۸۷٬۸۱۰
ویرایش
حرم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' :' به ':'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - ' :' به ':') |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
=پیشینه= | =پیشینه= | ||
پیش از اسلام مردم عرب با محدوده حرم آشنا بودند و با خودداری از جنگ و خون‌ریزی و قصاص قاتلان در محدوده حرم، به پیروی از سنّت حضرت ابراهیم و [[اسماعیل]] علیهماالسلام، حرمت آن را نگاه می‌داشتند و ازاین‌رو مکه را بَکّة (جایی که گردن ستمگران را می‌شکند)، بَسّاسة (جایی که فاسقان و کافران را از خود می‌راند) و صِلاح (محل امن) نیز می‌نامیدند. <ref>ابن هشام، السیرةالنبویة، ج۱، ص۱۱۴، چاپ مصطفی سقا، ابراهیم ابیاری، و عبدالحفیظ شلبی، (بیروت) : دارابن کثیر، (بی‌تا).</ref><ref>علی بن محمد ماوردی، الاحکام السلطانیة و الولایات الدینیة، ج۱، ص۲۴۶ـ ۲۴۸، بغداد ۱۴۰۹/ ۱۹۸۹.</ref><ref>محمد بن حسن طوسی، التبیان فی تفسیرالقرآن، ج۴، ص۳۲، چاپ احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت (بی‌تا). </ref><ref>ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ج۲، ص۳۲۱، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲. </ref> | پیش از اسلام مردم عرب با محدوده حرم آشنا بودند و با خودداری از جنگ و خون‌ریزی و قصاص قاتلان در محدوده حرم، به پیروی از سنّت حضرت ابراهیم و [[اسماعیل]] علیهماالسلام، حرمت آن را نگاه می‌داشتند و ازاین‌رو مکه را بَکّة (جایی که گردن ستمگران را می‌شکند)، بَسّاسة (جایی که فاسقان و کافران را از خود می‌راند) و صِلاح (محل امن) نیز می‌نامیدند. <ref>ابن هشام، السیرةالنبویة، ج۱، ص۱۱۴، چاپ مصطفی سقا، ابراهیم ابیاری، و عبدالحفیظ شلبی، (بیروت): دارابن کثیر، (بی‌تا).</ref><ref>علی بن محمد ماوردی، الاحکام السلطانیة و الولایات الدینیة، ج۱، ص۲۴۶ـ ۲۴۸، بغداد ۱۴۰۹/ ۱۹۸۹.</ref><ref>محمد بن حسن طوسی، التبیان فی تفسیرالقرآن، ج۴، ص۳۲، چاپ احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت (بی‌تا). </ref><ref>ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ج۲، ص۳۲۱، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲. </ref> | ||
برخی اعراب هنگام ورود به حرم مکّی با این استدلال که در لباس خود مرتکب گناه شده‌اند، آن را درمی‌آوردند و برخی از یهودیان کفش‌های خود را به احترام حرم برمی‌کندند. | برخی اعراب هنگام ورود به حرم مکّی با این استدلال که در لباس خود مرتکب گناه شده‌اند، آن را درمی‌آوردند و برخی از یهودیان کفش‌های خود را به احترام حرم برمی‌کندند. | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
ظاهرآ این نظر مستند به ادله عامِ وجوب قصر نماز برای مسافر و نیز احادیثی است که در اماکن چهارگانه نماز قصر را واجب شمرده است، <ref>احمد بن محمدمهدی نراقی، مستند الشیعة فی احکام الشریعة، ج۸، ص۳۰۹، قم، ج ۲، ۱۴۱۵، ج ۸، ۱۴۱۶، ج ۱۳، ۱۴۱۷.</ref> ولی سایر فقها با حمل این احادیث بر تقیه <ref>یوسف بن احمد بحرانی، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، ج۲، ص۴۴۱، قم ۱۳۶۳ـ۱۳۶۷ش.</ref><ref>یوسف بن احمد بحرانی، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، ج۲، ص۴۴۸، قم ۱۳۶۳ـ۱۳۶۷ش.</ref><ref>یوسف بن احمد بحرانی، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، ج۲، ص۴۵۲، قم ۱۳۶۳ـ۱۳۶۷ش.</ref><ref>احمد بن محمدمهدی نراقی، مستند الشیعة فی احکام الشریعة، ج۸، ص۳۱۰، قم، ج ۲، ۱۴۱۵، ج ۸، ۱۴۱۶، ج ۱۳، ۱۴۱۷.</ref><ref>مرتضی بروجردی، مستندالعروة الوثقی، ج۸، ص۴۰۶ـ ۴۱۰، تقریرات درس آیت‌اللّه خویی، ج ۸، (قم) ۱۳۶۷ش.</ref> و با استناد بر ادله دیگر این نظر را نپذیرفته‌اند. <ref>ابن بابویه، المقنع، ج۱، ص۲۶۲، قم ۱۴۱۵. </ref><ref>احمد بن محمد مقدس اردبیلی، مجمع‌الفائدة و البرهان فی شرح ارشادالاذهان، ج۳، ص۴۲۴ـ۴۲۵، چاپ مجتبی عراقی، علی پناه اشتهاردی، و حسین یزدی اصفهانی، ج ۳، قم ۱۳۶۲ش.</ref><ref>یوسف بن احمد بحرانی، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، ج۱۱، ص۴۴۰۴۴۲، قم ۱۳۶۳۱۳۶۷ش. </ref><ref>محمدحسن بن باقر نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج۱۴، ص۳۳۶، بیروت ۱۹۸۱. </ref> | ظاهرآ این نظر مستند به ادله عامِ وجوب قصر نماز برای مسافر و نیز احادیثی است که در اماکن چهارگانه نماز قصر را واجب شمرده است، <ref>احمد بن محمدمهدی نراقی، مستند الشیعة فی احکام الشریعة، ج۸، ص۳۰۹، قم، ج ۲، ۱۴۱۵، ج ۸، ۱۴۱۶، ج ۱۳، ۱۴۱۷.</ref> ولی سایر فقها با حمل این احادیث بر تقیه <ref>یوسف بن احمد بحرانی، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، ج۲، ص۴۴۱، قم ۱۳۶۳ـ۱۳۶۷ش.</ref><ref>یوسف بن احمد بحرانی، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، ج۲، ص۴۴۸، قم ۱۳۶۳ـ۱۳۶۷ش.</ref><ref>یوسف بن احمد بحرانی، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، ج۲، ص۴۵۲، قم ۱۳۶۳ـ۱۳۶۷ش.</ref><ref>احمد بن محمدمهدی نراقی، مستند الشیعة فی احکام الشریعة، ج۸، ص۳۱۰، قم، ج ۲، ۱۴۱۵، ج ۸، ۱۴۱۶، ج ۱۳، ۱۴۱۷.</ref><ref>مرتضی بروجردی، مستندالعروة الوثقی، ج۸، ص۴۰۶ـ ۴۱۰، تقریرات درس آیت‌اللّه خویی، ج ۸، (قم) ۱۳۶۷ش.</ref> و با استناد بر ادله دیگر این نظر را نپذیرفته‌اند. <ref>ابن بابویه، المقنع، ج۱، ص۲۶۲، قم ۱۴۱۵. </ref><ref>احمد بن محمد مقدس اردبیلی، مجمع‌الفائدة و البرهان فی شرح ارشادالاذهان، ج۳، ص۴۲۴ـ۴۲۵، چاپ مجتبی عراقی، علی پناه اشتهاردی، و حسین یزدی اصفهانی، ج ۳، قم ۱۳۶۲ش.</ref><ref>یوسف بن احمد بحرانی، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، ج۱۱، ص۴۴۰۴۴۲، قم ۱۳۶۳۱۳۶۷ش. </ref><ref>محمدحسن بن باقر نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج۱۴، ص۳۳۶، بیروت ۱۹۸۱. </ref> | ||
شماری از فقها نیز، از باب احتیاط، به شکسته خواندن نماز در این چهار حرم نظر داده‌اند. <ref>محمد بن علی موسوی عاملی، مدارک الاحکام فی شرح شرائع الاسلام، ج۴، ص۴۶۸، قم ۱۴۱۰. </ref><ref>ابوالقاسم‌بن محمدحسن میرزای قمی، جامع‌الشتات، ج۱، ص۷۳، چاپ مرتضی رضوی، تهران ۱۳۷۱ش.</ref><ref>محمدحسن بن باقر نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج۱۴، ص۳۳۷، بیروت ۱۹۸۱. </ref><ref>محمدتقی بهجت، جامع‌المسائل، ج۱، ص۵۹۹، قم ۱۳۷۸ش.</ref> | شماری از فقها نیز، از باب احتیاط، به شکسته خواندن نماز در این چهار حرم نظر داده‌اند. <ref>محمد بن علی موسوی عاملی، مدارک الاحکام فی شرح شرائع الاسلام، ج۴، ص۴۶۸، قم ۱۴۱۰. </ref><ref>ابوالقاسم‌بن محمدحسن میرزای قمی، جامع‌الشتات، ج۱، ص۷۳، چاپ مرتضی رضوی، تهران ۱۳۷۱ش.</ref><ref>محمدحسن بن باقر نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج۱۴، ص۳۳۷، بیروت ۱۹۸۱. </ref><ref>محمدتقی بهجت، جامع‌المسائل، ج۱، ص۵۹۹، قم ۱۳۷۸ش.</ref> | ||
برخی فقهای متقدم، از جمله ابن جنید اسکافی <ref>ابن جنید اسکافی، مجموعة فتاوی ابن‌الجنید، ج۱، ص۸۹ـ ۹۰، تألیف علی پناه اشتهاردی، قم ۱۴۱۶.</ref> و علم‌الهدی، <ref>علی بن حسین علم‌الهدی، رسائل الشریف المرتضی، ج۳، ص۴۷، چاپ مهدی رجائی، رساله :۳۰ جمل‌العلم و العمل، قم ۱۴۰۵ـ۱۴۱۰.</ref> به وجوب خواندن نماز تمام برای مسافر در این چهار مکان و حتی حرم همه امامان شیعه علیهم‌السلام نظر داده‌اند. <ref>یوسف بن احمد بحرانی، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، ج۱۱، ص۴۳۸، قم ۱۳۶۳۱۳۶۷ش. </ref><ref>یوسف بن احمد بحرانی، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، ج۱۱، ص۴۶۵، قم ۱۳۶۳۱۳۶۷ش. </ref><ref>مرتضی بروجردی، مستندالعروة الوثقی، ج۸، ص۴۲۰ـ۴۲۱، تقریرات درس آیت‌اللّه خویی، ج ۸، (قم) ۱۳۶۷ش.</ref> | برخی فقهای متقدم، از جمله ابن جنید اسکافی <ref>ابن جنید اسکافی، مجموعة فتاوی ابن‌الجنید، ج۱، ص۸۹ـ ۹۰، تألیف علی پناه اشتهاردی، قم ۱۴۱۶.</ref> و علم‌الهدی، <ref>علی بن حسین علم‌الهدی، رسائل الشریف المرتضی، ج۳، ص۴۷، چاپ مهدی رجائی، رساله:۳۰ جمل‌العلم و العمل، قم ۱۴۰۵ـ۱۴۱۰.</ref> به وجوب خواندن نماز تمام برای مسافر در این چهار مکان و حتی حرم همه امامان شیعه علیهم‌السلام نظر داده‌اند. <ref>یوسف بن احمد بحرانی، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، ج۱۱، ص۴۳۸، قم ۱۳۶۳۱۳۶۷ش. </ref><ref>یوسف بن احمد بحرانی، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، ج۱۱، ص۴۶۵، قم ۱۳۶۳۱۳۶۷ش. </ref><ref>مرتضی بروجردی، مستندالعروة الوثقی، ج۸، ص۴۲۰ـ۴۲۱، تقریرات درس آیت‌اللّه خویی، ج ۸، (قم) ۱۳۶۷ش.</ref> | ||
ابن ادریس حلّی ، <ref>ابن ادریس حلّی، کتاب السرائرالحاوی لتحریر الفتاوی، ج۱، ص۳۴۲، قم ۱۴۱۰۱۴۱۱. </ref> علاوه بر حرم مکه و مدینه، تنها در حائر حسینی قائل به شمول این حکم شده است. | ابن ادریس حلّی ، <ref>ابن ادریس حلّی، کتاب السرائرالحاوی لتحریر الفتاوی، ج۱، ص۳۴۲، قم ۱۴۱۰۱۴۱۱. </ref> علاوه بر حرم مکه و مدینه، تنها در حائر حسینی قائل به شمول این حکم شده است. | ||
فقهای شیعه این بحث را نیز مطرح کرده‌اند که آیا حکم تخییری مذکور تنها مسجد کوفه و حائر حسینی را دربرمی‌گیرد یا شامل تمام شهر کوفه و کربلا می‌شود. <ref>مرتضی بروجردی، مستندالعروة الوثقی، ج۸، ص۴۱۴ـ۴۲۰، تقریرات درس آیت‌اللّه خویی، ج ۸، (قم) ۱۳۶۷ش.</ref><ref>محمدصادق روحانی، فقه‌الصادق، ج۶، ص۴۲۷۴۲۸، قم ۱۴۱۲۱۴۱۴. </ref><ref>مرتضی بروجردی، مستندالعروة الوثقی، ج۸، ص۴۲۱ـ ۴۲۶، تقریرات درس آیت‌اللّه خویی، ج ۸، (قم) ۱۳۶۷ش.</ref> | فقهای شیعه این بحث را نیز مطرح کرده‌اند که آیا حکم تخییری مذکور تنها مسجد کوفه و حائر حسینی را دربرمی‌گیرد یا شامل تمام شهر کوفه و کربلا می‌شود. <ref>مرتضی بروجردی، مستندالعروة الوثقی، ج۸، ص۴۱۴ـ۴۲۰، تقریرات درس آیت‌اللّه خویی، ج ۸، (قم) ۱۳۶۷ش.</ref><ref>محمدصادق روحانی، فقه‌الصادق، ج۶، ص۴۲۷۴۲۸، قم ۱۴۱۲۱۴۱۴. </ref><ref>مرتضی بروجردی، مستندالعروة الوثقی، ج۸، ص۴۲۱ـ ۴۲۶، تقریرات درس آیت‌اللّه خویی، ج ۸، (قم) ۱۳۶۷ش.</ref> | ||
| خط ۱۲۲: | خط ۱۲۲: | ||
(۱۷) ابن منظور،لسان العرب. | (۱۷) ابن منظور،لسان العرب. | ||
(۱۸) ابن هشام، السیرةالنبویة، چاپ مصطفی سقا، ابراهیم ابیاری، و عبدالحفیظ شلبی، (بیروت) : دارابن کثیر، (بی‌تا). | (۱۸) ابن هشام، السیرةالنبویة، چاپ مصطفی سقا، ابراهیم ابیاری، و عبدالحفیظ شلبی، (بیروت): دارابن کثیر، (بی‌تا). | ||
(۱۹) محمد بن عبداللّه ازرقی، اخبار مکة و ما جاء فیها من‌الآثار، چاپ رشدی صالح ملحس، بیروت ۱۴۰۳/ ۱۹۸۳، چاپ افست قم ۱۳۶۹ش. | (۱۹) محمد بن عبداللّه ازرقی، اخبار مکة و ما جاء فیها من‌الآثار، چاپ رشدی صالح ملحس، بیروت ۱۴۰۳/ ۱۹۸۳، چاپ افست قم ۱۳۶۹ش. | ||
| خط ۱۵۲: | خط ۱۵۲: | ||
(۳۲) محمد بن محمد حَطّاب، مواهب‌الجلیل لشرح مختصر خلیل، چاپ زکریا عمیرات، بیروت ۱۴۱۶/۱۹۹۵. | (۳۲) محمد بن محمد حَطّاب، مواهب‌الجلیل لشرح مختصر خلیل، چاپ زکریا عمیرات، بیروت ۱۴۱۶/۱۹۹۵. | ||
(۳۳) محسن حکیم، دلیل الناسک، چاپ محمد قاضی طباطبایی، (بی‌جا) : مؤسسةالمنار، (بی‌تا). | (۳۳) محسن حکیم، دلیل الناسک، چاپ محمد قاضی طباطبایی، (بی‌جا): مؤسسةالمنار، (بی‌تا). | ||
(۳۴) محسن حکیم، مستمسک العروة الوثقی، چاپ افست قم ۱۴۰۴. | (۳۴) محسن حکیم، مستمسک العروة الوثقی، چاپ افست قم ۱۴۰۴. | ||
| خط ۱۶۴: | خط ۱۶۴: | ||
(۳۸) ابوالقاسم خویی، مبانی تکملةالمنهاج، قم ۱۳۹۶. | (۳۸) ابوالقاسم خویی، مبانی تکملةالمنهاج، قم ۱۳۹۶. | ||
(۳۹) محمد بن احمد دسوقی، حاشیة الدسوقی علی الشرح‌الکبیر، (بیروت) : داراحیاء الکتب العربیة، (بی‌تا). | (۳۹) محمد بن احمد دسوقی، حاشیة الدسوقی علی الشرح‌الکبیر، (بیروت): داراحیاء الکتب العربیة، (بی‌تا). | ||
(۴۰) ابراهیم رفعت‌باشا، مرآةالحرمین، او، الرحلات الحجازیة و الحج و مشاعره الدینیة، بیروت: دارالمعرفة، (بی‌تا). | (۴۰) ابراهیم رفعت‌باشا، مرآةالحرمین، او، الرحلات الحجازیة و الحج و مشاعره الدینیة، بیروت: دارالمعرفة، (بی‌تا). | ||
| خط ۲۱۶: | خط ۲۱۶: | ||
(۶۴) حسن بن یوسف علامه حلّی، مختلف‌الشیعة فی احکام الشریعة، قم ۱۴۱۲ـ۱۴۲۰. | (۶۴) حسن بن یوسف علامه حلّی، مختلف‌الشیعة فی احکام الشریعة، قم ۱۴۱۲ـ۱۴۲۰. | ||
(۶۵) علی بن حسین علم‌الهدی، رسائل الشریف المرتضی، چاپ مهدی رجائی، رساله :۳۰ جمل‌العلم و العمل، قم ۱۴۰۵ـ۱۴۱۰. | (۶۵) علی بن حسین علم‌الهدی، رسائل الشریف المرتضی، چاپ مهدی رجائی، رساله:۳۰ جمل‌العلم و العمل، قم ۱۴۰۵ـ۱۴۱۰. | ||
(۶۶) محمد بن احمد فاسی، شِفاءالغَرام باخبار البلد الحرام، چاپ ایمن فؤاد سید و مصطفی محمد ذهبی، مکه ۱۹۹۹. | (۶۶) محمد بن احمد فاسی، شِفاءالغَرام باخبار البلد الحرام، چاپ ایمن فؤاد سید و مصطفی محمد ذهبی، مکه ۱۹۹۹. | ||