه‏هاى نسبتاً بالایى را کسب کرده‏اند و گرنه همان کشورها در بقیه جهات نمره خوبى ندارند.
=مسلمانان و رسانه‏ها=
=مسلمانان و رسانه‏ها=
بر اساس آمارهاى موجود تا سال 2002 ميلادى هر هزار نفر مسلمان به 50 نسخه روزنامه يوميه، 3/6 کيلو گرم مطبوعات، 249 دستگاه راديو و 180 دستگاه گيرنده تلويزيون دسترسى داشته‏اند. در حالى که بى دين‏ها به ازاء هر هزار نفر داراى 786 نسخه روزنامه، 5/83 کيلو گرم مطبوعات و 350 دستگاه گيرنده تلويزيون بوده‌اند و مسيحيان به ازاء هر هزار نفر دارای 543 دستگاه گيرنده راديو بوده‏اند.
بر اساس آمارهاى موجود تا سال 2002 میلادى هر هزار نفر مسلمان به 50 نسخه روزنامه یومیه، 3/6 کیلو گرم مطبوعات، 249 دستگاه رادیو و 180 دستگاه گیرنده تلویزیون دسترسى داشته‏اند. در حالى که بى دین‏ها به ازاء هر هزار نفر داراى 786 نسخه روزنامه، 5/83 کیلو گرم مطبوعات و 350 دستگاه گیرنده تلویزیون بوده‌اند و مسیحیان به ازاء هر هزار نفر دارای 543 دستگاه گیرنده رادیو بوده‏اند.
وضعيت مسلمانان در دسترسى به فن آورى‏هاى نوين اطلاعاتى و ارتباطى نيز در سطح نازلى است، به طورى که شاخص دسترسى به فن آورى‏هاى مذکور <ref>ICTI</ref>  
وضعیت مسلمانان در دسترسى به فن آورى‏هاى نوین اطلاعاتى و ارتباطى نیز در سطح نازلى است، به طورى که شاخص دسترسى به فن آورى‏هاى مذکور <ref>ICTI</ref>  
در کشورهاى اسلامى 519/0 مى‏باشد و اين شاخص براى يهوديان900/0، بدون دين‏ها 758/0 و مسيحيان 718/0 مى‏باشد.
در کشورهاى اسلامى 519/0 مى‏باشد و این شاخص براى یهودیان900/0، بدون دین‏ها 758/0 و مسیحیان 718/0 مى‏باشد.
بر اساس آمارها هر هزار نفر ساکنان کشورهاى با اکثريت مسلمان به طور متوسط حدود 8 خط تلفن، 4 خط تلفن همراه، 3 دستگاه رايانه، و 6/115 اينترنت در اختيار دارند. اين در حالى است که بالاترين ميزان تلفن، تلفن همراه، رایانه و اینترنت همگی مربوط به یهودیان و بدین ترتیب بوده است: تلفن ثابت و همراه 9/45 ، رایانه 6/24 و اینترنت 9/163دستگاه . <ref>محسنيان‏ راد، مهدى، وضعيت انسان مسلمان در جهان معاصر، مقاله ارائه شده در شانزدهمين کنفرانس بين‏المللى وحدت اسلامى، ارديبهشت 1382، ص 22</ref>
بر اساس آمارها هر هزار نفر ساکنان کشورهاى با اکثریت مسلمان به طور متوسط حدود 8 خط تلفن، 4 خط تلفن همراه، 3 دستگاه رایانه، و 6/115 اینترنت در اختیار دارند. این در حالى است که بالاترین میزان تلفن، تلفن همراه، رایانه و اینترنت همگی مربوط به یهودیان و بدین ترتیب بوده است: تلفن ثابت و همراه 9/45 ، رایانه 6/24 و اینترنت 9/163دستگاه . <ref>محسنيان‏ راد، مهدى، وضعيت انسان مسلمان در جهان معاصر، مقاله ارائه شده در شانزدهمين کنفرانس بين‏المللى وحدت اسلامى، ارديبهشت 1382، ص 22</ref>
 


[[رده: مقالات]]
[[رده: مقالات]]
[[رده: جهان اسلام]]
[[رده: جهان اسلام]]
<references />
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۷۷۵

ویرایش