۸۵٬۸۳۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ابی طالب' به 'ابی‌طالب'
جز (جایگزینی متن - 'عبد ' به 'عبد') |
جز (جایگزینی متن - 'ابی طالب' به 'ابی‌طالب') |
||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
=مذاهب شهر بصره= | =مذاهب شهر بصره= | ||
شیعه به معنای پیرو است که در ادبیات اسلامی بر پیروان علی (ع) و محبان آن حضرت اطلاق می‌شود، البته این واژه در قرون نخستین بر کسانی که به تقدم علی بن | شیعه به معنای پیرو است که در ادبیات اسلامی بر پیروان علی (ع) و محبان آن حضرت اطلاق می‌شود، البته این واژه در قرون نخستین بر کسانی که به تقدم علی بن ابی‌طالب (ع) بر عثمان باور داشتند یا قائل به افضلیت علی (ع) بر خلفا بودند یا اطاعت و پیروی تام از ائمه می‌کردند نیز اطلاق می‌شد و گاه افرادی را شیعه می‌خواندند که جنبه لاهوتی به ائمه می‌دادند. مقاله حاضر در جستجوی شواهد و قرائنی است که نشان از وجود تشیع در بصره در قرن‌های اولیه اسلام (تا سال ۴۰۰ ق) دارد. مورخین عموما این شهر را عثمانی می‌دانند اما شواهد و قرائن فراوانی نشان می‌دهد که در سده‌های نخست قمری شیعیانی در این شهر سکونت داشته‌اند. به نظر نگارنده، حکم به عثمانی مذهب بودن عموم ساکنان بصره می‌تواند ناشی از تاثیر عثمانی‌ها بر تاریخ نگاری باشد.<ref> ↑ پلا، شارل، الجاحظ فی البصره و البغداد و السامرا، ترجمه ابراهیم الکیلانی، ص۲۵۵</ref> | ||
چون می‌توان گفت آغاز و رشد شیعه امامی در بین قبائل عراق از نواحی بصره و کوفه و حله بوده است. در هر حال در بین قبایل مختلف گرایش به شیعه وجود داشته و عده زیادی از اهالی شهر دوستدار اهل‌بیت بوده‌اند. بصره امروز هم از جمله شهرهای شیعهنشین عراق می‌باشد، هر چند اقلیت‌های مذهبی دیگری نیز در این شهر زندگی می‌کنند؛ به هر حال درباره مذهب این شهر دو فرضیه قابل طرح و بررسی است: | چون می‌توان گفت آغاز و رشد شیعه امامی در بین قبائل عراق از نواحی بصره و کوفه و حله بوده است. در هر حال در بین قبایل مختلف گرایش به شیعه وجود داشته و عده زیادی از اهالی شهر دوستدار اهل‌بیت بوده‌اند. بصره امروز هم از جمله شهرهای شیعهنشین عراق می‌باشد، هر چند اقلیت‌های مذهبی دیگری نیز در این شهر زندگی می‌کنند؛ به هر حال درباره مذهب این شهر دو فرضیه قابل طرح و بررسی است: | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
==عثمانی مذهب== | ==عثمانی مذهب== | ||
در قرون نخستین این شهر عثمانی مذهب بوده و با امامت علی بن | در قرون نخستین این شهر عثمانی مذهب بوده و با امامت علی بن ابی‌طالب (ع) مخالفت می‌کرد.<ref> متز، آدام، الحضاره الاسلامی فی القرن الرابع، ج۱، ص۷</ref> | ||
اصمعی معتقد است (البصره کلها عثمانیه).<ref>ابن عبدربه، احمد بن محمد، العقد الفرید، ج۷، ص۲۷۵</ref> | اصمعی معتقد است (البصره کلها عثمانیه).<ref>ابن عبدربه، احمد بن محمد، العقد الفرید، ج۷، ص۲۷۵</ref> | ||
حماد بن ابی سلیمان نیز معتقد است این شهر عثمانی بوده است، او می‌گوید (بصره قطعه‌ای از شام است که در میان ما فرود آمده است). | حماد بن ابی سلیمان نیز معتقد است این شهر عثمانی بوده است، او می‌گوید (بصره قطعه‌ای از شام است که در میان ما فرود آمده است). | ||