۸۷٬۷۸۰
ویرایش
محمد بن علی (باقر العلوم): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'اسد ال' به 'اسدال') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo"> | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:امام باقر(ع).jpg|بندانگشتی|امام باقر(ع)]] | [[پرونده:امام باقر(ع).jpg|بندانگشتی|امام باقر(ع)|جایگزین=|241x241پیکسل]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
!نام | !نام | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی طالب مشهور به امام باقر(ع)''' (۵۷-۱۱۴ق) امام پنجم [[شیعیان]] که حدود ۱۹ سال امامت شیعیان را بر عهده داشت. | '''محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی طالب مشهور به امام باقر(ع)''' (۵۷-۱۱۴ق) امام پنجم [[شیعیان]] است که حدود ۱۹ سال امامت شیعیان را بر عهده داشت. | ||
دوره امامت امام باقر(ع) مصادف با ضعف دولت [[بنی‌امیه]] | دوره امامت امام باقر(ع) مصادف با ضعف دولت [[بنی‌امیه]] و درگیری امویان بر سر قدرت بود. امام باقر(ع) در این دوره جنبش علمی وسیعی را پدید آورد که در دوره امامت فرزندش [[امام صادق(ع)]] به اوج خود رسید. گفته‌اند که وی در علم، زهد، عظمت و فضیلت، سرآمد بود. از آن حضرت روایات بسیاری در علوم [[فقه]]، [[توحید]]، آثار و [[سنت نبوی]]، [[قرآن]]، اخلاق و آداب نقل کرده‌اند. در دوره امامت او گامهای بزرگی در تدوین دیدگاههای شیعه در رشته‌های گوناگون اعم از اخلاق، فقه، کلام، تفسیر و... برداشته شد. | ||
بزرگان [[اهل سنت]] نیز به شهرت علمی و دینی وی گواهی داده‌اند.[[ابن حجر هیتمی]] می‌گوید: | بزرگان [[اهل سنت]] نیز به شهرت علمی و دینی وی گواهی داده‌اند.[[ابن حجر هیتمی]] می‌گوید: | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
=نسب و کنیه امام باقر(ع)= | =نسب و کنیه امام باقر(ع)= | ||
«محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی طالب» مشهور به امام باقر(ع) پنجمین امام شیعیان، فرزند امام سجاد امام چهارم شیعیان است و مادر وی ام عبدالله دختر امام حسن مجتبی(ع) است.<ref>المفید، الارشاد، ج۲، ص۱۵۵</ref> از این رو به امام باقر (ع) لقب هاشمی بین هاشمیین، علوی بین علویین یا فاطمی بین فاطمیین دادند. <ref>المفید، الارشاد، ج۲، ص۱۵۸؛ عیان الشیعه، ج۸، ص ۳۹۰</ref> | «محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی طالب» مشهور به امام باقر(ع) پنجمین امام شیعیان، فرزند امام سجاد امام چهارم شیعیان است و مادر وی ام عبدالله دختر امام حسن مجتبی(ع) است.<ref>المفید، الارشاد، ج۲، ص۱۵۵</ref> از این رو به امام باقر(ع) لقب هاشمی بین هاشمیین، علوی بین علویین یا فاطمی بین فاطمیین دادند. <ref>المفید، الارشاد، ج۲، ص۱۵۸؛ عیان الشیعه، ج۸، ص ۳۹۰</ref> | ||
امام باقر(ع) فرزند امام سجاد(ع) و فاطمه دختر امام حسن(ع) است. | امام باقر(ع) فرزند امام سجاد(ع) و فاطمه دختر امام حسن(ع) است. چون نسب او هم به امام حسن(ع) و هم به امام حسین(ع) می‌رسد، به او لقب هاشمیٌ بین هاشمیَین، علویٌ بین علویَین و فاطمیٌ بین فاطمیَین داده‌اند. | ||
=زندگی‌نامه امام باقر(ع)= | =زندگی‌نامه امام باقر(ع)= | ||
امام باقر(ع) فرزند امام سجاد(ع) و فاطمه دختر [[امام حسن(ع)]] است. <ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۵</ref> چون نسب او هم به امام حسن(ع) و هم به [[امام حسین(ع)]] | امام باقر(ع) فرزند امام سجاد(ع) و فاطمه دختر [[امام حسن(ع)]] است.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۵</ref> چون نسب او هم به امام حسن(ع) و هم به [[امام حسین(ع)]] می‌رسد، به او لقب هاشمیٌ بین هاشمیَین، علویٌ بین علویَین و فاطمیٌ بین فاطمیَین داده‌اند.<ref> مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۸</ref> | ||
بر پایه [[حدیث لوح]] که جابر بن عبدالله انصاری روایت کرده، پیامبر اسلام پیش از به دنیا آمدن امام باقر(ع) نام او را محمد و لقبش را باقر(شکافنده) قرار داده بود. <ref>قمی رازی، کفایة الاثر، ۱۴۰۱ق، ص۱۴۴-۱۴۵</ref> او ملقب به <big>باقرالعلم</big>، <big>شاکر</big>، <big>هادی</big> و <big>امین</big> بود. <ref> ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۲۱۰</ref> | بر پایه [[حدیث لوح]] که جابر بن عبدالله انصاری روایت کرده، پیامبر اسلام پیش از به دنیا آمدن امام باقر(ع) نام او را محمد و لقبش را باقر(شکافنده) قرار داده بود. <ref>قمی رازی، کفایة الاثر، ۱۴۰۱ق، ص۱۴۴-۱۴۵</ref> او ملقب به <big>باقرالعلم</big>، <big>شاکر</big>، <big>هادی</big> و <big>امین</big> بود.<ref> ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۲۱۰</ref> | ||
اما مشهورترین لقبش <big>باقر</big> (شکافنده) است. <ref>مجلسی، جلاء العیون، ۱۳۸۲ش، ص۸۴۹</ref> | اما مشهورترین لقبش <big>باقر</big> (شکافنده) است. <ref>مجلسی، جلاء العیون، ۱۳۸۲ش، ص۸۴۹</ref> | ||
یعقوبی می‌نویسد: «بدان سبب باقر نامیده شد که علم را شکافت.» <ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۲۸۹</ref> به گفته [[شیخ مفید]] | یعقوبی می‌نویسد: «بدان سبب باقر نامیده شد که علم را شکافت.»<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۲۸۹</ref> به گفته [[شیخ مفید]] امام باقر(ع) در علم، زهد و بزرگواری از همه برادرانش برتر، و قدر و منزلتش بیشتر بود و همه او را به عظمت می‌ستودند.<ref> مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۷</ref> | ||
کنیه معروفش <big>ابوجعفر</big> است. <ref>طبری، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۱۶</ref> در منابع روایی بیشتر با عنوان ابوجعفر اول از وی یاد می‌شود | کنیه معروفش <big>ابوجعفر</big> است.<ref>طبری، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۱۶</ref> در منابع روایی بیشتر با عنوان ابوجعفر اول از وی یاد می‌شود<ref>طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۹۷</ref> تا با ابوجعفر ثانی ([[امام جواد(ع]])) اشتباه نشود.<ref> اربلی، کشف الغمه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۸۵۷</ref> | ||
امام باقر(ع) در ۱ رجب سال ۵۷ قمری در [[مدینه]] به دنیا آمد. <ref>طبری، دلائل الإمامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۱۵؛ طبرسی، إعلام الورى، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۹۸</ref> برخی ولادتش را ۳ صفر همان سال نقل کرده‌اند. <ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۶، ص۲۱۲</ref> او در واقعه [[کربلا]] در حالی که خردسال بود، حضور داشت. <ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۲۸۹</ref> | امام باقر(ع) در ۱ رجب سال ۵۷ قمری در [[مدینه]] به دنیا آمد.<ref>طبری، دلائل الإمامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۱۵؛ طبرسی، إعلام الورى، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۹۸</ref> برخی ولادتش را ۳ صفر همان سال نقل کرده‌اند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۶، ص۲۱۲</ref> او در واقعه [[کربلا]] در حالی که خردسال بود، حضور داشت.<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۲۸۹</ref> | ||
بر اساس منابع تاریخی امام باقر سه همسر و هفت فرزند داشت. <ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۲۱۰</ref> | بر اساس منابع تاریخی امام باقر سه همسر و هفت فرزند داشت.<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۲۱۰</ref> | ||
=القاب امام باقر(ع)= | =القاب امام باقر(ع)= | ||
لقب‌هایش عبارت‌اند از: شاکر، هادی و باقر. باقر لقب مشهور او و به معنای <big>شکافنده</big> است. | لقب‌هایش عبارت‌اند از: شاکر، هادی و باقر. باقر لقب مشهور او و به معنای <big>شکافنده</big> است. | ||
یعقوبی می‌نویسد: بدان سبب باقر نامیده شد که علم را شکافت. <ref> یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۸۹</ref> کنیه معروفش، ابوجعفر است.<ref>طبری، دلائل الامامة، ص۲۱۶</ref> در منابع روایی بیشتر با عنوان ابوجعفر اول از وی یاد می‌شود. | یعقوبی می‌نویسد: بدان سبب باقر نامیده شد که علم را شکافت.<ref> یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۸۹</ref> کنیه معروفش، ابوجعفر است.<ref>طبری، دلائل الامامة، ص۲۱۶</ref> در منابع روایی بیشتر با عنوان ابوجعفر اول از وی یاد می‌شود. | ||
# | # | ||
| خط ۱۲۴: | خط ۱۲۴: | ||
==علم== | ==علم== | ||
امام باقر(ع) سرآمد عالمان روزگار خویش بود. برخی دانشمندان بزرگ [[مسلمان]] گفته‌اند که او چنان به رموز و اسرار علوم آگاه بود و احکام و حکمت‌ها و لطایف علمی را به طالبان عطا می‌فرمود که کسی جز کوردلان یا گمراهان منکر آن نتواند بود. <ref>الصواعق المحرقة، ۲۰۱</ref> | امام باقر(ع) سرآمد عالمان روزگار خویش بود. برخی دانشمندان بزرگ [[مسلمان]] گفته‌اند که او چنان به رموز و اسرار علوم آگاه بود و احکام و حکمت‌ها و لطایف علمی را به طالبان عطا می‌فرمود که کسی جز کوردلان یا گمراهان منکر آن نتواند بود.<ref>الصواعق المحرقة، ۲۰۱</ref> | ||
==حلم== | ==حلم== | ||
فرو خوردن خشم و خویشتنداری هنگام غضب، از صفات آشکار امام باقر(ع) است. <ref>فرهنگ شیعه، ص۱۰۷</ref> | فرو خوردن خشم و خویشتنداری هنگام غضب، از صفات آشکار امام باقر(ع) است.<ref>فرهنگ شیعه، ص۱۰۷</ref> | ||
مردى از اهل شام در مدینه ساکن بود و به خانه‌ى امام بسیار مى‌آمد و به آن گرامى مى‌گفت: ...در روى زمین بغض و کینه ى کسى را بیش از تو در دل ندارم و با هیچکس بیش از تو و خاندانت دشمن نیستم! و عقیده ام آنست که اطاعت خدا و پیامبر و امیر مؤمنان در دشمنى با توست، اگر مى بینى به خانه ى تو رفت و آمد دارم بدان جهت است که تو مردى سخنور و ادیب و خوش بیان هستى! در عین حال امام (ع) با او مدارا مى‌فرمود و به نرمى سخن مى گفت. چندى بر نیامد که شامى بیمار شد و مرگ را رویاروى خویش دید و از زندگى ناامید شد ،پس وصیت کرد که چون در گذرد امام باقر(ع) بر او نماز گذارد. | مردى از اهل شام در مدینه ساکن بود و به خانه‌ى امام بسیار مى‌آمد و به آن گرامى مى‌گفت: ...در روى زمین بغض و کینه ى کسى را بیش از تو در دل ندارم و با هیچکس بیش از تو و خاندانت دشمن نیستم! و عقیده ام آنست که اطاعت خدا و پیامبر و امیر مؤمنان در دشمنى با توست، اگر مى بینى به خانه ى تو رفت و آمد دارم بدان جهت است که تو مردى سخنور و ادیب و خوش بیان هستى! در عین حال امام (ع) با او مدارا مى‌فرمود و به نرمى سخن مى گفت. چندى بر نیامد که شامى بیمار شد و مرگ را رویاروى خویش دید و از زندگى ناامید شد ،پس وصیت کرد که چون در گذرد امام باقر(ع) بر او نماز گذارد. | ||
شب به نیمه رسید و بستگانش دریافتند که او مرده است، بامداد وصى او به [[مسجد]] | شب به نیمه رسید و بستگانش دریافتند که او مرده است، بامداد وصى او به [[مسجد]] آمد و امام باقر (ع) را دید که [[نماز صبح]] به پایان برده و به تعقیبات مشغول است. | ||
عرض کرد: آن مرد شامى از دنیا رفته و خود چنین خواسته که شما بر او نماز گزارید. | عرض کرد: آن مرد شامى از دنیا رفته و خود چنین خواسته که شما بر او نماز گزارید. | ||
| خط ۱۵۸: | خط ۱۵۸: | ||
==انفاق== | ==انفاق== | ||
دستگیری از فقیران و تهیدستان، یکی دیگر از فضیلت‌های اخلاقی امام باقر(ع) است.امام(ع) از این نظر میان مردم شهرتی چشمگیر داشت و همه او را به احسان و کرم می‌شناختند هر چند دارایی فراوانی نداشت. امام صادق(ع) در این باره می‌فرماید: "دارایی پدرم در میان خاندانش، کم‌تر بود؛ ولی خرجش بیشتر. با این حال، او هر جمعه یک دینار [[صدقه]] می‌داد". <ref>وسائل الشیعة، ۷۱/ ۴۱۳</ref> | دستگیری از فقیران و تهیدستان، یکی دیگر از فضیلت‌های اخلاقی امام باقر(ع) است.امام(ع) از این نظر میان مردم شهرتی چشمگیر داشت و همه او را به احسان و کرم می‌شناختند هر چند دارایی فراوانی نداشت. امام صادق(ع) در این باره می‌فرماید: "دارایی پدرم در میان خاندانش، کم‌تر بود؛ ولی خرجش بیشتر. با این حال، او هر جمعه یک دینار [[صدقه]] می‌داد".<ref>وسائل الشیعة، ۷۱/ ۴۱۳</ref> | ||
==هیبت== | ==هیبت== | ||
| خط ۱۸۲: | خط ۱۸۲: | ||
==محمد بن مسلم== | ==محمد بن مسلم== | ||
فقیه [[اهل بیت(ع)]] | فقیه [[اهل بیت(ع)]] و از یاران راستین امام باقر و امام صادق (ع) بود، او اهل [[کوفه]] بود و براى بهره گرفتن از دانش بیکران امام باقر (ع) به مدینه آمد و چهار سال در مدینه ماند. | ||
=عصر امام باقر (ع)= | =عصر امام باقر (ع)= | ||
| خط ۳۳۰: | خط ۳۳۰: | ||
و به نقل از او مجلسی <ref> مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۴۶، ص۲۱۷</ref> آورده است، آن حضرت می‌فرماید که پدرم به سال ۱۱۴ وفات یافت و پس از پدر نوزده سال و دو ماه زنده بود. | و به نقل از او مجلسی <ref> مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۴۶، ص۲۱۷</ref> آورده است، آن حضرت می‌فرماید که پدرم به سال ۱۱۴ وفات یافت و پس از پدر نوزده سال و دو ماه زنده بود. | ||
چون رحلت امام سجاد (ع) را بیشتر مورخان در محرم نوشته‌اند، ظاهراً رحلت امام باقر (ع) در ربیع الاول بوده است. | چون رحلت امام سجاد (ع) را بیشتر مورخان در محرم نوشته‌اند، ظاهراً رحلت امام باقر (ع) در ربیع الاول بوده است. | ||
ولی از ظاهر تعبیرِ بیشترِ مورخان و صریح عبارت [[شهید اول]] | ولی از ظاهر تعبیرِ بیشترِ مورخان و صریح عبارت [[شهید اول]] (مجلسی <ref> مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۴۶، ص۲۱۷</ref> به نقل از الدّروس) و قمی <ref>قمی، عباس، منتهی الامال، ج۲، ص۱۳۵</ref> برمی آید که هفتم ذی الحجه را برگزیده‌اند. | ||
=پانویس= | =پانویس= | ||