حضرت ابراهیم: تفاوت میان نسخه‌ها

لاجرم به احتجاج با پدر خود <ref> در تمام مواردى که نام پدر حضرت ابراهيم علیه‌السلام برده شده است، مراد عموى ايشان است</ref> پرداخته او را از پرستش بت ها منع و به توحید خداى سبحان دعوت نمود، باشد که خداوند او را به راه راست خود هدایت نموده از ولایت شیطان دورش سازد. پدرش وقتى دید ابراهیم به هیچ وجه از پیشنهاد خود دست برنمى دارد، او را از خود طرد نمود و به سنگ سارکردنش تهدید نمود.

ابراهیم (ع) در مقابل این تهدید و تشدید از در شفقت و مهربانى با وى تلطف کرد و چون ابراهیم مردى خوش‌خلق و نرم زبان بود در پاسخ پدر نخست بر او سلام کرد و سپس وعده استغفارش داد و در آخر گفت: در صورتى که به راه خدا نیاید او و قومش را ترک گفته ولى به هیچ وجه پرستش خدا را ترک نخواهد کرد. <ref>سوره مريم، آيه 41-48</ref>

از طرفى دیگر با قوم خود نیز به احتجاج پرداخته و درباره بت ها با آنان گفتگو کرد. <ref>سوره انبياء، آيه 51-56 و سوره شعراء آيه 69-77 و سوره صافات آيه 83-87</ref> با اقوام دیگرى هم که ستاره و آفتاب و ماه را مى پرستیدند، احتجاج نمود تا این که آنان را نسبت به حق ملزم کرد و داستان انحرافش از کیش بت پرستى و ستاره پرستى در همه جا منتشر شد.<ref>سوره انعام، آيه 74-82</ref>

مردم گفتند: باید او را بسوزانید و خدایان خود را یارى و حمایت کنید. به همین منظور آتشخانه بزرگى ساخته و دوزخى از آتش افروخته و در این کار براى ارضاء خاطر خدایان همه تشریک مساعى نمودند و وقتى آتش شعله ور شد ابراهیم (ع) را در آتش افکندند، خداى متعال آتش را براى او خنک گردانید و او را در شکم آتش سالم نگه داشت و توطئه کفار را باطل نمود. <ref>سوره انبياء، آيه 56-70 و سوره صافات آيه 88-98</ref>

ابراهیم(ع) به بیان صریح ترین که راه مغالطه را بر او مسدود کند، احتجاج نمود و گفت: خداى متعالى آن کسى است که آفتاب را از مشرق بیرون مى آورد، تو اگر راست مى گویى از این پس کارى کن که آفتاب از مغرب طلوع کند، در اینجا نمرود کافر مبهوت و سرگشته ماند. <ref>سوره بقره، آيه 258</ref>

پس از آن که ابراهیم (ع) از آتش نجات یافت باز هدف خود را تعقیب نموده و شروع به دعوت به دین توحید نمود و عده کمى به وى ایمان آوردند. <ref>دليل بر ايمان گروهى از قوم ابراهيم (ع) اين آيه شريفه است: «قَدْ کانَتْ لَکُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْراهِيمَ وَالَّذِينَ مَعَهُ إِذْ قالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَآؤُا مِنْکُمْ»؛ به تحقيق ابراهيم و کسانى که با وى همراه بودند براى شما مقتدايى نيکو بودند که به قوم مشرک خود گفتند: ما از شما بيزاريم. (سوره ممتحنه، آيه 4)</ref> قرآن کریم از آن جمله لوط و همسر ابراهیم (ع) را اسم مى برد.

ابراهیم (ع) به دستور خداوند متعال به اتفاق همسرش و لوط و همراهان دیگر از پیروانش به سوى ارض مقدس هجرت کردند، باشد که در آنجا بدون مزاحمت کسى و دور از اذیت و جفاى قومش به عبادت خداوند مشغول باشند. <ref> سوره ممتحنه، آيه 4 و سوره انبياء، آيه 71</ref>

ابراهیم (ع) گاه‌گاهى پیش از بناى مکه و خانه کعبه و پس از آن به مکه مى آمد و از فرزندش اسماعیل دیدن مى کرد. <ref> سوره بقره، آيه 126 و سوره ابراهيم، آيه 35-41</ref> تا آن که در یک سفر مامور به ساختن خانه کعبه شد، لذا به اتفاق اسماعیل این خانه را بنا نهاد و این اولین خانه اى است که از طرف پروردگار ساخته شد و این خانه مبارکى است که در آن آیات بینات و در آن مقام ابراهیم است و هر کس درون آن داخل شود از هر گزندى ایمن است. <ref>سوره بقره، آيه 127-129 و سوره آل عمران، آيه 96-97</ref>

ابراهیم (ع) پس از فراغت از بناى کعبه دستور حج را صادر نموده و آیین و اعمال مربوط به آن را تشریع نمود. <ref>سوره حج، آيه 26-30</ref> آنگاه خداى تعالى او را مامور به ذبح فرزندش اسماعیل نمود. ابراهیم (ع) داستان را با فرزندش در میان گذاشت و گفت: فرزند عزیزم! در خواب چنین مى بینم که تو را ذبح و قربانى مى کنم، نیک بنگر تا رأیت چه خواهد بود.

عرض کرد: پدر جان! هر چه را که مامور به انجامش شده اى، انجام ده و انشاءاللَّه بزودى خواهى دید که من مانند بندگان صابر خدا چگونه صبرى از خود نشان مى دهم. پس از این که هر دو به این امر تن دردادند و ابراهیم (ع) صورت جوانش را بر زمین گذاشت، وحى آمد که اى ابراهیم خواب خود را تصدیق کردى و ما به همین مقدار از تو قبول کردیم و ذبح عظیمى را فدا و عوض او قرار دادیم. <ref>سوره صافات، آيه 101-107</ref>

آخرین خاطره اى که قرآن کریم از داستان ابراهیم (ع) نقل نموده، دعاهایى است که ابراهیم (ع) در بعضى از سفرها در مکه کرده <ref>سوره ابراهيم، آيه 35-41</ref> و آخرین دعایش این است: پروردگارا پدر و مادر من و کسانى را که ایمان آورده اند در روز حساب بیامرز.  

#خداى تعالى رشد و هدایت او را قبلاً ارزانیش داشته بود. <ref>سوره انبياء، آيه 51</ref>

#او را در دنیا برگزید و او در آخرت نیز در زمره صالحین خواهد بود زیرا او در دنیا وقتى خدایش فرمود: تسلیم شو، گفت: تسلیم امر پروردگار عالمیانم. <ref> سوره بقره، آيه 130-131</ref>

#او کسى است که روى دل را به پاکى و خلوص متوجه خدا کرده بود و هرگز شرک نورزید. <ref> سوره انعام، آيه 79</ref>

#او کسى است که دلش به یاد خدا قوى و مطمئن شده و به همین جهت به ملکوتى که خدا از آسمان‌ها و زمین نشانش داد ایمان آورد و یقین کرد. <ref> سوره بقره، آيه 260 و سوره انعام، آيه 75</ref>

#خداوند او را خلیل خود خواند. <ref>سوره نساء، آيه 125</ref>

#رحمت و برکات خود را بر او و اهل بیتش ارزانى داشت و او را به وفادارى ستود. <ref> سوره نجم، آيه 37</ref>

#او را به وصف "حلیم" و "أواه" و "منیب" توصیف کرد. <ref> سوره هود، آيه 73-75</ref>

#و نیز او را مدح کرده به این که امتى خداپرست و حنیف بوده و هرگز شرک نورزیده و همواره شکرگزار نعمت هایش بوده و این که او را برگزید و به راه راست هدایت نمود و به او اجر دنیوى داده و او در آخرت از صالحین است. <ref> سوره نحل، آيه 120-122</ref>

#ابراهیم علیه‌السلام پیغمبرى صدیق بود <ref> سوره مريم، آيه 41</ref> و قرآن او را از بندگان مؤمن و از نیکوکاران شمرده و به او سلام کرده است <ref> سوره صافات، آيه 83-111</ref> و او را از کسانى دانسته که "صاحبان ایدى و ابصارند" و خداوند با یاد قیامت خالصشان کرده است. <ref> سوره ص، آيه 45-46</ref>

#خداوند او را امام قرار داد <ref>سوره بقره، آيه 124.</ref> و او را یکى از پنج پیغمبرى دانسته که اولوالعزم و صاحب شریعت و کتاب بودند. <ref> سوره احزاب، آيه 7؛ سوره شورى، آيه 13؛ سوره الأعلى، آيه 18-19</ref>

#خداوند او را علم، حکمت، کتاب، ملک و هدایت ارزانى داشته و هدایت او را در نسل و اعقاب او کلمه باقیه قرار داده <ref> سوره نساء، آيه 41 و سوره انعام، آيه 74-90 و سوره زخرف، آيه 28</ref> و نیز خداوند نبوت و کتاب را در ذریه او گذاشت <ref>سوره حديد، آيه 26</ref> و براى او در میان آیندگان لسان صدق (نام نیک) قرار داد. <ref>سوره شعراء، آيه 84 و سوره مريم، آيه 50.</ref>

آرى، قرآن کریم به منظور حفظ شخصیت و حیات ابراهیم (ع) ، دین استوار ما را هم "اسلام" نامیده و آن را به ابراهیم (ع) نسبت داده و فرموده: «مِلَّةَ أَبِیکُمْ إِبْراهِیمَ هُوَ سَمَّاکُمُ الْمُسْلِمِینَ مِنْ قَبْلُ» <ref>اين دين، دين پدر شما ابراهيم است و او قبل از اين شما را مسلمان ناميده. (سوره حج، آيه 78)</ref> و نیز فرموده: «قُلْ إِنَّنِی هَدانِی رَبِّی إِلى صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ دِیناً قِیَماً مِلَّةَ إِبْراهِیمَ حَنِیفاً وَ ما کانَ مِنَ الْمُشْرِکِینَ». <ref>بگو پروردگار من مرا به راه راست هدايت نمود، دينى است استوار و ملت و کيش معتدل و ابراهيم از مشرکين نبود. (سوره انعام، آيه 161)</ref>