۲۲٬۰۶۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(متن) |
||
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|الجزایر | |الجزایر | ||
|- | |- | ||
|تولد | |تولد | ||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
|اسلام | |اسلام | ||
|- | |- | ||
|درگذشت | |درگذشت | ||
| فوریه 1908 | |فوریه 1908 | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
ساختار | ساختار | ||
كتاب حاضر مشتمل بر مقدمهاى به قلم ناشر؛ فرانس اشتاينر، مقدمه مؤلف و فاقد بخشبندى و فصلبندى روشن است. | كتاب حاضر مشتمل بر مقدمهاى به قلم ناشر؛ فرانس اشتاينر، مقدمه مؤلف و فاقد بخشبندى و فصلبندى روشن است. | ||
= معرفی اجمالی = | =معرفی اجمالی= | ||
ايناثر را بايد كهنترين و معتبرترين منبع موجود در زمينه تاريخ عقايد اسلامى محسوب كرد. | ايناثر را بايد كهنترين و معتبرترين منبع موجود در زمينه تاريخ عقايد اسلامى محسوب كرد. | ||
اين كتاب از منابع كهن ملل و نحل است و از آن جهت كه نویسنده آن پيشواى مذهب اشعرى است، بسيار قابل توجّه است. اشعرى بحث را با اختلاف در امامت آغاز كرده است كه از اوّلين بحثهاى مفصّل وى درباره فرق شيعه است. او شيعه را به سه گروه غلاۀ و رافضه و زيديّه تقسيم كرده و با يادكرد فرقههاى آنان در مورد مسائل اختلافى، از عقايد آن سخن گفته است. او غلاة را از رافضه جدا مىداند؛ امّا برخى از فرق غلاة؛ مانند بيانيّه و حربيّه را در ذيل رافضه نيز ياد مىكند. مؤلّف با اينكه اتهام معروف و بىبنياد تجسيم را به هشام نسبت داده است؛ تصريح مىكند كه رافضه معتقد به تجسيم نبودهاند. اشعرى در تبيين عقايد فرق، بسيار متعادلتر از بغدادى و امثال اوست. بحث از خوارج و مرجئه در صفحات بعدى آمده است و آنگاه به معتزله اشاره كرده است. مؤلّف پس از تبيين عقايد مختلف به تفصيل از عقايد خود- كه سازنده و پردازنده مذهب اشعرى است- سخن گفته است. | اين كتاب از منابع كهن ملل و نحل است و از آن جهت كه نویسنده آن پيشواى مذهب اشعرى است، بسيار قابل توجّه است. اشعرى بحث را با اختلاف در امامت آغاز كرده است كه از اوّلين بحثهاى مفصّل وى درباره فرق شيعه است. او شيعه را به سه گروه غلاۀ و رافضه و زيديّه تقسيم كرده و با يادكرد فرقههاى آنان در مورد مسائل اختلافى، از عقايد آن سخن گفته است. او غلاة را از رافضه جدا مىداند؛ امّا برخى از فرق غلاة؛ مانند بيانيّه و حربيّه را در ذيل رافضه نيز ياد مىكند. مؤلّف با اينكه اتهام معروف و بىبنياد تجسيم را به هشام نسبت داده است؛ تصريح مىكند كه رافضه معتقد به تجسيم نبودهاند. اشعرى در تبيين عقايد فرق، بسيار متعادلتر از بغدادى و امثال اوست. بحث از خوارج و مرجئه در صفحات بعدى آمده است و آنگاه به معتزله اشاره كرده است. مؤلّف پس از تبيين عقايد مختلف به تفصيل از عقايد خود- كه سازنده و پردازنده مذهب اشعرى است- سخن گفته است. | ||
از بخشهاى مهم اين اثر، بابى است كه به آراء متكلمان در مباحث جهان شناسهگانه، نظير جوهر، جسم، حركتو ادراك اختصاص يافته است كه از آن مباحث به «دقيق الكلام» تعبير مىشود. اشعرى فصلى را نيز به بيان اجمالى عقايد اصحاب حديث و اهل سنت اختصاص مىدهد. | از بخشهاى مهم اين اثر، بابى است كه به آراء متكلمان در مباحث جهان شناسهگانه، نظير جوهر، جسم، حركتو ادراك اختصاص يافته است كه از آن مباحث به «دقيق الكلام» تعبير مىشود. اشعرى فصلى را نيز به بيان اجمالى عقايد اصحاب حديث و اهل سنت اختصاص مىدهد. | ||
از ويژگىهاى اين كتاب كه بحثهايى را درباره چگونگى تدوين آن برانگيخته است، نداشتن شيوهاى واحد، و تشكيل آن از بخشهاى ناهمگون است، چنانكه باب دقيق الكلام در اواسط كتاب آمده است. آراء و عقايد نيز در برخى موارد بر حسب فرقهها و در موارد ديگر بر پايه تقسيم موضوعى طرح شدهاند. با اين همه، روايتهاى اشعرى از پارهاى منابع فرقه شناختى كه اكنون در دست نيستند، بر ارزش كتاب افزوده است. | از ويژگىهاى اين كتاب كه بحثهايى را درباره چگونگى تدوين آن برانگيخته است، نداشتن شيوهاى واحد، و تشكيل آن از بخشهاى ناهمگون است، چنانكه باب دقيق الكلام در اواسط كتاب آمده است. آراء و عقايد نيز در برخى موارد بر حسب فرقهها و در موارد ديگر بر پايه تقسيم موضوعى طرح شدهاند. با اين همه، روايتهاى اشعرى از پارهاى منابع فرقه شناختى كه اكنون در دست نيستند، بر ارزش كتاب افزوده است. | ||
= وضعيت كتاب = | =وضعيت كتاب= | ||
مقالات الاسلامىين به كوشش هلموت ريتر در 3 جلد در سالهاى1929-1930مدر استانبول، و سپس در 1963 و 1980م در آلمان به چاپ رسيده است. تصحيح ديگرى نيز به وسيله محمد محيىالدين عبدالحميد در دو جلد در قاهره(1950-1954م) انتشار يافته است. فصل مربوط به خوارج نيز به وسيله رشر به آلمانى ترجمه شده است. | مقالات الاسلامىين به كوشش هلموت ريتر در 3 جلد در سالهاى1929-1930مدر استانبول، و سپس در 1963 و 1980م در آلمان به چاپ رسيده است. تصحيح ديگرى نيز به وسيله محمد محيىالدين عبدالحميد در دو جلد در قاهره(1950-1954م) انتشار يافته است. فصل مربوط به خوارج نيز به وسيله رشر به آلمانى ترجمه شده است. | ||
نسخه حاضر در برنامه به تصحيح ريتر و پاورقىهاى وى در يك جلد منتشر شده و مشتمل بر فهرست مطالب در ابتدا و فهرستهاى ذيل در انتها مىباشد: | نسخه حاضر در برنامه به تصحيح ريتر و پاورقىهاى وى در يك جلد منتشر شده و مشتمل بر فهرست مطالب در ابتدا و فهرستهاى ذيل در انتها مىباشد: | ||
فهرست نامهاى مردان و زنان و نيز فهرست نامهاى فرق و طوائف. | فهرست نامهاى مردان و زنان و نيز فهرست نامهاى فرق و طوائف. | ||
در پايان كتاب جدول اغلاطى كه در آن پديد آمده به همراه صورت صحيح آن درج گرديده و استدراكات مصحح بر چاپ دوم كتاب نيز ضمن جدولى آمده است. | در پايان كتاب جدول اغلاطى كه در آن پديد آمده به همراه صورت صحيح آن درج گرديده و استدراكات مصحح بر چاپ دوم كتاب نيز ضمن جدولى آمده است. | ||
= منابع = | =منابع= | ||
1. انوارى، محمدجواد، دائرةالمعارف بزرگ اسلامى(اشعرى) | 1. انوارى، محمدجواد، دائرةالمعارف بزرگ اسلامى(اشعرى) | ||
2. جعفریان، رسول، گزيده كتابشناسى توصيفى فرق اسلامى، آينه پژوهش، مرداد و شهريور 1369 - شماره 2، ص 110 101. | 2. جعفریان، رسول، گزيده كتابشناسى توصيفى فرق اسلامى، آينه پژوهش، مرداد و شهريور 1369 - شماره 2، ص 110 101. | ||
3. متن كتاب. | 3. متن كتاب. | ||
4. مقدمه ناشر. | 4. مقدمه ناشر. |