۸۷٬۷۷۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'می داشت' به 'میداشت') |
جز (جایگزینی متن - 'آیت الله' به 'آیتالله') |
||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
=تاسیس حسینه= | =تاسیس حسینه= | ||
آغاز به کار حسینیه ارشاد بدین شکل بود که در ۱۳۴۳ خورشیدی و در حاشیه جادهای که تهران را به شمیران متصل میکرد، توسط عدهای از متدینین در ایام سوگواری به رسم مألوف، چادری برپا و [[حسینیه]] آغاز به کار می کرد <ref>حسینیه ارشاد به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ۱۳۸۳، مقدمه، ص ۷</ref> امّا سخنرانیهای | آغاز به کار حسینیه ارشاد بدین شکل بود که در ۱۳۴۳ خورشیدی و در حاشیه جادهای که تهران را به شمیران متصل میکرد، توسط عدهای از متدینین در ایام سوگواری به رسم مألوف، چادری برپا و [[حسینیه]] آغاز به کار می کرد <ref>حسینیه ارشاد به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ۱۳۸۳، مقدمه، ص ۷</ref> امّا سخنرانیهای آیتالله [[مرتضی مطهری]] و استقبال گسترده قشر تحصلیکرده از مباحث تازه و نویی که در خصوص مسایل دینی انجام میپذیرفت. | ||
<ref> دانشنامه تهران بزرگ، جعفری، شیوا و سیما طایفه، حسینیه ارشاد، تهران، دایرهالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۲، ص ۳۷۹</ref> باعث شد تا بنیانگذاران حسینیه ارشاد، محمد همایون، ناصر میناچی مقدم و عبدالحسین علی آبادی در نخستین اقدام، زمینی به مساحت چهار هزار متر مربع، در خیابان معروف به جاده قدیم شمیران (که نام کنونی آن خیابان شریعتی است) خریداری کنند. <ref>همان، مقدمه، ص ۳۸، ۳۹</ref> | <ref> دانشنامه تهران بزرگ، جعفری، شیوا و سیما طایفه، حسینیه ارشاد، تهران، دایرهالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۲، ص ۳۷۹</ref> باعث شد تا بنیانگذاران حسینیه ارشاد، محمد همایون، ناصر میناچی مقدم و عبدالحسین علی آبادی در نخستین اقدام، زمینی به مساحت چهار هزار متر مربع، در خیابان معروف به جاده قدیم شمیران (که نام کنونی آن خیابان شریعتی است) خریداری کنند. <ref>همان، مقدمه، ص ۳۸، ۳۹</ref> | ||
در سال ۱۳۴۴ کارهای ساختمانی حسینیه پایان یافت و در همان سال نیز بانیان حسینیه به دنبال ثبت آن برآمدند. بنا بر اسناد ساواک، | در سال ۱۳۴۴ کارهای ساختمانی حسینیه پایان یافت و در همان سال نیز بانیان حسینیه به دنبال ثبت آن برآمدند. بنا بر اسناد ساواک، آیتالله مطهری، ناصر میناچی مقدم و محمد همایون پیگیر ثبت بودند و در بررسی سوابق سیاسی مؤسسان برای ایجاد مؤسسه از طرف شهربانی به غیر از آیتالله مرتضی مطهری، بقیه فاقد پیشینه سیاسی بودند. <ref> همان، ص ۶-۸</ref> پس از استعلامات اولیه اداری و در راستای انجام ثبت مؤسسه بود که «عبدالحسین علیآبادی» حقوقدان نیز به هیاتمدیره دعوت شد. با دعوت از علمای برجستهای چون [[علامه محمدتقی جعفری]] و [[حجتالاسلام علی شاهچراغی]] جهت حضور در هیات مدیره حسینیه، کارهای ثبت آن جدیتر دنبال شد و سرانجام در دی ۱۳۴۶ در اداره ثبت شرکتها و دایره مؤسسههای غیرانتفاعی به ثبت رسید. <ref>«حسینیه ارشاد، خطبا و گویندگان آن به روایت میناچی»، حمیدزاده، اکبر، مجله یاد، ش۷۸، ۱۳۸۴، ص ۳۳۳</ref> | ||
=ابتکار و نوآوری حسینیه= | =ابتکار و نوآوری حسینیه= | ||
خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
=آیتالله مطهری و علی شریعتی ارکان حسینیه= | =آیتالله مطهری و علی شریعتی ارکان حسینیه= | ||
علاوه بر این مسایل، مهمترین عامل اشتهار و ماندگاری حسینیه ارشاد، شخصیتهایی بزرگ و عالمی بود که به آن اعتبار بخشیدند. بدون تردید | علاوه بر این مسایل، مهمترین عامل اشتهار و ماندگاری حسینیه ارشاد، شخصیتهایی بزرگ و عالمی بود که به آن اعتبار بخشیدند. بدون تردید آیتالله مطهری و دکتر علی شریعتی بودند که حسینیه را به این جایگاه و عظمت رساندند وگرنه اعتبار آن به در و دیوار و تریبون نبود و اینان بودند که چراغ هدایت و مبارزه علیه بیدادگری را روشن نگه داشتند. | ||
آیتالله مطهری از همان آغاز ورود به یکی از چهرههای شاخص حسینیه تبدیل شد. از سال ۱۳۴۶ که جلسات در محل موقت برگزار میشد، وی هر هفته چند سخنرانی ایراد میکرد و پس از مدتی هم مسوولیت انتخاب سخنرانان را که معمولاً با توصیه [[محمدتقی شریعتی]] همراه بود، بر عهده داشت. آیتالله مطهری به دلیل حضور در دانشگاه و مدارس علوم دینی، پلی بود، میان ۲ قشر طلبه و دانشجو که سالها از هم جدا نگه داشته شده بودند. حسینیه ارشاد و سخنرانیهای او بود که این خلأ را پر کرد و این ۲ گروه در وجود آیتالله مطهری نقطه ارتباط و اتصال خود را دیدند و به هم نزدیک شدند. <ref> «متفکر معاصر و دانشجویان»، مجتبیزاده، عبدالکاظم مجله دانشگاه اسلامی، س ۶، ش ۱۵، ۱۳۸۱، ص ۱۳۶</ref> | |||
آغاز فعالیت دکتر شریعتی در حسینیه ارشاد را باید در ۱۳۴۵ خورشیدی دانست که از اواخر تابستان سال ۱۳۴۵ خورشیدی پدرش محمدتقی شریعتی به تهران رفت جلسه هایی در حسینیه نظیر کانون نشر حقایق اسلامی [[مشهد]] به وجود آورد. دکتر شریعتی در اولین دیدار با هیات مدیره حسینیه، نظرات و افکار خود را درباره نسل جوان و جامعه آن روزگار ارایه داد. در این جلسه بود که برای همکاری با حسینیه ارشاد اعلام آمادگی کرد و به دعوت آیتالله مطهری از آبان ۱۳۴۷ خورشیدی به جمع سخنرانان حسینیه ارشاد پیوست. وی با قدرت بیان و سبک و رویکرد ویژهاش به مباحث، عملاً سایر سخنرانیهای موسسه را تحت تاثیر قرار داد. | آغاز فعالیت دکتر شریعتی در حسینیه ارشاد را باید در ۱۳۴۵ خورشیدی دانست که از اواخر تابستان سال ۱۳۴۵ خورشیدی پدرش محمدتقی شریعتی به تهران رفت جلسه هایی در حسینیه نظیر کانون نشر حقایق اسلامی [[مشهد]] به وجود آورد. دکتر شریعتی در اولین دیدار با هیات مدیره حسینیه، نظرات و افکار خود را درباره نسل جوان و جامعه آن روزگار ارایه داد. در این جلسه بود که برای همکاری با حسینیه ارشاد اعلام آمادگی کرد و به دعوت آیتالله مطهری از آبان ۱۳۴۷ خورشیدی به جمع سخنرانان حسینیه ارشاد پیوست. وی با قدرت بیان و سبک و رویکرد ویژهاش به مباحث، عملاً سایر سخنرانیهای موسسه را تحت تاثیر قرار داد. | ||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
نخستین سخنرانی وی در سوم آبان همان سال مورد توجه مخاطبان قرار گرفت با استقبال گرمی که از دکتر شریعتی در حسینیه ارشاد به عمل آمد، شهرت دیگر سخنرانان فروکش کرد و فصل جدیدی از فعالیتهای حسینیه آغاز شد. همکاری بیش از پیش دکتر شریعتی با حسینیه ارشاد و مؤسسان آن که با پذیرش گستردهای از طرف جوانان بهویژه دانشجویان همراه بود، باعث شد که نوارهای گردآوری شده از سخنرانیهای او در حسینیه ارشاد به صورت جزوه و کتاب منتشر شود. شمار قابل ملاحظهای از این کتابها به [[سوریه]] و [[لبنان]] ارسال میشد که برخی از آنها به وسیله [[امام موسی صدر]] و [[دکتر مصطفی چمران]] از فارسی به عربی ترجمه شد. <ref>تاریخچه حسینیه ارشاد، مجموعه مصاحبهها، دفاعیات و خاطرات ناصر میناچی، میناچی مقدم، ناصر، (۱۳۸۴)، تهران، ص ۳۹۰-۳۹۱</ref> | نخستین سخنرانی وی در سوم آبان همان سال مورد توجه مخاطبان قرار گرفت با استقبال گرمی که از دکتر شریعتی در حسینیه ارشاد به عمل آمد، شهرت دیگر سخنرانان فروکش کرد و فصل جدیدی از فعالیتهای حسینیه آغاز شد. همکاری بیش از پیش دکتر شریعتی با حسینیه ارشاد و مؤسسان آن که با پذیرش گستردهای از طرف جوانان بهویژه دانشجویان همراه بود، باعث شد که نوارهای گردآوری شده از سخنرانیهای او در حسینیه ارشاد به صورت جزوه و کتاب منتشر شود. شمار قابل ملاحظهای از این کتابها به [[سوریه]] و [[لبنان]] ارسال میشد که برخی از آنها به وسیله [[امام موسی صدر]] و [[دکتر مصطفی چمران]] از فارسی به عربی ترجمه شد. <ref>تاریخچه حسینیه ارشاد، مجموعه مصاحبهها، دفاعیات و خاطرات ناصر میناچی، میناچی مقدم، ناصر، (۱۳۸۴)، تهران، ص ۳۹۰-۳۹۱</ref> | ||
مباحث مختلف و متنوع در حوزه جامعهشناسی، اسلامشناسی، تاریخ و ادیان که از طرف دکتر شریعتی در حسینیه ایراد میشد، توانست در کوتاهترین زمان ممکن جوانان و روشنفکران را جذب حسینیه کند. <ref>مجله یاد، حمیدزاده، اکبر، (۱۳۸۴) «حسینیه ارشاد، خطبا و گویندگان آن به روایت میناچی»، ش۷۸، ص ۳۳۴</ref> به هر حال در آن زمان دکتر شریعتی با شناخت صحیح از نیاز فکری جوانان و دانشجویان، بیشتر سخنرانیهایش را روی موضوع تحلیل تاریخ اسلام بهخصوص تاریخ صدر اسلام متمرکز کرد اما از فروردین ۱۳۵۰ خورشیدی در پی خروج | مباحث مختلف و متنوع در حوزه جامعهشناسی، اسلامشناسی، تاریخ و ادیان که از طرف دکتر شریعتی در حسینیه ایراد میشد، توانست در کوتاهترین زمان ممکن جوانان و روشنفکران را جذب حسینیه کند. <ref>مجله یاد، حمیدزاده، اکبر، (۱۳۸۴) «حسینیه ارشاد، خطبا و گویندگان آن به روایت میناچی»، ش۷۸، ص ۳۳۴</ref> به هر حال در آن زمان دکتر شریعتی با شناخت صحیح از نیاز فکری جوانان و دانشجویان، بیشتر سخنرانیهایش را روی موضوع تحلیل تاریخ اسلام بهخصوص تاریخ صدر اسلام متمرکز کرد اما از فروردین ۱۳۵۰ خورشیدی در پی خروج آیتالله مطهری، حسینیه ارشاد عملاً پایگاه فعالیت بیوقفه دکتر شریعتی شد و او که با ممنوعیت تدریس در دانشگاه مشهد نیز مواجه شده بود، همه فرصت و توان خود را مصروف تدریس و ایراد سخنرانی در این مرکز کرد. <ref> طرحی از یک زندگی، پوران شریعترضوی، تهران، ج ۱، ۱۳۷۶، ص ۱۵۹</ref> | ||
با گسترش اقبال جوانان و گروههای مختلف دانشجویان به سخنان دکتر شریعتی و کانون سیاسی شدن حسینیه ارشاد بود که ساواک احساس خطر کرد و بیش از پیش آنجا را تحت نظر گرفت. در طول سالهایی که حسینیه ارشاد در رونق و شکوفایی بود ( ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۱) نه تنها حکومت که برخی جریانات و تفکرات سیاسی نیز با آن مشکل داشتند و واکنشهای مثبتی نسبت به آن نداشتند. | با گسترش اقبال جوانان و گروههای مختلف دانشجویان به سخنان دکتر شریعتی و کانون سیاسی شدن حسینیه ارشاد بود که ساواک احساس خطر کرد و بیش از پیش آنجا را تحت نظر گرفت. در طول سالهایی که حسینیه ارشاد در رونق و شکوفایی بود ( ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۱) نه تنها حکومت که برخی جریانات و تفکرات سیاسی نیز با آن مشکل داشتند و واکنشهای مثبتی نسبت به آن نداشتند. |