پرش به محتوا

ابن عسکر: تفاوت میان نسخه‌ها

۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۳ مارس ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - ' ،' به '،'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
خط ۱۰: خط ۱۰:


==درگذشت==
==درگذشت==
ابن‌ عسکر در 975ق‌ بار دیگر به‌ عنوان‌ قاضى‌ شهر شفشاون‌ و ترغه‌ و بلاد غماره‌ انتخاب‌ گردید و پس‌ از مرگ‌ مولای‌ عبدالله،‌ ابن‌ عسکر به‌ فرزند او محمد بن‌ عبدالله‌ که‌ در 981ق‌ به‌ جانشینى‌ پدر رسیده‌ بود، پیوست‌ و دیری‌ نپایید که‌ محمد از عبدالملک‌ شکست‌ خورد و همراه‌ با ابن‌ عسکر به‌ طنجه‌ رفت‌. محمد برای‌ جنگ‌ برضد عموی‌ خود از دُن‌ سباستیان‌ پرتقالى‌ پادشاه‌ مسیحى‌ استمداد کرد و او با این‌ شرط که‌ سواحل‌ مغرب‌ به‌ مسیحیان‌ واگذار شود به‌ یاری‌ او شتافت‌. سباستیان‌ با سپاهى‌ که‌ شمار آن‌ را بین‌ 60 تا 125 هزار نفر نوشته‌اند، همراه‌ محمد و یارانش‌ که‌ حدود 300 نفر بودند به‌ سواحل‌ مغرب‌ حمله‌ بردند و به‌ قتل‌ و غارت‌ پرداختند. عبدالملک‌ به‌ مقابله‌ پرداخت‌ و در جنگى‌ که‌ میان‌ آنان‌ در وادی‌ المخازن‌ به‌ وقوع‌ پیوست‌، سباستیان‌ و محمد و ابن‌ عسکر کشته‌ شدند و عبدالملک‌ نیز در حین‌ جنگ‌ جان‌ سپرد و برادرش‌ احمد به‌ پادشاهى‌ رسید. چون‌ مسلمانان‌ جسد ابن‌ عسکر را بین‌ کشته‌های‌ مسیحیان‌ یافتند، درباره موضع‌ وی‌ در این‌ جنگ‌ و عقیده او به‌ شک‌ افتادند و او را گنهکار شمردند، ولى‌ محمد بن‌ عبدالله‌ هبطى‌ فرزند استاد وی‌، در منظومه‌ای‌ که‌ درباره این‌ جنگ‌ سروده‌ با اینکه‌ او را مقصّر شمرده‌، از اعتقاد ابن‌ عسکر دفاع‌ کرده‌ است‌  <ref>همو، 4/175؛ وفرانى‌، 73-76؛ قس‌: ، GAL,S همانجا؛ 2 EI</ref>.
ابن‌ عسکر در 975ق‌ بار دیگر به‌ عنوان‌ قاضى‌ شهر شفشاون‌ و ترغه‌ و بلاد غماره‌ انتخاب‌ گردید و پس‌ از مرگ‌ مولای‌ عبدالله،‌ ابن‌ عسکر به‌ فرزند او محمد بن‌ عبدالله‌ که‌ در 981ق‌ به‌ جانشینى‌ پدر رسیده‌ بود، پیوست‌ و دیری‌ نپایید که‌ محمد از عبدالملک‌ شکست‌ خورد و همراه‌ با ابن‌ عسکر به‌ طنجه‌ رفت‌. محمد برای‌ جنگ‌ برضد عموی‌ خود از دُن‌ سباستیان‌ پرتقالى‌ پادشاه‌ مسیحى‌ استمداد کرد و او با این‌ شرط که‌ سواحل‌ مغرب‌ به‌ مسیحیان‌ واگذار شود به‌ یاری‌ او شتافت‌. سباستیان‌ با سپاهى‌ که‌ شمار آن‌ را بین‌ 60 تا 125 هزار نفر نوشته‌اند، همراه‌ محمد و یارانش‌ که‌ حدود 300 نفر بودند به‌ سواحل‌ مغرب‌ حمله‌ بردند و به‌ قتل‌ و غارت‌ پرداختند. عبدالملک‌ به‌ مقابله‌ پرداخت‌ و در جنگى‌ که‌ میان‌ آنان‌ در وادی‌ المخازن‌ به‌ وقوع‌ پیوست‌، سباستیان‌ و محمد و ابن‌ عسکر کشته‌ شدند و عبدالملک‌ نیز در حین‌ جنگ‌ جان‌ سپرد و برادرش‌ احمد به‌ پادشاهى‌ رسید. چون‌ مسلمانان‌ جسد ابن‌ عسکر را بین‌ کشته‌های‌ مسیحیان‌ یافتند، درباره موضع‌ وی‌ در این‌ جنگ‌ و عقیده او به‌ شک‌ افتادند و او را گنهکار شمردند، ولى‌ محمد بن‌ عبدالله‌ هبطى‌ فرزند استاد وی‌، در منظومه‌ای‌ که‌ درباره این‌ جنگ‌ سروده‌ با اینکه‌ او را مقصّر شمرده‌، از اعتقاد ابن‌ عسکر دفاع‌ کرده‌ است‌  <ref>همو، 4/175؛ وفرانى‌، 73-76؛ قس‌:، GAL,S همانجا؛ 2 EI</ref>.


==آثار==
==آثار==
خط ۱۷: خط ۱۷:
گویا این‌ اثر نخستین‌ تاریخ‌ مریدان‌ اولیه جزولى‌ شیخ‌ بزرگ‌ آن‌ دوران‌ است‌  <ref>نک: 2 EI</ref>. کتاب‌ دوحة الناشر بعدها مورد استفاده مورخان‌ مغربى‌ قرار گرفته‌، افرادی‌ چون‌ احمد بن‌ خالد ناصری‌ سلاوی‌ در الاستقصاء  <ref>4/194</ref> و ابوالقاسم‌ سعدالله‌ در کتاب‌ تاریخ‌ الجزائر الثقافى‌  <ref>2/47، 85، 99، 100، 142، 307، 338، 372</ref> از آن‌ نقل‌ و به‌ آن‌ استناد کرده‌اند. در این‌ کتاب‌ چنانکه‌ ابوالقاسم‌ سعدالله‌  <ref>2/142</ref> تصریح‌ کرده‌، ابن‌ عسکر نام‌ بسیاری‌ از شیوخ‌ متصوفه‌ را آورده‌ است‌.
گویا این‌ اثر نخستین‌ تاریخ‌ مریدان‌ اولیه جزولى‌ شیخ‌ بزرگ‌ آن‌ دوران‌ است‌  <ref>نک: 2 EI</ref>. کتاب‌ دوحة الناشر بعدها مورد استفاده مورخان‌ مغربى‌ قرار گرفته‌، افرادی‌ چون‌ احمد بن‌ خالد ناصری‌ سلاوی‌ در الاستقصاء  <ref>4/194</ref> و ابوالقاسم‌ سعدالله‌ در کتاب‌ تاریخ‌ الجزائر الثقافى‌  <ref>2/47، 85، 99، 100، 142، 307، 338، 372</ref> از آن‌ نقل‌ و به‌ آن‌ استناد کرده‌اند. در این‌ کتاب‌ چنانکه‌ ابوالقاسم‌ سعدالله‌  <ref>2/142</ref> تصریح‌ کرده‌، ابن‌ عسکر نام‌ بسیاری‌ از شیوخ‌ متصوفه‌ را آورده‌ است‌.


این‌ کتاب‌ نخستین‌ بار در فاس (1309ق‌/1891م‌) ضمن‌ مجموعه‌ای‌ به‌ چاپ‌ رسید و پس‌ از آن‌ چند بار تجدید چاپ‌ گردید  <ref>[[ابن‌ سوده‌]]، 300</ref>. کتاب‌ دوحة الناشر نخست‌ به‌وسیله ویر باعنوان‌ «شیوخ‌ مراکش‌ در قرن‌ شانزدهم‌» به‌ انگلیسى‌ ترجمه‌ و در 1904م‌ در ادینبورگ‌ منتشر شد ، سپس‌ مستشرق‌ فرانسوی‌ گرول‌ آن‌ را به‌ فرانسه‌ ترجمه‌ کرد و تعلیقات‌ و حواشى‌ بسیاری‌ بر آن‌ نوشت‌ و در 1913م‌ به‌ چاپ‌ رسانید  <ref>همانجا</ref>. چاپ‌ انتقادی‌ آن‌ به‌ کوشش‌ محمد حجى‌ در رباط در 1976م‌ و تجدید چاپ‌ آن‌ در 1977م‌ در دارالبیضاء انجام‌ گرفته‌ است‌  <ref>حجى‌، 419</ref>. بعدها مورخان‌ مراکشى‌ تکمله‌هایى‌ بر آن‌ نوشته‌اند که‌ مى‌توان‌ از کتاب‌ صفوة ما انتشر من‌ اخبار علماء القرن‌ الحادی‌ عشر محمد وفرانى‌ و کتاب‌ نشر المثانى‌ ابن‌ طیب‌ قادری‌ نام‌ برد  <ref> 2 EI</ref>.
این‌ کتاب‌ نخستین‌ بار در فاس (1309ق‌/1891م‌) ضمن‌ مجموعه‌ای‌ به‌ چاپ‌ رسید و پس‌ از آن‌ چند بار تجدید چاپ‌ گردید  <ref>[[ابن‌ سوده‌]]، 300</ref>. کتاب‌ دوحة الناشر نخست‌ به‌وسیله ویر باعنوان‌ «شیوخ‌ مراکش‌ در قرن‌ شانزدهم‌» به‌ انگلیسى‌ ترجمه‌ و در 1904م‌ در ادینبورگ‌ منتشر شد، سپس‌ مستشرق‌ فرانسوی‌ گرول‌ آن‌ را به‌ فرانسه‌ ترجمه‌ کرد و تعلیقات‌ و حواشى‌ بسیاری‌ بر آن‌ نوشت‌ و در 1913م‌ به‌ چاپ‌ رسانید  <ref>همانجا</ref>. چاپ‌ انتقادی‌ آن‌ به‌ کوشش‌ محمد حجى‌ در رباط در 1976م‌ و تجدید چاپ‌ آن‌ در 1977م‌ در دارالبیضاء انجام‌ گرفته‌ است‌  <ref>حجى‌، 419</ref>. بعدها مورخان‌ مراکشى‌ تکمله‌هایى‌ بر آن‌ نوشته‌اند که‌ مى‌توان‌ از کتاب‌ صفوة ما انتشر من‌ اخبار علماء القرن‌ الحادی‌ عشر محمد وفرانى‌ و کتاب‌ نشر المثانى‌ ابن‌ طیب‌ قادری‌ نام‌ برد  <ref> 2 EI</ref>.


کتاب‌ دیگری‌ را به‌ نام‌ دیوان‌ الشّرفاء نیز به‌ او نسبت‌ داده‌اند  <ref>ابن‌ سوده‌، 115</ref>.
کتاب‌ دیگری‌ را به‌ نام‌ دیوان‌ الشّرفاء نیز به‌ او نسبت‌ داده‌اند  <ref>ابن‌ سوده‌، 115</ref>.
خط ۲۸: خط ۲۸:
#ابن‌ سوده‌، عبدالسلام‌، دلیل‌ مورخ‌ المغرب‌ الاقصى‌، تطوان‌، 1369ق‌/ 1950م‌
#ابن‌ سوده‌، عبدالسلام‌، دلیل‌ مورخ‌ المغرب‌ الاقصى‌، تطوان‌، 1369ق‌/ 1950م‌
#تازی‌، عبدالهادی‌، جامع‌ القرویین‌، بیروت‌، 1973م‌
#تازی‌، عبدالهادی‌، جامع‌ القرویین‌، بیروت‌، 1973م‌
#حجى‌، محمد، فهرس‌ الخزانة العلمیة الصبیحیة ، کویت‌، 1406ق‌/1985م‌
#حجى‌، محمد، فهرس‌ الخزانة العلمیة الصبیحیة، کویت‌، 1406ق‌/1985م‌
#سعدالله‌، ابوالقاسم‌، تاریخ‌ الجزائر الثقافى‌، الجزائر، 1401ق‌/1981م‌
#سعدالله‌، ابوالقاسم‌، تاریخ‌ الجزائر الثقافى‌، الجزائر، 1401ق‌/1981م‌
#سلاوی‌، احمد، الاستقصاء، به‌ کوشش‌ جعفر بن‌ احمد ناصری‌ و محمد بن‌ احمد، دارالبیضاء، 1955م‌
#سلاوی‌، احمد، الاستقصاء، به‌ کوشش‌ جعفر بن‌ احمد ناصری‌ و محمد بن‌ احمد، دارالبیضاء، 1955م‌
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۸۱۰

ویرایش