۸۷٬۷۹۱
ویرایش
بنی امیه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'عبد الله' به 'عبدالله'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'عبد الله' به 'عبدالله') |
||
| خط ۹۸: | خط ۹۸: | ||
پس از پیروزی یزید بر پسر عمویش ولید، اوضاع دولت امویان رو به تیرگی نهاد و فتنه ها و پیکارهای داخلی، فزونی یافت. مردم حمص کوشیدند انتقام ولید را گرفته و به خون خواهی او برخاستند و مردم [[فلسطین]] نیز عامل خلیفه ی جدید [[یزید بن عبد الملک]] را اخراج کرده و با یزید بن سلیمان دست بیعت دادند. فتنه و آشوب در سرزمین های اردن، عراق و خراسان نیز افزایش یافت. پس از خلافت کوتاه یزید بن ولید، برادرش ابراهیم بن ولید به خلافت رسید. حکومت او نیز با مشکلات فراوانی همراه گردید و تنها مردم دمشق با او بیعت نمودند و دیگر مناطق او را به رسمیت نشناختند. | پس از پیروزی یزید بر پسر عمویش ولید، اوضاع دولت امویان رو به تیرگی نهاد و فتنه ها و پیکارهای داخلی، فزونی یافت. مردم حمص کوشیدند انتقام ولید را گرفته و به خون خواهی او برخاستند و مردم [[فلسطین]] نیز عامل خلیفه ی جدید [[یزید بن عبد الملک]] را اخراج کرده و با یزید بن سلیمان دست بیعت دادند. فتنه و آشوب در سرزمین های اردن، عراق و خراسان نیز افزایش یافت. پس از خلافت کوتاه یزید بن ولید، برادرش ابراهیم بن ولید به خلافت رسید. حکومت او نیز با مشکلات فراوانی همراه گردید و تنها مردم دمشق با او بیعت نمودند و دیگر مناطق او را به رسمیت نشناختند. | ||
از این رو مروان بن محمد بن مروان بر او شورید و پیروزمندانه وارد دمشق شد و در ماه صفر 127 هجری به خلافت رسید. وی آخرین خلیفه ی بنی امیه به شمار می رود و خلافت امویان در روزگار وی به تیرگی گرایید و در حقیقت نفس خلافت اموی، به شماره افتاده بود. در روزگار خلافت مروان حمار، [[ | از این رو مروان بن محمد بن مروان بر او شورید و پیروزمندانه وارد دمشق شد و در ماه صفر 127 هجری به خلافت رسید. وی آخرین خلیفه ی بنی امیه به شمار می رود و خلافت امویان در روزگار وی به تیرگی گرایید و در حقیقت نفس خلافت اموی، به شماره افتاده بود. در روزگار خلافت مروان حمار، [[عبدالله بن معاویه]] در [[کوفه]]<ref>ر.ک:مقاله کوفه</ref> بر او شورید و بقایای خوارج به سرکردگی ضحاک بن قیس شیبانی فعالیت خود را بیشتر کرده و حاکم بنی امیه ([[عبدالله بن عمر بن عبد العزیز]]) از کوفه اخراج گردید. فتنه در [[حجاز]] و بویژه در [[خراسان]] نیز بالا گرفت و اوضاع به سود امویان پیش نمی رفت. مروان نیز می کوشید این قیام ها و ناآرامی ها را سرکوب کرده و شورشیان را دستگیر و تعقیب نماید. از این رو از فعالیت عباسیان در سرزمین پهناور خراسان تا حد بسیاری غفلت ورزید و داعیان عباسی بویژه ابومسلم خراسانی توانستند از این اوضاع آشفته بهره جسته و مردم را به قیام گسترده علیه بنی امیه دعوت نموده و عرصه را بر امویان تنگ نمایند. <ref>الدولة العباسیة قیامها و سقوطها، ص25- 24</ref> | ||
پس از انقراض خلافت اموی و خارج شدن خلافت از دستان بی کفایت امویان، از یکی از بزرگان این خاندان پرسیدند: چرا حکومت شما سقوط کرد؟ | پس از انقراض خلافت اموی و خارج شدن خلافت از دستان بی کفایت امویان، از یکی از بزرگان این خاندان پرسیدند: چرا حکومت شما سقوط کرد؟ | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۱۲: | ||
5) خیزش ها و قیام های جریان های مخالف: در روزگار بنی امیه، احزاب، گروه ها و جریان های فکری و سیاسی قدرتمندی شکل گرفت که با تمام وجود خواستار سقوط بنی امیه و رویارویی با دودمان اموی بودند؛ از جمله می توان به جریان های ذیل به عنوان احزاب بانفوذ و مخالف دودمان اموی اشاره جست: | 5) خیزش ها و قیام های جریان های مخالف: در روزگار بنی امیه، احزاب، گروه ها و جریان های فکری و سیاسی قدرتمندی شکل گرفت که با تمام وجود خواستار سقوط بنی امیه و رویارویی با دودمان اموی بودند؛ از جمله می توان به جریان های ذیل به عنوان احزاب بانفوذ و مخالف دودمان اموی اشاره جست: | ||
جریان تشیع (به عنوان یکی از قدرتمندترین و بانفوذ ترین جریان های مخالف بنی امیه که در میان توده های مردم نیز پایگاهی مستحکم برخوردار بود)، جریان زبیری (به رهبری [[ | جریان تشیع (به عنوان یکی از قدرتمندترین و بانفوذ ترین جریان های مخالف بنی امیه که در میان توده های مردم نیز پایگاهی مستحکم برخوردار بود)، جریان زبیری (به رهبری [[عبدالله بن زبیر]] که در حجاز قدرت را در اختیار گرفته بودند)، جریان خوارج و دیگر جریان ها و نهضت هایی که در برابر خاندان اموی ایستادگی کرده و با آن به نبرد می پرداختند؛ از جمله، قیام ابن أشعث در روزگار خلافت عبد الملک بن مروان. | ||
این گروه های سیاسی و دینی، با وجود تفاوتهای گسترده ی فکری یک هدف مشترک را دنبال می کردند و آن از میان برداشتن نظام اموی و تاسیس نظامی نوین با ساختاری متفاوت بوده است. از این رو، خیزش ها و نهضت های گوناگونی را شکل دادند که گاه برای حکومت اموی، مشکلات فراوانی ایجاد شد و آنان را به پرداخت هزینه های مالی و انسانی فراوانی برای دفع این حرکت ها و خیزش ها وادار ساخت. این قیام ها و نهضت ها در بسیاری از نقاط جهان اسلام (از جمله عراق، حجاز، مناطقی از [[ایران]] و ...) به ضعف بنی امیه و آسیب پذیری آنان منجر گردید. در این میان، قیام [[شیعیان]] که با انگیزه های مذهبی و در راستای رویارویی با ستمگری امویان و دفاع از حقانیت اهل بیت(ع) صورت می پذیرفت، از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ از جمله قیام هایی که در عصر اموی با نگرش شیعی انجام شد، می توان به خیزش ها و قیام های ذیل اشاره نمود: | این گروه های سیاسی و دینی، با وجود تفاوتهای گسترده ی فکری یک هدف مشترک را دنبال می کردند و آن از میان برداشتن نظام اموی و تاسیس نظامی نوین با ساختاری متفاوت بوده است. از این رو، خیزش ها و نهضت های گوناگونی را شکل دادند که گاه برای حکومت اموی، مشکلات فراوانی ایجاد شد و آنان را به پرداخت هزینه های مالی و انسانی فراوانی برای دفع این حرکت ها و خیزش ها وادار ساخت. این قیام ها و نهضت ها در بسیاری از نقاط جهان اسلام (از جمله عراق، حجاز، مناطقی از [[ایران]] و ...) به ضعف بنی امیه و آسیب پذیری آنان منجر گردید. در این میان، قیام [[شیعیان]] که با انگیزه های مذهبی و در راستای رویارویی با ستمگری امویان و دفاع از حقانیت اهل بیت(ع) صورت می پذیرفت، از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ از جمله قیام هایی که در عصر اموی با نگرش شیعی انجام شد، می توان به خیزش ها و قیام های ذیل اشاره نمود: | ||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۲۰: | ||
به هر روی عوامل یاد شده (به عنوان مهمترین دلایل آسیب پذیری خلافت اموی و در ادامه، سقوط بنی امیه) موجب شد ارکان حکومت اموی سست و لرزان شود و امویان سقوط کرده و به تاریخ بپیوندند. | به هر روی عوامل یاد شده (به عنوان مهمترین دلایل آسیب پذیری خلافت اموی و در ادامه، سقوط بنی امیه) موجب شد ارکان حکومت اموی سست و لرزان شود و امویان سقوط کرده و به تاریخ بپیوندند. | ||
آخرین خلیفه ی اموی که "مروان بن محمد بن مروان بن حَکَم" نام داشته، در پیکار معروف به "معرکة الزأب" از عباسیان شکست خورد و به سمت مصر گریخت و در ادامه در منطقه ی بوصیر کشته شد. پس از آنکه خاندان عباسی بر اوضاع مسلط شده و ابوالعباس سفاح (نخستین خلیفه ی عباسی؛ نواده ی علی بن | آخرین خلیفه ی اموی که "مروان بن محمد بن مروان بن حَکَم" نام داشته، در پیکار معروف به "معرکة الزأب" از عباسیان شکست خورد و به سمت مصر گریخت و در ادامه در منطقه ی بوصیر کشته شد. پس از آنکه خاندان عباسی بر اوضاع مسلط شده و ابوالعباس سفاح (نخستین خلیفه ی عباسی؛ نواده ی علی بن عبدالله بن عباس) به خلافت دست یافت، عبدالله بن علی (یکی از عموهای خلیفه) وارد شهر دمشق گردید؛ شهری که پیشتر پایگاه امویان و پایتخت خلافتشان به شمار می رفت. وی در دمشق خون های بسیاری را بر زمین ریخت و بسیاری از وفاداران بنی امیه را به قتل رساند؛ از جمله سلیمان بن یزید بن عبد الملک که در منطقه ی "بلقاء" کشته شد و سرش را برای عبدالله بن علی آوردند. <ref>مروج الذهب، ج3 ص206</ref> | ||
خلافت دودمان اموی بر پایه ی تعصب عربی استوار گردید و در دوران 91 ساله، فشار و سختی بسیاری بر توده های مردم (بویژه دوستداران خاندان رسالت) وارد آمد و سقوط خلافت امویان، معلول دلایل فراوانی بوده است؛ از جمله: قیام و نهضت حسینی(ع)، قیام دیگر مخالفان بنی امیه (شیعیان، زبیریان، [[خوارج]] و ...)، تعصب های قبیلگی و بی توجهی به دیگر مسلمانان از نژادهای دیگر (از جمله ایرانیان که نقش مهمی در حمایت از عباسیان و سقوط دودمان اموی ایفا نمودند) و در مواردی سخت گیری فراوان بر آنان، اختلاف گسترده در میان شخصیت های اموی و ...<ref>بولتن‌نیوز</ref> | خلافت دودمان اموی بر پایه ی تعصب عربی استوار گردید و در دوران 91 ساله، فشار و سختی بسیاری بر توده های مردم (بویژه دوستداران خاندان رسالت) وارد آمد و سقوط خلافت امویان، معلول دلایل فراوانی بوده است؛ از جمله: قیام و نهضت حسینی(ع)، قیام دیگر مخالفان بنی امیه (شیعیان، زبیریان، [[خوارج]] و ...)، تعصب های قبیلگی و بی توجهی به دیگر مسلمانان از نژادهای دیگر (از جمله ایرانیان که نقش مهمی در حمایت از عباسیان و سقوط دودمان اموی ایفا نمودند) و در مواردی سخت گیری فراوان بر آنان، اختلاف گسترده در میان شخصیت های اموی و ...<ref>بولتن‌نیوز</ref> | ||