۸۷٬۷۷۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'مىکند' به 'میکند') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
''' | '''آبراهههای جهان اسلام''' مانند دیگر آبراهههای بین المللی نقش پل های ارتباطی را در جهان بازی میکنند. این آبراهه ها اگر طبیعی باشند به آنها تنگه یا بوغاز گفته میشود و اگر توسط بشر احداث شده باشند به آنها کانال گفته میشود. | ||
تنگه ها و آبراههاى بین المللى چه طبیعى باشند یا ساختگى از مهمترین نقاط استراتژیک به حساب | تنگه ها و آبراههاى بین المللى چه طبیعى باشند یا ساختگى از مهمترین نقاط استراتژیک به حساب مىآیند، چون نقش مهمى در کوتاه کردن راههاى دریایى و حمل و نقل بار و مسافر دارند، که خود تأثیر عظیمی در تجارت و اقتصاد جهانی دارد. | ||
در جهان بیش از یکصد آبراهه و تنگه میان اقیانوسى وجود دارد که عرض آنها کمتر از 40 کیلومتر (25 مایل) است. | در جهان بیش از یکصد آبراهه و تنگه میان اقیانوسى وجود دارد که عرض آنها کمتر از 40 کیلومتر (25 مایل) است. | ||
اهمیت تنگه ها و | اهمیت تنگه ها و آبراهها معمولاً بر اساس تعداد کشتىهایى که روزانه از آن عبور مىکنند و حجم و نوع کالاها، راههاى بدل، میزان استفاده نظامى و آسیب پذیرى جغرافیایى (طول، عرض، عمق) سنجیده مىشود. | ||
در جهان اسلام در مجموع هشت تنگه و کانال وجود دارد که به ترتیب اهمیت عبارتند از: | در جهان اسلام در مجموع هشت تنگه و کانال وجود دارد که به ترتیب اهمیت عبارتند از: | ||
==تنگه جبل الطارق== | ==تنگه جبل الطارق== | ||
این تنگه بین کشورهاى [[اسپانیا|اسپانیا]] و [[مراکش]] قرار دارد و حدود 10 مایل دریایى(حدود 5/15 کیلومتر) پهنا و 35 مایل دریایى(حدود 65 کیلومتر) طول و 80 تا600 متر عمق دارد و یکى از پر رفت و آمدترین آبراههاى میان اقیانوسى جهان است که دریاى مدیترانه را به اقیانوس اطلس متصل میکند و روزانه حدود 150 کشتى از آن عبور میکند. بارهایى که اهمیت استراتژیک دارند و از این تنگه عبور مىکنند عبارتند از: ذغال سنگ از آفریقاى جنوبى به فلسطین اشغالی، نفت به طرف اروپاى غربى و آمریکا، روزانه تعداد قابل | این تنگه بین کشورهاى [[اسپانیا|اسپانیا]] و [[مراکش]] قرار دارد و حدود 10 مایل دریایى(حدود 5/15 کیلومتر) پهنا و 35 مایل دریایى(حدود 65 کیلومتر) طول و 80 تا600 متر عمق دارد و یکى از پر رفت و آمدترین آبراههاى میان اقیانوسى جهان است که دریاى مدیترانه را به اقیانوس اطلس متصل میکند و روزانه حدود 150 کشتى از آن عبور میکند. بارهایى که اهمیت استراتژیک دارند و از این تنگه عبور مىکنند عبارتند از: ذغال سنگ از آفریقاى جنوبى به فلسطین اشغالی، نفت به طرف اروپاى غربى و آمریکا، روزانه تعداد قابل ملاحظهاى مسافر از این تنگه عبور مىکنند. | ||
==تنگه بسفر== | ==تنگه بسفر== | ||
با عرض 33/0 مایل(حدود 600متر) و طول 17 مایل دریایى(حدود 31 کیلومتر) و عمق 49 متر در خاک ترکیه قرار دارد و دریاى مرمره را به دریاى سیاه متصل میکند. روزانه حدود 50 کشتى از آن عبور مىکنند. | با عرض 33/0 مایل(حدود 600متر) و طول 17 مایل دریایى(حدود 31 کیلومتر) و عمق 49 متر در خاک ترکیه قرار دارد و دریاى مرمره را به دریاى سیاه متصل میکند. روزانه حدود 50 کشتى از آن عبور مىکنند. | ||
==تنگه داردانل== | ==تنگه داردانل== | ||
با پهناى 75/0 مایل(389/1 کیلومتر) و طول 63 مایل دریایى(حدود 5/116 کیلومتر) و عمق 46 تا 91 متر، دو دریاى مرمره و اژه را به هم متصل میکند و روزانه حدود 60 کشتى از آن | با پهناى 75/0 مایل(389/1 کیلومتر) و طول 63 مایل دریایى(حدود 5/116 کیلومتر) و عمق 46 تا 91 متر، دو دریاى مرمره و اژه را به هم متصل میکند و روزانه حدود 60 کشتى از آن مىگذرد. | ||
==تنگه باب المندب== | ==تنگه باب المندب== | ||
این تنگه به پهناى 5/10(حدود 19 کیلومتر) و طول 35 مایل دریایى(حدود 65 کیلومتر) و عمق 12 تا 183 متر در ساحل یمن، اتیوپى و جیبوتى قرار دارد و خلیج عدن را به دریاى سرخ متصل میکند. روزانه حدود 55 کشتى از آن گذر کرده و حدود 70 درصد واردات نفتى اروپاى غربى از این تنگه عبور میکند. | این تنگه به پهناى 5/10(حدود 19 کیلومتر) و طول 35 مایل دریایى(حدود 65 کیلومتر) و عمق 12 تا 183 متر در ساحل یمن، اتیوپى و جیبوتى قرار دارد و خلیج عدن را به دریاى سرخ متصل میکند. روزانه حدود 55 کشتى از آن گذر کرده و حدود 70 درصد واردات نفتى اروپاى غربى از این تنگه عبور میکند. | ||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
این تنگه با عرض 3 مایل(5/5 کیلومتر) و طول 7 مایل دریایى(حدود 13 کیلومتر) و عمق 73 تا 183 متر بین کشورهاى مصر و عربستان سعودى قرار دارد و روزانه کمتر از 10 کشتى از آن عبور میکند. اهمیت این تنگه از این جهت است که راه دسترسى به بندر اردنى عقبه و بندر اسراییلى ایلات است. <ref>براى اطلاع بیشتر رجوع کنید به: درایسدل، آلا سدیر و جرالداچ. بلیک، جغرافیاى سیاسى خاور میانه و شمال آفریقا، ترجمه دره میر حیدر (مهاجرانی)، چاپ اول، تهران، دفتر مطالعات سیاسى و بین المللى وزارت خارجه، 1360، صفحه 173 تا 188. خوانندگان محترم به این نکته توجه دارند که در شرایط فعلى آمارهاى مربوط به تعداد کشتىهایى که از تنگهها عبور مىکنند با آنچه در کتاب آمده تفاوت خواهد داشت.</ref> | این تنگه با عرض 3 مایل(5/5 کیلومتر) و طول 7 مایل دریایى(حدود 13 کیلومتر) و عمق 73 تا 183 متر بین کشورهاى مصر و عربستان سعودى قرار دارد و روزانه کمتر از 10 کشتى از آن عبور میکند. اهمیت این تنگه از این جهت است که راه دسترسى به بندر اردنى عقبه و بندر اسراییلى ایلات است. <ref>براى اطلاع بیشتر رجوع کنید به: درایسدل، آلا سدیر و جرالداچ. بلیک، جغرافیاى سیاسى خاور میانه و شمال آفریقا، ترجمه دره میر حیدر (مهاجرانی)، چاپ اول، تهران، دفتر مطالعات سیاسى و بین المللى وزارت خارجه، 1360، صفحه 173 تا 188. خوانندگان محترم به این نکته توجه دارند که در شرایط فعلى آمارهاى مربوط به تعداد کشتىهایى که از تنگهها عبور مىکنند با آنچه در کتاب آمده تفاوت خواهد داشت.</ref> | ||
==تنگه مالاکا== | ==تنگه مالاکا== | ||
این تنگه به طول 805 کیلومتر (حدود 435 مایل) و عرض حداقل 40 متر و حداکثر 135 متر بین شبه جزیره [[مالزی]] و جزیره اندونزیایى سوماترا واقع شده است. این تنگه از دیدگاه اقتصادى و راهبردى یکى از مهمترین | این تنگه به طول 805 کیلومتر (حدود 435 مایل) و عرض حداقل 40 متر و حداکثر 135 متر بین شبه جزیره [[مالزی]] و جزیره اندونزیایى سوماترا واقع شده است. این تنگه از دیدگاه اقتصادى و راهبردى یکى از مهمترین آبراههاى کشتى رانى دنیا محسوب شده و با آبراههایى مانند کانال سوئز یا پاناما قابل مقایسه است. این تنگه دو اقیانوس هند و آرام را به یکدیگر متصل میکند، اتصال این دو اقیانوس به معناى مربوط ساختن پر جمعیتترین کشورهاى دنیا یعنى چین و هند و اندونزى است. | ||
از این تنگه سالانه بیش از 50 هزار کشتى عبور میکند که 20 تا 25 درصد مجموع تجارت دریایى جهان توسط آنها انجام | از این تنگه سالانه بیش از 50 هزار کشتى عبور میکند که 20 تا 25 درصد مجموع تجارت دریایى جهان توسط آنها انجام مىگیرد. اما نقش جدىتر تنگه مالاکا این است که هم اکنون بیش از نیمى از کل تجارت جهانى نفت از این تنگه مىگذرد .<ref>www.IranEconomics.net</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
[[رده: جغرافیای جهان اسلام]] | [[رده: جغرافیای جهان اسلام]] | ||
<references /> | <references /> |