۸۸٬۲۱۵
ویرایش
سیمای علی بن‌ابی‌طالب در قرآن کریم از دیدگاه اهل‌سنت (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها
سیمای علی بن‌ابی‌طالب در قرآن کریم از دیدگاه اهل‌سنت (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۵ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۰۲:۰۶
، ۱۵ مارس ۲۰۲۲جایگزینی متن - 'ابو اسحاق' به 'ابواسحاق'
جز (جایگزینی متن - 'عبید اللّه' به 'عبیداللّه') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'ابو اسحاق' به 'ابواسحاق') |
||
| خط ۱۷۴: | خط ۱۷۴: | ||
حدیث: «عن ابن عباس فی قوله تعالی: یا أَیهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ... الایة. نزلت فی علی، امر رسول‌الله ان یبلغ فیه فاخذ رسول‌الله بید علی فقال: من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه».<br> | حدیث: «عن ابن عباس فی قوله تعالی: یا أَیهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ... الایة. نزلت فی علی، امر رسول‌الله ان یبلغ فیه فاخذ رسول‌الله بید علی فقال: من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه».<br> | ||
ترجمه: آیه فوق در مورد علی علیه‌السّلام نازل شده است پیامبر دست علی را گرفت و او را معرفی کرد و فرمود فمن کنت مولاه فعلی مولاه «هرکس من مولا و رهبر او هستم، علی مولا و رهبر اوست» روایات زیادی آنچنانکه گفته شد از طریق اهل تسنن وارد شده است که این آیه درباره علی علیه‌السّلام نازل شده است. <ref>حافظ ابو سعید سجستانى در الولایة؛ حافظ حاکم حسکانى در شواهد التنزیل 1/ 188؛ ابن عساکر شافعى بنا نقل الدر المنثور 2/ 298؛ ابوالحسن واحدى نیشابورى در اسباب النزول ص 150؛ فخر رازى در تفسیر الکبیر 3/ 636؛ حافظ ابو نعیم اصفهانى در ما نزل من القرآن فى على علیه السّلام ص 29؛ | ترجمه: آیه فوق در مورد علی علیه‌السّلام نازل شده است پیامبر دست علی را گرفت و او را معرفی کرد و فرمود فمن کنت مولاه فعلی مولاه «هرکس من مولا و رهبر او هستم، علی مولا و رهبر اوست» روایات زیادی آنچنانکه گفته شد از طریق اهل تسنن وارد شده است که این آیه درباره علی علیه‌السّلام نازل شده است. <ref>حافظ ابو سعید سجستانى در الولایة؛ حافظ حاکم حسکانى در شواهد التنزیل 1/ 188؛ ابن عساکر شافعى بنا نقل الدر المنثور 2/ 298؛ ابوالحسن واحدى نیشابورى در اسباب النزول ص 150؛ فخر رازى در تفسیر الکبیر 3/ 636؛ حافظ ابو نعیم اصفهانى در ما نزل من القرآن فى على علیه السّلام ص 29؛ ابواسحاق حموینى در فرائد السمطین؛ ابن قیتبه در الامامة و السیاسة؛ جلال الدین سیوطى شافعى در الدر المنثور 2/ 98؛ علامه نیشابورى در غرائب القرآن و رغائب الفرقان 6/ 195؛ ابن صباغ مالکی در الفصول المهمه ص 27؛ امام ذهبى در تذکرة الحفاظ 1/ 10؛ شهاب الدین آلوسى در روح المعانى 6/ 172؛ محب طبرى شافعى در ذخائر العقبى ص 67؛ شیخ سلیمان قندوزى حنفى در ینابیع المودة ص 120؛ ابن اثیر شافعى در اسدالغابه 2/ 28؛ شیخ محمد عبده در تفسیر المنار 6/ 463؛ احمد بن حنبل امام الحنابله در مسند احمد بن حنبل 4/ 281؛ قاضى شوکانى در فتح القدیر 3/ 57؛ ابن حجر عسقلانى شافعى در تهذیب التهذیب 3/ 327؛ بدرالدین حنفى در عمدة القارى فى شرح صحیح النجارى 8/ 584.</ref> | ||
==علی علیه‌السّلام به دور از شرک حتی به اندازه یک چشم بر هم زدن== | ==علی علیه‌السّلام به دور از شرک حتی به اندازه یک چشم بر هم زدن== | ||
| خط ۵۹۷: | خط ۵۹۷: | ||
عبارت فوق از تفسیر ارزنده اهل سنت نقل شده است آن بیان فقیه حنفی آلوسی در تفسیرش روح المعانی میباشد ولی قریب به همین مضمون را بسیاری از دانشمندان اهل سنت به طور مختصر و یا با تفصیل بیشتر، آن را بیان کردهاند. شان نزول آیه هم ترجمه و شرح کاملی از متن فوق است و هم نمونهای از آنچه در منابع روایی اهل سنت آمده است:<br> | عبارت فوق از تفسیر ارزنده اهل سنت نقل شده است آن بیان فقیه حنفی آلوسی در تفسیرش روح المعانی میباشد ولی قریب به همین مضمون را بسیاری از دانشمندان اهل سنت به طور مختصر و یا با تفصیل بیشتر، آن را بیان کردهاند. شان نزول آیه هم ترجمه و شرح کاملی از متن فوق است و هم نمونهای از آنچه در منابع روایی اهل سنت آمده است:<br> | ||
هنگامی که رسول‌الله صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم علی علیه‌السّلام را در روز غدیر خم به خلافت منصوب فرمود و درباره او گفت: من کنت مولاه فعلی مولاه «هرکس من مولی و ولی او هستم علی مولی و ولی اوست» چیزی نگذشت که این مسأله در شهرها منتشر شد نعمان بن حارث فهری خدمت پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم آمد و عرض کرد تو به ما دستور دادی شهادت به یگانگی خدا و اینکه تو فرستاده او هستی دهیم ما هم شهادت دادیم، سپس دستور به جهاد و حج و روزه و نماز ... دادی ما همه آنها را پذیرفته و قبول کردیم اما تو با اینها راضی نشدی تا اینکه این جوان (اشاره به حضرت علی علیه السّلام) را به جانشینی خود منصوب کردی. آیا این سخنی است از ناحیه خودت یا از سوی خدا؟ پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم فرمود: قسم به خدایی که معبودی جز او نیست این از ناحیه خداست. نعمان روی برگرداند درحالیکه میگفت اللهم ان کان هذا هو الحق من عندک فامطر علینا حجارة من السماء «خداوندا اگر این سخن حق است و از ناحیه تو، سنگی از آسمان بر ما بباران» اینجا بود که سنگی از آسمان بر سرش فرود آمد و او را کشت همینجا آیه سَأَلَ سائِلٌ بِعَذابٍ واقِعٍ ... نازل گشت. شواهد التنزیل ج 2/ 381. مضمون همین قضیه را بسیاری از مفسران اهل‌سنت و جماعت و روات حدیث با مختصری تفاوت نقل کردهاند. در مورد شخص موردنظر، اختلافی است بعضی او را حارث بن نعمان یا جابر بن نذر میدانند ولی این تغییر نام، ضرری به اصل قضیه نمیزند و آنان که به اصل قضیه، ایراد میگیرند به غرضورزی بیشتر شبیه است تا اشکال منطقی، از جمله ابن تیمیه در کتاب منهاج السنة در مورد احادیثی که در شأن نزول آیات فوق آمده است اشکالاتی را ذکر کرده است که اساس ندارد و در جای خود دانشمندان، به آن پاسخ دادهاند. <ref>کتاب الغدیر امینی 1/ 472</ref> و اما منابعی که این قضیه را با تغییر مختصری بیان کردهاند کم نیستند به بعضی از آنها در پاورقی اشاره میشود. <ref>حافظ ابو عبید هروى در غریب القرآن؛ ابوبکر نقاش موصلى در شفاء الصدور؛ | هنگامی که رسول‌الله صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم علی علیه‌السّلام را در روز غدیر خم به خلافت منصوب فرمود و درباره او گفت: من کنت مولاه فعلی مولاه «هرکس من مولی و ولی او هستم علی مولی و ولی اوست» چیزی نگذشت که این مسأله در شهرها منتشر شد نعمان بن حارث فهری خدمت پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم آمد و عرض کرد تو به ما دستور دادی شهادت به یگانگی خدا و اینکه تو فرستاده او هستی دهیم ما هم شهادت دادیم، سپس دستور به جهاد و حج و روزه و نماز ... دادی ما همه آنها را پذیرفته و قبول کردیم اما تو با اینها راضی نشدی تا اینکه این جوان (اشاره به حضرت علی علیه السّلام) را به جانشینی خود منصوب کردی. آیا این سخنی است از ناحیه خودت یا از سوی خدا؟ پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم فرمود: قسم به خدایی که معبودی جز او نیست این از ناحیه خداست. نعمان روی برگرداند درحالیکه میگفت اللهم ان کان هذا هو الحق من عندک فامطر علینا حجارة من السماء «خداوندا اگر این سخن حق است و از ناحیه تو، سنگی از آسمان بر ما بباران» اینجا بود که سنگی از آسمان بر سرش فرود آمد و او را کشت همینجا آیه سَأَلَ سائِلٌ بِعَذابٍ واقِعٍ ... نازل گشت. شواهد التنزیل ج 2/ 381. مضمون همین قضیه را بسیاری از مفسران اهل‌سنت و جماعت و روات حدیث با مختصری تفاوت نقل کردهاند. در مورد شخص موردنظر، اختلافی است بعضی او را حارث بن نعمان یا جابر بن نذر میدانند ولی این تغییر نام، ضرری به اصل قضیه نمیزند و آنان که به اصل قضیه، ایراد میگیرند به غرضورزی بیشتر شبیه است تا اشکال منطقی، از جمله ابن تیمیه در کتاب منهاج السنة در مورد احادیثی که در شأن نزول آیات فوق آمده است اشکالاتی را ذکر کرده است که اساس ندارد و در جای خود دانشمندان، به آن پاسخ دادهاند. <ref>کتاب الغدیر امینی 1/ 472</ref> و اما منابعی که این قضیه را با تغییر مختصری بیان کردهاند کم نیستند به بعضی از آنها در پاورقی اشاره میشود. <ref>حافظ ابو عبید هروى در غریب القرآن؛ ابوبکر نقاش موصلى در شفاء الصدور؛ ابواسحاق ثعلبى نیشابورى در الکشف و البیان ص 234؛ ابوبکر یحیى قرطبى در الجامع لاحکام القرآن 18/ 181؛ سبط ابن جوزى حنفى در تذکرة الخواص ص 30؛ حموینى در فرائد السمطین 1/ 82؛ شیخ محمد زرندى حنفى در نظم درر السمطین ص 93؛ ابن صباغ مالکی در الفصول المهمه ص 41؛ ابوالسعود عمادى در ارشاد العقل السلیم الى مزایا القرآن الکریم 9/ 29؛ شیخ زین الدین مناوى شافعى در فیض الغدیر فى شرح الجامع الکبیر 6/ 218؛ شیخ محمد صدرالعالم سبط الشیخ ابى الرضا در معارج العلى فى مناقب المرتضى؛ شیخ محمد عبده مصرى در المنار 6/ 464؛ السید مومن شبلنجى شافعى در نور الابصار ص 78؛ به نقل از الغدیر امینى ج 1/ 460.</ref> | ||
==علی علیه‌السّلام اطعام کننده مسکین و یتیم و اسیر در راه خدا== | ==علی علیه‌السّلام اطعام کننده مسکین و یتیم و اسیر در راه خدا== | ||
<big>إِنَّ الْأَبْرارَ یشْرَبُونَ مِنْ کأْسٍ کانَ مِزاجُها کافُوراً. عَیناً یشْرَبُ بِها عِبادُ اللَّهِ یفَجِّرُونَها تَفْجِیراً یوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ یخافُونَ یوْماً کانَ شَرُّهُ مُسْتَطِیراً. وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلی حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یتِیماً وَ أَسِیراً إِنَّما نُطْعِمُکمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُرِیدُ مِنْکمْ جَزاءً وَ لا شُکوراً</big> <ref>5- 9 انسان.</ref> <br>ترجمه: همانا نیکان از جامی نوشند که آمیزهای از کافور دارد. چشمهای که بندگان خدا از آن مینوشند و (به‌دلخواه خویش) جاری‌اش میکنند. (همان بندگانی که) به نذر خود وفا میکردند، و از روزی که گزند آن فراگیرنده است میترسیدند و به پاس دوستی خدا بینوا و یتیم و اسیر را خوراک میدادند. ما برای خشنودی خداست که به شما میخورانیم و پاداش و سپاسی از شما نمیخواهیم.<br> | <big>إِنَّ الْأَبْرارَ یشْرَبُونَ مِنْ کأْسٍ کانَ مِزاجُها کافُوراً. عَیناً یشْرَبُ بِها عِبادُ اللَّهِ یفَجِّرُونَها تَفْجِیراً یوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ یخافُونَ یوْماً کانَ شَرُّهُ مُسْتَطِیراً. وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلی حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یتِیماً وَ أَسِیراً إِنَّما نُطْعِمُکمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُرِیدُ مِنْکمْ جَزاءً وَ لا شُکوراً</big> <ref>5- 9 انسان.</ref> <br>ترجمه: همانا نیکان از جامی نوشند که آمیزهای از کافور دارد. چشمهای که بندگان خدا از آن مینوشند و (به‌دلخواه خویش) جاری‌اش میکنند. (همان بندگانی که) به نذر خود وفا میکردند، و از روزی که گزند آن فراگیرنده است میترسیدند و به پاس دوستی خدا بینوا و یتیم و اسیر را خوراک میدادند. ما برای خشنودی خداست که به شما میخورانیم و پاداش و سپاسی از شما نمیخواهیم.<br> | ||