راهکار ایجاد امت واحده اسلامی (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

در زمینه  منازعات طائفه ای و مذهبی بین مذاهب اهل سنت و پیروان آنان نیز باید گفت: طبق نقل  برخی از  منابع تاریخی و عقیدتی جنگها و  فتنه های بزرگی بین  پیروان مذاهب اهل سنت در تاریخ به وقوع پیوسته است.  

خساراتی که این فتنه مذهبی در جهان اسلام ایجاد کرد به مناطق خراسان ، شام ، حجاز ، عراق و...رسید . انان  در مجامع و منابر عمومی به تکفیر و لعن یکدیگر می پرداختند(السبکی ، ج3 ص 209-210) .

در سیر اعلام النبلاء  ذهبی امده است: انگاه که فردی حنبلی را نزد  ابی حاتم حاضر کردند او بمجرد  اگاهی  از مذهبش اظهار داشت که این شخص  بدلیل حنبلی بودن ، مسلمان نیست و حکم به کفر او نمود (الذهبی ،1409ج 17ص 625).

عالم بزرگ اهل سنت شیخ سید سابق در تحلیلی عمیق ، وابستگی علمای مذاهب معین  به حکومت ها و ارتزاق از طریق آن را یکی از عوامل مهم انسداد باب اجتهاد مطلق در بین اهل سنت و انتشار مذاهب اربعه می داند .  

ابوزرعه از  استادش پرسید: گناه شیخ تقی الدین سبکی چیست که برغم انکه اجتهادش محرز است اما چندان مورد عنایت قرار ننمی‌گیرد ؟ استاد سکوت نموده و ابوزرعه اظهار داشت:  ازنگاه من دلیلش امتناع او از اموری است که فقهای مذاهب اربعه را قادر به نشر مذاهبشان کرده و سلاطین وقت کسانی را که تن به خواسته‌های انان ندهند محروم از اموری نظیر قضاوت نموده و نسبت بدعت به انها می‌دهند  . ابوزرعه می گوید وقتی این سخنان را گفتم استاد با تبسمی که نمود موافقتش رابا دیدگاه من اظهار داشت .  

من ادعا نمی کنم که انسداد باب اجتهاد بروش قهری و اجبار انجام گرفت اما شکی نیست که اگر مجال به مذاهب دیگر داده می شد انها نیر اکنون همانند مذاهب اربعه حضور داشتند ( خلیفات ، ص 77-80 ).

روحیه مردم بعد از امامان اربعه به سستی گراییده و به تقلید از انها روی اوردند . هر جماعتی به مذهب خاصی گرایش پیدا کرده  و گفتار امامان اربعه را بمنزله سخن شارع تلقی کردند .  باب انسداد علم بحدی بود که هیچکس بخود اجازه نمی داد فتوائی مخالف ائمه اربعه داده شود چنانکه کرخی می‌گفت: هر ایه یا حدیثی که با سخن انان مخالف باشد موول یا منسوخ است..

تعصب و تقلید از مذاهب خاص سبب از بین رفتن هدایتهای قرآنی وسنت  نبوی و انسداد باب اجتهاد گردید و شریعت ، معادل گفتار فقها و گفتار فقها همان شریعت تلقی گردید و هر چیزی که مخالف گفتار انان بود بدعت نامیده می شد و اعتمادی به انها نبود. ( سید سابق ، ج1،ص13)

نتیجه انکه از منظر امامان اربعه اهل سنت ،  اسلام حقیقی  فوق مذاهب بوده و از مردم نیز خواسته اند که حقایق اسلام را در منحصر در مذهب خاصی  نبینند.

علامه طباطبایی (رحمه الله) در تفسیر المیزان:

«... إنّ الوسیلة إلی إقامة دین الفطرة الإنابة إلی الله وحفظ الإتصال بحضرته وعدم الإنقطاع عن سببه... وقد حذّر الله سبحانه المسلمین عن مثل هذه المصیبة المؤلمة ـ القاء العداوة والبغضاء بین الیهود وبین النصاری إلی یوم القیامة ـ التی سیملّها علی أهل الکتاب من الیهود والنصاری... وقد صدق جریان التاریخ ما أخبر به الکتاب من تشتّت المذاهب فیهم وإلقاء العداوة والبغضاء بینهم فحذّر الأمة الإسلامیة أن یردوا موردهم من الإنقطاع عن ربهم وعدم الإنابة إلیه فی قوله: وأقم وجهک للدین حنیفاً فطرة الله التی فطر الناس علیها لا تبدیل لخلق الله ذلک الدین القیّم ولکن أکثر الناس لا یعلمون، منیبین إلیه واتّقوه وأقیموا الصلاة ولا تکونوا من المشرکین (روم: 30 ـ 33).

الأول: أنت منهم برئ وهم منک برأء وتأویله: إنّک بعید عن أقوالهم ومذاهبهم والعقاب اللازم علی تلک الأباطیل مقصور علیهم ولا یتعداهم.

والثانی: لست من قتالهم فی شیء... . انتهی» (رازی ، ج 14، ص 7 ـ 8 ).

ولا تکونوا من المشرکین من الذین فرقوا دینهم وکانوا شیعاً ، ولا تکونوا کالذین تفرّقوا واختلفوا من بعد ما جاءتهم البینات"، إنّ الذین فرّقوا دینهم وکانوا شیعاً لست منهم فی شی، أن أقیموا الدین ولا تتفرّقوا فیه.

در کتاب السیدة نفیسة – تالیف یکی از عالمان اهل سنت - در این زمینه آمده است:

«.. أنّ الإمام أحمد بن حنبل زعم براعته وعلمه کان یتعامل مع أئمة وأبناء أهل البیت علیهم السلام کمراجع له منهم یأخذ بعض الأحکام وعنهم یروی بعض الإستدلالات وینزل عندهم برأیه فقد حکی ابن حجر فی الصواعق عنه قوله: أخذت أحکام النجاة والخوارج من مقاتلة علی لأهل الجمل وصفین».

«وجدت علی بن الحسین وهو أفقه المدینة یعوّل علی أخبار الآحاد»  

او در پاسخ گفت: إثبت لی هذا عن علی بن أبی‌طالب حتی أضع خدّی علی التراب وأقول: قد أخطأت وأرجع عن قولی إلی قوله:  سخنت را برایم اثبات کن تا صورتم را بر خاک گذاشته و اعتراف کنم که خطا کردم و از فتوای خودم به سخن امام علی عدول می کنم.

«... والعلماء الذین عاصروه والذین جاؤا من بعدهم وصفوه بأنه فی الذروة فی العلماء واعترفوا له بالإمامة فی فقه الدین ولم یتجاوزوا مرتبة العالم الإمام والمجتهد المتتبّع الذی یؤخذ عنه وأخذ عنه الأئمة الأعلام وأضاف بذلک إلی شرف النسب وطهارة العرق فضل العلم والأمامة فیه فاجتمع الفضلان»