۶٬۷۰۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
== همکاری با گاندی برای استقلال هند == | == همکاری با گاندی برای استقلال هند == | ||
[[پرونده:جواهر لعل نهرو و گاندی.jpg|200px|بندانگشتی|چپ|جواهر لعل نهرو و گاندی]] | |||
او بعد از فراغت از تحصیل هند بازگشت. او در ابتدا به دلیل سالهای متوالی تحصیل در کالجهای انگلستان و مخالفتهای پدرش با نگرشهای سیاسی مهاتما گاندی گرایش چندانی به مبارزه علیه استعمار انگلستان نداشت. به تدریج اندیشههای ضداستعماری گاندی بر نگرش سیاسی او تاثیر گذاشت. مبارزات گاندی بر پایه تفکر اصل عدم خشونت بود. علاقه نهرو به این تفکر گاندی و شیوه مبارزاتیاش باعث نزدیکی او به گاندی و پیوستن به مبارزه علیه استعمار انگلیس شد.<br> | او بعد از فراغت از تحصیل هند بازگشت. او در ابتدا به دلیل سالهای متوالی تحصیل در کالجهای انگلستان و مخالفتهای پدرش با نگرشهای سیاسی مهاتما گاندی گرایش چندانی به مبارزه علیه استعمار انگلستان نداشت. به تدریج اندیشههای ضداستعماری گاندی بر نگرش سیاسی او تاثیر گذاشت. مبارزات گاندی بر پایه تفکر اصل عدم خشونت بود. علاقه نهرو به این تفکر گاندی و شیوه مبارزاتیاش باعث نزدیکی او به گاندی و پیوستن به مبارزه علیه استعمار انگلیس شد.<br> | ||
نهرو بعد از مشاهده واقعه کشتار مردم معترض نسبت به دشواریهای اقتصادی و سیاسی در روز ۱۳ اوریل ۱۹۱۹ بر علیه استعمارگران بریتانیایی در شهر آمریتسار در ایالت پنجاب برای مبارزه مصمم شد. در این واقعه مردم بصورت مسالمتآمیز دست به تظاهرات زدند که توسط استعمارگران بریتانیایی سرکوب شدند. بعد از این واقعه گاندی فرمان نافرمانی مدنی را جهت استمرار جنبش استقلالطلبی منتشر کرد. در این زمان نهرو در راس مبارزه و یکی از بزرگترین رهبران این جنبش محسوب میشد. او از گاندی فرمان میگرفت و اجرا میکرد. نهرو به تدریج توانست در کنار گاندی شورش مقاومت منفی را در بین مردم ایجاد کند<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/news/181177/%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%8C-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 برگرفته از سایت https://www.cgie.org.ir]</ref>. | نهرو بعد از مشاهده واقعه کشتار مردم معترض نسبت به دشواریهای اقتصادی و سیاسی در روز ۱۳ اوریل ۱۹۱۹ بر علیه استعمارگران بریتانیایی در شهر آمریتسار در ایالت پنجاب برای مبارزه مصمم شد. در این واقعه مردم بصورت مسالمتآمیز دست به تظاهرات زدند که توسط استعمارگران بریتانیایی سرکوب شدند. بعد از این واقعه گاندی فرمان نافرمانی مدنی را جهت استمرار جنبش استقلالطلبی منتشر کرد. در این زمان نهرو در راس مبارزه و یکی از بزرگترین رهبران این جنبش محسوب میشد. او از گاندی فرمان میگرفت و اجرا میکرد. نهرو به تدریج توانست در کنار گاندی شورش مقاومت منفی را در بین مردم ایجاد کند<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/news/181177/%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%8C-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 برگرفته از سایت https://www.cgie.org.ir]</ref>. | ||
== زندان == | |||
تا پیش از استقلال هند، نهرو مدت 10 سال از عمرش را (به گونهای نامنظم) در زندانهای استعماری گذراند.او طی سالهای دهه ۳۰ به اتهام فعالیتهای سیاسی و مخالفت با تسلط بریتانیا بر هندوستان و دولت مکرارا به زندان افتاد. نهرو همچنین در طول جنگ جهانی دوم به دلیل مخالفت در همکاری و کمک هندوستان در جنگ انگلستان علیه قوای محور (اتحاد آلمان نازی، ایتالیا و ژاپن قبل از جنگ جهانی دوم) و به این بهانه که هندوستان بلافاصله بعد از جنگ باید به استقلال خود دست یابد، به زندان افتاد. | تا پیش از استقلال هند، نهرو مدت 10 سال از عمرش را (به گونهای نامنظم) در زندانهای استعماری گذراند.او طی سالهای دهه ۳۰ به اتهام فعالیتهای سیاسی و مخالفت با تسلط بریتانیا بر هندوستان و دولت مکرارا به زندان افتاد. نهرو همچنین در طول جنگ جهانی دوم به دلیل مخالفت در همکاری و کمک هندوستان در جنگ انگلستان علیه قوای محور (اتحاد آلمان نازی، ایتالیا و ژاپن قبل از جنگ جهانی دوم) و به این بهانه که هندوستان بلافاصله بعد از جنگ باید به استقلال خود دست یابد، به زندان افتاد. | ||
== استقلال هند و ریاست کنگره == | == استقلال هند و ریاست کنگره == | ||
در خاتمه جنگ نهرو در گفت وگوهای مربوط به تقسیم نیم قاره هندوستان و تاسیس دو کشور مستقل هند و [[پاکستان]] و همچنین در ۱۹۵۱ به عنوان یکی از قدرتمندترین حامیان سازمان ملل در جریان بحران کمره شرکت کرد.<br> | در خاتمه جنگ '''نهرو''' در گفت وگوهای مربوط به تقسیم نیم قاره هندوستان و تاسیس دو کشور مستقل هند و [[پاکستان]] و همچنین در ۱۹۵۱ به عنوان یکی از قدرتمندترین حامیان سازمان ملل در جریان بحران کمره شرکت کرد.<br> | ||
در سال 1929، نهرو به عنوان '''رئیس جلسه لاهور''' کنگره ملی هند انتخاب شد. حزب کنگره ملی در سال ۱۸۸۵ میلادی برای هماهنگ ساختن مردم هند با حاکمان انگلیسی و کنترل اعتراضات بوجود آمد. با گذشت زمان حزب کنگره به عنوان مرکزی برای تجمع استقلالطلبان و مبارزان علیه استعمار انگلیس شد.<br> | در سال 1929، نهرو به عنوان '''رئیس جلسه لاهور''' کنگره ملی هند انتخاب شد. حزب کنگره ملی در سال ۱۸۸۵ میلادی برای هماهنگ ساختن مردم هند با حاکمان انگلیسی و کنترل اعتراضات بوجود آمد. با گذشت زمان حزب کنگره به عنوان مرکزی برای تجمع استقلالطلبان و مبارزان علیه استعمار انگلیس شد.<br> | ||
نهرو در سن چهل سالگی به ریاست رسید و تا آن زمان به جز در مورد مولانا ابوالکلام آزاد (اولین وزیر فرهنگ هند بعد از استقلال) سابقه نداشت که کسی به این سن به ریاست کنگره برگزیده شود. رئیس کنگره معمولا برای یک سال انتخاب میشد اما نهرو دو سال پشت هم به این مقام رسید.<br> | نهرو در سن چهل سالگی به ریاست رسید و تا آن زمان به جز در مورد مولانا ابوالکلام آزاد (اولین وزیر فرهنگ هند بعد از استقلال) سابقه نداشت که کسی به این سن به ریاست کنگره برگزیده شود. رئیس کنگره معمولا برای یک سال انتخاب میشد اما نهرو دو سال پشت هم به این مقام رسید.<br> | ||
با گسترش مبارزات استقلالطلبی مردم هند انگلیسیها در سال ۱۹۴۶ ناچار شدند یک حکومت مستقل موقت در هند تشکیل دهند. مقام نخستوزیری و وزارت خارجه این دولت موقت به نهرو واگذار شد. هند در سال ۱۹۴۷ در سایه استمرار سیاست مبارزه منفی مهاتما گاندی به استقلال رسید و حکومت بریتانیا قدرت حکومت را رسما به هندیها واگذار کرد. | با گسترش مبارزات استقلالطلبی مردم هند انگلیسیها در سال ۱۹۴۶ ناچار شدند یک حکومت مستقل موقت در هند تشکیل دهند. مقام نخستوزیری و وزارت خارجه این دولت موقت به نهرو واگذار شد. هند در سال ۱۹۴۷ در سایه استمرار سیاست مبارزه منفی مهاتما گاندی به استقلال رسید و حکومت بریتانیا قدرت حکومت را رسما به هندیها واگذار کرد. | ||
نخست وزیری | == نخست وزیری و اصلاحات هند == | ||
اواولین نخستوزیر رسمی هند بعد از به استقلال رسیدن این کشوراست.پس از نخستوزیری با کمک افرادی چون '''سردار پاتل و دکتر آمبدکار''' توانست قوانین جدیدی را برای ساختاردهی مجدد به جامعه هند به تصویب برساند که مهمترین آنها لغو نظام کاست بود. نظام کاست؛ نوعی نظام اجتماعی است که رفتار و اعمال افراد بر اساس رتبه بندی اجتماعی آنها تعریف می شود. هند بعداز پیروزی نهضت آزادی در سال ۱۹۴۷ دارای حکومت [[دموکراسی]] شد. <br> | |||
از مهمترین اقداماتی که وی در دوران نخستوزیریاش انجام داد تدوین قانون اساسی جدید بود. براساس این قانون، هند کشوری فدرال است که در آن رئیس جمهور، مقامی تشریفاتی دارد و سمبل وحدت است. دولت نهرو و همفکرانش، دولتهایی [[سکولار]] و طرفدار بردباری و آزادیهای مذهبی بودند که نخستوزیر در این دولتها مقامی است که دارای اختیارات تام اجرایی است. خانواده نهرو و گاندی که سه نخستوزیر هند از این دو خانواده بودهاند سیاست بیطرفی بین شرق و غرب را مدنظر قرار دادند و توانستند هندوستان را با وجود مشکلات فراوان و تنوع بینظیر ادیان و مذاهب و ملیتها به کشوری متحد، نیرومند و موثر در معادلات سیاسی جهان تبدیل کنند.<br> | |||
با تشکیل دولت نهرو درسال ۱۹۴۷ سیستم '''خانخانی و مهاراجهها''' جای خود را به نظام جمهوری داد. او گونهای از سوسیالیسم را با دموکراسی درآمیخت و به مبارزه با فقر در هند پرداخت.وی از فرهیختهترین رهبران سیاسی هند بود که بنیان اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و مدیریتی را در هند پدید آورد. نهرو جهت تقویت بخش دولتی، سازمانهایی ایجاد کرد که آزادی عملشان تحت کنترل دولت بود. سازمانهای جناح راست و سازمان آماری کشور از جمله این سازمانها بودند.<br> | |||
او در زمینه تعریف سیاستها نیز نقش تاثیرگذاری داشت. او برای اولین بار مفاهیم بخش دولتی و سیاستهای علمی را ارائه داد. تحت نظارت وی، بخش دولتی در اقتصاد هندی، به اوج قدرت رسید. او در آثار تالیفی خود، به آزادی و ضرورت مسئولیت انسان در تعیین سرنوشت خود و تلاش برای بهبود بخشیدن به زندگی اشاره میکند. او معتقد بود که سرنوشت هر فرد در ارتباط با سرنوشت کشور و مردم است. ارزش فرد در رابطه با مردم معین میشود و تنها رهبری که آگاه و در بیان الهامات و آرزوهای مردم موفق شده باشد، رهبر واقعی است. به عقیده او، گاندی چنین رهبری بود.<br> | |||
=== سیاست خارجی و جنبش عدم تعهد === | |||
[[پرونده:نهرو و جنبش عدم تعهدها.jpg|250px|بندانگشتی|نهرو یکی از موسسان جنبش عدم تعهد]] | |||
او در سیاست خارجی راهی میان بلوکهای شرق و غرب را در پیش گرفت. به طوری که توانست در بسیاری از تنشها و برخوردهای بینالمللی مانند جنگ کره، مسئله [[هلند]] و [[اندونزی]]، مسئله [[تونس]]، مشکل [[چین]]، جنگ [[الجزایر]] و [[فرانسه]]، بحران کانال سوئز و خیزش در مجارستان، نقش میانجی ایفا کند. اتخاذ سیاست همزیستی مسالمتآمیز و عدم خشونت، از وی چنان شخصیتی ساخت که پیشنهادهایش در بحبوحه جنگ سرد مورد توجه مجامع بینالمللی قرار گرفت.<br> | |||
اصطلاح '''جنبش عدم تعهد''' نخستین بار توسط نهرو، طی نطقی در ۲۸ آوریل ۱۹۵۴ در کلمبو (بزرگترین شهر '''سریلانکا''') مطرح شد. او همراه با احمد سوکارنو، [[مارشال تیتو]]، جمال عبدالناصر و [[قوام نکرومه]] از پایهگذاران جنبش عدم تعهد به شمار میرود.<br> | |||
این افراد در سال ۱۹۵۵ در شهر باندونگ اندونزی گردهم آمدند و در قالب اعلامیه '''باندونگ ساز''' و کار بنای ساختار سیاسی بینالمللی جدیدی تحت عنوان جنبش عدم تعهد را بنیان نهادند.<br> | |||
این اقدام مهم در شرایطی شکل گرفت که بلوکبندی جهان به شرق و غرب با رهبری [[ایالات متحده آمریکا]] و [[اتحاد جماهیر شوروی]] در حال نهادینه شدن بود. در حقیقت، بنیانگذاران جنبش با توجه به شخصیت و سابقه انقلابیشان خارج از اراده دو ابرقدرت به دنبال شکلدهی قطب و بلوک سومی بودند که کشورهای در حال توسعه را در بر بگیرد<ref>همان</ref>. | |||
== کتابی که جهانی شد == | == کتابی که جهانی شد == | ||
خط ۷۰: | خط ۸۳: | ||
این نامههای تازه در مدتی نزدیک سه سال از اکتبر 1930 تا اوت 1933 در دو دوران مختلف زندان نوشته شد و در آنها یک دوره تاریخ جهان منعکس میگشت. در اواخر سال 1933 که نهرو زندان خود را به پایان رساند، نامههای خود را مروری کرد و آمادهی چاپ ساخت اما چون به زودی در 12 فوریه 1934یکبار دیگر زندانی شد، خواهرش '''ویجایالکشمی پاندیت''' مجموعهی آنها را تنظیم کرد، [[نگاهی به تاریخ جهان]] نامید و در دو جلد به چاپ رساند.<br> | این نامههای تازه در مدتی نزدیک سه سال از اکتبر 1930 تا اوت 1933 در دو دوران مختلف زندان نوشته شد و در آنها یک دوره تاریخ جهان منعکس میگشت. در اواخر سال 1933 که نهرو زندان خود را به پایان رساند، نامههای خود را مروری کرد و آمادهی چاپ ساخت اما چون به زودی در 12 فوریه 1934یکبار دیگر زندانی شد، خواهرش '''ویجایالکشمی پاندیت''' مجموعهی آنها را تنظیم کرد، [[نگاهی به تاریخ جهان]] نامید و در دو جلد به چاپ رساند.<br> | ||
استقبال از این کتاب به حدی بود که در سال 1938 نگاهی به تاریخ جهان نایاب شد. نهرو بار دیگر نوشتههایش را برای تجدید چاپ مورد بازنگری قرار داد و اصلاحاتی در آن به عمل آورد و یک فصل هم بر آن افزود. بدین ترتیب کتاب بار دیگر روانه بازار کتاب شد و آن قدر اعتبار یافت که هنوز پس از گذشت 75 سال همچنان جزو کتابهای خوب تاریخ به شمار میآید. | استقبال از این کتاب به حدی بود که در سال 1938 نگاهی به تاریخ جهان نایاب شد. نهرو بار دیگر نوشتههایش را برای تجدید چاپ مورد بازنگری قرار داد و اصلاحاتی در آن به عمل آورد و یک فصل هم بر آن افزود. بدین ترتیب کتاب بار دیگر روانه بازار کتاب شد و آن قدر اعتبار یافت که هنوز پس از گذشت 75 سال همچنان جزو کتابهای خوب تاریخ به شمار میآید. | ||
[[پرونده:نگاهی به تاریخ جهان.jpg|200px|بندانگشتی|نگاهی به تاریخ جهان]] | |||
در قسمتی از کتاب '''نامههای پدری به دخترش نهرو''' درباره مطالعه رنجهایی که در طول تاریخ بر انسانها گذشته، آورده است: لابد از نامههای من کاملا خسته شدهای! فکر میکنم که تا اندازهای هم حق داری. بسیار خوب، اکنون دیگر تا مدتی چیز تازهای برایت نخواهم نوشت، فقط میخواهم درباره آنچه تاکنون نوشتهام و کاری که کردهایم کمی فکر کنی... تو اکنون ده سال داری و چقدر بزرگ شدهای! تو حالا یک دختر خانم جوان هستی، این طور نیست؟ بله، یک دختر جوان! در نظر تو یک صد سال مدت بسیار درازی جلوه میکند.<br> | در قسمتی از کتاب '''نامههای پدری به دخترش نهرو''' درباره مطالعه رنجهایی که در طول تاریخ بر انسانها گذشته، آورده است: لابد از نامههای من کاملا خسته شدهای! فکر میکنم که تا اندازهای هم حق داری. بسیار خوب، اکنون دیگر تا مدتی چیز تازهای برایت نخواهم نوشت، فقط میخواهم درباره آنچه تاکنون نوشتهام و کاری که کردهایم کمی فکر کنی... تو اکنون ده سال داری و چقدر بزرگ شدهای! تو حالا یک دختر خانم جوان هستی، این طور نیست؟ بله، یک دختر جوان! در نظر تو یک صد سال مدت بسیار درازی جلوه میکند.<br> | ||
فکر کن که هزار سال چقدر دراز است و آن وقت یک میلیون سال که هزار هزار سال میشود چقدر خواهد شد! گمان میکنم که نمیتوانیم معنی واقعی این رقم را به درستی با مغز کوچک خودمان درک کنیم... ما تصور میکنیم که موجودات بسیار مهمی هستیم اما اغلب، چیزهای بسیار کوچکی ما را از جا به در میبرند و ناراحت میسازند.اما این وقایع کوچک در برابر تاریخ عظیم و طولانی دنیا چه ارزشی دارند؟ چقدر مفید است که مطالبی درباره این دورانهای ممتد تاریخ گذشته بخوانیم و بیاموزیم زیرا در این صورت دیگر برای چیزهای کوچک و عادی ناراحت نخواهیم شد<ref>[https://www.ibna.ir/fa/report/313831/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1-%D9%84%D8%B9%D9%84-%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AF%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1 برگرفته از سایت کتاب ایران]</ref>. | فکر کن که هزار سال چقدر دراز است و آن وقت یک میلیون سال که هزار هزار سال میشود چقدر خواهد شد! گمان میکنم که نمیتوانیم معنی واقعی این رقم را به درستی با مغز کوچک خودمان درک کنیم... ما تصور میکنیم که موجودات بسیار مهمی هستیم اما اغلب، چیزهای بسیار کوچکی ما را از جا به در میبرند و ناراحت میسازند.اما این وقایع کوچک در برابر تاریخ عظیم و طولانی دنیا چه ارزشی دارند؟ چقدر مفید است که مطالبی درباره این دورانهای ممتد تاریخ گذشته بخوانیم و بیاموزیم زیرا در این صورت دیگر برای چیزهای کوچک و عادی ناراحت نخواهیم شد<ref>[https://www.ibna.ir/fa/report/313831/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1-%D9%84%D8%B9%D9%84-%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AF%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1 برگرفته از سایت کتاب ایران]</ref>. | ||
خط ۱۰۸: | خط ۱۲۱: | ||
== نظر رهبر ایران درباره او == | == نظر رهبر ایران درباره او == | ||
رهبر ایران [[سید علی خامنهای]] در دیدار با نخبگان جوان ایران این جملات را در وصف '''جواهر لعل نهرو''' گفتند: من یقین دارم شما جوانها کمتر هم به تاریخ و به این چیزها اهمیت میدهید. یکهزارمِ آنچه را که اتفاق افتاده را هم شما در تبلیغات و در حرفها نشنیدهاید. این سخن که در ضمن بیان و توضیحی در مورد شرح جنایات انگلیسیها در همین تاریخ معاصر ما مطرح شد، به یک نویسنده مستند شده بود: جواهر لعل نهرو. مردی انقلابی و ضد [[انگلیس|انگلیسی]].<br> | رهبر ایران [[سید علی خامنهای]] در دیدار با نخبگان جوان ایران این جملات را در وصف '''جواهر لعل نهرو''' گفتند: من یقین دارم شما جوانها کمتر هم به تاریخ و به این چیزها اهمیت میدهید. یکهزارمِ آنچه را که اتفاق افتاده را هم شما در تبلیغات و در حرفها نشنیدهاید. این سخن که در ضمن بیان و توضیحی در مورد شرح جنایات انگلیسیها در همین تاریخ معاصر ما مطرح شد، به یک نویسنده مستند شده بود: جواهر لعل نهرو. مردی انقلابی و ضد [[انگلیس|انگلیسی]].<br> | ||
همچنین در وصف مبارزاتی و استقلال طلبی او می گوید: در آسیا، هندوستان از همین قبیل است؛ نود سال - از 1857 تا 1947 - با انگلیسيها جنگیدند و مبارزه كردند. آنجا هم یك عده سازشكار بودند، یك عده مسالمتآمیز برخورد میكردند، یك عده در خانهها بودند؛ اما یك عده هم جنگیدند و بالاخره پیروز شدند؛ [[گاندی]] رهبر كشور شد؛ جواهر لعل نهرو رئیس مقتدر دولت استقلال شد و تا امروز هند یكی از كشورهاي سرافراز در دنیاست<ref>[www.irna.ir/news/82090937/%D9%83%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1-%D9%84%D8%B9%D9%84-%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88 برگرفته از سایت ایرنا]</ref>. | همچنین در وصف مبارزاتی و استقلال طلبی او می گوید: در آسیا، هندوستان از همین قبیل است؛ نود سال - از 1857 تا 1947 - با انگلیسيها جنگیدند و مبارزه كردند. آنجا هم یك عده سازشكار بودند، یك عده مسالمتآمیز برخورد میكردند، یك عده در خانهها بودند؛ اما یك عده هم جنگیدند و بالاخره پیروز شدند؛ [[گاندی]] رهبر كشور شد؛ جواهر لعل نهرو رئیس مقتدر دولت استقلال شد و تا امروز هند یكی از كشورهاي سرافراز در دنیاست <ref>[https://www.irna.ir/news/82090937/%D9%83%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1-%D9%84%D8%B9%D9%84-%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88 برگرفته از سایت ایرنا]</ref>. | ||
== درگذشت == | |||
'''جواهر لعل نهرو''' برای فرد انسان و شخصیّت و حیثیّت انسانی و جامعه بشری، احترامی فوقالعاده قائل بود و به همین جهت در عین علاقمندی به [[سوسیالیسم]]، به دموکراسی نیز پایبند بود و هند را به صورت بزرگترین و پر جمعیترین دموکراسی جهان درآورد. به طوری که او را معمار دموکراسی در [[آسیا]] لقب دادند.<br> | |||
وی در ۲۷ می ۱۹۶۴ در سن ۷۵ سالگی درگذشت و پیکرش با حضور حدود نیم میلیون نفر از مردم و رهبران بینالمللی از خانه وی تا رودخانه '''جمنا''' تشییع و در کنار این رودخانه برطبق آیین هندوییسم سوزانده شد<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/news/181177/%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%8C-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 برگرفته از سایت https://www.cgie.org.ir]</ref>. | |||