۸۷٬۸۱۰
ویرایش
بدعت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ضیاء ال' به 'ضیاءال'
جز (جایگزینی متن - 'ك' به 'ک') |
جز (جایگزینی متن - 'ضیاء ال' به 'ضیاءال') |
||
| خط ۲۱۲: | خط ۲۱۲: | ||
به عنوان نمونه بدعت شمردن اعمالی چون نکاح متعه از سوی فقیهان اهل سنت، شست و شوی پا در وضو و گفتن آمین در نماز از سوی فقیهان امامیه ، دارای چنین زمینه‌ای است. <ref>محمد ابن خزیمه، صحیح، ج۳، ص۳۳۵، به کوشش محمد مصطفی اعظمی، بیروت، ۱۳۹۱ق/۱۹۷۱م.</ref><ref>محمد ابن خزیمه، صحیح، ج۳، ص۳۳۹، به کوشش محمد مصطفی اعظمی، بیروت، ۱۳۹۱ق/۱۹۷۱م.</ref><ref>شیخ مفید، المسح علی‌الرجلین، ج۱، ص۵ -۶، به کوشش مهدی نجف، قم، ۱۴۱۳ق.</ref><ref>علی سیدمرتضی، الانتصار، ج۱، ص۱۴۴، قم، ۱۴۱۵ق. </ref><ref>آقابزرگ، الذریعة، ج۱۱، ص۲۴۲.</ref> | به عنوان نمونه بدعت شمردن اعمالی چون نکاح متعه از سوی فقیهان اهل سنت، شست و شوی پا در وضو و گفتن آمین در نماز از سوی فقیهان امامیه ، دارای چنین زمینه‌ای است. <ref>محمد ابن خزیمه، صحیح، ج۳، ص۳۳۵، به کوشش محمد مصطفی اعظمی، بیروت، ۱۳۹۱ق/۱۹۷۱م.</ref><ref>محمد ابن خزیمه، صحیح، ج۳، ص۳۳۹، به کوشش محمد مصطفی اعظمی، بیروت، ۱۳۹۱ق/۱۹۷۱م.</ref><ref>شیخ مفید، المسح علی‌الرجلین، ج۱، ص۵ -۶، به کوشش مهدی نجف، قم، ۱۴۱۳ق.</ref><ref>علی سیدمرتضی، الانتصار، ج۱، ص۱۴۴، قم، ۱۴۱۵ق. </ref><ref>آقابزرگ، الذریعة، ج۱۱، ص۲۴۲.</ref> | ||
در درون مذاهب اهل سنت، منتسب کردن رأی مختارِ یکی از مذاهب به بدعت توسط پیروان مذهب دیگر، امری معمول نیست، ولی پیش از به رسمیت شناخته شدن اصحاب رأی، چنین برخوردی از سوی اصحاب حدیث نسبت به آراء آنان وجود داشته است. <ref>محمد ترمذی، سنن، ج۳، ص۲۴۹، به کوشش احمد محمدشاکر و دیگران، قاهره، ۱۳۵۷ق/۱۹۳۸م بب.</ref><ref>محمد ابن خزیمه، صحیح، ج۴، ص۲۸۵، به کوشش محمد مصطفی اعظمی، بیروت، ۱۳۹۱ق/۱۹۷۱م.</ref> | در درون مذاهب اهل سنت، منتسب کردن رأی مختارِ یکی از مذاهب به بدعت توسط پیروان مذهب دیگر، امری معمول نیست، ولی پیش از به رسمیت شناخته شدن اصحاب رأی، چنین برخوردی از سوی اصحاب حدیث نسبت به آراء آنان وجود داشته است. <ref>محمد ترمذی، سنن، ج۳، ص۲۴۹، به کوشش احمد محمدشاکر و دیگران، قاهره، ۱۳۵۷ق/۱۹۳۸م بب.</ref><ref>محمد ابن خزیمه، صحیح، ج۴، ص۲۸۵، به کوشش محمد مصطفی اعظمی، بیروت، ۱۳۹۱ق/۱۹۷۱م.</ref> | ||
برخورد فقیهان با پیشینه مسأله بدعت در عصر صحابه و تابعین نیز از جنبه نظری حائز اهمیت است، <ref>بدعت را به دو گونه «بدعت ستوده» و «بدعت نکوهیده» تقسیم کرده، محمد شافعی، الرسالة، به کوشش احمد محمدشاکر، قاهره، ۱۳۵۸ق/۱۹۳۹م.</ref><ref>احمد ابونعیم اصفهانی، حلیة الاولیاء، ج۹، ص۱۱۳، قاهره، ۱۳۵۱ق/ ۱۹۳۲م.</ref><ref>احمد بیهقی، المدخل، ج۱، ص۲۰۶، به کوشش محمد | برخورد فقیهان با پیشینه مسأله بدعت در عصر صحابه و تابعین نیز از جنبه نظری حائز اهمیت است، <ref>بدعت را به دو گونه «بدعت ستوده» و «بدعت نکوهیده» تقسیم کرده، محمد شافعی، الرسالة، به کوشش احمد محمدشاکر، قاهره، ۱۳۵۸ق/۱۹۳۹م.</ref><ref>احمد ابونعیم اصفهانی، حلیة الاولیاء، ج۹، ص۱۱۳، قاهره، ۱۳۵۱ق/ ۱۹۳۲م.</ref><ref>احمد بیهقی، المدخل، ج۱، ص۲۰۶، به کوشش محمد ضیاءالرحمان اعظمی، کویت، ۱۴۰۴ق.</ref> و همین سرآغاز نظریه‌های تکمیلی در باب گونه‌های بدعت (اعم از تقسیمات دوگانه یا پنجگانه) بوده است. | ||
نظریه شافعی بر این اصل پیشین استوار بود که فعل خلفا در عدم اعتبار ذاتی از فعل دیگر صحابه مستثنی نیست <ref>محمد شافعی، الرسالة، ج۱، ص۵۹۶ - ۵۹۷، به کوشش احمد محمدشاکر، قاهره، ۱۳۵۸ق/۱۹۳۹م.</ref> و بدین‌ترتیب، نتیجه نظریه او در باب بدعت، به رسمیت شناختن گونه‌هایی از نوآوری در اعمال دینی بود که دستوری منافی آن در کتاب ، سنت یا اجماع وارد نشده باشد و این دیدگاه او با وجود برخی دگرگونی‌ها در بیان، از سوی صاحب‌نظران در مذاهب گوناگون با تأیید گسترده‌ای مواجه شد. <ref>علی ابن حزم، الاحکام، ج۱، ص۴۷، قاهره، ۱۴۰۴ق.</ref><ref>محمد شهید اول، القواعد و الفوائد، ج۲، ص۱۴۵، به کوشش عبدالهادی حکیم، قم، مکتبة المفید.</ref> | نظریه شافعی بر این اصل پیشین استوار بود که فعل خلفا در عدم اعتبار ذاتی از فعل دیگر صحابه مستثنی نیست <ref>محمد شافعی، الرسالة، ج۱، ص۵۹۶ - ۵۹۷، به کوشش احمد محمدشاکر، قاهره، ۱۳۵۸ق/۱۹۳۹م.</ref> و بدین‌ترتیب، نتیجه نظریه او در باب بدعت، به رسمیت شناختن گونه‌هایی از نوآوری در اعمال دینی بود که دستوری منافی آن در کتاب ، سنت یا اجماع وارد نشده باشد و این دیدگاه او با وجود برخی دگرگونی‌ها در بیان، از سوی صاحب‌نظران در مذاهب گوناگون با تأیید گسترده‌ای مواجه شد. <ref>علی ابن حزم، الاحکام، ج۱، ص۴۷، قاهره، ۱۴۰۴ق.</ref><ref>محمد شهید اول، القواعد و الفوائد، ج۲، ص۱۴۵، به کوشش عبدالهادی حکیم، قم، مکتبة المفید.</ref> | ||
البته درباره اصل پیشین شافعی باید گفت: در میان عالمان‌ِ پس از او، حتی از میان پیروان مذهبش، همواره کسانی بوده‌اند که رسوم‌ِ نهاده شده توسط « خلفای راشدین » را در تعریف سنت وارد دانسته‌اند. <ref>محمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۷، ص۱۱۶، به کوشش شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت، ۱۴۰۵ق/۱۹۸۵م.</ref> | البته درباره اصل پیشین شافعی باید گفت: در میان عالمان‌ِ پس از او، حتی از میان پیروان مذهبش، همواره کسانی بوده‌اند که رسوم‌ِ نهاده شده توسط « خلفای راشدین » را در تعریف سنت وارد دانسته‌اند. <ref>محمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۷، ص۱۱۶، به کوشش شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت، ۱۴۰۵ق/۱۹۸۵م.</ref> | ||
| خط ۳۳۹: | خط ۳۳۹: | ||
(۳۳) احمد بیهقی، شعب الایمان، به کوشش محمد سعید بن بسیونی زغلول، بیروت، ۱۴۱۰ق. | (۳۳) احمد بیهقی، شعب الایمان، به کوشش محمد سعید بن بسیونی زغلول، بیروت، ۱۴۱۰ق. | ||
(۳۴) احمد بیهقی، المدخل، به کوشش محمد | (۳۴) احمد بیهقی، المدخل، به کوشش محمد ضیاءالرحمان اعظمی، کویت، ۱۴۰۴ق. | ||
(۳۵) محمد ترمذی، سنن، به کوشش احمد محمدشاکر و دیگران، قاهره، ۱۳۵۷ق/۱۹۳۸م بب. | (۳۵) محمد ترمذی، سنن، به کوشش احمد محمدشاکر و دیگران، قاهره، ۱۳۵۷ق/۱۹۳۸م بب. | ||