پرش به محتوا

لبنان: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ مارس ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - 'می دارد' به 'می‌دارد'
جز (جایگزینی متن - 'مجله ای' به 'مجله‌ای')
جز (جایگزینی متن - 'می دارد' به 'می‌دارد')
خط ۸۶: خط ۸۶:
پس از آن حمله [[سلجوقیان]] اتفاق ‌افتاد. سلاجقه ترک بودند و بعد از فتح ایران، به سمت سوریه حرکت و همه سرزمین شام و  لبنان را فتح ‌کردند. لبنان تا قرن یازدهم میلادی که جنگ‌های صلیبی شروع شد، در قلمرو سلجوقیان ترک قرار داشت. [[صلیبیون]] که بیشتر فرانسوی بودند، با تشویق پاپ اعظم، به شرق حمله کردند و [[جنگ‌های صلیبی]] اتفاق ‌افتاد. سواحل لبنان به تسخیر صلیبی‌های مسیحی که از اروپا آمده بودند، درآمد. از اوایل قرن یازدهم و اواخر قرن دهم میلادی، حمله صلیبی‌ها باعث ‌شد که مارونی‌ها رابطۀ خاصی با فرانسوی‌ها برقرار کنند. این رابطۀ خاص، همچنان پابرجاست. صلیبی‌ها مدت طولانی در لبنان ماندند.  قلعه طرابلس از آثار صلیبی‌هاست. قلعه نظامی دیگری نیز در منطقه کوهستانی، نزدیک شهر شیعهنشین نبطیه وجود دارد که اهمیت ویژه‌ای دارد. نام این قلعه شقیف است که لبنانی‌ها آن را قلعة‌الشقیف می‌نامند. این قلعه بر روی بلندترین کوه ساخته شده است. رودخانه لیطانی از دامنه این کوه عبور می‌کند. در طول تاریخ، این قلعه شاهد جنگ‌های مختلف بوده است. در سال‌های حضور سازمان‌های فلسطینی در این منطقه، قلعه شقیف در اختیار [[سازمان‌های فلسطینی]] بود. شایع است که این قلعه راه‌ها و دالان‌های زیرزمینی بسیار عجیبی دارد و با تونلی به رودخانه لیطانی ارتباط دارد. در سال 1978 و 1982 در حمله اسرائیل به لبنان بارها بمباران شد. قلعه شقیف نیز از دوره صلیبی‌ها برجای ‌مانده و از اماکن دیدنی لبنان است.  
پس از آن حمله [[سلجوقیان]] اتفاق ‌افتاد. سلاجقه ترک بودند و بعد از فتح ایران، به سمت سوریه حرکت و همه سرزمین شام و  لبنان را فتح ‌کردند. لبنان تا قرن یازدهم میلادی که جنگ‌های صلیبی شروع شد، در قلمرو سلجوقیان ترک قرار داشت. [[صلیبیون]] که بیشتر فرانسوی بودند، با تشویق پاپ اعظم، به شرق حمله کردند و [[جنگ‌های صلیبی]] اتفاق ‌افتاد. سواحل لبنان به تسخیر صلیبی‌های مسیحی که از اروپا آمده بودند، درآمد. از اوایل قرن یازدهم و اواخر قرن دهم میلادی، حمله صلیبی‌ها باعث ‌شد که مارونی‌ها رابطۀ خاصی با فرانسوی‌ها برقرار کنند. این رابطۀ خاص، همچنان پابرجاست. صلیبی‌ها مدت طولانی در لبنان ماندند.  قلعه طرابلس از آثار صلیبی‌هاست. قلعه نظامی دیگری نیز در منطقه کوهستانی، نزدیک شهر شیعهنشین نبطیه وجود دارد که اهمیت ویژه‌ای دارد. نام این قلعه شقیف است که لبنانی‌ها آن را قلعة‌الشقیف می‌نامند. این قلعه بر روی بلندترین کوه ساخته شده است. رودخانه لیطانی از دامنه این کوه عبور می‌کند. در طول تاریخ، این قلعه شاهد جنگ‌های مختلف بوده است. در سال‌های حضور سازمان‌های فلسطینی در این منطقه، قلعه شقیف در اختیار [[سازمان‌های فلسطینی]] بود. شایع است که این قلعه راه‌ها و دالان‌های زیرزمینی بسیار عجیبی دارد و با تونلی به رودخانه لیطانی ارتباط دارد. در سال 1978 و 1982 در حمله اسرائیل به لبنان بارها بمباران شد. قلعه شقیف نیز از دوره صلیبی‌ها برجای ‌مانده و از اماکن دیدنی لبنان است.  


قرن دوازدهم زمان حکمرانی دولت ایوبی است. مسلمان‌ها به فرماندهی [[صلاح‌الدین ایوبی]]، لشگری فراهم کردند و با صلیبی‌ها وارد جنگ ‌شدند و آن‌ها را شکست ‌دادند. صلاح‌الدین ایوبی دمشق و قدس را فتح کرد. او اصالتاً کُرد بود. بعد از شکست صلیبی‌ها، [[سلسله ایوبیان]] تشکیل ‌شد. صلاح‌الدین منطقه [[شام]]، [[فلسطین]] و [[قدس]]، مصر و سوریه و [[حجاز]] ([[مکه]] و [[مدینه]] و بخش ساحلی [[عربستان]] در ساحل دریای سرخ) را نیز به دولت خود منضم ‌کرد. جنگ صلاح‌الدین به جنگ حطین معروف است. به سبب پیروزی صلاح‌الدین در جنگ، در حال حاضر نیز کلمات «حطین» و «یرموک» بار مثبت نظامی دارد و بسیاری از پادگان‌ها یا واحدهای نظامی در فلسطین به حطین یا یرموک معروف است.
قرن دوازدهم زمان حکمرانی دولت ایوبی است. مسلمان‌ها به فرماندهی [[صلاح‌الدین ایوبی]]، لشگری فراهم کردند و با صلیبی‌ها وارد جنگ ‌شدند و آن‌ها را شکست ‌دادند. صلاح‌الدین ایوبی دمشق و قدس را فتح کرد. او اصالتاً کُرد بود. بعد از شکست صلیبی‌ها، [[سلسله ایوبیان]] تشکیل ‌شد. صلاح‌الدین منطقه [[شام]]، [[فلسطین]] و [[قدس]]، مصر و سوریه و [[حجاز]] ([[مکه]] و [[مدینه]] و بخش ساحلی [[عربستان]] در ساحل دریای سرخ) را نیز به دولت خود منضم ‌کرد. جنگ صلاح‌الدین به جنگ حطین معروف است. به سبب پیروزی صلاح‌الدین در جنگ، در حال حاضر نیز کلمات «حطین» و «یرموک» بار مثبت نظامی‌دارد و بسیاری از پادگان‌ها یا واحدهای نظامی در فلسطین به حطین یا یرموک معروف است.


بعد از دولت ایوبی، [[دولت ممالیک]] بر سر کار آمد. این دولت سال‌های طولانی در لبنان و مصر حکومت کرد. بسیاری از شیعیان در دوران ایوبی و ممالیک قتل عام شدند. این دولت‌ها ضد شیعه بودند.
بعد از دولت ایوبی، [[دولت ممالیک]] بر سر کار آمد. این دولت سال‌های طولانی در لبنان و مصر حکومت کرد. بسیاری از شیعیان در دوران ایوبی و ممالیک قتل عام شدند. این دولت‌ها ضد شیعه بودند.
خط ۶۰۰: خط ۶۰۰:
===جمعیت علمای مسلمین===  
===جمعیت علمای مسلمین===  


این جمعیت به ریاست شیخ [[احمد الزین]]، یکی از علمای اهل تسنن این کشور از مهم‌ترین جمعیت‌های علمایی لبنان متشکل از روحانیان شیعه و سنی است. این جمعیت که رویکرد تقریب بین مذاهب اسلامی دارد، همواره با صدور بیانیه هایی خواستار مبارزه با جریان‌های تکفیری و تروریستی بوده است.  از آخرین موضع‌گیری‌های جمعیت علمای مسلمان لبنان می‌توان به بیانیه شدید اللحن این جمیعت در محکومیت حمله عربستان به [[یمن]] اشاره کرد. این جریان همچنین بر لزوم آزادسازی سرزمین‌های اشغالی از دست رژیم صهیونیستی و بازگشت فلسطینیان به سرزمین خود همیشه تأکید داشته است.
این جمعیت به ریاست شیخ [[احمد الزین]]، یکی از علمای اهل تسنن این کشور از مهم‌ترین جمعیت‌های علمایی لبنان متشکل از روحانیان شیعه و سنی است. این جمعیت که رویکرد تقریب بین مذاهب اسلامی‌دارد، همواره با صدور بیانیه هایی خواستار مبارزه با جریان‌های تکفیری و تروریستی بوده است.  از آخرین موضع‌گیری‌های جمعیت علمای مسلمان لبنان می‌توان به بیانیه شدید اللحن این جمیعت در محکومیت حمله عربستان به [[یمن]] اشاره کرد. این جریان همچنین بر لزوم آزادسازی سرزمین‌های اشغالی از دست رژیم صهیونیستی و بازگشت فلسطینیان به سرزمین خود همیشه تأکید داشته است.


===جمعیت قولنا و العمل===  
===جمعیت قولنا و العمل===  
خط ۹۵۳: خط ۹۵۳:


پیش از ورود به اصل بحث باید به صورت اجمالی با لبنان آشنا شویم :
پیش از ورود به اصل بحث باید به صورت اجمالی با لبنان آشنا شویم :
لبنان <ref>ر.ک : تاریخ لبنان، ژاک نانته، ترجمه اسدالله علوی، مشهد، بیناد پژوهش های اسلامی، 1379؛ تاریخ لبنان، فیلیت حتی، ترجمه انیس فریحه، بیرون، بی تا؛ تاریخ لبنان الحدیث، کمال الصلیبی، بیروت دارالمزمار، 1991م</ref>  کشوری کوچک، با مساحتی حدود 10/230 کیلومتر مربع است. از طوایف و فرقه های بسیار متنوعی تشکیل شده که در نتیجه سیاست آن را نیز تابع خود ساخته است و تأثیری اساسی بر مناسبات سیاسی گذاشته است. بر اساس سر شماری سال 1975 ترکیب جمعیتی این کشور را 40 درصد مسیحی، 27 درصد شیعه، 26 درصد اهل تسنن و7 درصد دروز تشکیل می دهد. لبنان 17 فرقه رسمی دارد که شامل 11فرقه مسیحی، پنج فرقه اسلامی، و یهودیان است. قانون اساسی در سال 1926 تدوین شده و تا کنون شش بار اصلاح شده است. بر اساس توافق قانون اساسی، ریاست جمهوری در دست مسیحیان مارونی،نخست وزیر سنی و رئیس مجلس شیعه است.
لبنان <ref>ر.ک : تاریخ لبنان، ژاک نانته، ترجمه اسدالله علوی، مشهد، بیناد پژوهش های اسلامی، 1379؛ تاریخ لبنان، فیلیت حتی، ترجمه انیس فریحه، بیرون، بی تا؛ تاریخ لبنان الحدیث، کمال الصلیبی، بیروت دارالمزمار، 1991م</ref>  کشوری کوچک، با مساحتی حدود 10/230 کیلومتر مربع است. از طوایف و فرقه های بسیار متنوعی تشکیل شده که در نتیجه سیاست آن را نیز تابع خود ساخته است و تأثیری اساسی بر مناسبات سیاسی گذاشته است. بر اساس سر شماری سال 1975 ترکیب جمعیتی این کشور را 40 درصد مسیحی، 27 درصد شیعه، 26 درصد اهل تسنن و7 درصد دروز تشکیل می دهد. لبنان 17 فرقه رسمی‌دارد که شامل 11فرقه مسیحی، پنج فرقه اسلامی، و یهودیان است. قانون اساسی در سال 1926 تدوین شده و تا کنون شش بار اصلاح شده است. بر اساس توافق قانون اساسی، ریاست جمهوری در دست مسیحیان مارونی،نخست وزیر سنی و رئیس مجلس شیعه است.
با توجه به عدم استقرار کامل نهادهای سیاسی، نقش احزاب در لبنان،همواره تعیین کننده بوده است. پس از [[توافق طائف]] و با افزایش نسبی قدرت [[سوریه]] در صحنه داخلی این کشور، نقش احزاب در این کشورکاهش یافت ؛ اما پس از ترور [[رفیق بهاءالدین حریری|رفیق حریری]]، این نقش دوباره تقویت شده است.
با توجه به عدم استقرار کامل نهادهای سیاسی، نقش احزاب در لبنان،همواره تعیین کننده بوده است. پس از [[توافق طائف]] و با افزایش نسبی قدرت [[سوریه]] در صحنه داخلی این کشور، نقش احزاب در این کشورکاهش یافت ؛ اما پس از ترور [[رفیق بهاءالدین حریری|رفیق حریری]]، این نقش دوباره تقویت شده است.
    
    
خط ۲٬۳۰۲: خط ۲٬۳۰۲:
==مشکلات آموزش عالی در لبنان==
==مشکلات آموزش عالی در لبنان==


لبنان شاهد وجود 77 دانشگاه ومرکز آموزش عالی است. این رقم در سال 1996 تنها 42 مرکز أموزش عالی بود. بعضی از صاحبنــظران ایــن رشد را یـــک خـــــطر غم انگیز می دانند. از دیدگاه آنان مشکل در رشد تعداد دانشگاهها ومؤسسات آموزش عالی نیست بلکه در کیفیت آنها ومهمتر از آن در میزان مطابقت آنها با احکام قانونی ومقررات موجود در این زمینه است. بعضی از مجوزهای صادر شده بمنظور تأسیس دانشگاهها ومؤسسات از لحاظ مضمون مخالف قوانین ومقررات مادر در این باب است. مهمترین نقطه عطف در شروع صدور مجوز ها به سال 1996 برمی‌گردد البته نه تنها در صدور مجوزها, بلکه این سال, سال تولد دستور العمل ومجوز شماره 8864 است که در آن شروط ومعیارهای لازم برای صدور مجوز تأسیس مراکز عالی تکنولوژیک معیّن شده است وضمناً نظام آموزشی وابسته به آنرا بمنظور اخذ گواهی دانشگاهی در تکنولوژی (D.U.T) مشخص کرده است. دستور العمل دیگر صادره به شماره 9274 در سال 1996, شروط ومعیارهای لازم برای صدور مجوز تأسیس مراکز خصوصی آموزش عالی یا ارتقاء دانشکده ها یا مدارس عــالیِ موجود را بیان می دارد. ایــــن دستور العمل پس از 34 سال انتظار صادر شد واین در حالی است که ماده 11 از قانون نظام آموزش عالی در لبنان که در تاریخ 26/12/1961 صادر شده است مشخص نموده که صدور دستور العمل اجرایی آن نیاز به مهلتی حدأکثر یکساله از تاریخ چاپ قانونی آن در روزنامه رسمی دارد. گرچه صدور این مجوز با تأخیر صورت گرفت ودر این مدت هیچ معیار روشنی که مبنای در خواست مجوزها باشد وجود نداشته است, اما طولی  نکشید که بدون توجه به مهلت قانونی, در همان زمان دستور العمل شماره 9278 صادر شد که اجازه ارتقاء بعضی از دانشکده ها وانستیتوهای عالی را به سه دانشگاه جدید داد. این دانشگاهها عبارتند از: دانشگاه اسلامی بیروت( بعد از افزودن تعدادی دانشکده  وانستیتو به دانشکده علوم اسلامی), دانشگاه آنطونی ودانشگاه لبنانی- آمریکایی؛ همچنین مجوز تأسیس مرکز دانشگاهی تکنولوژی در طرابلس ویا افزایش تعدادی دانشکده به دانشگاههایی که قبلاً موجود بودند مثل قدیس یوسف, روح القدس, سیده لویزه وبلمند ودانشگاه بیروت عربی, صادر شد[https://www.icro.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=261&pageid=32738&p=106&showitem=8457 (برای اطلاع بیشتر به سایت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی مراجعه کنید)].
لبنان شاهد وجود 77 دانشگاه ومرکز آموزش عالی است. این رقم در سال 1996 تنها 42 مرکز أموزش عالی بود. بعضی از صاحبنــظران ایــن رشد را یـــک خـــــطر غم انگیز می دانند. از دیدگاه آنان مشکل در رشد تعداد دانشگاهها ومؤسسات آموزش عالی نیست بلکه در کیفیت آنها ومهمتر از آن در میزان مطابقت آنها با احکام قانونی ومقررات موجود در این زمینه است. بعضی از مجوزهای صادر شده بمنظور تأسیس دانشگاهها ومؤسسات از لحاظ مضمون مخالف قوانین ومقررات مادر در این باب است. مهمترین نقطه عطف در شروع صدور مجوز ها به سال 1996 برمی‌گردد البته نه تنها در صدور مجوزها, بلکه این سال, سال تولد دستور العمل ومجوز شماره 8864 است که در آن شروط ومعیارهای لازم برای صدور مجوز تأسیس مراکز عالی تکنولوژیک معیّن شده است وضمناً نظام آموزشی وابسته به آنرا بمنظور اخذ گواهی دانشگاهی در تکنولوژی (D.U.T) مشخص کرده است. دستور العمل دیگر صادره به شماره 9274 در سال 1996, شروط ومعیارهای لازم برای صدور مجوز تأسیس مراکز خصوصی آموزش عالی یا ارتقاء دانشکده ها یا مدارس عــالیِ موجود را بیان می‌دارد. ایــــن دستور العمل پس از 34 سال انتظار صادر شد واین در حالی است که ماده 11 از قانون نظام آموزش عالی در لبنان که در تاریخ 26/12/1961 صادر شده است مشخص نموده که صدور دستور العمل اجرایی آن نیاز به مهلتی حدأکثر یکساله از تاریخ چاپ قانونی آن در روزنامه رسمی‌دارد. گرچه صدور این مجوز با تأخیر صورت گرفت ودر این مدت هیچ معیار روشنی که مبنای در خواست مجوزها باشد وجود نداشته است, اما طولی  نکشید که بدون توجه به مهلت قانونی, در همان زمان دستور العمل شماره 9278 صادر شد که اجازه ارتقاء بعضی از دانشکده ها وانستیتوهای عالی را به سه دانشگاه جدید داد. این دانشگاهها عبارتند از: دانشگاه اسلامی بیروت( بعد از افزودن تعدادی دانشکده  وانستیتو به دانشکده علوم اسلامی), دانشگاه آنطونی ودانشگاه لبنانی- آمریکایی؛ همچنین مجوز تأسیس مرکز دانشگاهی تکنولوژی در طرابلس ویا افزایش تعدادی دانشکده به دانشگاههایی که قبلاً موجود بودند مثل قدیس یوسف, روح القدس, سیده لویزه وبلمند ودانشگاه بیروت عربی, صادر شد[https://www.icro.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=261&pageid=32738&p=106&showitem=8457 (برای اطلاع بیشتر به سایت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی مراجعه کنید)].


==دستور العمل های متضاد==
==دستور العمل های متضاد==
خط ۲٬۳۳۸: خط ۲٬۳۳۸:
برای نمونه وبه منظور نشان دادنِ پائین بودن سطح علمی برخی از فارغ التحصیلان این مثالها جالب است: یکی از صاحبان مراکز آمارگیری, مربوط به انتخابات مجلس نقل میکرد که فردی با مدرک لیسانس علوم سیاسی یکی از این دانشگاهها که در این مرکز مشغول به کار شده بود, اظهار میداشت که من قبل از اینکه اسم وزیر کشور وقت لبنان را بشنوم نمی دانستم که دقیقاً کار او چیست واسم وزراء ونمایندگان مجلس را اصلاً نشنیده بود. یا یکی از کارمندان یکی از ایستگاههای تلویزیونی نقل میکرد فرد شاغلــی که لیسانس سمعی وبصری است ودر بخش مونتــــاژ کــــــار میکند, عکس "سلیم الحص" نخست وزیر اسبق لبنان را نمی شناخت وعکس او را با یکی از وزرای قبلی به نام "بهیج طباره" اشتباه گرفته بود.  
برای نمونه وبه منظور نشان دادنِ پائین بودن سطح علمی برخی از فارغ التحصیلان این مثالها جالب است: یکی از صاحبان مراکز آمارگیری, مربوط به انتخابات مجلس نقل میکرد که فردی با مدرک لیسانس علوم سیاسی یکی از این دانشگاهها که در این مرکز مشغول به کار شده بود, اظهار میداشت که من قبل از اینکه اسم وزیر کشور وقت لبنان را بشنوم نمی دانستم که دقیقاً کار او چیست واسم وزراء ونمایندگان مجلس را اصلاً نشنیده بود. یا یکی از کارمندان یکی از ایستگاههای تلویزیونی نقل میکرد فرد شاغلــی که لیسانس سمعی وبصری است ودر بخش مونتــــاژ کــــــار میکند, عکس "سلیم الحص" نخست وزیر اسبق لبنان را نمی شناخت وعکس او را با یکی از وزرای قبلی به نام "بهیج طباره" اشتباه گرفته بود.  
    
    
منتقدین می گویند معلوم نیست که سیل این لیسانس ها وگواهی های فوق لیسانس ومدارک دکترا که شاید بعدها صاحبان آنها اساتید همین دانشگاهها شوند چه فاجعه ای را به بار خواهد آورد. آنان بر این باورند که نشناختن سیاستمداران ویا نداشتن درک سیاسی از سوی یک فارغ التحصیل مشکل بزرگی نیست اما بی سوادی در رشته های حساس علمی مثل مهندسی وپزشکی یک مصیبت است. بخش مهندسی بیشتر از هر بخش دیگر از رشد این دانشگاهها ضرر خواهد دید. در آنها همه رشته های مهندسی تدریس می شود وهرسه سال یــک نسل از مهندسانِ خود را به جـامعه تـحویل می دهد در حالیکه این رشته ها نیاز به 5 تا 6 سال تحصیل در دانشگاه لبنان ویا دانشگاههای خصوصی قدیمی دارد. این وضعیّت حتــّی باعث اعتراض کانون مهندسین به این گونه مجوزها گردید.
منتقدین می گویند معلوم نیست که سیل این لیسانس ها وگواهی های فوق لیسانس ومدارک دکترا که شاید بعدها صاحبان آنها اساتید همین دانشگاهها شوند چه فاجعه ای را به بار خواهد آورد. آنان بر این باورند که نشناختن سیاستمداران ویا نداشتن درک سیاسی از سوی یک فارغ التحصیل مشکل بزرگی نیست اما بی سوادی در رشته های حساس علمی مثل مهندسی وپزشکی یک مصیبت است. بخش مهندسی بیشتر از هر بخش دیگر از رشد این دانشگاهها ضرر خواهد دید. در آنها همه رشته های مهندسی تدریس می شود وهرسه سال یــک نسل از مهندسانِ خود را به جـامعه تـحویل می دهد در حالیکه این رشته ها نیاز به 5 تا 6 سال تحصیل در دانشگاه لبنان ویا دانشگاههای خصوصی قدیمی‌دارد. این وضعیّت حتــّی باعث اعتراض کانون مهندسین به این گونه مجوزها گردید.
بنظر می رسد نیاز به تجدید نظر در مورد آموزش عالی لبنان ضروری است وتنها اکتفا به هشدارها از اینجا وآنجا کافی نیست واز همین منظر است که بعضی از انستیتوها که جنبه قانونی ندارند تلقین می کنند که دولت همه جا مراقب هر کــارِ بزرگ وکوچک وهر آنچه متعلق به نسل آینده است, می باشد.
بنظر می رسد نیاز به تجدید نظر در مورد آموزش عالی لبنان ضروری است وتنها اکتفا به هشدارها از اینجا وآنجا کافی نیست واز همین منظر است که بعضی از انستیتوها که جنبه قانونی ندارند تلقین می کنند که دولت همه جا مراقب هر کــارِ بزرگ وکوچک وهر آنچه متعلق به نسل آینده است, می باشد.


Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۰۷۳

ویرایش