۸۷٬۸۸۶
ویرایش
جنبش اسلامی تاجیکستان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'می کرد' به 'می‌کرد'
جز (جایگزینی متن - 'می نمود' به 'می‌نمود') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'می کرد' به 'می‌کرد') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''جنبش اسلامی در تاجیکستان''' در دهه 80 با انگیزه اصلاحات و گرایش های اسلام گرایانه شکل گرفت و آموزش امور دینی و اسلامی را در رأس برنامه های خود قرار داد. | '''جنبش اسلامی در تاجیکستان''' در دهه 80 با انگیزه اصلاحات و گرایش های اسلام گرایانه شکل گرفت و آموزش امور دینی و اسلامی را در رأس برنامه های خود قرار داد. | ||
در این دهه که نهضت، پنهانی فعالیت | در این دهه که نهضت، پنهانی فعالیت می‌کرد، مشایخ صوفیه در آگاه کردن مردم و جنبش دینی، نقش اصلی را بازی می‌کردند. آنها بیشتر تحت تأثیر انقلاب اسلامی ایران و اندیشه های سیاسی امام خمینی رحمه الله قرار داشتند. در سال 1986 تعداد زیادی از رهبران نهضت و از جمله «سید عبداللّه نوری» به اتهام گوش دادن به رادیوهای خارجی، توجه به جمهوری اسلامی و شخص آیت اللّه خمینی رحمه الله، اصلاح طلبی در اسلام و تبلیغات کمونیست ستیز روانه زندان شدند. | ||
==تاریخچه اسلام در تاجیکستان== | ==تاریخچه اسلام در تاجیکستان== | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
==اهداف نهضت اسلامی تاجیکستان== | ==اهداف نهضت اسلامی تاجیکستان== | ||
<br> | <br> | ||
مسلمانان آسیای مرکزی در زمان اتحاد شوروی، در وضعیت بسیار بد و ناخوشایندی قرار داشتند. مراکز دینی آنها و از آن جمله اداره قاضیات تاجیکستان که مرکز امور دینی مسلمانان این کشور به شمار می آمد، در اختیار دولت کمونیستی قرار داشت و اسلام مورد پسند دولت و بدون هرگونه حرکت و جنبش را تبلیغ | مسلمانان آسیای مرکزی در زمان اتحاد شوروی، در وضعیت بسیار بد و ناخوشایندی قرار داشتند. مراکز دینی آنها و از آن جمله اداره قاضیات تاجیکستان که مرکز امور دینی مسلمانان این کشور به شمار می آمد، در اختیار دولت کمونیستی قرار داشت و اسلام مورد پسند دولت و بدون هرگونه حرکت و جنبش را تبلیغ می‌کرد. | ||
<br> | <br> | ||
هسته‌های اولیه نهضت اسلامی تاجیکستان در سال 1974 با هدف اصلاح گری و احیای مجدد اسلام تشکیل شد. این حرکت نوین اسلامی در آغاز محدود به شهر دوشنبه بود و به طور مخفی در زمینه آموزش و پرورش افراد و آگاه کردن مردم کار | هسته‌های اولیه نهضت اسلامی تاجیکستان در سال 1974 با هدف اصلاح گری و احیای مجدد اسلام تشکیل شد. این حرکت نوین اسلامی در آغاز محدود به شهر دوشنبه بود و به طور مخفی در زمینه آموزش و پرورش افراد و آگاه کردن مردم کار می‌کرد. بین سال های 1985 ـ 1986 نهضت اسلامی تاجیکستان گسترش پیدا کرد و در بیشتر شهرها، دفاتر خود را فعال ساخت. | ||
<br> | <br> | ||
«[[سید عبداللّه نوری]]»، آغاز گر نهضت اسلامی در تاجیکستان، درباره مراحلی که نهضت اسلامی این کشور پشت سر گذاشت، می گوید: «ما از طریق شاگردانی که به آنها اعتماد داشتیم، کوشش کردیم آنها را برای تأسیس این نهضت بسیج کنیم. البته آگاه کردن آنها این طور بود که آنها را تعلیم می دادیم و از احادیث و آیات و دیگر منابع آگاهشان می ساختیم تا جایی که خود آنها می‌گفتند که ما باید برای اسلام، خودمان مبارزه کنیم.» | «[[سید عبداللّه نوری]]»، آغاز گر نهضت اسلامی در تاجیکستان، درباره مراحلی که نهضت اسلامی این کشور پشت سر گذاشت، می گوید: «ما از طریق شاگردانی که به آنها اعتماد داشتیم، کوشش کردیم آنها را برای تأسیس این نهضت بسیج کنیم. البته آگاه کردن آنها این طور بود که آنها را تعلیم می دادیم و از احادیث و آیات و دیگر منابع آگاهشان می ساختیم تا جایی که خود آنها می‌گفتند که ما باید برای اسلام، خودمان مبارزه کنیم.» | ||
<br> | <br> | ||
بعد از سال 1991 که حزب نهضت اسلامی رسمیت پیدا کرد، نهضت تاجیکستان وارد مرحله جدیدی شد. رهبران نهضت اسلامی که برای بهبودی وضعیت مادی و معنوی این کشور، متناسب با نیازهای روز جامعه و جهان فعالیت | بعد از سال 1991 که حزب نهضت اسلامی رسمیت پیدا کرد، نهضت تاجیکستان وارد مرحله جدیدی شد. رهبران نهضت اسلامی که برای بهبودی وضعیت مادی و معنوی این کشور، متناسب با نیازهای روز جامعه و جهان فعالیت می‌کردند، اعلام نمودند: اصلاح بخش های اقتصادی و تجاری، فراهم آوردن زمینه برای رشد استعدادهای سرکوب شده، اصلاح نظام تربیتی و آموزشی، بالا بردن کیفیت مؤسسات آموزشی، آموزش اخلاق و معارف و احکام دینی، بازگشت به زبان فارسی، مبارزه با فرهنگ استعماری و رسیدگی به امور بهداشتی، خانوادگی و حل مشکلات جامعه، از اهداف نهضت اسلامی در تاجیکستان هستند. | ||
<br> | <br> | ||
«حاج [[اکبر تورجان زاده]]»، یکی از رهبران نهضت رهایی بخش اسلامی تاجیکستان، طی پیامی که در سال 1372 در مراسم [[حج]] و در [[مکه]] معظمه صادر کرد، اهداف نهضت اسلامی این کشور را چنین توضیح می‌دهد: «امروز فریاد برائت ما از مشرکان و کافران، فریاد از ستم ستمگران و فریاد امتی است که جانشان از تجاوزات تفاله ها و باقی مانده شرق و غرب و نوکران و غلامان آنان به لب رسیده است و خانه و وطن و سرمایه اش به غارت رفته است. | «حاج [[اکبر تورجان زاده]]»، یکی از رهبران نهضت رهایی بخش اسلامی تاجیکستان، طی پیامی که در سال 1372 در مراسم [[حج]] و در [[مکه]] معظمه صادر کرد، اهداف نهضت اسلامی این کشور را چنین توضیح می‌دهد: «امروز فریاد برائت ما از مشرکان و کافران، فریاد از ستم ستمگران و فریاد امتی است که جانشان از تجاوزات تفاله ها و باقی مانده شرق و غرب و نوکران و غلامان آنان به لب رسیده است و خانه و وطن و سرمایه اش به غارت رفته است. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
3 ـ سازمان لعل بدخشان: این حزب در ابتدا یک سازمان فرهنگی بود و از ماه مه 1992 فعالیت های سیاسی خود را شروع کرد و بعد به ائتلاف گروه های مردمی تاجیکستان پیوست. اهداف این حزب عبارتند از؛ برقراری حکومت دموکراتیک در تاجیکستان، خودمختاری بدخشان، ایجاد روابط حسنه با جوامع پامیری افغانستان و چین، تقسیم زمین ها و کارخانه ها میان کشاورزان و کارگران و بهبود سطح زندگی مردم بدخشان. | 3 ـ سازمان لعل بدخشان: این حزب در ابتدا یک سازمان فرهنگی بود و از ماه مه 1992 فعالیت های سیاسی خود را شروع کرد و بعد به ائتلاف گروه های مردمی تاجیکستان پیوست. اهداف این حزب عبارتند از؛ برقراری حکومت دموکراتیک در تاجیکستان، خودمختاری بدخشان، ایجاد روابط حسنه با جوامع پامیری افغانستان و چین، تقسیم زمین ها و کارخانه ها میان کشاورزان و کارگران و بهبود سطح زندگی مردم بدخشان. | ||
<br> | <br> | ||
4 ـ اداره قاضیات: این اداره مرکز امور دینی مسلمانان تاجیکستان محسوب می گردید و در زمان اتحاد شوروی پایه گذاری شد. این مرکز به علت وابسته بودن به دولت تا سال 1988 در راستای سیاست های حزب کمونیست مبنی بر خاموش نمودن شعله های اسلام در تاجیکستان قدم برمی داشت. اما در سال 1989 و همزمان با وقوع تحولات جدید در شوروی، «حاج اکبر تورجان زاده»، روحانی جوان و انقلابی تاجیکستان به ریاست این اداره برگزیده شد. او نهایت سعی خود را به کار برد تا تحولات بنیادین در این اداره ایجاد کند. وی در سال 1990 از طریق مجلس تاجیکستان، تلاش های زیادی را برای | 4 ـ اداره قاضیات: این اداره مرکز امور دینی مسلمانان تاجیکستان محسوب می گردید و در زمان اتحاد شوروی پایه گذاری شد. این مرکز به علت وابسته بودن به دولت تا سال 1988 در راستای سیاست های حزب کمونیست مبنی بر خاموش نمودن شعله های اسلام در تاجیکستان قدم برمی داشت. اما در سال 1989 و همزمان با وقوع تحولات جدید در شوروی، «حاج اکبر تورجان زاده»، روحانی جوان و انقلابی تاجیکستان به ریاست این اداره برگزیده شد. او نهایت سعی خود را به کار برد تا تحولات بنیادین در این اداره ایجاد کند. وی در سال 1990 از طریق مجلس تاجیکستان، تلاش های زیادی را برای رسمی‌کردن دین اسلام انجام داد که متأسفانه از سوی کمونیست ها با مخالفت جدی روبه رو شد.«تورجان زاده» با حزب نهضت اسلامی تاجیکستان رابطه نزدیک داشت و بعد از تحولات 1992 در این کشور، به عنوان قائم مقام نهضت اسلامی برگزیده شد و به عنوان نماینده احزاب مخالف، چندین بار با دولت مذاکره کرد. | ||
<br> | <br> | ||
5 ـ حزب نهضت اسلامی: این حزب از عمده ترین احزاب اسلامی تاجیکستان است که برای احیای مجدد اسلام در این کشور فعالیت می کند. حزب نهضت اسلامی در سال 1990 پایه گذاری شد، دولت کمونیستی تاجیکستان واکنش شدیدی در برابر آن از خود نشان داد و بسیاری از رهبران آن را دستگیر و جریمه کرد و فعالیت آن را ممنوع اعلام نمود. در پی این اقدام دولت، طرفداران حزب نهضت اسلامی در اول اکتبر 1991 دست به اعتراض های عمومی در شهر دوشنبه زدند و سرانجام دولت مجبور شد که به این حزب اجازه فعالیت بدهد؛ چون «تظاهرات کنندگان یکی از شرایط خود برای پایان دادن به تظاهرات را به رسمیت شناختن حزب نهضت اسلامی عنوان کرده بودند و تنها شرطی که دولت به آن عمل کرد، همین بود.» | 5 ـ حزب نهضت اسلامی: این حزب از عمده ترین احزاب اسلامی تاجیکستان است که برای احیای مجدد اسلام در این کشور فعالیت می کند. حزب نهضت اسلامی در سال 1990 پایه گذاری شد، دولت کمونیستی تاجیکستان واکنش شدیدی در برابر آن از خود نشان داد و بسیاری از رهبران آن را دستگیر و جریمه کرد و فعالیت آن را ممنوع اعلام نمود. در پی این اقدام دولت، طرفداران حزب نهضت اسلامی در اول اکتبر 1991 دست به اعتراض های عمومی در شهر دوشنبه زدند و سرانجام دولت مجبور شد که به این حزب اجازه فعالیت بدهد؛ چون «تظاهرات کنندگان یکی از شرایط خود برای پایان دادن به تظاهرات را به رسمیت شناختن حزب نهضت اسلامی عنوان کرده بودند و تنها شرطی که دولت به آن عمل کرد، همین بود.» | ||