۸۷٬۷۱۸
ویرایش
احزاب و گروه های سیاسی افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'رده:احزاب' به 'رده:احزاب و گروه‌ها'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'رده:احزاب' به 'رده:احزاب و گروه‌ها') |
||
| (۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
''' احزاب و | ''' احزاب و گروههای سیاسی افغانستان''' عنوان مدخلی است که به معرفی برخی از احزاب و گروههای فعال و تاثیر‌گذار سیاسی در کشور افغانستان پرداخته و موسس و خط مشی فکری آنها را معرفی می‌کند. | ||
== حزب وحدت اسلامی == | == حزب وحدت اسلامی == | ||
این حزب در تابستان ۱۳۶۸ش، از ترکیب اکثر گروههای جهادی شیعه افغانستان در هزارستان بوجود آمد. [[عبدالعلی مزاری]] | این حزب در تابستان ۱۳۶۸ش، از ترکیب اکثر گروههای جهادی شیعه افغانستان در هزارستان بوجود آمد. [[عبدالعلی مزاری]] مشهورترین دبیرکل این حزب، پس از سرنگونی دولت [[نجیب‌الله]] در ۱۳۷۱ش، توانست با ورود به کابل و استقرار در مناطق شیعه نشین، موقعیت این حزب را به عنوان قوی‌ترین حزب شیعی استحکام بخشد. | ||
در دوره دولت مجاهدین، نیروها، هواداران و پایگاه‌های این حزب، مورد حمله شدید نیروهای [[احمدشاه مسعود]] | در دوره دولت مجاهدین، نیروها، هواداران و پایگاه‌های این حزب، مورد حمله شدید نیروهای [[احمدشاه مسعود]] و نیز نیروهای حزب اتحاد اسلامی به رهبری سیاف (وابسته به عربستان) قرار گرفت. پس از شهادت مزاری توسط [[طالبان]] این حزب به سه شاخه تجزیه شد. این حزب نمایندگانی از مناطق شیعه‌نشین به ویژه هزارستان در پارلمان و دولت پیش از طالبان داشت. هم‌چنین یکی از دو معاون رییس‌جمهور افغانستان در نظام پیشین، از حزب وحدت اسلامی انتخاب می‌شد. [[سرور دانش]]، محمدکریم خلیلی و محمد محقق از سران مشهور این حزب هستند. | ||
==حزب حرکت اسلامی== | == حزب حرکت اسلامی == | ||
حزب حرکت اسلامی توسط | حزب حرکت اسلامی توسط آیت‌الله [[آصف محسنی]] و گروهی از روحانیون در قم در ۱۳۵۸ش تاسیس شد. ابتدای دهه هفتاد، فعالیت این حزب به کویته پاکستان منتقل شد. [[آصف محسنی]] در دولت مجاهدین، در کنار [[احمدشاه مسعود]] قرار گرفت. این گروه نیز به چند شاخه تجزیه شده است. | ||
حزب حرکت اسلامی از احزاب شیعی مجاهدین افغانستان می‌باشد. این حزب در فروردین سال ۱۳۵۷ش توسط جمعی از روحانیان شیعه افغانستان مقیم حوزه علمیه قم به رهبری مرحوم | حزب حرکت اسلامی از احزاب شیعی مجاهدین افغانستان می‌باشد. این حزب در فروردین سال ۱۳۵۷ش توسط جمعی از روحانیان شیعه افغانستان مقیم حوزه علمیه قم به رهبری مرحوم آیت‌الله آصف محسنی برای مبارزه با حکومت وقت افغانستان تشکیل شد. حرکت اسلامی تنها جریان مهم شیعه مجاهدین افغانستان بود که حاضر نشد به حزب وحدت اسلامی افغانستان هزاره‌ها بپیوندد. | ||
حزب حرکت اسلامی مجموعه‌ای از گروههای کوچکی چون: دفاع از محراب، ملت، تشیع، و قرآن و عترت و روحانیت مبارز، سازمان آزادی، ندای عدالت و… بود. رهبری آن در ابتدا با | حزب حرکت اسلامی مجموعه‌ای از گروههای کوچکی چون: دفاع از محراب، ملت، تشیع، و قرآن و عترت و روحانیت مبارز، سازمان آزادی، ندای عدالت و… بود. رهبری آن در ابتدا با آیت‌الله [[آصف محسنی]] و سپس سید محمد علی جاوید رئیس شورای مرکزی و شهید غلامحسن کاشفی مسئول نظامی سید حسین انوری و سید اسدالله مسرور از فرمانده‌های قدر و بزرگ این حزب بود. | ||
با وجودی ماهیت شیعی حزب حرکت اسلامی این حزب ابتدای دهه هفتاد، فعالیت این حزب به کویته پاکستان منتقل شد. این حزب در دوران حکومت طالبان به ائتلاف شمال پیوست. | با وجودی ماهیت شیعی حزب حرکت اسلامی این حزب ابتدای دهه هفتاد، فعالیت این حزب به کویته پاکستان منتقل شد. این حزب در دوران حکومت طالبان به ائتلاف شمال پیوست. | ||
==شورای علمای شیعه== | == شورای علمای شیعه == | ||
شورای علمای شیعه افغانستان، تشکلی از روحانیان شیعه افغانستان است که در سال ۱۳۸۲ش آغاز به کار کرد. تصویب قانون احوال شخصیه براساس فقه شیعه در سال ۱۳۸۸ش و بنیان‌گذاری شورای اخوت اسلامی میان شیعیان و اهل سنت جزو فعالیت‌های این شورا است. | شورای علمای شیعه افغانستان، تشکلی از روحانیان شیعه افغانستان است که در سال ۱۳۸۲ش آغاز به کار کرد. تصویب قانون احوال شخصیه براساس فقه شیعه در سال ۱۳۸۸ش و بنیان‌گذاری شورای اخوت اسلامی میان شیعیان و اهل سنت جزو فعالیت‌های این شورا است. | ||
در کنار این نهادها، احزاب دیگری نیز وجود دارند که تعداد اعضاء و دامنه فعالیت آنان محدودتر است: حزب ملت، حزب اقتدار ملی، حزب انسجام ملی، حزب اعتدال | در کنار این نهادها، احزاب دیگری نیز وجود دارند که تعداد اعضاء و دامنه فعالیت آنان محدودتر است: حزب ملت، حزب اقتدار ملی، حزب انسجام ملی، حزب اعتدال | ||
==حزب جمعیت اسلامی افغانستان== | == حزب جمعیت اسلامی افغانستان == | ||
[[جمعیت اسلامی افغانستان]] یکی از احزاب سیاسی قدرتمند در افغانستان و از قوم تاجیک است که با الهام‌گیری از حزب | [[جمعیت اسلامی افغانستان]] یکی از احزاب سیاسی قدرتمند در افغانستان و از قوم تاجیک است که با الهام‌گیری از حزب اخوان‌المسلمین مصر در سال ١٣٣۶ش فعالیت خود را با رهبری [[برهان الدین ربانی]] شروع کرد. این حزب که در تاریخ معاصر افغانستان تأثیر مستقیمی بر زندگی مردم افغانستان داشته‌است و پس از سقوط حکومت نجیب الله تا سقوط طالبان در مجامع بین‌المللی به عنوان حاکم افغانستان شناخته می‌شد در تاریخ ۷ ثور ۱۳۸۴ مجوز فعالیت خود را گرفت. | ||
پس از ترور [[برهان الدین ربانی]] در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۱، فرزند او | پس از ترور [[برهان الدین ربانی]] در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۱، فرزند او صلاح‌الدین ربانی رهبری این حزب را بر عهده گرفت و شورای رهبری را از ۹ نفر به ۶۴ نفر ارتقاء داد که از اکثر اقوام افغانستان در این شورای رهبری حضور داشتند. | ||
این حزب خواهان برپایی نظام پارلمانی بر اساس | این حزب خواهان برپایی نظام پارلمانی بر اساس خواسته‌های اسلامی و برچیدن نظام ریاستی در افغانستان هست. | ||
جدا از [[پنجشیر]]، [[بدخشان]] ، پروان، تخار، [[جوزجان]] و [[سمنگان]] و [[بلخ]] جمعیت اسلامی افغانستان در ولایات [[هرات]]، [[قندهار]]، [[هلمند]]، بادغیس و غور به صورت سنتی دارای نفوذ بسیار مستحکم بوده اعضای بسیاری در این نقاط دارد. | جدا از [[پنجشیر]]، [[بدخشان]]، پروان، تخار، [[جوزجان]] و [[سمنگان]] و [[بلخ]] جمعیت اسلامی افغانستان در ولایات [[هرات]]، [[قندهار]]، [[هلمند]]، بادغیس و غور به صورت سنتی دارای نفوذ بسیار مستحکم بوده اعضای بسیاری در این نقاط دارد. شخصیت‌های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، نظامی و مذهبی از جمله اعضای این حزب بودند و هستند که اسامی برخی از آنها به شرح ذیل است: | ||
• [[برهان‌الدین ربانی]]: رئیس‌جمهور اسبق افغانستان و رئیس شورای عالی صلح افغانستان. | • [[برهان‌الدین ربانی]]: رئیس‌جمهور اسبق افغانستان و رئیس شورای عالی صلح افغانستان. | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
• عطا محمد نور: والی سابق بلخ | • عطا محمد نور: والی سابق بلخ | ||
• محمد اسماعیل خان : فرمانده جهادی، وزیر انرژی و آب و والی هرات. | • محمد اسماعیل خان: فرمانده جهادی، وزیر انرژی و آب و والی هرات. | ||
• یونس قانونی: رئیس سابق پارلمان افغانستان، معاون سابق | • یونس قانونی: رئیس سابق پارلمان افغانستان، معاون سابق ریاست‌جمهوری | ||
• محی الدین مهدی: فرمانده این حزب در زمان جنگ با شوروی در بغلان، عضو پیشین ولسی جرگه. | • محی الدین مهدی: فرمانده این حزب در زمان جنگ با شوروی در بغلان، عضو پیشین ولسی جرگه. | ||
• سید نورالله عماد: از جمله | • سید نورالله عماد: از جمله بنیانگذاران این حزب و معاون جمعیت اسلامی افغانستان تا زمان درگذشت برهان الدین ربانی و وزیر زراعت و آبیاری دولت اسلامی افغانستان ۱۳۷۱- ۱۳۷۶ | ||
==حزب اسلامی== | == حزب اسلامی == | ||
حزب اسلامی یک سازمان سیاسی - نظامی از قوم پشتون در افغانستان است که در سال ۱۹۷۷ به رهبری [[گلبدین حکمتیار]] تأسیس شد و دو سال بعد با انشعاب برخی از اعضای حزب به رهبری یونس خالص، به دو شاخه اصلی تقسیم شد. حزب اصلی به نام حزب اسلامی گلبدین حکمتیار معروف شده و جریان تحت رهبری یونس خالص نیز به حزب اسلامی خالص معروف شد. | حزب اسلامی یک سازمان سیاسی - نظامی از قوم پشتون در افغانستان است که در سال ۱۹۷۷ به رهبری [[گلبدین حکمتیار]] تأسیس شد و دو سال بعد با انشعاب برخی از اعضای حزب به رهبری یونس خالص، به دو شاخه اصلی تقسیم شد. حزب اصلی به نام حزب اسلامی گلبدین حکمتیار معروف شده و جریان تحت رهبری یونس خالص نیز به حزب اسلامی خالص معروف شد. | ||
حزب اسلامی افغانستان از زمان تأسیس خود با تمام | حزب اسلامی افغانستان از زمان تأسیس خود با تمام حکومتهایی که در افغانستان به قدرت رسیده‌اند؛ یعنی حکومت [[محمد داوودخان]] نخستین رئیس‌جمهور افغانستان، حکومت سوسیالیستی [[حزب دموکراتیک خلق]]، دولت مجاهدین به رهبری [[برهان‌الدین ربانی]]، حکومت طالبان و دولت [[حامد کرزی]]، جنگیده است. البته آنها در اکثر سالهای جنگ مذاکراتی را با دولت‌هایی که علیه آنها می‌جنگیده‌اند داشته‌اند اما هیچ‌یک از این مذاکرات در نهایت به پایان جنگ منجر نشده است. | ||
حزب اسلامی [[گلبدین حکمتیار]] از قدرتمندترین سازمان‌های مجاهدین افغان در طول جنگ شوروی در افغانستان بود و کمک‌های زیادی را از طریق پاکستان از آمریکا و عربستان و دیگر کشورهای مخالف شوروی دریافت می‌کرد. با پیروزی مجاهدین و سقوط حکومت کمونیستی افغانستان در بهار سال ۱۳۷۱، نیروهای این حزب بخش‌هایی از شهر کابل را اشغال کردند. شش گروه از هفت گروه اصلی مجاهدین معروف هفت گروه پیشاور برای تشکیل دولت آینده افغانستان با نام دولت اسلامی افغانستان به توافق رسیدند و پست نخست‌وزیری را نیز به گلبدین حکمتیار اختصاص دادند اما حزب اسلامی حکمتیار این توافق را قبول نداشت و کمی بعد پس از به توافق نرسیدن حکمتیار با دیگر گروههای افغانی در مورد تقسیم قدرت، جنگ داخلی افغانستان آغاز شد. | حزب اسلامی [[گلبدین حکمتیار]] از قدرتمندترین سازمان‌های مجاهدین افغان در طول جنگ شوروی در افغانستان بود و کمک‌های زیادی را از طریق پاکستان از آمریکا و عربستان و دیگر کشورهای مخالف شوروی دریافت می‌کرد. با پیروزی مجاهدین و سقوط حکومت کمونیستی افغانستان در بهار سال ۱۳۷۱، نیروهای این حزب بخش‌هایی از شهر کابل را اشغال کردند. شش گروه از هفت گروه اصلی مجاهدین معروف هفت گروه پیشاور برای تشکیل دولت آینده افغانستان با نام دولت اسلامی افغانستان به توافق رسیدند و پست نخست‌وزیری را نیز به گلبدین حکمتیار اختصاص دادند اما حزب اسلامی حکمتیار این توافق را قبول نداشت و کمی بعد پس از به توافق نرسیدن حکمتیار با دیگر گروههای افغانی در مورد تقسیم قدرت، جنگ داخلی افغانستان آغاز شد. | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
حزب اسلامی حکمتیار پس از سقوط حکومت طالبان، دولت کرزی را به رسمیت نشناخته و نیروهای آن به نبرد با ارتش افغانستان و نیروهای خارجی مستقر در افغانستان پرداخته‌اند. حزب اسلامی در سال ۱۳۹۳ به طرز غیرمنتظره‌ای تصمیم گرفت در انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراهای ولایتی شرکت کند و از قطب‌الدین هلال حمایت کرد که در گذشته معاون حزب اسلامی و معاون حکمتیار در زمان نخست‌وزیری بوده است. هلال در این انتخابات تنها ۲٫۷٪ آراء را به دست آورد و پس از [[عبدالله عبدالله]]، [[اشرف غنی]]، زلمی رسول و رسول سیاف در رتبه پنجم قرار گرفت. | حزب اسلامی حکمتیار پس از سقوط حکومت طالبان، دولت کرزی را به رسمیت نشناخته و نیروهای آن به نبرد با ارتش افغانستان و نیروهای خارجی مستقر در افغانستان پرداخته‌اند. حزب اسلامی در سال ۱۳۹۳ به طرز غیرمنتظره‌ای تصمیم گرفت در انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراهای ولایتی شرکت کند و از قطب‌الدین هلال حمایت کرد که در گذشته معاون حزب اسلامی و معاون حکمتیار در زمان نخست‌وزیری بوده است. هلال در این انتخابات تنها ۲٫۷٪ آراء را به دست آورد و پس از [[عبدالله عبدالله]]، [[اشرف غنی]]، زلمی رسول و رسول سیاف در رتبه پنجم قرار گرفت. | ||
[[رده:افغانستان]] | |||
[[رده:احزاب و گروه‌ها]] | |||