۸۷٬۹۰۶
ویرایش
شعر آیینی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'می آید' به 'می‌آید'
جز (جایگزینی متن - 'می دانند' به 'می‌دانند') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'می آید' به 'می‌آید') |
||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
#شعر توحیدی، نیاشی و عرفانی. | #شعر توحیدی، نیاشی و عرفانی. | ||
#شعر اخلاقی و پندی، اجتماعی، مقاومت، بیداری و دفاع مقدس. که در گونه ی دوم، شاعر به رهایی انسان از اسارت دشمنان درونی، یعنی شیطان و نفس و هواهای نفسانی، و نیز رهایی انسان از بند دشمنان بیرونی، مانند قدرت های سلطه گر و خودکامه و استعماری می پردازد و با به کار بستن آن هاست که انسان به رهایی می‌رسد و از آن جا که دست او را نمی‌گیرد و از خاک به افلاک می کشاند، در مقوله ی ماورایی به شمار | #شعر اخلاقی و پندی، اجتماعی، مقاومت، بیداری و دفاع مقدس. که در گونه ی دوم، شاعر به رهایی انسان از اسارت دشمنان درونی، یعنی شیطان و نفس و هواهای نفسانی، و نیز رهایی انسان از بند دشمنان بیرونی، مانند قدرت های سلطه گر و خودکامه و استعماری می پردازد و با به کار بستن آن هاست که انسان به رهایی می‌رسد و از آن جا که دست او را نمی‌گیرد و از خاک به افلاک می کشاند، در مقوله ی ماورایی به شمار می‌آید. | ||
#شعر ولایی. | #شعر ولایی. | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
==نوع اول:== | ==نوع اول:== | ||
پرداختن به منقبت و مدح و گاه مرثیه ی ائمه ی اطهار(ع) و پیشوایان دین، با نفوذ خاص دریافت های شخصی شاعر است. در این آثار، زمانی که از منظور مدح و منقبت به سیره ی پیشوایان دین پرداخته می شود، با اندیشه ای نه چندان بارور و درخورِ مقام و مرتبه ی این بزرگان سخن به میان | پرداختن به منقبت و مدح و گاه مرثیه ی ائمه ی اطهار(ع) و پیشوایان دین، با نفوذ خاص دریافت های شخصی شاعر است. در این آثار، زمانی که از منظور مدح و منقبت به سیره ی پیشوایان دین پرداخته می شود، با اندیشه ای نه چندان بارور و درخورِ مقام و مرتبه ی این بزرگان سخن به میان می‌آید، مگر در مورادی که آثار تعداد محدودی از شاعران با فرازهایی همراه است؛ مانند نعمت پیامبراکرم(ص) در خمسه ی نظامی و یا سروده های مولانا در مثنوی کبیر و... | ||
آن گاه که شاعر با نگاه مرثیه و سوگ به شهادت و رحلت ائمه ی اطهار(ع) پرداخته است؛ می بینیم که تنها سوگ است و حزن و اندوه، که از سیری یکنواخت و گاه ملال آور برخوردار است و شاعر در این مراثی نتوانسته بشکوهی و ارزشمداری حرکت، قیام و شهادت بزرگان دین را به نمایش بگذارد. | آن گاه که شاعر با نگاه مرثیه و سوگ به شهادت و رحلت ائمه ی اطهار(ع) پرداخته است؛ می بینیم که تنها سوگ است و حزن و اندوه، که از سیری یکنواخت و گاه ملال آور برخوردار است و شاعر در این مراثی نتوانسته بشکوهی و ارزشمداری حرکت، قیام و شهادت بزرگان دین را به نمایش بگذارد. | ||
کاربرد کلمات و گاه صفاتی که در چگونگی توصیف رزم و شهادت آنان مشهود است، بیش از هرچه بیانگر مظلومیت صِرف و پامال شدن حقی است که غالباً توسط حاکمان عصر اعمال می شده است. با این همه در این فضا و محتوا نیز آثاری چون گنجینه الاسرار عمان سامانی را نمی توان نادیده انگاشت. آن جا که سراسر این اثر گران سنگ یاد کردِ قیام عاشورا و پاسداشت حماسه آفرینان آن می باشد؛ اما وجه غالب همانی است که اشاره شد. | کاربرد کلمات و گاه صفاتی که در چگونگی توصیف رزم و شهادت آنان مشهود است، بیش از هرچه بیانگر مظلومیت صِرف و پامال شدن حقی است که غالباً توسط حاکمان عصر اعمال می شده است. با این همه در این فضا و محتوا نیز آثاری چون گنجینه الاسرار عمان سامانی را نمی توان نادیده انگاشت. آن جا که سراسر این اثر گران سنگ یاد کردِ قیام عاشورا و پاسداشت حماسه آفرینان آن می باشد؛ اما وجه غالب همانی است که اشاره شد. | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
نقش آگاهی از تحولات تاریخ و رسیدن به دانش و بینش دینی را کمتر کسی در ارزشمندی و ماندگاری یک اثر نادیده خواهد گرفت. اگر در گذشته شعر مذهبی پیرامون چند موضوع با ابهام فلسفی مضامین موجود در آن می چرخید، اما پس از پیروزی انقلاب اسلایم به دلیل تأثیرپذیری از چند عامل، شاعرانی چون؛ علی معلم، سلمان هراتی، سیدحسن حسینی، قیصر امین پور و... به فلسفه و نگرشی صحیح در مضامین دینی دست پیدا کردند. مطالعات دقیق و عمیق آنان در قلمرو مفاهیم دینی به آنان کمک بسیاری کرد.<br> | نقش آگاهی از تحولات تاریخ و رسیدن به دانش و بینش دینی را کمتر کسی در ارزشمندی و ماندگاری یک اثر نادیده خواهد گرفت. اگر در گذشته شعر مذهبی پیرامون چند موضوع با ابهام فلسفی مضامین موجود در آن می چرخید، اما پس از پیروزی انقلاب اسلایم به دلیل تأثیرپذیری از چند عامل، شاعرانی چون؛ علی معلم، سلمان هراتی، سیدحسن حسینی، قیصر امین پور و... به فلسفه و نگرشی صحیح در مضامین دینی دست پیدا کردند. مطالعات دقیق و عمیق آنان در قلمرو مفاهیم دینی به آنان کمک بسیاری کرد.<br> | ||
حضور شخصیت‌های مطرح انقلابی چون: شهید [[مرتضی مطهری]]، دکتر علی شریعتی و... که در ارایه ی دانش و بینش مذهبی به جامعه، با سخنرانی و کتاب هایی ارزنده، در پیرایش تاریخی مسائل دینی قدم های ارزنده ای برداشتند، و توانستند تا حدودی از این طریق بدعت ها و ناروایی هایی را که بر تاریخ اسلام گذشته بود، بزدایند؛ عامل مؤثری در ایجاد فضای مناسب برای ظهور و پیدایش ادبیات انقلابی و مذهبی به شمار | حضور شخصیت‌های مطرح انقلابی چون: شهید [[مرتضی مطهری]]، دکتر علی شریعتی و... که در ارایه ی دانش و بینش مذهبی به جامعه، با سخنرانی و کتاب هایی ارزنده، در پیرایش تاریخی مسائل دینی قدم های ارزنده ای برداشتند، و توانستند تا حدودی از این طریق بدعت ها و ناروایی هایی را که بر تاریخ اسلام گذشته بود، بزدایند؛ عامل مؤثری در ایجاد فضای مناسب برای ظهور و پیدایش ادبیات انقلابی و مذهبی به شمار می‌آید. | ||
بدین طریق تلاش های صورت گرفته، مورد توجه و بهره مندی شاعران آیینی معاصر قرار گرفت و کم کم جریانی اصلاح گرا و سالم، در حوزه ی شعر آیینی شکل گرفت؛ که از یک سو سعی در احیای شخصیت‌های تحریف شده ی دینی نمودند، و از سوی دیگر در ارایه ی بینش صحیح به جامعه و تغییر ساختار فکری در حیطه ی ادبیات فارسی، گام برداشتند. | بدین طریق تلاش های صورت گرفته، مورد توجه و بهره مندی شاعران آیینی معاصر قرار گرفت و کم کم جریانی اصلاح گرا و سالم، در حوزه ی شعر آیینی شکل گرفت؛ که از یک سو سعی در احیای شخصیت‌های تحریف شده ی دینی نمودند، و از سوی دیگر در ارایه ی بینش صحیح به جامعه و تغییر ساختار فکری در حیطه ی ادبیات فارسی، گام برداشتند. | ||
نتیجه ی نگرش تاریخی صحیح به واژه ها و همراهی با اصالت و هویتمندی آن ها، در کنار پروراندن اندیشه در پس بهره مندی از هر عنصر مذهبی، شعر را از حالت روایی و تک زمانی بودن به عرصه ی ادب فرازمانی سوق داد و در آثار شاعران آیینی فرازهایی ژرف و ماندگار پدید آورد. | نتیجه ی نگرش تاریخی صحیح به واژه ها و همراهی با اصالت و هویتمندی آن ها، در کنار پروراندن اندیشه در پس بهره مندی از هر عنصر مذهبی، شعر را از حالت روایی و تک زمانی بودن به عرصه ی ادب فرازمانی سوق داد و در آثار شاعران آیینی فرازهایی ژرف و ماندگار پدید آورد. | ||