۸٬۱۴۶
ویرایش
Mohsenmadani (بحث | مشارکتها) جز (Mohsenmadani صفحهٔ اندونزی4 را به جماعت اسلامی اندونزی منتقل کرد) |
Mohsenmadani (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''جماعت اسلامی اندونزی''' مدخلی است به زبان فارسی که ذیل موضوع پروژه معرفی [[جریانات جهان اسلام]] می گنجد. نویسنده: <ref>نوذر شفیعی (عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان)</ref> | |||
مقدمه | =مقدمه= | ||
از زمانی که جنگ داخلی در افغانستان در دهه 1980 آغاز شد و چریکهای افغان با حمایت کامل امریکا وارد میدان نبرد علیه نیروهای روسی شدند، حرکتهای رادیکال مسلحانه در جنوب شرقی آسیا به تدریج گسترش یافت. | امروزه یکی از مظاهر رادیکالیسم اسلامی در آسیای جنوب شرقی حزب جماعت اسلامی اندونزی است که ارتباط نزدیکی نیز با القاعده دارد. از زمانی که جنگ داخلی در افغانستان در دهه 1980 آغاز شد و چریکهای افغان با حمایت کامل امریکا وارد میدان نبرد علیه نیروهای روسی شدند، حرکتهای رادیکال مسلحانه در جنوب شرقی آسیا به تدریج گسترش یافت. | ||
گرایشهای تندروانه در آسیای جنوب شرقی با ظهور حرکت مقاومت مجاهدین افغان علیه نیروهای اتحاد جماهیر شوروی سابق و حمایت ائتلاف بینالمللی از آنها، تقویت شد. بسیاری از رهبران گروههای تندرو در جنوب شرق آسیا یا در جنگهای افغانها شرکت داشتند یا بعدها در این مناطق آموزش دیدند. علاوه بر این، بیشتر آنها در مدارس علوم دینی تحصیل کردهاند. | گرایشهای تندروانه در آسیای جنوب شرقی با ظهور حرکت مقاومت مجاهدین افغان علیه نیروهای اتحاد جماهیر شوروی سابق و حمایت ائتلاف بینالمللی از آنها، تقویت شد. بسیاری از رهبران گروههای تندرو در جنوب شرق آسیا یا در جنگهای افغانها شرکت داشتند یا بعدها در این مناطق آموزش دیدند. علاوه بر این، بیشتر آنها در مدارس علوم دینی تحصیل کردهاند. | ||
خط ۲۴: | خط ۱۹: | ||
= 1. تأسیس = | |||
ریشههای جماعت اسلامی به دو روحانی تندرو مسلمان اندونزی در منطقه زولو به نامهای «عبدالله سونگکار» و «ابوبکر بشیر» باز میگردد. این دو رهبر روحانی که در سال 1973 فعالیتهای خود را گسترش دادند به شدت تحت تأثیر جنبش دارالاسلام قرار داشتند.(1) | ریشههای جماعت اسلامی به دو روحانی تندرو مسلمان اندونزی در منطقه زولو به نامهای «عبدالله سونگکار» و «ابوبکر بشیر» باز میگردد. این دو رهبر روحانی که در سال 1973 فعالیتهای خود را گسترش دادند به شدت تحت تأثیر جنبش دارالاسلام قرار داشتند.(1) | ||
خط ۵۳: | خط ۴۸: | ||
= 2. ایدئولوژی و هدف = | |||
هدف اصلی جماعت اسلامی ایجاد دولت اسلامی در آسیای جنوب شرقی شامل جنوب تایلند، مالزی، برونئی، اندونزی، کامبوج و جنوب فیلیپین است.(8) افکار سونگکار نیرو محرکه ایدئولوژی جماعت اسلامی تا زمان مرگش بود. سونگکار در موعظههایش به مقایسه مبارزه مردم اندونزی و اصحاب پیامبر در مکه میپرداخت و مسحیت و یهودیت را همان دشمنان پیامبر در 14 قرن پیش میپنداشت که اکنون مبارزه مسلمانان با آنها واجب است.(9) سونگکار همچنین معتقد بود که نباید با نظامهای سیاسی غیراسلامی سازش کرد، زیرا آنها مانعی در راه تشکیل امت اسلامی هستند و فرایند شکلگیری دولت اسلامی را با مشکل مواجه میسازند.(10) | هدف اصلی جماعت اسلامی ایجاد دولت اسلامی در آسیای جنوب شرقی شامل جنوب تایلند، مالزی، برونئی، اندونزی، کامبوج و جنوب فیلیپین است.(8) افکار سونگکار نیرو محرکه ایدئولوژی جماعت اسلامی تا زمان مرگش بود. سونگکار در موعظههایش به مقایسه مبارزه مردم اندونزی و اصحاب پیامبر در مکه میپرداخت و مسحیت و یهودیت را همان دشمنان پیامبر در 14 قرن پیش میپنداشت که اکنون مبارزه مسلمانان با آنها واجب است.(9) سونگکار همچنین معتقد بود که نباید با نظامهای سیاسی غیراسلامی سازش کرد، زیرا آنها مانعی در راه تشکیل امت اسلامی هستند و فرایند شکلگیری دولت اسلامی را با مشکل مواجه میسازند.(10) | ||
خط ۶۱: | خط ۵۶: | ||
مسأله مهم دیگر از دید سونگکار، حمایت جامعه جهانی اسلامی است.(13) همانگونه که گفته شد، پس از مرگ سونگکار، بشیر به عنوان رهبر معنوی جماعت اسلامی انتخاب شد. تلاش بشیر برای تغییر مسیر جنبش به سوی تحرکات سیاسی باعث انتقاداتی در دورن جماعت اسلامی شد. امروزه به درستی معلوم نیست که بشیر تا چه اندازه در عمل بر جماعت اسلامی کنترل دارد. | مسأله مهم دیگر از دید سونگکار، حمایت جامعه جهانی اسلامی است.(13) همانگونه که گفته شد، پس از مرگ سونگکار، بشیر به عنوان رهبر معنوی جماعت اسلامی انتخاب شد. تلاش بشیر برای تغییر مسیر جنبش به سوی تحرکات سیاسی باعث انتقاداتی در دورن جماعت اسلامی شد. امروزه به درستی معلوم نیست که بشیر تا چه اندازه در عمل بر جماعت اسلامی کنترل دارد. | ||
= 3. ساختار فرماندهی = | |||
یک شورای مشورتی منطقهای متشکل از پنج عضو کنترل عملیات جماعت اسلامی را برعهده دارد. حمبلی، یکی از مجاهدین سابق افغان، به عنوان رهبر گروه، نقش کلیدی در عملیات تروریستی در درون منطقه پس از دهه 1990 ایفا کرد. او در سال 1966 در منطقه «ساکاماناح» در جاوه غربی متولد شد. در سال 1985 برای تأمین مالی خانوادهاش، که سیزده عضو داشت، روانه مالزی شد. | یک شورای مشورتی منطقهای متشکل از پنج عضو کنترل عملیات جماعت اسلامی را برعهده دارد. حمبلی، یکی از مجاهدین سابق افغان، به عنوان رهبر گروه، نقش کلیدی در عملیات تروریستی در درون منطقه پس از دهه 1990 ایفا کرد. او در سال 1966 در منطقه «ساکاماناح» در جاوه غربی متولد شد. در سال 1985 برای تأمین مالی خانوادهاش، که سیزده عضو داشت، روانه مالزی شد. | ||
خط ۷۲: | خط ۶۷: | ||
فائض بافانا نیز به عنوان یکی از فعالان اصلی عملیات جبرئیل در ژانویه 2002 در سنگاپور دستگیر شد.(17) به درستی معلوم نیست که اکنون چه کسی جایگزین این دو در شورا شده است. | فائض بافانا نیز به عنوان یکی از فعالان اصلی عملیات جبرئیل در ژانویه 2002 در سنگاپور دستگیر شد.(17) به درستی معلوم نیست که اکنون چه کسی جایگزین این دو در شورا شده است. | ||
= 4. ساختار عملیات = | |||
از نظر عملیاتی، جماعت اسلامی چند منطقه عملیاتی برای خود تعریف کرده است که هر یک از آنها از شورای فرماندهی پنج عضوی جماعت اسلامی دستور میگیرند. این مناطق عبارتاند از: | از نظر عملیاتی، جماعت اسلامی چند منطقه عملیاتی برای خود تعریف کرده است که هر یک از آنها از شورای فرماندهی پنج عضوی جماعت اسلامی دستور میگیرند. این مناطق عبارتاند از: | ||
خط ۸۶: | خط ۸۱: | ||
بدین ترتیب از نظر عملیاتی، جماعت اسلامی قلمرو فعالیت خود را به چهار منطقه تقسیم کرده که هر منطقه دارای چند شاخه است. هریک از این شاخهها نیز توسط عناصر عملیاتی هدایت و کنترل میشوند که در اصطلاح «واکاله» نامیده میشوند. به عبارت دیگر، منطقه دارای عناصر عملیاتی به نام «واکاله» است که تحت کنترل «کولون» منطقه قرار دارند. کولون سطح میانی اقتداری است که فرماندهی و کنترل را برای فعالیتهای عملیاتی جماعت اسلامی در یک محدوده یا منطقه خاص فراهم میکند. | بدین ترتیب از نظر عملیاتی، جماعت اسلامی قلمرو فعالیت خود را به چهار منطقه تقسیم کرده که هر منطقه دارای چند شاخه است. هریک از این شاخهها نیز توسط عناصر عملیاتی هدایت و کنترل میشوند که در اصطلاح «واکاله» نامیده میشوند. به عبارت دیگر، منطقه دارای عناصر عملیاتی به نام «واکاله» است که تحت کنترل «کولون» منطقه قرار دارند. کولون سطح میانی اقتداری است که فرماندهی و کنترل را برای فعالیتهای عملیاتی جماعت اسلامی در یک محدوده یا منطقه خاص فراهم میکند. | ||
= نتیجهگیری = | |||
همانگونه که گفته شد، جماعت اسلامی اندونزی یکی از جریانهای رادیکال در آسیای جنوب شرقی است. اگرچه ریشههای شکلگیری این جریان به زمانهای دور برمیگردد، اما جنگ داخلی افغانستان نقش مهمی در رشد و نمو آن داشت. همین جنگ باعث شکلگیری ارتباط بین القاعده و جماعت اسلامی شد، به گونهای که از جماعت اسلامی اندونزی به عنوان الگوی منطقهای القاعده در آسیای جنوب شرقی یاد میشود. | همانگونه که گفته شد، جماعت اسلامی اندونزی یکی از جریانهای رادیکال در آسیای جنوب شرقی است. اگرچه ریشههای شکلگیری این جریان به زمانهای دور برمیگردد، اما جنگ داخلی افغانستان نقش مهمی در رشد و نمو آن داشت. همین جنگ باعث شکلگیری ارتباط بین القاعده و جماعت اسلامی شد، به گونهای که از جماعت اسلامی اندونزی به عنوان الگوی منطقهای القاعده در آسیای جنوب شرقی یاد میشود. | ||
خط ۹۶: | خط ۹۱: | ||
= پینوشتها = | |||
1. Robert Day Mc Amis, Malay Muslims, Cambridge:William B. Eerdmans Co, P. 12. | 1. Robert Day Mc Amis, Malay Muslims, Cambridge:William B. Eerdmans Co, P. 12. | ||
خط ۱۳۵: | خط ۱۳۰: | ||
18. ICG, AL-Qaida in Southeast Asia, Op. Cit. | 18. ICG, AL-Qaida in Southeast Asia, Op. Cit. | ||