۸۷٬۹۰۶
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'می گویند' به 'میگویند') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''تناسخیه''' به طیفی از [[غالیان]] فرق شیعه گفته | '''تناسخیه''' به طیفی از [[غالیان]] فرق شیعه گفته میشود که به گفته [[عبدالکریم شهرستانی]] غالبا امامان را به خداوند تشبیه کرده و حالّ در ابدان آدمیان میدانند و مانند «[[تناسخیان]]» و [[نصارى]] قایل به «تجسیم» خداوند هستند. | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
اعتقاد به تناسخ پیشینه ای قبل از [[اسلام]] دارد. عبدالکریم شهرستانی | اعتقاد به تناسخ پیشینه ای قبل از [[اسلام]] دارد. عبدالکریم شهرستانی دراینباره میگوید: «ما من ملة من الملل وإلا و للتناسخ فیها قدم راسخ وإنما تختلف طرقهم فی تقریر ذلک. <ref>شهرستانی، عبدالکریم، الملل والنحل، ج 2 ص 255</ref> یعنی هیچ ملتی از ملتها نیست مگر اینکه تناسخ در آن ریشه قوی دارد و همانا اختلاف آنها در نحوه بیان آن است. | ||
==تناسخ در لغت== | ==تناسخ در لغت== | ||
تناسخ در لغت از ریشه نسخ گرفته شده است. راغب اصفهانی در تعریف نسخ مینویسد: نسخ یعنی از بین بردن چیزی به وسیله چیزی که در پی آن چیز اول در میآید چونان که خورشید سایه و سایه نور خورشید را و پیری جوانی را از بین | تناسخ در لغت از ریشه نسخ گرفته شده است. راغب اصفهانی در تعریف نسخ مینویسد: نسخ یعنی از بین بردن چیزی به وسیله چیزی که در پی آن چیز اول در میآید چونان که خورشید سایه و سایه نور خورشید را و پیری جوانی را از بین میبرد. <ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، تهران، نشر مرتضویه،ص 490</ref> | ||
==تناسخ در اصطلاح== | ==تناسخ در اصطلاح== | ||
تناسخ در اصطلاح عبارت است از اعتقاد به تجرد روح از بدن و انتقال آن به بدن دیگر. این کار را نسخ | تناسخ در اصطلاح عبارت است از اعتقاد به تجرد روح از بدن و انتقال آن به بدن دیگر. این کار را نسخ مینامند در حالی که انتقال روح به حیوان مسخ و به بدن حیوانات پستتر و کوچکتر فسخ و انتقال به گیاهان و جمادات رسخ نامیده میشود. میگویند که در تمام مراتب چهارگانه مزبور روح آدمى حسّ برترى جویى و توبه از گناهان خود را فراموش نمىکند چنان که مىتواند بر اثر تزکیه نفس و نیکوکارى از پستترین مقام حیوانى به بالاترین مقام انسانى عروج نماید. ملطى مىنویسد: «تناسخیه» معتقدند که انسان تنها همان روح است و بدنش جامهاى است که او پیوسته مىپوشد و نیز تغییر مىدهد و کثافاتى که از دهان و بینى و معده انسان و بول و منى و عرق خارج مىشود، طاهر و نظیف است و مىتوان آن را خورد. حتی میگویند مردى صوفى که منیر نام داشت و در سنه 545 هجری قمری زندگی میکرد، غایط( مدفوع) شیخ (مراد) خود را مىخورد و مىگفت که پاک است.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 124 | ||
</ref> | </ref> | ||
==فرقههای قایل به تناسخ در اسلام== | ==فرقههای قایل به تناسخ در اسلام== | ||
پیروان این عقیده در هر | پیروان این عقیده در هر سرزمینی نامی را برای خود انتخاب کردهاند. در اصفهان خرمیه یا کودکیه، در رى مزدکیه و سنباذیه و در آذربایجان ذقولیه و در ماوراء النهر مبیضه یا سپید جامگان و در برخی نقاط دیگر سرخ جامگان نامیده میشوند.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 124 | ||
</ref> | </ref> | ||