حکم حدیث مرسل از منظر فریقین (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

یکی از انواع حدیث ضعیف حدیث مرسل است که اغلب عالمان فریقین آن را حجت نمی دانند اما برخی از عالمان در شرائطی آن را حجت دانسته و بدان عمل می کنند. در این مقاله دیدگاه فریقین در این زمینه بیان گردیده است  

دیدگاه اهل سند در ااعتبار حدیث مرسل و عدم اعتبار ان مختلف است بسیاری از انان معتقدند اگر راوی مرسل  بگونه باشد که جز از ثقه از کسی روایتی نقل نمی کند در اینصورت  مرسل او قابل قبول است  و اگر در روش خود چنین روشی نداشته باشد روایتش غیر مقبول است  .  

ایشان علت عدم اعتبار حدیث مرسل را جهل به حال  روات حذف شده در سند  روایت دانسته و می نویسد :

وإذا كان أحد الراویین مسندا والآخر مرسلا ، نظر فی حال المرسل ، فإن كان ممن یعلم أنه لا یرسل إلا عن ثقة موثوق به فلا ترجیح لخبر غیره على خبره ، ولأجل ذلك سوت الطائفة بین ما یرویه محمد بن أبی عمیر ، وصفوان بن یحیى ، وأحمد بن محمد بن أبی نصر وغیرهم من الثقات الذین عرفوا بأنهم لا یروون ولا یرسلون إلا عمن یوثق به وبین ما أسنده غیرهم ، ولذلك عملوا بمراسیلهم إذا انفردوا عن روایة غیرهم .

ایشان در ادامه ،  حدیث مرسل را حتی در صورت تفرد  – نه تعارض با مسند – در صورتی که شرط  مذکور – نقل از ثقه  – رعایت گردد  معتبر می داند:  

ایشان  دلیل ادعای مذکور - عمل به برخی از مراسیل – را  شمول ادله جواز عمل به خبر واحد دانسته و می گوید :  

ودلیلنا على ذلك : الأدلة التی قدمناها على جواز العمل بأخبار الآحاد ، فإن الطائفة كما عملت بالمسانید عملت بالمراسیل ، فبما یطعن فی واحد منهما یطعن فی الآخر ، وما أجاز أحدهما أجاز الآخر ، فلا فرق بینهما على حال . انتهی <ref>العده الاصول ج 1 ص 155</ref>  

دربرابر دیدگاه مذکور دیدگاه شهید ثانی قرار دارد ایشان درکتاب الرعایه فی علم الدرایه نسبت به عدم اعتبار حدیث مرسل -بصورت مطلق - می فرماید :  

....والمرسل  لیس بحجة مطلقا " : سواء أرسله الصحابی أم غیره ، وسواء أسقط منه واحد أم أكثر ، وسواء كان المرسل جلیلا " أم لا فی الأصح من الأقوال للأصولیین و المحدثین. ، وذلك ، للجهل بحال المحذوف ، فیحتمل كونه ضعیفا- انتهی – <ref>الرعایه فی علم الدرایه  1408ص 137</ref>  

نتیجه : از مباحثی که در بیان دیدگاه فریقین ذکر شد حجیت فی الجمله مرسل از منظر فریقین ثابت شد هر چند برخی از انها مطلقا قائل به عدم حجیت مرسل هستند .