۸۷٬۷۷۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' :' به ':') |
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
«وَلَدَارُ الآخِرَةِ خَیْرٌ»، <ref>سوره یوسف، آیه 109</ref> یک مورد صفت النشأة: یُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ <ref>سوره عنکبوت، آیه 20</ref>؛ پنج بار در برابر الاولى، مانند: «فَلِلَّهِ الْآخِرَةُ وَالْأُولَى» <ref> سوره نجم، آیه 25.</ref> ؛ 48 مورد در برابر الدنیا، مانند: «رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الآخِرَةِ حَسَنَةً»[۶]؛ و 26 بار صفت یوم، مانند: «آمَنَّا بِاللّهِ وَبِالْیَوْمِ الآخِرِ». <ref>سوره بقره،آیه 8</ref> در مواردى نیز واژه آخرت به تنهایى بکار رفته است، مانند: «أُولَـئِکَ الَّذِینَ اشْتَرَوُاْ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا بِالآَخِرَةِ». <ref> سوره بقره،آیه 86</ref> لفظ آخرت در این گونه موارد، از آن جهت مؤنث آمده که یکى از واژههاى الدار، الکرة <ref>مجمع البیان، ج 1، ص 123</ref>، النشأة <ref>تفسیر صدرالمتألهین، ج 1، ص 303</ref> یا الحیاة <ref> التفسیر الکبیر، ج 28، ص 303</ref> موصوف مقدر آن است و چون موصوف مؤنث بوده، صفت به تبع آن مؤنث استعمال مىگردد. | «وَلَدَارُ الآخِرَةِ خَیْرٌ»، <ref>سوره یوسف، آیه 109</ref> یک مورد صفت النشأة: یُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ <ref>سوره عنکبوت، آیه 20</ref>؛ پنج بار در برابر الاولى، مانند: «فَلِلَّهِ الْآخِرَةُ وَالْأُولَى» <ref> سوره نجم، آیه 25.</ref> ؛ 48 مورد در برابر الدنیا، مانند: «رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الآخِرَةِ حَسَنَةً»[۶]؛ و 26 بار صفت یوم، مانند: «آمَنَّا بِاللّهِ وَبِالْیَوْمِ الآخِرِ». <ref>سوره بقره،آیه 8</ref> در مواردى نیز واژه آخرت به تنهایى بکار رفته است، مانند: «أُولَـئِکَ الَّذِینَ اشْتَرَوُاْ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا بِالآَخِرَةِ». <ref> سوره بقره،آیه 86</ref> لفظ آخرت در این گونه موارد، از آن جهت مؤنث آمده که یکى از واژههاى الدار، الکرة <ref>مجمع البیان، ج 1، ص 123</ref>، النشأة <ref>تفسیر صدرالمتألهین، ج 1، ص 303</ref> یا الحیاة <ref> التفسیر الکبیر، ج 28، ص 303</ref> موصوف مقدر آن است و چون موصوف مؤنث بوده، صفت به تبع آن مؤنث استعمال مىگردد. | ||
= | =آخرت، در قرآن و [[حدیث]]= | ||
قرآن | قرآن کریم، زندگىِ پیش از مرگ را زندگى اوّل و زندگىِ پس از مرگ را زندگىِ آخِر نامیده است، مانند: | ||
«لَهُ الْحَمْدُ فِى الاْءُولَى وَ الاْآخِرَةِ. <ref>قصص: آیه ۷۰</ref> در این [سراى] نخستین و در | «لَهُ الْحَمْدُ فِى الاْءُولَى وَ الاْآخِرَةِ. <ref>قصص: آیه ۷۰</ref> در این [سراى] نخستین و در آخرت، ستایش، از آنِ اوست» . | ||
«وَ إِنَّ لَنَا لَلاْآخِرَةَ وَ الاْءُولَى. <ref>لیل: آیه ۱۳</ref> و در | «وَ إِنَّ لَنَا لَلاْآخِرَةَ وَ الاْءُولَى. <ref>لیل: آیه ۱۳</ref> و در حقیقت، دنیا و آخرت، از آنِ ماست» . | ||
«وَ لَلاْآخِرَةُ خَیْرٌ لَّکَ مِنَ الاْءُولَى. <ref>ضحى: آیه ۴</ref> و | «وَ لَلاْآخِرَةُ خَیْرٌ لَّکَ مِنَ الاْءُولَى. <ref>ضحى: آیه ۴</ref> و آخرت، براى تو، بهتر از سراى نخستین است» . | ||
در | در واقع، قرآن کریم و نیز [[احادیث اسلامى]]، کلمه «آخرة» را در یکى از بارزترین مصادیق لغوى آن به کار مى برند. از این رو، هنگامى که یزید بن سلام از پیامبر صلى الله علیه و آله مى پرسد: «چرا آخرت را آخرت نامیده اند؟»، ایشان در جواب مى فرماید: | ||
لاِءَنَّها مُتَأَخِّرَةٌ تَجیءُ مِن بَعدِ | لاِءَنَّها مُتَأَخِّرَةٌ تَجیءُ مِن بَعدِ الدُّنیا، لا توصَفُ سِنینُها، ولا تُحصى أیّامُها، ولا یَموتُ سُکّانُها. <ref>ضحى: آیه ۴.</ref> چون آن متأخّر است و پس از دنیا مى آید. سال هاى آن وصف ناشدنى، و روزهایش ناشمردنى هستند و ساکنان آن، هیچ گاه نمى میرند. | ||
و از [[امام علی]]<ref>ر.ک:مقاله امام على</ref> (ع) در وجه تسمیه آخرت نقل شده که: | و از [[امام علی]]<ref>ر.ک:مقاله امام على</ref> (ع) در وجه تسمیه آخرت نقل شده که: | ||
سُمِّیَتِ الآخِرَةُ | سُمِّیَتِ الآخِرَةُ آخِرَةً، لاِءَنَّ فیهَا الجَزاءَ وَالثَّوابَ. آخرت، آخرت نامیده شده است ؛ چون سزا و پاداش در آن جاست. | ||
همان طور که [[علامه مجلسی محمد باقر]]<ref>ر.ک:مقاله علامه مجلسی محمد باقر</ref> توضیح داده، <ref> بحار الأنوار: ج ۱۰ ص ۱۳</ref> | همان طور که [[علامه مجلسی محمد باقر]]<ref>ر.ک:مقاله علامه مجلسی محمد باقر</ref> توضیح داده، <ref> بحار الأنوار: ج ۱۰ ص ۱۳</ref> مقصود، آن است که چون در آخرت، سزا و [[ثواب]] است و جزا متأخّر از عمل است، زندگى پس از مرگ، آخرت نامیده شده است. | ||
این واژه در | این واژه در قرآن، گاه صفت «النشأة» است (مانند: «ثُمَّ اللَّهُ یُنشِئُ النَّشْأَةَ الاْآخِرَةَ ؛ پس خداوند است که نشأه آخرت را پدید مى آورد») <ref>عنکبوت: آیه ۲۰</ref>، گاه صفت «الدار» (مانند: «وَ إِنَّ الدَّارَ الاْآخِرَةَ لَهِىَ الْحَیَوَانُ ؛ و زندگى حقیقى همان سراى آخرت است») <ref>عنکبوت: آیه ۶۴ و ر. ک: قصص: آیه ۸۳</ref>، گاه مضاف الیه «دار» (مانند: «وَ لَدَارُ الاْءَخِرَةِ خَیْرٌ ؛ و سراى آخرت بهتر است») <ref>وسف: آیه ۱۰۹</ref> و گاه صفت «الیوم» (مانند: «مِنَ النَّاسِ مَن یَقُولُ ءَامَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالْیَوْمِ الاْآخِرِ ؛ و برخى از مردم مى گویند که به خدا و روز واپسین ایمان آوردیم») <ref>بقره: آیه ۸</ref> قرار گرفته است. البتّه در بیشتر موارد، موصوف، حذف گردیده و کلمه «آخرت» در مقابل «دنیا» و درباره زندگى پس از مرگ به کار رفته است. | ||
در قرآن | در قرآن کریم، این کلمه در مجموع، ۱۴۳ بار تکرار شده است: چهار بار به معناى لغوى آن و ۱۳۹ بار به معناى «زندگى پس از مرگ»، و از این تعداد، ۸۸ بار به صورت «الآخرة» و ۲۲ بار به صورت «بالآخرة» و سه بار به صورت «لَلآخرة» و ۲۶ بار به صورت «الآخِر» (که صفت «الیوم» قرار گرفته است). | ||
نکته قابل | نکته قابل توجّه، این که: در نگاه ابتدایى، ممکن است تصوّر شود که کلمه «آخرت» معادل کلمه [[قیامت]] (یوم الحساب) است ؛ امّا دقّت در ریشه لغوى و کاربردهاى آن در قرآن و حدیث به روشنى نشان مى دهد که مقصود از کلمه آخرت، مقابل «دنیا»ست و شامل همه منازل و مواقف پس از مرگ مى شود. پس، قیامت، تنها یکى از منازل آخرت محسوب مى گردد، چنان که [[پیامبر (ص)]] [[قبر]] را نخستین منزل آخرت معرّفى مى کند: | ||
القَبرُ أوَّلُ مَنازِلِ الآخِرَةِ ؛ فَإِن یَنجُ مِنهُ فَما بَعدَهُ أیسَرُ | القَبرُ أوَّلُ مَنازِلِ الآخِرَةِ ؛ فَإِن یَنجُ مِنهُ فَما بَعدَهُ أیسَرُ مِنهُ، وإن لَم یَنجُ مِنهُ فَما بَعدَهُ أشَدُّ مِنهُ. <ref>بحار الأنوار:ج ۱۰ ص۲۵۶ ح ۱۲۰۱</ref> گور، نخستین منزلگاه آخرت است. اگر [انسان] از آن به سلامت برَهَد، منزلگاه هاى پس از آن، آسان تر از آن است و اگر به سلامت نرَهَد، منزلگاه هاى پس از آن، سخت تر از آن خواهد بود. | ||
بنا بر | بنا بر این، آنچه در این بخش مورد توجّه است، ارائه متونى است که مجموع زندگىِ پس از مرگ را مورد بررسى قرار داده اند ؛ امّا آنچه مربوط به هر یک از منازل و عوالم آخرت مى شود (مانند: عالم برزخ، قیامت، حساب، میزان، صراط، [[بهشت]]<ref>ر.ک:مقاله بهشت</ref> و دوزخ) در عناوین مربوط به خود خواهد آمد، إن شاء اللّه. | ||
=آخرت در دیگر [[ادیان]]= | =آخرت در دیگر [[ادیان]]= |