۸۸٬۱۲۶
ویرایش
جریان‌شناسی سلفی‌گری در تونس (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'می کند' به 'می‌کند'
جز (جایگزینی متن - 'روش ها' به 'روش‌ها') |
جز (جایگزینی متن - 'می کند' به 'می‌کند') |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
==سلفیه حرکتى (اصلاح طلب یا جنبشى)== | ==سلفیه حرکتى (اصلاح طلب یا جنبشى)== | ||
سلفیه حرکتى (اصلاح طلب یا جنبشى)از نظر فکرى و عملى، تا حدى شبیه سلفیه علمى و نزدیک به تفکر [[اخوان المسلمین|اخوانى]] است. این جریان که پیشتر فقط خواستار اصلاحات سیاسى بود، امروزه خواهان مشارکت عملى در فعالیت هاى سیاسى و تشکیل حزب و تفکر سلفى به عنوان چارچوبى جهت تبیین نحوه برخورد با واقعیتهاى سیاسى- اقتصادى- آموزشى و اقتصادى است. به عبارتى این جریان، زندگى سیاسى [[دموکراتیک]] را پذیرفته است و در چارچوب آن فعالیت | سلفیه حرکتى (اصلاح طلب یا جنبشى)از نظر فکرى و عملى، تا حدى شبیه سلفیه علمى و نزدیک به تفکر [[اخوان المسلمین|اخوانى]] است. این جریان که پیشتر فقط خواستار اصلاحات سیاسى بود، امروزه خواهان مشارکت عملى در فعالیت هاى سیاسى و تشکیل حزب و تفکر سلفى به عنوان چارچوبى جهت تبیین نحوه برخورد با واقعیتهاى سیاسى- اقتصادى- آموزشى و اقتصادى است. به عبارتى این جریان، زندگى سیاسى [[دموکراتیک]] را پذیرفته است و در چارچوب آن فعالیت می‌کند و انتخابات آزاد را به عنوان ابزارى براى چرخش نخبگان می پذیرد. | ||
این جریان سلفى، در 1988 م. با تأسیس «[[جبهه اسلامى تونس]]» به رهبرى «محمدعلى الحراثى»، «عبدالله الحاجى» و «محمد خوجه» فعالیت خود را آغاز کرد و پس از بازگشت بسیارى از جوانان تونسى جهادگر مستقر در [[افغانستان]] به تونس، ظهور و بروز جدى یافت. البته جبهه اسلامى تونس، در ابتدا شامل بسیارى از سلفی ها، از جمله سلفی هاى جهادى می شد که در سالهاى بعد، این دو جریان از یکدیگر جدا شدند. در واقع روشن است که جریان سلفیت سیاسى یا جنبشى، به تدریج و با جدا شدن از سلفی هاى جهادى، به سوى پذیرش ساز و کارهاى سیاست رسمى و عمل در چارچوب آنها حرکت کرده است. این جریان در دوره جدید، بسیار به سلفیت مصرى نزدیک شده و اغلب گفتمانى نزدیک به آنها در پیش گرفته است. | این جریان سلفى، در 1988 م. با تأسیس «[[جبهه اسلامى تونس]]» به رهبرى «محمدعلى الحراثى»، «عبدالله الحاجى» و «محمد خوجه» فعالیت خود را آغاز کرد و پس از بازگشت بسیارى از جوانان تونسى جهادگر مستقر در [[افغانستان]] به تونس، ظهور و بروز جدى یافت. البته جبهه اسلامى تونس، در ابتدا شامل بسیارى از سلفی ها، از جمله سلفی هاى جهادى می شد که در سالهاى بعد، این دو جریان از یکدیگر جدا شدند. در واقع روشن است که جریان سلفیت سیاسى یا جنبشى، به تدریج و با جدا شدن از سلفی هاى جهادى، به سوى پذیرش ساز و کارهاى سیاست رسمى و عمل در چارچوب آنها حرکت کرده است. این جریان در دوره جدید، بسیار به سلفیت مصرى نزدیک شده و اغلب گفتمانى نزدیک به آنها در پیش گرفته است. | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
==حزب الرحمه== | ==حزب الرحمه== | ||
حزب دوم، «حزب الرحمه» است که در جولاى 2012 توانست مجوز فعالیت خود را دریافت کند و رسماً به فعالیت بپردازد. رهبر این حزب «سعید الجزائرى» است که از جمله افراد منشعب شده از النهضه است. این حزب نیز همچون «حزب اصالت» بر اعمال شریعت در چارچوبى قانونى تأکید | حزب دوم، «حزب الرحمه» است که در جولاى 2012 توانست مجوز فعالیت خود را دریافت کند و رسماً به فعالیت بپردازد. رهبر این حزب «سعید الجزائرى» است که از جمله افراد منشعب شده از النهضه است. این حزب نیز همچون «حزب اصالت» بر اعمال شریعت در چارچوبى قانونى تأکید می‌کند و به ویژه بر مسائل اجتماعى طبقات ضعیف، از جمله اشتغال، بهداشت، خانه سازى و نیز آموزش متمرکز است.<ref>[http://takfir.ir/modules/smartsection/item.php?itemid=953%20http://takfir.ir برگرفته از سایت: takfir.ir]</ref> | ||
==جبهه اصلاح== | ==جبهه اصلاح== | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۵: | ||
«حزب التحریر» را «تقی الدین النبهانی» محقق اسلامی فلسطینی الاصل، در سال 1953 پایه گذاشت. پایه گذار حزب التحریر در ابتدا، حرفی از ضرورت تأسیس [[حکومت اسلامی]] به میان نیاورد، ولی بعدها این حزب به عنوان یک حزب بین المللی در آمد. نظریه سیاسی حزب التحریر بر پایه دو اصل قرار داشت: اول، نیاز به احکام و قوانین اسلامی موسوم به شریعت که شئون زندگی انسان (سیاست، اقتصاد، علوم و اخلاق) را در بر نمی‌گیرد. دوم، نیاز به حکومت اسلامی واقعی، زیرا یک جامعه عادل تنها در قالب چنین نظام سیاسی ای قابل دستیابی است. اسلام سیاسی متضمن ترکیب منحصر به فرد دین و سیاست است و میان دین و دولت جدایی وجود ندارد. | «حزب التحریر» را «تقی الدین النبهانی» محقق اسلامی فلسطینی الاصل، در سال 1953 پایه گذاشت. پایه گذار حزب التحریر در ابتدا، حرفی از ضرورت تأسیس [[حکومت اسلامی]] به میان نیاورد، ولی بعدها این حزب به عنوان یک حزب بین المللی در آمد. نظریه سیاسی حزب التحریر بر پایه دو اصل قرار داشت: اول، نیاز به احکام و قوانین اسلامی موسوم به شریعت که شئون زندگی انسان (سیاست، اقتصاد، علوم و اخلاق) را در بر نمی‌گیرد. دوم، نیاز به حکومت اسلامی واقعی، زیرا یک جامعه عادل تنها در قالب چنین نظام سیاسی ای قابل دستیابی است. اسلام سیاسی متضمن ترکیب منحصر به فرد دین و سیاست است و میان دین و دولت جدایی وجود ندارد. | ||
حزب التحریر خود را نه یک سازمان مذهبی، بلکه یک حزب سیاسی می شناسد که ایدئولوژی اش بر پایه [[اسلام]] قرار دارد. حزب التحریر مانند اکثر گروه های مذهبی، مدعی رسالتی خدادادی برای دعوت مردم به اسلام و احیای سلطنت خداوند بر روی زمین است که نام آن را «[[خلافت]]» می گذارد. و با استفاده از قرآن و حدیث، از حقانیت ایدئولوژی خود دفاع | حزب التحریر خود را نه یک سازمان مذهبی، بلکه یک حزب سیاسی می شناسد که ایدئولوژی اش بر پایه [[اسلام]] قرار دارد. حزب التحریر مانند اکثر گروه های مذهبی، مدعی رسالتی خدادادی برای دعوت مردم به اسلام و احیای سلطنت خداوند بر روی زمین است که نام آن را «[[خلافت]]» می گذارد. و با استفاده از قرآن و حدیث، از حقانیت ایدئولوژی خود دفاع می‌کند. | ||
<ref>[https://www.alwahabiyah.com/fa/Article/View/21006/خاستگاه-ها،-ایدئولوژی-و-ساختار-حزب-التحریر%20https://www.alwahabiyah.com برگرفته از سایت: alwahabiyah.com]</ref> | <ref>[https://www.alwahabiyah.com/fa/Article/View/21006/خاستگاه-ها،-ایدئولوژی-و-ساختار-حزب-التحریر%20https://www.alwahabiyah.com برگرفته از سایت: alwahabiyah.com]</ref> | ||
معروف ترین و قدرتمندترین حزب سلفى در دوره جدید، حزب «التحریر» است. البته به لحاظ برنامه و اهداف، این حزب تفاوت هاى بارزى با دیگر احزاب سلفى دارد. این حزب جزئى از حزب التحریر در سایر کشورهاى اسلامى به شمار می‌رود که در اصل از سوى مجموعه اى انشعاب یافته از [[اخوان المسلمین|اخوان المسلمین]] در دهه 1950 تأسیس شد و هدف خود را اعاده خلافت و نیز حرکت به سوى حاکم کردن شریعت در امت اسلامى تحت حکومت خلافت قرار داد. این حزب اساساً در واکنش به تغییر اهداف اخوان المسلمین و گرایش تدریجى آن به حرکت در چارچوب هاى موجود شکل گرفت و هدف احیاى خلافت را که به تدریج در گفتمانِ اخوانى رنگ می باخت، محقق کرد. | معروف ترین و قدرتمندترین حزب سلفى در دوره جدید، حزب «التحریر» است. البته به لحاظ برنامه و اهداف، این حزب تفاوت هاى بارزى با دیگر احزاب سلفى دارد. این حزب جزئى از حزب التحریر در سایر کشورهاى اسلامى به شمار می‌رود که در اصل از سوى مجموعه اى انشعاب یافته از [[اخوان المسلمین|اخوان المسلمین]] در دهه 1950 تأسیس شد و هدف خود را اعاده خلافت و نیز حرکت به سوى حاکم کردن شریعت در امت اسلامى تحت حکومت خلافت قرار داد. این حزب اساساً در واکنش به تغییر اهداف اخوان المسلمین و گرایش تدریجى آن به حرکت در چارچوب هاى موجود شکل گرفت و هدف احیاى خلافت را که به تدریج در گفتمانِ اخوانى رنگ می باخت، محقق کرد. | ||
این حزب فعالیت خود را در دهه 1980 آغاز کرد و در آن دوره در سایه فضاى سرکوب حاکم بر تونس، به صورت مجموعه اى کوچک و کم تحرک عمل می‌کرد. همچنین در برخى مناطق تونس پایگاه هاى مردمى قابل توجهى دارد؛ به ویژه در مناطق حاشیه اى پایتخت و نیز برخى از شهرهاى اطراف آن، محبوبیتش حتى از النهضه بیشتر است. حزب التحریر به دلیل ایستارهاى تندى که اغلب در برابر نهادهاى دولتى و در مخالفت با رویه حاکم بر آن اتخاذ | این حزب فعالیت خود را در دهه 1980 آغاز کرد و در آن دوره در سایه فضاى سرکوب حاکم بر تونس، به صورت مجموعه اى کوچک و کم تحرک عمل می‌کرد. همچنین در برخى مناطق تونس پایگاه هاى مردمى قابل توجهى دارد؛ به ویژه در مناطق حاشیه اى پایتخت و نیز برخى از شهرهاى اطراف آن، محبوبیتش حتى از النهضه بیشتر است. حزب التحریر به دلیل ایستارهاى تندى که اغلب در برابر نهادهاى دولتى و در مخالفت با رویه حاکم بر آن اتخاذ می‌کند. <ref>[http://takfir.ir/modules/smartsection/item.php?itemid=953%20http://takfir.ir برگرفته از سایت: takfir.ir]</ref> | ||
از میان چهار حزب سلفى یادشده، «حزب اصلاح» به رغم طرح انتقادات، از سایر احزاب به النهضه و جریان اسلام گرایى میانه نزدیک تر است. دو حزب «الرحمة» و «الاصالة» توجه چندانى به مسائل سیاسى ندارند و اغلب جویاى تحولات اجتماعی اند. | از میان چهار حزب سلفى یادشده، «حزب اصلاح» به رغم طرح انتقادات، از سایر احزاب به النهضه و جریان اسلام گرایى میانه نزدیک تر است. دو حزب «الرحمة» و «الاصالة» توجه چندانى به مسائل سیاسى ندارند و اغلب جویاى تحولات اجتماعی اند. | ||
از میان این احزاب، تنها حزبى که جریانى تحول خواه و مخالف وضع موجود سیاسى است، حزب التحریر است که برنامه ایدئولوژیک مشخصى با هدف تأسیس خلافت اسلامى و بازگشت به سیره سلف صالح دارد و دموکراسى جدید تونس را رد | از میان این احزاب، تنها حزبى که جریانى تحول خواه و مخالف وضع موجود سیاسى است، حزب التحریر است که برنامه ایدئولوژیک مشخصى با هدف تأسیس خلافت اسلامى و بازگشت به سیره سلف صالح دارد و دموکراسى جدید تونس را رد می‌کند. با این حال، التحریر در صحنه سیاسى تونس حضورى رسمى یافته، به عنوان نیرویى اثرگذار مطرح است.<ref>[http://takfir.ir/modules/smartsection/item.php?itemid=953%20http://takfir.ir برگرفته از سایت: takfir.ir]</ref> | ||
=پانویس= | =پانویس= | ||