۸۷٬۷۷۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
==اهل حدیث== | ==اهل حدیث== | ||
گروه یا جریانى در میان اهل سنت است که عهدهدار | گروه یا جریانى در میان اهل سنت است که عهدهدار گردآورى، آموزش و گسترش احادیث هستند و با اعتماد به ظاهر احادیث درباره مسائل اعتقادى و فقهى نظر مىدهند و استفاده کنندگان از روشهاى استدلالى عقلى در زمینه فقه و کلام را نکوهش مى کنند. | ||
<ref>رضوی، رسول، «اهل حدیث»، در دانشنامه کلام اسلامی، قم، موسسه امام صادق، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص563</ref> مالک بن انس شافعی احمد بن حنبل و داود بن علی اصفهانی از بزرگان اهل حدیث در شاخه فقه به حساب میآیند.<ref>همان، ص565</ref> علاوه بر این،اهل حدیث قبل از احمد بن حنبل از اصول خاصى پیروى نمىکردند بلکه افرادى بودند که با گرایشهاى گوناگون زیر نظر اهل الحدیث گرد آمده بودند و در میان آنها، افراد | <ref>رضوی، رسول، «اهل حدیث»، در دانشنامه کلام اسلامی، قم، موسسه امام صادق، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص563</ref> مالک بن انس شافعی احمد بن حنبل و داود بن علی اصفهانی از بزرگان اهل حدیث در شاخه فقه به حساب میآیند.<ref>همان، ص565</ref> علاوه بر این،اهل حدیث قبل از احمد بن حنبل از اصول خاصى پیروى نمىکردند بلکه افرادى بودند که با گرایشهاى گوناگون زیر نظر اهل الحدیث گرد آمده بودند و در میان آنها، افراد مرجئى، ناصبى، قدرى، جُهَنى، واقفى، و متشیع زیاد دیده مى شد و سیوطى اسامى آنان را در اثر خود آورده است. <ref>تدریب الحدیث ، ج1 ، ص328</ref> ولى زمانی که احمد بن حنبل هدایت این مذهب را بر عهده گرفت، همگان را تحت عقیده واحدى که عقیده اهل سنت نامید، درآورد. <ref>ر ک. جمعی از محققین، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، مدخل اهل سنت</ref> | ||
==اشاعره== | ==اشاعره== | ||
خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
==ماتریدیه== | ==ماتریدیه== | ||
مذهب ماتریدی هم زمان با مکتب اشعری توسط شخصی به نام ابومنصور ماتریدی سمرقندی در | مذهب ماتریدی هم زمان با مکتب اشعری توسط شخصی به نام ابومنصور ماتریدی سمرقندی در ماوراءالنهر و قسمت شرقی جهان اسلام و بر مبنایی مشابه با مبنای ابوالحسن اشعری شکل گرفت البته در مکتب ماتریدی گرایشهای عقلانی بیشتری نسبت به مکتب اشعری دیده میشود به گونهای که میتوان گفت که مکتب ماتریدی جمع میان مکتب معتزله و اشاعره است. <ref>دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، مدخل اهل سنت</ref> | ||
همان طور که مکتب اشاعره جمع میان دو مکت معتزله و اهل حدیث به شمار میرود. برخی از پژوهشگران آوردهاند که ماتریدی تفکر کلامی خویش را از ابوحنیفه رییس مذهب فقهی حنفی بر گرفت و در ادامه با حماد بن ابی سلیمان مرتبط شد و مباحث کلامی را رها کرده موضوعات فقهی را پی گرفت. | همان طور که مکتب اشاعره جمع میان دو مکت معتزله و اهل حدیث به شمار میرود. برخی از پژوهشگران آوردهاند که ماتریدی تفکر کلامی خویش را از ابوحنیفه رییس مذهب فقهی حنفی بر گرفت و در ادامه با حماد بن ابی سلیمان مرتبط شد و مباحث کلامی را رها کرده موضوعات فقهی را پی گرفت. | ||
<ref>جعفر سبحانی، فرهنگ عقائد و مذاهب اسلامى، ج4</ref> | <ref>جعفر سبحانی، فرهنگ عقائد و مذاهب اسلامى، ج4</ref> | ||
==معتزله== | ==معتزله== | ||
معتزله یکی از مذاهب مشهور فکری سنت است که توجه خاصی به عقلگرایی داشته مبنای فکر خود را بر پایه فهم عقلی قرار دادهاند آنها با پذیرش حجیت عقل، قلمرویی وسیع در حوزه نظر و عمل برای آن ترسیم نمودند . | معتزله یکی از مذاهب مشهور فکری سنت است که توجه خاصی به عقلگرایی داشته مبنای فکر خود را بر پایه فهم عقلی قرار دادهاند. آنها با پذیرش حجیت عقل، قلمرویی وسیع در حوزه نظر و عمل برای آن ترسیم نمودند. | ||
<ref>رک: طالقانی و ملک مکان، «چیستی عقل در عقلگرایی معتزله»، ص ۱۲۹تا۱۴۲</ref> اصول بنیادین اعتقادی مذهب معتزله به اصول خمسه معروف است. که عبارتاند از: توحید صفاتی، عدل، وعد و وعید (قطعی بودن پاداش و کیفر الهی)، منزلتی میان دو منزلت، امر به معروف و نهی از منکر. | <ref>رک: طالقانی و ملک مکان، «چیستی عقل در عقلگرایی معتزله»، ص ۱۲۹تا۱۴۲</ref> اصول بنیادین اعتقادی مذهب معتزله به اصول خمسه معروف است. که عبارتاند از: توحید صفاتی، عدل، وعد و وعید (قطعی بودن پاداش و کیفر الهی)، منزلتی میان دو منزلت، امر به معروف و نهی از منکر. | ||
<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامى، ۱۳۷۲ش، ص۴۱۷</ref> معتزله با نظریه «قدیم بودن قرآن» مخالف بوده به خلق و حدوث قرآن اعتقاد داشتند و صفات ازلى خدا را عین ذات او مىدانستند. | <ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامى، ۱۳۷۲ش، ص۴۱۷</ref> معتزله با نظریه «قدیم بودن قرآن» مخالف بوده به خلق و حدوث قرآن اعتقاد داشتند و صفات ازلى خدا را عین ذات او مىدانستند. | ||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
موسس این مذهب شخصی به نام احمد بن محمد بن حنبل است. وی صاحب کتاب الناسخ و المنسوخ در فقه و المسند در حدیث است و علاوه کتابهای بسیاری را در باب تفسیر حدیث و فقه و تاریخ نگاشته است. | موسس این مذهب شخصی به نام احمد بن محمد بن حنبل است. وی صاحب کتاب الناسخ و المنسوخ در فقه و المسند در حدیث است و علاوه کتابهای بسیاری را در باب تفسیر حدیث و فقه و تاریخ نگاشته است. | ||
حنابله بیشتر در عربستان، خلیج فارس و نیز آفریقا ساکن هستند. | حنابله بیشتر در عربستان، خلیج فارس و نیز آفریقا ساکن هستند. | ||
فرقه وهابیه که پیروان شیخ محمد بن عبدالوهاب نجدی هستند را میتوان به حنابله نسبت داد. | فرقه وهابیه که پیروان شیخ محمد بن عبدالوهاب نجدی هستند را میتوان به حنابله نسبت داد. | ||
منبع: | |||
[http://wiki.ahlolbait.com/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA دانشنامه اسلامی] | |||
==پانویس== | ==پانویس== |